بارداری بعد از واکسن گارداسیل: آیا بیخطر است؟

واکسن گارداسیل یکی از پرکاربردترین واکسنها برای پیشگیری از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است؛ ویروسی که میتواند موجب زگیل تناسلی و برخی سرطانها، بهویژه سرطان دهانه رحم شود. اما یکی از پرسشهای رایج این است که اگر زنی پس از دریافت واکسن گارداسیل باردار شود، آیا این موضوع برای جنین خطرناک است؟ در ادامه قصد داریم به این سوال پاسخ جامعی دهیم.
با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار میگیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه میدهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری میکند و هر روز یک پیام مشاورهای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.
واکسن گارداسیل چیست؟
واکسن گارداسیل (Gardasil) یکی از مهمترین واکسنها برای پیشگیری از ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است؛ ویروسی که از طریق تماس جنسی منتقل میشود و میتواند باعث زگیل تناسلی و انواعی از سرطانها، بهویژه سرطان دهانه رحم، شود. این واکسن معمولاً در چند دوز تزریق میشود و بهترین اثربخشی را زمانی دارد که پیش از شروع فعالیت جنسی دریافت شود. گارداسیل انواع پرخطر HPV، از جمله تیپهای ۱۶ و ۱۸ را پوشش میدهد که عامل بیش از ۷۰ درصد موارد سرطان دهانه رحم هستند.
نحوه تزريق گارداسيل چگونه است؟ سن مناسب برای واکسن گارداسیل بین سنین 9 تا 13 ساله است. این واکسن را میتوان به صورت دو دوز با فاصلهی 6 ماه تجویز کرد. اگر دوز دوم زودتر از شش ماه پس از دوز اول داده شود، همیشه باید دوز سوم داده شود. برای افراد بالای چهارده سال، گارداسیل معمولاً طبق یک برنامه سه دوزی تجویز میشود که دوز دوم دو ماه بعد از اول و سوم چهار ماه بعد از دوم تجویز میشود.
- افراد ۹-۱۵ سال: ۲ دوز به فاصله۶ ماه
- بالای۱۵ سال : سه دوز به فاصله ۲.۲.۴ یعنی اولی را تزریق کنند. دومی دو ماه بعد و سومی ۴ ماه بعد از دومی یا ۶ ماه بعد از اولی تزریق کنند.
* آیا درمان زگیل تناسلی در بارداری ممکن است؟
آیا بارداری بعد از واکسن گارداسیل خطرناک است؟
مطالعات انجامشده نشان میدهند که دریافت واکسن HPV قبل از بارداری یا در اوایل بارداری معمولاً با افزایش خطر برای جنین یا مادر همراه نیست. به همین دلیل، اگر زنی پس از دریافت یکی از دوزهای واکسن متوجه بارداری شود، نیازی به نگرانی یا قطع بارداری نیست. با این حال، طبق دستورالعملهای سازمانهای بهداشتی، واکسن HPV در دوران بارداری توصیه نمیشود و باید تزریق دوزهای باقیمانده به بعد از زایمان موکول شود.
چرا واکسن گارداسیل در بارداری توصیه نمیشود؟
ممنوعیت تزریق گارداسیل در دوران بارداری نه به دلیل شواهدی مبنی بر خطرناک بودن، بلکه به دلیل کمبود اطلاعات کامل و کافی از مطالعات کنترلشده انسانی است. به عبارت دیگر، چون آزمایشهای بالینی گستردهای روی زنان باردار انجام نشده، سازمانهای بهداشتی (مثل CDC و WHO) ترجیح میدهند در دوران بارداری از تزریق آن خودداری شود
اگر پس از تزریق واکسن، متوجه بارداری شدم چه کنم؟
درصورت بارداری بعد از واکسن گارداسیل:
- نیازی به قطع بارداری نیست.
- دریافت دوزهای بعدی را به بعد از زایمان موکول کنید.
- با پزشک یا مامای خود مشورت کنید تا سابقه واکسیناسیون شما در پرونده بارداریتان ثبت شود.
به طور خلاصه:
وضعیت دریافت واکسن | آیا بیخطر است | نیاز به اقدام خاص دارد؟ | توصیه پزشک |
قبل از بارداری | ایمن | خیر | توصیه میشود قبل از بارداری تزریق کامل انجام شود. |
بعد از بارداری | ایمن | خیر | مناسبترین زمان برای تکمیل دوزهاست |
در دوران بارداری به صورتناخواسته یا بیاطلاع | شواهدی از خر وجود ندارد | بله دوزهای بعدی باید به تعویق بیفتد | ادامه بارداری بدون نگرانی؛ مشورت با پزشک ضروری است |
تزریق انواع واکسن گارداسیل در دورههای مختلف
در دورههای مختلف باید به نکات زیر دربارهی واکسن گارداسیل توجه داشت:
- واکسن گارداسیل قبل از بارداری: از آنجایی که واکسن HPV غیر عفونی است، هیچ دورهی انتظاری توصیه شده خاصی قبل از اقدام برای باردار شدن وجود ندارد. برای دریافت واکسن HPV نیازی به آزمایش بارداری نیست. تزریق واکسن گارداسیل برای زنان تاثیری بر بارداری ندارد.
- واکسن گارداسیل در حاملگی: استفاده از واکسن HPV در دوران بارداری توصیه نمیشود. افرادی که باردار هستند باید شروع سری واکسیناسیون را تا بعد از بارداری به تاخیر بیندازند. با این حال، آزمایش بارداری قبل از واکسیناسیون لازم نیست.
- واکسن گارداسیل قبل از ازدواج: متخصصین از زنان بین 13 تا 26 سال و سایر زنانی که هنوز واکسینه نشدهاند میخواهند که ضرورت واکسن گارداسیل قبل از ازدواج را جدی بگیرند. واکسیناسیون و غربالگری زودهنگام میتواند به از بین بردن سرطان دهانه رحم و درمان آن کمک کند.
- واکسن گارداسیل در زمان پریودی: در حال حاضر، هیچ تحقیقاتی وجود ندارد که نشان دهد واکسیناسیون HPV بر چرخهی قاعدگی تأثیر دارد. عوارض جانبی واکسیناسیون HPV عبارتند از: تب، قرمزی، تورم و خارش در محل تزریق و یک عارضه جانبی بسیار نادر اسپاسم شدید نای.
آیا واکسن گارداسیل بر باروری تاثیر میگذارد؟
خیر. هیچ شواهد علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد بارداری بعد از واکسن گارداسیل مختل میشود. در واقع، با کاهش احتمال ابتلا به HPV، این واکسن میتواند از مشکلاتی مانند زخمهای دهانه رحم، جراحیهای پرخطر، یا زایمانهای زودرس جلوگیری کند که خود به حفظ سلامت باروری کمک میکند.
* آیا زگیل تناسلی باعث نازایی میشود؟
سخن پایانی
بارداری بعد از واکسن گارداسیل بهطور کلی ایمن و بیخطر در نظر گرفته میشود. اگرچه تزریق این واکسن در دوران بارداری توصیه نمیشود، اما در صورت باردار شدن ناخواسته پس از تزریق، نیازی به اقدام خاصی نیست. مهم است که با پزشک مشورت کرده و تزریق دوزهای باقیمانده را به پس از زایمان موکول کنید.