در مورد خواص برنج قهوه ای چه می دانید؟

آشنایی با خواص برنج قهوه‌ای به شما کمک می‌کند تا خوراک بهتر و مغذی‌تری را برای خود و خانواده‌تان انتخاب و مصرف کنید. اشتباه نکنید؛ برنج قهوه‌ای محصول تازه و جدیدی نیست؛ برنج قهوه‌ای برنج سفیدی است که سبوس آن گرفته نشده است. در واقع برنج سفیدی که اکثرا استفاده می‌کنیم، یک مرحله قبل از سفید شدن، قهوه‌ای و سبوس دار بوده است. این مدل برنج سرشار از مواد معدنی و موثر در سلامتی است. 

برنج قهوه‌ای چیست؟

برنج قهوه‌ای همان برنج سفید است، اما بدون اینکه سبوس یا لایه دوم برنج گرفته شده باشد. سبوس برنج سرشار از ویتامین‌های گروه ب و سایر ویتامین‌هاست که به شدت برای سلامتی مفید و موثر است. برنج ‌ قهوه‌ای می‌تواند از هر نوعی از برنج‌، اعم از برنج هاشمی، طارم و ...، باشد. فقط مهم این است که پوست دوم برنج گرفته نشده باشد. برنج قهوه‌ای نیاز به جویدن بیشتری دارد. 

طرز پخت برنج قهوه ای

برای پخت برنج قهوه ای باید حوصله بیشتری به خرج دهید. با توجه به اینکه این نوع برنج دو لایه دارد، لذا حتما لازم است چند ساعت قبل از پخت آن را خیس کنید تا بهتر بپزد. بنابراین برنج را چند ساعت قبل از پخت به خوبی بشویید و در کاسه ای با مقداری آب و نمک خیس کنید. 

به ازای هر یک پیمانه برنج قهوه ای، یک پیمانه آب بیشتر بریزید. یعنی مثلا برای 4 پیمانه ‌برنج قهوه ای، 5 پیمانه آب و برای 5 پیمانه برنج قهوه ای، 6 پیمانه آب بریزید. کمی نمک به آب برنج اضافه کنید و ظرف را روی شعله گاز قرار دهید تا آب برنج به جوش بیاید. شعله برنج باید ملایم باشد. درب ظرف را بگذارید. در نهایت وقتی تمام آب برنج کشیده شده، دم کنی روی برنج قرار دهید و اجازه دهید تا نهایتا 40 دقیقا دم بکشد. 

برای بهتر درست کردن برنج قهوه ای به نکات زیر توجه کنید:

• برنج قهوه‌ای را حتما به صورت کته درست کنید تا ویتامین‌ها و مواد مغذی آن از بین نرود.
• به دلیل پخت کامل سبوس برنج قهوه ای، این برنج معمولا به حالت نرم و شفته در می‌آید. در غیر این صورت سبوس برنج به خوبی نمیپزد. 
•  می‌توانید در اواسط پخت برنج قهوه ای از کمی روغن یا کره محلی استفاده کنید تا برنج کمتر حالت شفته به خود بگیرد. 

خواص کلی برنج قهوه ای

• برنج قهوه ای اثرات ضد سرطانی دارد. 
• برنج قهوه ای برای سلامت قلب و عروق بسیار مناسب و موثر است. 
• برنج قهوه ای می‌تواند منجر به کاهش وزن و کاهش چاقی شود. 
• برنج قهوه ای برای سیستم گوارش بدن بسیار مناسب است. 
• برنج قهوه ای منجر به افزایش کلسترول خوب بدن می‌شود. 
• برنج قهوه ای برای سلامت استخوان‌ها موثر است. 
• برنج قهوه ای خواص آنتی‌اکسیدانی دارد. 
• برنج قهوه ای برای درمان بی‌خوابی موثر است. 
• برنج قهوه ای برای جلوگیری از بیماری آلزامیر تاثیرگذار است. 
• برنج قهوه ای می‌تواند منجر به بهبود سیستم مغزی شود. 
• برنج قهوه ای به دلیل مقادیر بالای اسید آمینه گلوتامین، گلیسیرین و گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) که دارد، خطر ابتلا به استرس، اضطراب و افسردگی را کاهش می دهد.
• برنج قهوه ای باعث تقویت سیستم ایمنی زنان شیرده شده، به افزایش شیر مادر در دوران شیردهی کمک می کند و احتمال ابتلای آنها به استرس و افسردگی را کاهش می‌دهد.
• مقادیر بالای فولات موجود در برنج قهوه ای از نقایص عصبی جنین در دوران بارداری جلوگیری کرده و خطر زایمان زودرس را کاهش می دهد. فیبر موجود در برنج قهوه ای از ابتلای زنان باردار به یبوست دوران بارداری پیشگیری می کند.
• مقادیر بالای پروتئین موجود در برنج قهوه ای باعث افزایش انرژی ورزشکاران شده و به تقویت عضلات و ماهیچه‌ها در بدنسازی کمک می‌کند. برنج قهوه ای مقادیر بالایی کربوهیدرات دارد، کربوهیدرات به ریکاوری عضلات ورزشکاران پس از تمرینات بدنسازی کمک می‌کند.
• مصرف برنج قهوه ای در دوران یائسگی به فشار خون و کلسترول خون بالا کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد.
• مقادیر بالای فیبر و مواد معدنی موجود در برنج قهوه ای به سم زدایی و پاک سازی کبد کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری‌های کبدی مانند کبد چرب را کاهش می دهد.
• فیبر موجود در برنج قهوه ای به پاک سازی روده‌ها کمک می‌کند و به این ترتیب با کاهش ترشح اسید‌های صفراوی خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا را کاهش می دهد.
• مقادیر بالای منیزیم و کلسیم موجود در برنج قهوه ای به تقویت استخوان‌ها کمک کرده و خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش می‌دهد.
• برنج قهوه ای، گلوتن ندارد و سبب التهاب روده نمی‌شود، به همین دلیل یکی از بهترین مواد غذایی برای افرادی است که به گلوتن حساسیت دارند یا بیماری سلیاک دارند.
• برنج قهوه ای شاخص گلیسمی پایین و خواص ضد التهابی دارد، لذا به درمان عفونت‌های ناشی از قارچ کاندیدا کمک می کند.
• مصرف برنج قهوه ای به درمان آسم کمک کرده و خس خس سینه در افراد مبتلا به آسم را تا 50 درصد کاهش می‌دهد.

خواص برنج قهوه ای برای کودکان

برنج قهوه ای یکی از انواع غلات کامل است و به دلیل دارا بودن مقادیر بالای ویتامین‌ها، مواد معدنی و چربی‌های طبیعی به بهبود رشد نوزادان و کودکان کمک می‌کند. به دلیل املاح بالا، می‌توان آن را به صورت پوره برای کودکان مصرف کرد.

آنتی اکسیدان‌ها، ویتامین C و ویتامین E موجود در برنج قهوه ای خطر ابتلا به آسم در نوزادان و بروز علائم آسم در کودکان را کاهش می دهد.

فیبر موجود در برنج قهوه ای احتمال ابتلای نوزادان و کودکان به یبوست را کاهش می دهد.

مصرف برنج قهوه‌ای می‌تواند به آرامش کودکان کمک کند، زیرا این ماده غذایی باعث ایجاد نوسانات زیاد در قند خون نمی‌شود. همچنین موادغذایی که موجب آزاد شدن دوپامین (یک ماده شیمیایی در مغز مرتبط با احساس خوشحالی) می‌شوند، در صورت استفاده منظم می‌توانند در کمک به بهبود حالات روحی کودکان مفید باشند.

توصیه می‌شود که با مشورت پزشک برنج قهوه ای را از سن 6 ماهگی به رژیم غذایی نوزاد خود اضافه کنید.

خواص برنج قهوه ای در طب سنتی

طبیعت و مزاج برنج قهوه ای سرد و خشک است. ارزش غذایی برنج قهوه ای در هر ۱۰۰ گرم برنج پخته شده 111 کالری، ۰٫۹ چربی، ۲۳ گرم کربوهیدرات، ۲٫۶ گرم پروتئین، ۱٫۸ گرم فیبر،  ۰٫۴ قند  گرم  است. خیساندن برنج در آب و نمک، زعفران، زیره سیاه و شوید به عنوان مصلحات برنج تاثیر بیشتری در جذب مواد مغذی آن و سازگاری برنج با سیستم گوارش دارد.

۸۰ درصد ارزش غذایی برنج قهوه‌ای در سبوس آن ذخیره شده است؛ چیزی که آن را به یک ماده مغذی بسیار مفید تبدیل می‌کند. سبوس برنج قهوه ای بدون دانه‌های برنج هم سرشار از فیبر است و هم میزان قند پایینی دارد.

برنج قهوه ای برای عملکرد بهتر مغز و سیستم عصبی مفید است، به سوخت و ساز بدن در مغز سرعت می‌بخشد و این به دلیل حضور ویتامین B و مواد معدنی ضروری مانند منگنز در این ماده‌ خوراکی اعجاب‌انگیز است. برنج قهوه ای سرشار از آنتی اکسیدان ها، پلی فنول ها، ویتامین B1 (تیامین)، ویتامین B2 (ریبوفلاوین)، ویتامین B3 (نیاسین)، ویتامین B6، فولات، ویتامین E (آلفا توکوفرول)، ویتامین K، منگنز، آهن، روی، فسفر، کلسیم، سلنیوم، منیزیم، پتاسیم و فیبر است. 

خواص سبوس برنج قهوه ای

سبوس برنج سرشار از ویتامین  E است و می تواند به عنوان منبع تامین این ویتامین معرفی شود. این ویتامین برای شادابی و نشاط پوست بسیار ضروری و موثر است. 

یکی دیگر از خواص سبوس برنج وجود آهن در این ماده غذایی است. با دریافت آهن از طریق سبوس برنج می تواند گردش خون را در بدن افزایش داد و با بالا رفتن تعداد گلبول‌های قرمز در خون مشکل کم خونی و آنمی را حل کرد. 

آنتی اکسیدانی که در سبوس برنج قهوه ای وجود دارد، سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند و برای جلوگیری از سرطان و توده‌های سلولی بسیار موثر است.

فیبر موجود در سبوس برنج به حرکات روده کمک می‌کند. فیبری که در سبوس برنج وجود دارد از نوع محلول در آب است و باعث می‌شود کلسترول و قند خون کاهش پیدا کند.

همچنین فیبر موجود در سبوس برنج به دلیل احساس سیری که ایجاد می‌کند، می‌تواند منجر به کاهش وزن شود. 

سبوس برنج ویتامین ب زیادی دارد. لذا می‌تواند در صورت مصرف مداوم از افسردگی و اضطراب جلوگیری کند. منجر به رویش مو و جبران آسیب دیدگی‌ها بر روی ساقه و ریشه، تقویت فولیکول‌های مو و از بین رفتن سفیدی مو در دراز مدت شود. 

در سبوس برنج به مقدار کافی فسفر و منگنز وجود دارد. منگنز به مغز کمک می کند که کارکرد بهتری داشته باشد و معادلات ذهنی را با سرعت بیشتری انجام دهد. 

سبوس برنج سرشار از پروتئین و اسیدهای چرب است. پروتئین یکی از مواد ضروری برای رشد و تقویت بدن است. اسیدهای چرب موجود در سبوس برنج قهوه ای انرژی لازم برای فعالیت‌های روزانه را تامین می‌کند. 

میزان مصرف برنج قهوه ای

با توجه به اینکه برنج قهوه ای بخشی از فیبر، موادمعدنی، ویتامین و برخی از ترکیبات فنولی مورد نیاز روزانه بدن را تامین می کند، لذا پیشنهاد می‌شود به دلیل خواص سلامتی بخش آن در رژیم غذایی هفتگی افراد حداقل به میزان دوبار در هفته قرار بگیرد.

برای درست کردن برنج قهوه‌ای می‌توانید از توصیه‌های زیر استفاده کنید:

• برنج قهوه ای را با سبزیجات مصرف کنید.
• برای درست کردن پودینگ از برنج قهوه ای استفاده کنید.
• برنج قهوه ای را حتما به صورت کته درست کنید تا تمام ارزش غذایی آن حفظ شود.
• می‌توانید از ترکیب نخود فرنگی، ذرت، هویج و سیب زمینی و برنج قهوه ای پلو سبزیجات درست کنید.
• برنج قهوه ای را با انواع کباب سرو کنید.
• از برنج قهوه ای در رول سوشی استفاده کنید تا فیبر غذای شما را افزایش یابد.
• برنج قهوه ای را با روغن زیتون و سیر تفت دهید تا یک کربوهیدرات خوش طعم داشته باشید.

مضرات برنج قهوه‌ای

بد نیست بدانید که برنج قهوه ای جز خواص و سلامتی هیچ ضرری ندارد. برنج قهوه ای پرخاصیت‌ترین برنج موجود در دنیاست؛ اما حتما باید در نظر داشت استفاده از آن نباید بیشتر از حد مجاز باشد. شما می‌توانید به صورت روزانه یک بار برنج قهوه‌ای را جزو وعده های غذایی خود قرار دهید، بیشتر از یک بار نیاز نیست.

کلام آخر

برای اطلاع از قیمت هر کیلو برنج قهوه ای بهتر است از فروشگاه‌های مجاز و مطمئن برنج فروشی، قیمت برنج را جویا شوید. حتما از خرید برنج قهوه‌ای ارزان خودداری کنید و برای سلامتی خود ارزش قایل باشید. شما می‌توانید بعد از تحقیق در مورد انواع برنج قهوه‌ای از فروشگاه‌های مطمئن، این برنج را تهیه و مصرف کنید.