هفته سوم بارداری، علائم و توصیه‌ها برای مادر و وضعیت جنین

انتشار: تیر ۱۳۹۹ | بروزرسانی: مهر ۱۴۰۳
هفته سوم بارداری

در هفته سوم بارداری تخمک گذاری شما اتفاق افتاده است و لقاح رخ داده است. از این هفته بارداری شما را به‌طور رسمی آغاز کرده است! در همان لحظه‌ای که لقاح صورت گرفته، جنسیت جنین نیز مشخص شده است. زنان به ندرت متوجه علائم بارداری در این هفته می شوند اما اتفاقاتی مانند تغییر در بویایی در اثر تغییرات هورمونی رخ می دهد. در ادامه بیشتر در مورد اندازه جنین و علائم در هفته سوم بارداری توضیح خواهیم داد.

با نصب اپلیکیشن گهواره، می‌توانید به صورت هفتگی روند بارداری خود را پیگیری کرده و به اطلاعات تخصصی در مورد رشد جنین، سلامت مادر و توصیه‌های تغذیه‌ای دسترسی داشته باشید. این برنامه زمان آزمایش‌ها و غربالگری‌های ضروری دوران بارداری را به شما یادآوری می‌کند و با امکان ثبت و پایش وزن بارداری، می‌توانید وضعیت خود را با نمودار استاندارد مقایسه نمایید. همچنین هر روز پیام‌های مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری دریافت خواهید کرد که به شما کمک می‌کند دوران بارداری سالم و آگاهانه‌ای را تجربه نمایید.

هفته سوم بارداری چگونه محاسبه می شود؟

هفته سوم بارداری دو هفته بعد از اولین روز از آخرین قاعدگی شما، آغاز می‌شود. در این هفته، لقاح بین اسپرم و تخمک اتفاق افتاده است و سلول اولیه، یعنی زیگوت تشکیل شده است. 

علائم هفته سوم بارداری

هفته سوم بارداری جنین چه شکلی است؟

آیا عکس جنین در هفته سوم را دیده اید؟ سلولی که از لقاح بین اسپرم و تخمک تشکیل می‌شود، زیگوت نام دارد. زیگوت برای مدت زیادی به همین شکل باقی نمی‌ماند؛ بلکه در عرض کمتر از چند ساعت، شروع به تقسیم می‌کند و به دو، چهار و تعداد زیادی سلول تقسیم می‌شود. به فاصله چند روز بعد از لقاح، یک توپ سلولی با حدود صد سلول تشکیل می‌شود که بلاستوسیت نام دارد. تعدادی از سلول‌های این توده سلولی به رویان تبدیل می‌شوند و تعدادی دیگر، جفت جنین را تشکیل خواهند داد.

بلافاصله بعدازاینکه بلاستوسیت تشکیل می‌شود، از طریق لوله‌های فالوپ به رحم می‌رود. این اتفاق حدود ۵ تا ۶ روز زمان می‌برد و زمانی که به رحم برسد، تقریباً شما در هفته چهار بارداری قرار دارید. در این زمان، در دیواره رحم لانه گزینی می‌کند تا برای نه ماه، در این مکان به رشد خود ادامه دهد. در این زمان تقریباً باردار بودن شما نهایی می‌شود.

جنسیت جنین چه زمانی مشخص می شود؟ 

برای این که بفهمید کودکتان دختر است یا پسر، باید تقریباً دو ماه دیگر صبر کنید؛ اما نکته مهمی که باید بدانید این است که جنسیت جنین همان روزی که لقاح صورت می‌گیرد، مشخص می‌شود با این حال تفاوت واضح و علمی بین علائم بارداری دختر و پسر وجود ندارد. بگذارید بیشتر توضیح بدهیم؛ هر سلول زیگوت حاوی ۴۶ کروموزوم است که ۲۳ تا از آنها از مادر می‌آید و ۲۳ تا هم از پدر. مادر همیشه یک کروموزوم X به فرزندان خود می‌دهد؛ درواقع همه تخمک‌ها حاوی کروموزوم X هستند. اما پدر هم می‌تواند کروموزوم X بدهد و هم Y. اسپرمی که با تخمک لقاح می‌کند اگر حاوی کروموزوم X باشد فرزند شما دختر خواهد بود و اگر اسپرم حاوی کروموزوم Y باشد، فرزند شما پسر خواهد بود. در اینجا دو نکته وجود دارد:

  • اول اینکه، در همان لحظه لقاح با توجه به اینکه اسپرم حاوی X باشد یا Y جنسیت جنین شما تعیین خواهد شد. 
  • دوم اینکه، بر خلاف باور قدیمی‌ها که از مادران توقع به دنیا آوردن فرزندی با جنسیت خاص داشتند، بهتر است بدانید که مسئول تعیین جنسیت جنین پدر است نه مادر.

علائم هفته سوم بارداری

علائم هفته سوم بارداری چیست؟

هفته سوم بارداری چه علائمی دارد ؟ علائم بارداری هفته سوم چندان واضح نیستند. در هفته سوم بارداری ممکن است از بیرون اصلاً به نظر نرسد که شما باردار هستید؛ اما این وضعیت تنها چند هفته ادامه خواهد داشت و به‌زودی تغییراتی در بدن شما اتفاق می‌افتد که می‌توان از روی آن، باردار بودن شما را تشخیص داد. همان‌طور که گفتیم اگر شما در زمان مناسب (تخمک‌گذاری)، رابطه جنسی داشته باشید و اسپرم بتواند با تخمک لقاح کند، سلول زیگوت تشکیل می‌شود. سلول زیگوت نیز به بلاستوسیت تبدیل می‌شود و از طریق لوله فالوپ به رحم منتقل می‌شود و خیلی زود در دیواری رحم لانه گزینی می‌کند.

تغییرات هورمونی بدن در هفته سوم بارداری

بعدازاینکه تخمک گذاری اتفاق می‌افتد، فولیکولی که تخمک را آزاد کرده است به جسمی زردرنگ به نام کورپوس لوتئوم تبدیل می‌شود. این جسم شروع به تولید هورمون پروژسترون و مقداری هورمون استروژن می‌کند. هر دوی این هورمون‌ها در بارداری نقش بسیار مهمی دارند و تا زمانی که جفت طی ۱۰ هفته شکل بگیرد، در تغذیه و محافظت از جنین کمک می‌کنند. 

تقریباً یک هفته بعد از لقاح، بلاستوسیت در دیواری رحم لانه گزینی می‌کند و جفت شروع به شکل‌گیری می‌کند. حدود ۱۰ تا ۱۲ روز بعد از لانه گزینی که تقریباً در هفته چهارم بارداری واقع می‌شود، سلول‌های جفت تازه شکل‌گرفته، شروع به ترشح گنادوتروپین کوریونیک انسانی (HCG) می‌کنند.

تولید HCG در سه ماهه اول بارداری اوج می‌گیرد تا جلوی تخمک گذاری را بگیرد. همچنین پیام تولید پروژسترون و استروژن بیشتر را به بدن صادر می‌کند تا هم جلوی ریزش دیواره رحم را بگیرد و هم به رشد جفت، کمک کند. بعدها خواهید دید که این دو هورمون، نقش مهمی در طول دوران بارداری ایفا می‌کنند و باعث تغییرات زیادی در بدن شما می‌شوند.

مقداری از هورمون‌های HCG در ادرار و خون شما وجود دارد. به همین علت است که شما در تست بارداری خانگی از ادرار استفاده می‌کنید و پزشک شما نیز، ممکن است دستور آزمایش خون برای بررسی این هورمون را بدهد. اما احتمالاً شما در این هفته حتی اگر تست بارداری بدهید نیز، پاسخ آن مثبت نخواهد شد؛ زیرا سطح هورمون‌ها HCG به حدی افزایش نیافته است که قابل اندازه‌گیری باشد.

* برای دانستن انواع تست بارداری خانگی و علمی بودن هریک کلیک نمایید. 

تغییر در حس بویایی در هفته سوم بارداری

ممکن است به ‌تدریج از آخر این هفته، احساس کنید که حس بویایی شما قوی‌تر از گذشته شده است. شما بوهای خوب یا بد را با قدرت بیشتری احساس می‌کنید. این اتفاق درنتیجه افزایش سطح هورمون‌هایی چون HCG و استروژن در بدن شما، اتفاق می‌افتد. 

ممکن است از این هفته بوی غذا را حتی از رستورانی که در خیابان شما واقع شده است نیز، احساس کنید. یا ممکن است بوی زباله‌های داخل خیابان شما را آزار دهد چه رسد به زباله‌های داخل خانه! مهم‌ترین عارضه‌ای که درنتیجه قوی شدن حس بویایی شما می‌تواند اتفاق بیفتد، بدتر شدن بیماری صبحگاهی است که در زنان باردار بسیار شایع است. به همین دلیل است که بین این تغییرات هفته سوم بارداری و حالت تهوع ارتباط نزدیکی وجود دارد.

برای اینکه این شرایط را بهتر تحمل کنید، سعی کنید لوازمی که بوی زیادی تولید می‌کنند را لااقل برای مدتی، از خانه خارج کنید یا در محل دیگری نگهداری کنید. یا از همسرتان بخواهید که زباله‌ها را زودبه‌زود از خانه خارج کند. اصلاً ایرادی ندارد اگر از همسرتان بخواهید که بیشتر از قبل، دوش بگیرد یا کمتر پیاز بخورد! 

درد پریودی در هفته سوم بارداری 

درد زیر شکم در هفته سوم بارداری شایع است. ممکن است احساس گرفتگی زیر شکم یا دردی شبیه درد پریودی در هفته سوم بارداری داشته باشید. به طور کلی هفته سوم بارداری و درد زیر شکم جای نگرانی ندارد و برعکس کاملاً هم طبیعی است، به‌خصوص در بارداری اول شما. ممکن است این علائم را به دلایلی چون لانه گزینی جنین، افزایش جریان خون، ضخیم شدن دیواره رحم و یا حتی بزرگ شدن رحم تجربه کنید. یا ممکن است این علامت درنتیجه گاز شکم که درنتیجه هورمون‌های بارداری بیشتر می‌شود، رخ دهد. اگر این وضعیت شما را آزار می‌دهد، می‌توانید با پزشکتان آن را در میان بگذارید؛ در غیر این صورت، جای هیچ نگرانی ندارد. همچنین درد لگن در هفته سوم بارداری شایع است. 

لکه بینی در هفته سوم بارداری

لکه بینی در هفته سوم بارداری ممکن است، اما اگر دچار خونریزی زیاد در هفته سوم بارداری شدید، می‌تواند جای نگرانی داشته باشد؛ زیرا بین این علائم هفته سوم بارداری و سقط جنین ارتباط وجود دارد.

طعم فلزی در دهان در هفته سوم بارداری

آیا در دهان خود طعم فلز احساس می‌کنید؟ این هم می‌تواند یکی از علائم هفته سوم بارداری باشد. درواقع، تغییرات هورمونی که در بدن شما اتفاق می‌افتد، روی جوانه‌های چشایی شما نیز تأثیر می‌گذارد. برای مقابله با این وضعیت می‌توانید از اسیدهای طبیعی کمک بگیرید؛ مثلاً آب یک لیمو یا سایر میوه‌های اسیدی را در دهانتان مزمزه کنید. همچنین می‌توانید یک آبنبات ترش را بمکید یا آب‌نمک قرقره کنید. یکی دیگر از توصیه‌ها این است که هر بار که دندان‌هایتان را مسواک می‌زنید، زبانتان را نیز با مسواک شستشو دهید.

سایر علائم هفته سوم بارداری

  • خستگی شدید
  • تنفر از مواد غذایی
  • نفخ و گاز معده
  • حساسیت و درد پستانها
  • تکرر ادرار
  • ترشحات واژینال
  • افزایش دمای پایه بدن

هفته سوم بارداری چه باید کرد؟

هفته سوم بارداری چه باید کرد؟

رنگ کردن موها در بارداری

شاید بهتر باشد که رنگ کردن موهایتان را به بعد از سه ماهه اول بارداری موکول کنید. برخی از متخصصین معتقدند که مواد شیمیایی موجود در رنگ موها، ممکن است برای سلامت جنین خطرناک باشد. ازآنجاکه احتمال سقط جنین در سه ماهه اول بارداری بیشتر است، بهتر است در این دوران از تماس رنگ مو با پوست سرتان جلوگیری کنید.

فعالیت بدنی در هفته سوم بارداری

ورزش‌های بارداری باید به گونه ای انتخاب شود که شما را خسته نکند و به شکم شما فشار وارد نکند. روزانه 30 دقیقه تمریناتی مانند شنا، پیاده‌روی و یوگا انجام دهید و در مورد فعالیت‌های ورزشی ممنوع در بارداری با پزشک زنان مشورت کنید.

هفته سوم بارداری و حالت تهوع 

اگر در بارداری حالت تهوع و استفراغ شما با گرفتگی شکم، تب و اسهال همراه باشد، ممکن است شما دچار مسمومیت غذایی شده باشید؛ اما اگر فقط دچار حالت تهوع و استفراغ شدید، معمولاً علت اصلی آن تغییرات هورمونی ناشی از بارداری است. در هر حال علت این وضعیت هرچه که باشد، راه مقابله با آن این است که مقدار زیادی مایعات مصرف کنید تا مایعاتی که از دست می‌دهید را جبران کنید. برای حفظ مایعات بدنتان، از آب و آب میوه‌های طبیعی و چای رقیق استفاده کنید. آبجوش حاوی لیمو نیز یک درمان خانگی مؤثر است که می‌تواند گاز معده شما را نیز، کاهش دهد.

یادتان باشد که زنجبیل می‌تواند در رفع انواع ناراحتی‌های معده، مؤثر باشد. شما می‌توانید از زنجبیل در چای یا غذاهای خود استفاده کنید. مکیدن آب‌نبات‌های زنجبیلی نیز بسیار مفید است.

سایر موارد

از مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر خودداری کنید. همچنین لازم است که در مورد هرگونه مشکل پزشکی یا داروهایی که مصرف می‌کنید، با پزشک خود صحبت کنید. 

رژیم غذایی در هفته سوم بارداری

رژیم غذایی در هفته سوم بارداری شامل چه مواردی می شود؟

رژیم غذایی در هفته سوم بارداری باید سرشار از ویتامین‌های ضروری، مواد معدنی و پروتئین باشد. همچنین یادتان باشد که باید هر روز مکمل اسید فولیک مصرف کنید. سایر مواردی که باید در این ماه در نظر بگیرید، عبارت‌اند از:

ویتامین C بیشتری مصرف کنید

شاید بهتر باشد که مصرف توت‌فرنگی و انواع دیگر میوه‌های حاوی ویتامین c را در رژیم غذایی خود افزایش دهید، زیرا ویتامین سی علاوه بر فوایدی که برای شما و جنین دارد، جذب آهن را در بدن شما افزایش می‌دهد. شما در طول بارداری به آهن بیشتری نیاز دارید؛ زیرا حجم خون شما برای تأمین نیازهای جنین، افزایش پیدا می‌کند. ویتامین c در انواعی از میوه‌ها مانند کیوی، مرکبات، توت‌فرنگی، فلفل دلمه‌ای و گوجه وجود دارد. آهن نیز در فرآورده‌های سویا، گوشت قرمز، مرغ و میوه‌های خشک وجود دارد. 

کلسیم را فراموش نکنید

کلسیم برای سلامت استخوان‌های شما و جنین در حال رشدتان مورد نیاز است. علاوه بر این، کلسیم برای سلامت سیستم قلبی عروقی، سیستم عصبی و ماهیچه‌های شما نیز لازم است. اگر شما در طول بارداری به میزان کافی کلسیم مصرف نکنید، کلسیم مورد نیاز جنین از استخوان‌های شما برداشته خواهد شد! این اتفاق خطر پوکی استخوان را در شما افزایش می‌دهد. به همین دلیل می‌بایست در طول بارداری از غذاهای غنی از کلسیم نظیر ماست یونانی، آبمیوه‌های غنی‌شده، پنیر و یا مکمل کلسیم استفاده کنید.

مصرف پروتئین را جدی بگیرید

مصرف پروتئین جلوی گرسنگی در هفته سوم بارداری را که بسیار شایعت است، می‌گیرد. لازم است که روزانه چند وعده پروتئین تحت نظر متخصص تغذیه مصرف کنید؛ زیرا برای تشکیل بافت‌های کودک در حال رشدتان، ضروری است. جوجه بدون پوست یا گوشت بدون چربی گزینه‌های مناسبی هستند. همچنین می‌توانید از تخم مرغ، ماهی، لبنیات و یا حبوبات استفاده کنید. 

در هفته سوم بارداری بتا باید چند باشد؟

احتمالاً به دلیل این‌که پریودتان عقب افتاده است و علائم بارداری تصمیم به انجام تست بارداری خانگی می‌گیرید. بسیاری از شما هم می‌خواهید بدانید که در هفته سوم بارداری بتا باید چند باشد. اما نکته‌ای که باید به خاطر داشته باشید این است که سطح هورمون بتا HCG در خون شما به حدی افزایش نیافته است که به خوبی قابل اندازه‌گیری باشد، به‌خصوص در هفته سوم بارداری و بی بی چک. بنابراین ممکن است در حالی ‌که باردار هستید، پاسخ تست شما در این هفته مثبت نشود. به همین علت لازم است که تست بارداری خود را طی هفته‌های آتی، تکرار کنید.