پرزانتاسیون سفالیک و جفت خلفی چیست؟
موقعیت جنین در رحم شما پرزانتاسیون جنین نامیده می‌شود. در طول دوران بارداری جنین در رحم حرکت می‌کند. طبیعی است که جنین شما در بیشتر دوران بارداری در موقعیت‌های مختلف قرار داشته باشد. در اوایل بارداری جنین به اندازه کافی کوچک است و آزادانه در محیط رحم حرکت می‌کند. هرچه جنین بزرگتر شود، حرکتش در رحم محدودتر می‌شود.
با نزدیک شدن به پایان دوران بارداری جنین برای قرار گرفتن در موقعیتی برای زایمان شروع به حرکت می‌کند. این حرکات معمولا شامل سر خوردن است به طوری که سرجنین در پایین رحم شما قرار بگیرد. جنین در رحم شما شروع به حرکت می‌کند و خود را آماده می‌کند که در هنگام زایمان از طریق کانال زایمان عبور کند. در بهترین جفت جنین در بارداری در حین زایمان انقباضات شما باعث اتساع کانال زایمان می‌شود و فضا برای عبور جنین فراهم می‌شود.
موقعیت جنین برای تولد
حالت ایده‌آل موقعیت جنین برای زایمان به این صورت است که سر جنین به سمت پایین باشد، صورت جنین به سمت پشت شما، چانه جنین به سینه‌اش نزدیک باشد و پشت سر آماده ورود به لگن باشد. این حالت قرارگیری جنین پرزانتاسیون سفالیک نامیده می‌شود. بیشتر نوزادان در هفته 32 و 36 بارداری در این موقعیت قرار می‌گیرند. سایر موقعیت‌های قرارگیری جنین برای زایمان شامل بریج بودن جنینّ نمایش صورت و شانه، اکسی‌پوت خلفی و قدامی و ... می‌شود.
چرا پرزانتاسیون جنین در هنگام تولد اهمیت دارد؟
در حین زایمان، هدف پزشک یا ماما این است که به شما در یک زایمان ایمن و بدون خطر برای شما و نوزادتان کمک کنند و نوزاد را سالم به شما تحویل دهند. اگر جنین در موقعیت‌های دیگری به غیر از سفالیک قرار داشته باشد زایمان واژینال کمی مشکل می‌شود. پرزانتاسیون‌های مختلف جنین دارای انواع مختلفی از مشکلات است و بسته به این، خطرات می‌توانند متفاوت باشند.
تقریبا تا هفته ۳۲ حاملگی، حفره آمنیون از توده جنین بزرگتر است و دیواره‌های رحم جنین را تحت فشار قرار نمی‌دهد. با افزایش توده جنین نسبت حجم مایع آمنیون به توده جنین کاهش می‌یابد؛ درنتیجه دیواره‌های رحم در تقابل نزدیکتری با بخش‌های جنینی قرار می‌گیرند. جنین برای استفاده از فضای بزرگتر فوندوس (قله رحم) به منظور جا دادن اندام های تحتانی خود که حجیم‌تر و متحرک‌تر هستند قطبیت خود را تغییر می‌دهد.
پرزانتاسیون سفالیک و جفت خلفی برای زایمان
یکی حالت‌های ایده آل برای زایمان واژینال قرار گرفتن سر به سمت پایین یعنی پرزانتاسیون سفالیک است، جفت خلفی حالتی است که جفت در دیواره پشت رحم قرار داشته باشد. این بهترین مکان برای جفت در نظر گرفته شده است زیرا اجازه می دهد جنین در موقعیت قدامی حرکت کند. جفت خلفی کانال زایمانی را مسدود نمی‌کند و مادرانی که جفت خلفی دارند حرکات جنین را به راحتی حس می‌کنند.
پیشنهاد می‌شود مقاله جدا شدن زودرس جفت و عوارض آن را برای پیشگیری ار آن مطالغه کنید.
روش‌های تشخیص عضو نمایش و پرزانتاسیون جنین
- مانورهای لئوپولد: با استفاده از ۴ مانوری که لئوپولد در سال ۱۸۹۴ توصیف کرده است می‌توان معاینه شکم را به‌طور سیستماتیک انجام داد. مادر باید در وضعیت خوابیده به پشت و راحت قرار بگیرد و شکم او برهنه باشد. گاهی اوقات، انجام و تفسیر این مانورها در مادران چاق، در موارد افزایش حجم مایع آمنیون و یا در مواردی که جفت در دیواره قدامی لانه گزینی کرده است غیرممکن یا حداقل دشوار است.
- معاینه واژینال: قبل از شروع روند زایمان، تشخیص پرزانتاسیون جنین از طریق معاینه واژینال اغلب بی‌نتیجه است، چون در این مرحله عضو نمایش را باید از میان سرویکس (دهانه رحم) بسته لمس کرد. با شروع روند زایمان و بعد از دیلاتاسیون سرویکس انواع نمایش‌های مختلف جنین قابل تشخیص می‌شوند.
- سونوگرافی : تکنیک‌های سونوگرافی می‌توانند به شناسایی پرزانتاسیون جنین به‌ویژه در زنان چاق و یا زنانی که دیواره شکم آنان سفت است، کمک کنند. سونوگرافی برای تعیین پرزانتاسیون سر جنین از صحت بیشتری برخوردار است.
جنین قبل از زایمان چه پرزانتاسیون‌های دیگری می‌تواند داشته باشد؟
برخی این سرال را می‌پرسند که پرزانتاسیون سفالیک و جفت خلفی چیست؟ گاهی اوقات جنین قبل از تولد به وضعیت کاملی نمی‌رسد. پرزانتاسیون‌های مختلفی وجود دارد که جنین می‌تواند در آن باشد و هر یک از این پرزانتاسیون‌ها می‌تواند در هنگام زایمان با عوارضی همراه باشد. این پرزانتاسیون‌های جنین می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
سفالیک و اکسی‌پوت خلفی
گاهی اوقات سر جنین مطابق آنچه باید باشد به سمت پایین قرار میگیرد، اما صورت جنین به سمت شکم مادر قرار میگیرد. این وضعیت‌ها در مواردی که جفت قدامی است، با شیوع بیشتری دیده می‌شوند. درصورت موثر و کارآمد بودن انقباضات و متوسط بودن جثه جنین، اکثر وضعیت‌های اکسی‌پوت خلفی به محض رسیدن به کف لگن فورا چرخش پیدا می‌کنند و طول مدت روند زایمان افزایش چندانی پیدا نمی‌کند.
سفالیک و اکسی‌پوت قدامی
یکی از حالت‌های متداول قرارگیری جنین در رحم است، سرجنین رو به پایین است و صورت جنین رو به پشت مادر قرار گرفته. تنه جنین با محورطولی مادر تراز می‌شود، پاهای جنین مستقیما در امتداد محور پیشانی مادر روی هم و به شکل متقاطع قرار گرفته‌اند، بازوها جنین خم می‌شوند و در مقابل بدنش قرارمیگیرند.
پرزانتاسیون بریچ
میزان بروز نمایش بریچ با بالا رفتن سن حاملگی کاهش می‌یابد و در اواخر حاملگی حدود ۳ درصد است. نمایش بریچ به سه شکل عمومی بریچ فرانک، بریچ کامل و بریچ فوتلینگ دیده می‌شود. در این حالت سر جنین در فوندوس رحم قرار میگیرد و باسن جنین نزدیک واژن مادر است. لانه‌گزینی جفت در انتهای رحم ممکن است آناتومی طبیعی داخل رحم را برهم بزند و منجر به پرزانتاسیون بریچ شود.
پیشنهاد می‌کنیم مقاله وضعیت جفت آنتریور یعنی چه؟ را برای دریافت اطلاعات کامل درباره جفت جنین مطالعه کنید.
پرزانتاسیون جنین شما قابل چرخش و تغییر است.
لمس و نوازش شکم به شما در احساس حرکات جنین کمک می‌کند. بعضی اوقات نوازش یا ضربه زدن به شکم باعث حرکت جنین می‌شود. همیشه این امکان وجود دارد که جنین تغییر موقعیت دهد، تا هفته‌های نزدیک به زمان تولد جنین هنوز زمان کافی برای تغییر موقعیت و قرار گرفتن در پرزانتاسیون درست را دارد.
- پزشکان از تکنیکی بنام چرخش سفالیک خارجی (ECV) استفاده می کنند تا جنین را در وضعیت سفالیک قرار دهند. این تکنیک شامل ماساژ دادن و فشار دادن شکم برای کمک به قرار دادن کودک در جهت پرزانتاسیون صحیح است. چرخش سفالیک خارجی قبل از زایمان در زنانی که به ۳۷ هفته حاملگی رسیده‌اند صورت میگیرد. این روش در مراحل ابتدایی زایمان، اختلالات ساختمانی رحم، سابقه دکولمان و محدودیت رشد جنین انجام نمی‌شود. ECV باید در محلی انجام شود که امکان دسترسی آسان به تسهیلات لازم برای سزارین اورژانس فراهم باشد.
- تغییر پوزیشن مادر برای تغییر در پرزانتاسیون گاهی اوقات با تغییر پوزیشن خود می‌توانید جنین را ترغیب به حرکت کنید. به خاطر داشته باشید که این تمرینات ممکن است مؤثر نباشد. با این حال، متخصصان غالبا احساس می‌کنند که تلاش برای انجام این تمرینات ضرری ندارد و اگر فرصتی وجود داشته باشد که جنین را ترغیب کند برای جلوگیری از سزارین، ارزش دارد امتحان کنید.
- موسیقی، صحبت کردن، تغییر دما و نور می‌توانند جنین را تشویق به حرکت کنند. جنین در حالی که در رحم است می‌تواند موسیقی را بشنود، تغییرات نور را از طریق پوست شما ببیند و حتی هنگام صحبت کردن صدای شما را بشنود.
- تحریک کننده برای تشویق حرکت: چیز دیگری که می توانید برای تغییر موقعیت کودک تلاش کنید تحریک است. موسیقی ، صحبت کردن ، تغییر دما و نور می تواند کودک را مورد توجه قرار دهد. در حالی که در رحم است ، کودک شما می تواند موسیقی را بشنود ، تغییرات نور را از طریق پوست شما ببیند و حتی هنگام صحبت ، صدای شما را بشنود.
شما خودتان می‌توانید پرزانتاسیون جنین را در رحم تشخیص دهید.
وقتی که لگد زدن جنین را احساس می‌کنید شما ممکن است بتوانید بگویید که جنین شما در چه موقعیتی قرار دارد. اگر جنین شما در پرزانتاسیون بریچ قرار داشته باشد، شما لگد زدن جنین را در ناحیه تحتانی شکم خود یا کشاله ران حس می‌کنید.
اگر جنین شما در پرزانتاسیون سفالیک و جفت خلفی باشد، شما لگد زدن و حرکت پاهای جنین را در دنده های خود و قسمت فوقانی شکم‌تان حس می‌کنید. هنگامی که شکم خود را ماساژ می‌دهید یک منطقه صاف طولانی به احتمال زیاد کمر و پشت جنین است، یک ناحیه سخت، برجسته و گرد سر جنین است. سایر نواحی خمیده احتمالا شانه، دست یا پاهای جنین هستند.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.