تعداد و کیفیت تخمک مناسب برای IVF (آی وی اف) در زنان

شهریور ۱۴۰۱ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
تعداد و کیفیت تخمک مناسب برای IVF

یکی از رایج‌ترین روش‌های درمان نازایی، درمان ناباروری با IVF است که هر ساله تعداد زیادی از زوجین را صاحب فرزند می‌کند. عوامل گوناگونی در موفقیت این عمل سهیم هستند، اما از مهم‌ترین عوامل آن کیفیت و تعداد تخمک‌ها است که بر روی انتقال جنین تاثیر بسیاری دارد. در این مطلب به تعداد و کیفیت تخمک‌ها در عمل IVF می‌پردازیم.

آی وی اف چیست؟

آی وی اف به معنای بارور کردن تخمک در آزمایشگاه و لقاح خارج رحمی است. آی وی اف (IVF) و میکرو اینجکشن (ICSI) مانند آی یو آی (IUI) از روش‌های کمک به باروری هستند با این تفاوت که در IUI اسپرم مرد با لوله وارد رحم زن می‌شود، اما در دو روش دیگر تخمک زن و اسپرم مرد در محیط آزمایشگاهی تشکیل لقاح داده و پس از آن جنین حاصله به رحم زن منتقل می‌شود. در IVF پس از تحریک تخمک گذاری توسط تزریق دارو در مرحله‌ای به نام تخمک کشی یا پانکچر، تحت بیهوشی، تخمک‌هایی که به رشد کافی رسیده‌اند جمع‌آوری و خارج می‌شوند. در مرحله بعد تخمک‌ها با اسپرم مرد در محیط آزمایشگاهی ترکیب شده و لقاح صورت می‌گیرد و در مرحله آخر جنین تشکیل شده در محیط آزمایشگاهی به درون رحم مادر منتقل می‌شود.

فرزندان آی وی اف

باید بدانید که فرزندان متولد شده از طریق IVF به لحاظ رشد هیچ فرقی با فرزندانی که از طریق بارداری طبیعی متولد شدند، ندارند. همچنین خطر ایجاد ناهنجاری‌ها در هر دو گروه یکسان است. طبق آزمایشات انجام شده، روش‌های کمک به باروری درصد ناهنجاری‌های جنینی را افزایش نداده و نخواهد داد. باید بدانید که نخستین نسل از فرزندان متولد شده از طریق این روش در کشور ما، هم اکنون 15 سال سن دارند و آژمایشات انجام شده روی این نسل هیچگونه ناهنجاری را نشان نداده است.

تعداد تخمک مناسب برای ای وی اف 

برای انجام عمل آی وی اف تعداد تخمک‌ها بسیار اهمیت دارد. هرچه تعداد تخمک بیشتر باشد، شانس موفقیت نیز بیشتر خواهد بود. تعداد تخمک مناسب برای عمل آی وی اف به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل عبارتند از:

سن زن: تمام زنان با مقدار مشخصی از تخمک به دنیا می‌آیند که رفته رفته با بالا رفتن سن از مقدار آن کم می‌شود. بررسی ذخیره تخمدان به منظور بررسی تعداد تخمک‌های موجود در بدن زن است. این ذخیره با بالا رفتن سن کاهش پیدا می‌کند و با شروع یائسگی میزان تخمک‌ها بسیار کم می‌شود. بنابراین هرچه سن زن بیشتر باشد تعداد تخمک او کمتر و شانس بارداری او پایین‌تر است، اما این جمله به این معنا نیست که دو زن با سن بالا و شرایط یکسان ذخیره تخمدان یکسانی داشته باشند.

داروهای هورمونی: در طول مراحل آی وی اف داروهای هورمونی مصرف می‌شود که این داروها در رشد تعداد تخمک‌ها بسیار موثر هستند. هرچه ذخیره تخمدان و تعداد تخمک‌های شما بیشتر و کافی باشد، مقدار داروی هورمونی کمتری را باید مصرف کنید و در صورتی که ذخیره تخمدان پایینی دارید، پزشک برای شما داروی بیشتری را تجویز می‌کند.

تصاویر و فیلم عمل ای وی اف

تصاویر و فیلم عمل ای وی اف

تعداد تخمک در پانکچر 

عمل پانکچر یا عمل تخمک کشی در مرحله دوم و پس از تحریک تخمک گذاری انجام می‌شود. در این مرحله ابتدا شستشوی واژینال انجام می‌شود. این عمل معمولا بین 15 تا 30 دقیقه بیشتر زمان نمی‌برد و در بیهوشی کامل انجام می‌شود. البته انتخاب اینکه شما در حین عمل بی حس شوید یا بیهوش بر اساس تصمیم پزشک متخصص است. در عمل پانکچر نیازی به جراحی نیست و تخمک گیری از طریق واژن، به وسیله سونوگرافی و توسط یک سوزن انجام می‌شود. در این عمل سوزن را وارد دیواره فولیکول‌ها کرده و محتوای آن که تخمک و مایع فولیکو است، را خارج می‌کنند. تعداد تخمک‌ها در عمل پانکچر بسیار مهم هستند. ممکن است برای شما یک یا دو تخمک برای باروری کافی باشد، اما از آنجایی که IVF عمل پر هزینه‌ای است، بنابراین با تجویز داروهایی برای تحریک تخمک گذاری تعداد تخمک‌های شما را افزایش می‌دهند تا منجر به بالا بردن احتمال بارداری شود. باتوجه به کمیت و کیفیت تخمک‌های شما تخمک کشی انجام می‌شود.

کیفیت تخمک در ای وی اف 

یکی از عواملی که بر شانس بارداری شما تاثیر بسیاری خواهد گذاشت، کیفیت تخمک‌ها است. قبل از شروع IVF حتما با پزشک خود برای افزایش کیفیت و کمیت تخمک‌ها مشورت کنید. با مصرف مکمل‌هایی مانند امگا 3، CoQ10، L-Arginine و مولتی ویتامین‌هایی مانند ویتامین D می‌توانید کیفیت تخمک‌های خود را افزایش دهید.

در کنار استفاده از مولتی ویتامین‌ها و مکمل‌ها سبک زندگی خود را تغییر داده و یک زندگی سالم داشته باشید. داشتن یک رژیم غذایی سالم 90 روز قبل از آی وی اف تاثیر چشمگیری بر کیفیت آن خواهد گذاشت. علاوه بر آن داشتن یک رژیم غذایی سالم و مناسب می‌تواند بر گردش خون، سلامت بدن، تعادل هورمون‌ها، کنترل وزن و کنترل استرس و اضطراب به شما کمک کند. مواد غذایی مانند لبنیات پر چرب، امگا 3 و چربی‌های غیر اشباع شده، گوشت و مرغ محلی، آجیل و مغزها، زردچوبه و سبزیجات و میوه ارگانیک در کیفیت تخمک شما تاثیر بسزایی دارند.

سبک زندگی سالم تنها به معنای خوردن غذاهای سالم نیست. استفاده نکردن از دخانیات و مشروبات الکلی یکی دیگر از مواردی است که باید حتما به آن عمل کنید. در کنار آن حتما خود را به وزن ایده آل خد برسانید زیرا حفظ وزن طبیعی باعث افزایش شانس بارداری در آی وی اف می‌شود.

و در آخر صبور باشید و استرس و اضطراب را از خود دور کنید. انتقال جنین در چند مرحله انجام می‌شود و ممکن است برای شما با انجام یکبار جواب مثبت ندهد. بنابراین صبور باشید و روحیه خود را از دست ندهید. در کنار آن سعی کنید از استرس خود کاهش دهید زیرا استرس باعث پایین آمدن کیفیت تخمک می‌شود و بر بارداری شما تاثیر می‌گذارد. بنابراین طبق مطالعات انجام شده بیشتر وقت خود را در محیط‌های شاد و صمیمی که باعث بالا رفتن روحیه شما می‌شود، بگذرانید.

علت تشکیل نشدن جنین در ای وی اف

برخی از زوجین ممکن است با شکست‌های مکرر در IVF روبه‌رو شوند. میزان موفقیت این روش در بهترین مراکز هم تقریبا کمتر از 40 درصد است. آی وی اف ناموفق می‌تواند عوامل گوناگونی داشته باشد. این عوامل عبارتند از:

سن زنان: همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم، افزایش سن زنان می‌تواند شانس موفقیت را پایین بیاورد. میزان موفقیت این روش با توجه به سن زنان به شرح زیر است:

زیر 35 سال 30 تا 35 درصد

35 تا 37 سال 25 درصد

38 تا 40 سال 15 تا 20 درصد

بالای 40 سال 6 تا 10 درصد

عوامل دیگری همچون کیفیت تخمک‌ها، عدم انتقال صحیح، تنبلی تخمدان یا آندومتریوز، سابقه بارداری پیشین، نوع مشکل باروری، سبک زندگی، سقط‌های مکرر، اقدامات پیش از درمان و غیره هم تاثیر بسیاری بر موفقیت آی وی اف می‌گذارند.

هزینه عمل آی وی اف

هزینه عمل آی وی اف بسته به شرایط شما، نوع مشکل ناباروری شما، مرکز درمانی که انتخاب کردید و تبحر و تجربه پزشک می‌تواند متغیر باشد. هزینه عمل IVF همراه با داروها، سونوگرافی‌ها و آزمایشات می‌تواند چیزی در حدود 10 تا 16 میلیون متغیر باشد. اینکه از اسپرم اهدایی یا تخمک فریز شده استفاده می‌کنید یا نه می‌تواند هزینه‌های شما را افزایش دهد.