درد تخمک گذاری چگونه است؟ علت و روش‌های کاهش آن

اسفند ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
درد تخمک گذاری

اگرچه درد پریودی در بسیاری از زنان بسیار رایج است، اما یکی دیگر از دردهایی که به سیکل ماهانه‌ی آنها مربوط است، درد تخمک گذاری است. درد یکی از علائم تخمک گذاری است که بعضی از زنان آن را در یک طرف شکم خود تجربه می‌کنند. در این مقاله گهواره قصد داریم توضیح دهیم آیا تخمک گذاری درد دارد، درد ناشی از تخمک گذاری چگونه است و چگونه درد تخمک گذاری را کم کنیم؟

درد تخمک گذاری چه زمانی است؟

آیا زمان تخمک گذاری درد دارد؟ بله. این درد ممکن است بیش از 40٪ از زنانی را که در طول سالهای باروری خود تخمک گذاری می‌کنند، تحت تاثیر قرار دهد - و تقریباً هر ماه می‌تواند اتفاق بیفتد. اولین سوالی که باید پاسخ داد این است که، درد تخمک گذاری از کی شروع میشود و تا کی ادامه دارد. به طور کلی درد تخمدان هنگام تخمک گذاری زمانی رخ می‌دهد که یک تخمک از تخمدان آزاد می‌شود. در مقابل درد دوران پریودی، در اصطلاح به این درد، درد میان دوره نیز می‌گویند.

درد تخمک گذاری چه زمانی است

علت درد تخمک گذاری چیست؟

درست قبل از اینکه تخمک با تخمک گذاری آزاد شود، رشد فولیکول باعث کشیده شدنِ سطح تخمدان و درد می‌شود. به جز آن خون یا مایع آزاد شده از فولیکول پاره شده نیز پوشش داخلی شکم شما (صفاق) را تحریک کرده و خود می‌تواند منجر به درد بیشتر ‌شود. عموماً درد دوره تخمک گذاری اگر کم و قابل تحمل باشد طبیعی ست. اما در زمانی که شدت می‌گیرد می‌تواند ناشی از وجود یک مشکل باشد. به طور کلی درد یکی از علائم تخمک گذاری موفق است اما در همه‌ی زنان حس نمی‌شود.

اما گاهی دردهای میان دوره‌ای ارتباطی با تخمک گذاری نداشته و می‌توانند دلایل جدی‌تری مانند کیست تخمدان، اندومتریوز، عفونت لوله، سیستیت بینابینی، سندرم روده تحریک پذیر، درد عضلانی یا فاسیال و آسیب‌های عصبی داشته باشند. 

درد تخمک گذاری در کدام قسمت است؟

بسته به اینکه کدام تخمدان تخمک را آزاد می‌کند، درد حین تخمک گذاری معمولاً در سمت چپ یا راست شکم شما رخ خواهد داد. آیا تخمک گذاری منجر به بروز درد در وسط بدن نیز می‌شود؟ بله ممکن است به صورت مبهم نتوانید تشخیص دهید درد برای تخمدان راست است یا تخمدان چپ و آن را در وسط و بخش رحمی حس کنید. به طور کلی به درد تخمدان در زمان تخمک گذاری که به صورت یک طرفه رخ می‌دهد، درد میتل اشمرز می‌گویند.

انواع درد در زمان تخمک گذاری

درد تخمک گذاری می‌تواند در قسمت‌های مختلفی احساس شود:

درد تخمدان سمت راست و چپ

درد پهلو تخمک گذاری نشانه فعالیت تخمدان‌هاست. در اکثر افراد، تخمدان‌ها به نوبت تخمک گذاری می‌کنند. هر تخمدان یک ماه در میان یک تخمک آزاد می‌کند. بنابراین اگر تخمدان سمت راست تخمک را آزاد می‌کند، در همین قسمت درد را احساس خواهید کرد. درد ممکن است یک ماه در میان تغییر کند، یا ممکن است برای چندین ماه در همان سمت درد احساس کنید. اینکه درد تخمک گذاری در سمت راست یا باشد یا درد تخمک گذاری سمت چپ را حس کنید به برنامه ریزی بدن شما و قعالیت تخمدان‌ها بستگی دارد.

درد شکم زمان تخمک گذاری

اگرچه درد پهلو هنگام تخمک گذاری بسیار شایع است اما می‌تواند در وسط شکم نیز حس شود. درد زیر شکم در زمان تخمک گذاری به دلیل رشد فولیکول‌ها بسیار شایع است و ممکن است شبیه درد پریود باشد. با این حال دل درد و کمر درد تخمک گذاری با پریود تفاوت‌هایی دارد که در ادامه در موردش توضیح خواهیم داد.

*در مورد درد زیر شکم در هفته سوم بارداری بیشتر بخوانید.

پا درد هنگام تخمک گذاری

پا درد از علائم تخمک گذاری ست. به دلیل نزدیکی تخمدان‌ها به مفصل ران، ممکن است بسیاری از افراد درد تخمک گذاری را در پای خود حس کنند.  چرا پاها در زمان تخمک گذاری درد می‌کنند؟ پروستاگلاندین‌ها یک ماده شیمیایی هستند که بدن برای پاسخ به آسیب‌ها و دردها به روشی محافظتی آزاد می‌کند. هنگامی که تخمدان تخمک‌های بالغ را آزاد می‌کند، بدن ما این را به عنوان درد درک می‌کند، بنابراین این ماده شیمیایی را آزاد می‌کند. به همین دلیل است که شما سردرد در تخمک گذاری، تب، معده درد و درد مفاصل و عضلات را تجربه می‌کنید. درد لگن در تخمک گذاری نیز به همین دلیل است.

درد تخمک گذاری و نفخ 

تجربه نفخ در زمان تخمک گذاری کاملاً طبیعی است. تخمک گذاری زمانی است که بدن شما تغییرات هورمونی زیادی را تجربه می‌کند. سطح هورمون لوتئینیزه کننده (LH) و استروژن درست قبل از شروع تخمک گذاری افزایش می‌یابد و این هورمون‌ها می‌توانند باعث نفخ شوند.

انواع درد در زمان تخمک گذاری

درد سينه هنگام تخمک گذاری 

به جز درد تخمک گذاری در پهلو بعضی درد سینه را نیز حس می‌کنند. علت این درد تقریبا همیشه هورمونی است. برخی از زنان در حوالی زمان تخمک گذاری شروع به احساس درد کرده که تا شروع سیکل قاعدگی ادامه دارد.

درد تخمک گذاری قبل یا بعد تخمک گذاری رخ می‌دهد؟

درد ممکن است درست قبل، حین تخمک گذاری رخ دهد. این درد را می‌توان از چند طریق توضیح داد. درد قبل از تخمک گذاری به خاطر رشد فولیکول است که در آن تخمک رشد می‌کند و ممکن است منجر به کشیدگی سطح تخمدان شود. این می‌تواند باعث درد شود. درد حین تخمک گذاری با مایع یا خون آزاد شده از فولیکول پاره شده همراه است. 

چند ساعت بعد از درد تخمدان تخمک آزاد می‌شود؟ 

آزاد شدن تخمک از فولیکول و تخمدان حدود 24 ساعت بعد (10 تا 12 ساعت پس از به حداکثر رسیدن LH) اتفاق می‌افتد.

درد تخمک گذاری چند روز طول میکشد؟

درد تخمک گذاری چند روز است؟ درد تخمک گذاری در زنان می‌تواند فقط چند دقیقه طول بکشد یا برای یک یا 2 روز ادامه یابد. برخی از خانم ها همراه با درد دوران تخمک گذاری متوجه خونریزی کمی از واژن نیز می‌شوند.

طولانی شدن درد تخمک گذاری نشانه چیست؟

درد تخمک گذاری معمولاً بی ضرر است، اما گاهی اوقات می‌تواند نشان دهنده بیماری‌های مختلف مانند اندومتریوز باشد. اگر درد تخمک گذاری شما بیش از سه روز طول کشید یا با سایر علائم غیرعادی قاعدگی، مانند خونریزی شدید همراه است، به پزشک مراجعه کنید.

درد تخمک گذاری چگونه است؟

دردهای تخمک گذاری می‌توانند به شکل یک گرفتگی مبهم تا تیر کشیدنِ شدید و ناگهانی باشند. به طور کلی زنان ممکن است علائم متفاوتی از درد تخمک گذاری را تجربه کنند، از جمله فشار ناخوشایند، پیچ خوردگی، دردهای تیز، گرفتگی عضلات یا درد شدید در زیر شکم. اگر درد شدیدی را تجربه می‌کنید یا دردتان طولانی مدت ادامه دارد باید برای بررسی‌های بیشتر وضعیت خود به پزشک مراجعه کنید.

درد تخمک گذاری شدید

علت درد زیاد تخمک گذاری چیست؟ بعضی زنان درد شدید تخمک گذاری را تجربه می‌کنند. پس از آزاد شدن تخمک، لوله فالوپ منقبض می‌شود تا به اسپرم‌های منتظر برای لقاح برسد. خون و مایعات دیگر از فولیکول پاره شده نیز ممکن است در طی این فرآیند وارد حفره شکمی و لگن شده و باعث تحریک شود. این احساس می‌تواند از یک درد مبهم تا دل درد شدید زمان تخمک گذاری را باعث شوند.

درد تخمک گذاری شدید

از کجا بفهمیم درد مربوط به درد زمان تخمک گذاری است؟

درد تخمک گذاری با علائم دیگری نیزی همراه است. ترشحات دهانه رحم شما در این دوران تغییر خواهد کرد. ممکن است در زمان تخمک گذاری متوجه مخاط مرطوب‌تر، شفاف‌تر و لغزنده‌تر شوید. بعد از تخمک گذاری، دمای بدن کمی افزایش می‌یابد که ممکن است بتوانید با دماسنج آن را تشخیص دهید. سایر علائم مربوط به درد تخمک گذاری عبارتند از:

  • فقط در یک طرف رخ می‌دهد.
  • چند دقیقه تا چند ساعت ادامه دارد. می‌تواند 24 تا 48 ساعت دوام بیاورد.
  • بر خلاف سایر دردها احساس درد شدید و گرفتگی دارد.
  • به ندرت شدید است.
  • ممکن است ماه به ماه تغییر سمت دهد.
  • در اواسط چرخه‌ی قاعدگی شروع می‌شود.

درد تخمک گذاری و اقدام به بارداری

درد تخمک گذاری معمولا جای نگرانی نیست. در واقع، اگر در تلاش برای باردار شدن هستید، دانستن علائم تخمک گذاری - که می‌تواند شامل درد تخمک گذاری باشد - می‌تواند به شما کمک کند بهتر برای بارداری خود برنامه ریزی کنید. به هر حال، زمان بندی رابطه جنسی در حوالی تخمک گذاری بهترین راه برای کمک به لقاح است.

گاهی برای لقاح به داروهای تقویتی نیاز دارید. یکی از آنها آمپول hcg ست. آیا درد تخمک گذاری بعد از امپول hcg بیشتر خواهد بود؟ بله. به طور کلی تزریق HCG با سردرد، لخته شدن خون، گرفتگی عضلات پا، نازک شدن موقت مو، یبوست و حساس شدن سینه‌ها همراه است. و از آنجایی که زمان تزریق این دارو در نزدیکی زمام تخمک گذاری ست، این درد می‌توان به درد تخمک گذاری و لقاح اضافه شده و درد را تشدید کند. (درمورد زمان تخمک گذاری بعد از تزریق آمپول HCG در این مقاله بیشتر بخوانید) 

یکی دیگر از داروهای تقویتی برای داشتن یک تخمک گذاری سالم و افزایش شانس بارداری، کلومیفن است. متاسفانه درد تخمک گذاری با کلومیفن افزایش می‌یابد. القای تخمک گذاری با کلومید ممکن است عوارض جانبی خفیفی ایجاد کند که معمولاً پس از قطع دارو برطرف می‌شود. این عوارض عبارتند از تورم تخمدان‌ها، دل درد و حساسیت سینه که تخمک گذاری دردناک ایجاد می‌کند. ( در این مقاله بخوانید قرص کلومیفن چیست و چه کاربردی دارد )

لتروزول و درد تخمک گذاری نیز دقیقاً همین تاثیر را دارند. عوارض جانبی گزارش شده مصرف این دارو عبارتند از گرگرفتگی، نوسانات خلقی، حساس شدن سینه‌ها، حالت تهوع و سردرد. اینها جدی نیستند و معمولاً پس از قطع دارو برای آن چرخه از بین می‌روند. در نزدیکی زمان تخمک گذاری، برخی از زنان ناراحتی خفیف یا حس پیچ خوردگی در تخمدان‌های خود را نیز گزارش کرده‌اند. خبر خوب آن که خبری از درد تخمک گذاری در بارداری نیست.

درد تخمک گذاری و اقدام به بارداری

با درد تخمک گذاری چه کنم؟

اکنون که متوجه شدید این درد طبیعی ست، سوال دیگری که پیش می‌آید این است: برای کاهش درد تخمک گذاری چه کنیم؟ تخمک گذاری دردناک را معمولاً می‌توان با درمان‌های ساده‌ای مانند حمام آب گرم یا مصرف مسکن‌های بدون نسخهبپ کاهش داد.

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن نیز ممکن است کمک کنند، اما اگر قصد بارداری دارید، نباید آنها را مصرف کنید زیرا می‌توانند در تخمک گذاری اختلال ایجاد کنند. اگر ناراحتی زیادی دارید در مورد درمان دل درد تخمک گذاری با مامای خود در مورد سایر گزینه‌های درمانی صحبت کنید. روش‌های جلوگیری از بارداری که تخمک گذاری را متوقف می‌کنند، مانند قرص‌های ضد بارداری یا ایمپلنت‌های ضد بارداری، می‌توانند به طور کامل درد تخمک گذاری را از بین ببرند.

آیا می‌توانم از درد تخمک گذاری جلوگیری کنم؟ با جلوگیری از تخمک گذاری می‌توانید از درد تخمک گذاری جلوگیری کنید اما این کار روند تولید مثلی شما را مختل کرده و توصیه نمی‌شوند. بسیاری از داروهای ضد بارداری هورمونی، از جمله قرص، از تخمک گذاری جلوگیری می‌کنند.

درمان درد تخمک گذاری در طب سنتی

درست است که در طب شیمیایی چندین قرص برای درد تخمک گذاری توصیه شده است اما بعضی روش‌های سنتی و طبیعی را ترجیح می‌دهند. به طور کلی طب سنتی تاکید دارد تخمدان را با بهبود روش‌های تغذیه‌ای گرم نگه دارید. همچنین تقویت تخمدان می‌تواند درد را کاهش دهید. انواع داروی گیاهی برای درد تخمک گذاری عبارتند از: تمشک قرمز، چای سبز، گزنه، روغن کتان و ...

درد تخمک گذاری بعد از سقط چگونه است؟

کمی بعد از سقط جنین، چرخه‌ی قاعدگی دوباره آغاز می‌شود. علائم تخمک گذاری به دنبال سقط جنین مانند علائم قبل از سقط است. برای تعیین زمان نزدیک شدن تخمک گذاری، به دنبال این سرنخ‌ها باشید: مخاط کشسان و شفاف واژن که شبیه سفیده تخم مرغ است و درد گرفتگی در سمت راست یا چپ.

آیا درد تخمک گذاری شبیه درد پریودی است؟

بله تخمک گذاری ممکن است شبیه درد پریود باشد - مانند یک گرفتگی. اما درد تخمک گذاری حدود دو هفته قبل از شروع قاعدگی اتفاق می‌افتد. بعلاوه در بیشتر زنان درد تخمک گذاری کمتر است و خونریزی بسیار خفیفی دارد یا اصلا ندارد.

ایا درد تخمک گذاری شبیه درد پریودی است

تفاوت درد تخمک گذاری و لانه گزینی چیست؟

درد لانه گزینی به دردی گفته می‌شود که طی آن تخمک بارور شده در دیواره‌ی رحم کاشته می‌شود و زمانی رخ می‌دهد که شما باردار شده‌اید. یک تفاوت بزرگ بین این دو درد وجود دارد – گرفتگی‌های تخمک‌گذاری در حوالی زمان تخمک‌گذاری اتفاق می‌افتد (معمولاً بین روزهای 11 و 21 چرخه شما، در حالی که گرفتگی‌های لانه‌گزینی (اگر آنها را احساس کنید) در اواخر چرخه و نزدیک زمان پریود رخ می‌دهد.