هماتوم در بارداری چیست؟ علت، علائم و درمان

دی ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
هماتوم در بارداری

آیا چیزی درمورد هماتوم بارداری یا هماتوم جفتی (هماتوم ساب کوریونیک) می‌دانید؟ آیا می‌دانید علت آن چیست و این عارضه چه مشکلاتی را برای بدن به همراه دارد؟ آیا هماتوم در دوران بارداری باعث سقط جنین می‌شود؟ بطور کلی می‌توان گفت که هماتوم در اثر پاره شدن رگ‌های خونی ایجاد می‌شود. این اتفاق می‌تواند در هر کجای بدن از جمله مغز رخ بردهد. در بیشتر مواقع هماتوم‌ها کوچک بوده و خود به خود از بین می‌روند، اما در برخی مواقع نیاز به درمان و جراحی دارند.

اغلب خونریزی‌ها در دوران بارداری، در سه ماهه اول بارداری رخ می‌دهد. در بیشتر مواقع این خونریزی‌ها امری عادی است، اما گاهی اوقات می‌تواند دلیل آن یک اختلال جدی باشد، بنابراین بسیار مهم است که علت خونریزی در این دوران توسط پزشک مشخص شود. گاهی اوقات علت این خونریزی‌ها هماتوم است که شایع‌ترین علامت آن خونریزی واژینال است. تقریبا یک درصد از زنان در دوران بارداری، هماتوم بارداری را تجربه می‌کنند. در ادامه این مطلب از گهواره، اطلاعات بیشتری را در مورد هماتوم بارداری در اختیار شما می‌گذاریم.

 

هماتوم در بارداری چیست؟

هماتوم بارداری یا هماتوم جفتی که با نام‌های خونریزی یا هماتوم ساب کوریونیک نیز شناخته می‌شود، عارضه‌ای است که حدود 3 درصد از زنان باردار را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در علم پزشکی Hema به معنای خون و toma به معنای ورم است، بنابراین Hematoma به زمانی گفته می‌شود که خون به جای اینکه در رگ‌های خونی باشد، در بافت جمع شده است. عارضه هماتوم در هر کجای بدن می‌تواند اتفاق بیفتد. هماتوم بارداری به زمانی گفته می‌شود که  در آن خون بطور غیر طبیعی بین دیواره رحم و غشای کوریونی تشکیل ‌شود. غشای کوریونی خارجی‌ترین لایه است که کیسه آمنیوتیک جنین یا کیسه آب را از دیواره رحم جدا می‌کند. 

هماتوم بارداری زمانی رخ می‌دهد که غشای کوریون از دیواره رحم جدا شود. این جدا شدن از دیواره رحم می‌تواند کوچک یا بزرگ باشد. علت اصلی این جدا شدن هنوز نامشخص است، اما مواردی مانند موارد زیر می‌تواند باعث جدا شدن خارجی‌ترین لایه کیسه آب جنین یعنی غشای کوریون از دیواره رحم شود:

  • ضربه شدید به شکم مادر
  • بیماری انعقادی مادر
  • سن بالای 35 سال
  • اختلال در لانه گزینی جنین
  • مصرف بیش از حد برخی از داروها
  • وجود زخم‌های کورتاژ یا سقط جنین
  • و دلایل ناشناخته

شایع‌ترین علت خونریزی در سه ماهه اول بارداری، هماتوم است که در بیشتر اوقات بدون نیاز به درمان، اندازه آن کوچک شده و خودبه‌خود برطرف می‌شود. اما بسیار مهم است که در این دوران زنان تحت نظر پزشک قرار بگیرند. شایع‌ترین علامت هماتوم بارداری، خونریزی واژینال و گرفتگی لگن است. خونریزی هماتوم می‌تواند همراه با لخته باشد و یا مانند لکه بینی بصورت چند قطره خون بر روی لباس زیر شما ظاهر شود و یا ممکن است اصلا هیچ علامتی نداشته باشد. بنابراین یکی از دلایل مهم برای سونوگرافی در سه ماهه اول بارداری، تشخیص هماتوم بارداری و درمان آن است. بسیار مهم است تا در صورت مشاهده کوچکترین گرفتگی و علائم در سه ماهه اول بارداری، به پزشک متخصص مراجعه کنید.

عکس هماتوم در بارداری

عکس هماتوم در بارداری

* اگر می‌خواهید درباره علل لکه بینی در بارداری بدانید کلیک نمایید.

انواع هماتوم در بارداری کدام است؟

همانطور که گفته شد، هماتوم بارداری در اثر جدا شدن خارجی‌ترین لایه کیسه آب جنین از دیواره رحم اتفاق می‌افتد. هماتوم‌ها بر اساس محل قرارگیری آنها بین لایه‌های بافتی طبقه بندی می‌شوند:

  • هماتوم ساب کوریونیک یا همان هماتوم بارداری، شایع‌ترین نوع هماتوم است که بین کوریون و دیواره رحم است.
  • هماتوم رترو جفتی کاملا در پشت جفت جنین قرار دارد و هیچ تماسی با کیسه آب ندارد و جفت را از دیواره رحم جدا می‌کند.
  • هماتوم ساب آمنیوتیک یا پیش جفتی در آمنیون و کوریون قرار دارد که بسیار نادر است.

در برخی مواقع هماتوم‌ها هیچ علائمی ندارند، بنابراین سونوگرافی در سه ماهه اول بارداری برای تشخیص هماتوم بسیار مهم است. هماتوم کوریونی در سونوگرافی بصورت یک هلال در مجاورت کیسه آب خود را نشان می‌دهد. اگر هماتوم کمتر از 20 درصد اندازه کیسه آب باشد، کوچک و اگر بیش از 50 درصد باشد، بزرگ در نظر گرفته می‌شود.

هماتوم در بارداری چه زمانی خطرناک است؟

در بیشتر مواقع با بالا رفتن سن بارداری، اندازه هماتوم کوچک شده و خودبه‌خود برطرف می‌شود و معمولا نیاز به درمان ندارند، اما در برخی مواقع ممکن است جفت از دیواره رحم جدا شده که در این صورت خطر سقط یا دکولمان یا زایمان زودرس را افزایش می‌دهد. بنابراین توصیه می‌شود تا مادران باردار در سه ماهه اول بارداری حتما با پزشک خود در تماس بوده و با مشاهده کوچکترین علائم، هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنند. سونوگرافی در این دوران می‌تواند به تشخیص هماتوم بارداری بسیار کمک کند.

انواع هماتوم در بارداری

* اگر می‌خواهید درباره مهمترین علل خونریزی بدون درد در اوایل بارداری بدانید کلیک نمایید.

علائم جذب هماتوم در بارداری چیست؟

همانطور که گفته شد، خونریزی یا لکه بینی و گرفتگی لگن از علائم هماتوم در بارداری است. کاهش میزان خونریزی، برطرف شدن گرفتگی و از بین رفتن لکه بینی‌ها از علائم جذب هماتوم در بارداری است. مدت زمان مشخصی برای بهبود این عارضه وجود ندارد و برای هر فرد متفاوت است. اما بطور کلی با افزایش سن بارداری و گذشت هفته‌ها، اندازه هماتوم بدون هیچ عارضه‌ای کوچک شده و به مرور بهبود میابد. 

در این دوران برای جذب هماتوم پزشک ممکن است رژیم غذایی خاصی را برای شما تجویز کند تا به روند بهبودی سرعت ببخشد. در این دوران باتوجه به شرایط فعلی بیمار، ممکن است برخی از مواد غذایی مضر باشند، که در این صورت پزشک آنها را محدود و یا ممنوع می‌کند.

پس از جذب هماتوم، نگرانی با مادر همچنان همراه است، با اینکه در نهایت یک بارداری سالم خواهید داشت، اما بهتر است برای اطمینان بیشتر از سلامت جنین به پزشک مراجعه کرده و سونوگرافی را انجام دهید.

دفع لخته هماتوم در بارداری چگونه است؟

از علائم هماتوم در بارداری، خونریزی واژینال است. خونریزی ناشی از هماتوم رنگ مشخصی ندارد و از تنها از روی خونریزی نمی‌توان هماتوم را تشخیص داد. خونریزی ناشی از هماتوم ممکن است بصورت لکه بینی، خونریزی شدید و یا خونریزی همراه با دفع لخته باشد. همچنین ممکن است هیچ علائمی نداشته و تنها با سونوگرافی تشخیص داده شود. توصیه می‌شود با مشاهده کوچکترین علائم به پزشک متخصص مراجعه کنید.

علائم جذب هماتوم در بارداری

نحوه خوابیدن برای جذب هماتوم

نحوه خوابیدن برای کمک به جذب هماتوم در مراحل اولیه بارداری هنوز بطور دقیق مشخص نیست. اما متخصصان بر این باورند که هماتوم با استراحت مطلق و محدود کردن فعالیت‌های سنگین روزانه، زودتر جذب شده و بهبود پیدا می‌کند. اگر درمورد نحوه خوابیدن در این دوران نگران هستید، حتما با پزشک خود در میان بگذارید.

هماتوم در بارداری و جنسیت جنین

هماتوم بارداری هیچ ارتباطی به جنسیت جنین ندارد. هر مادر بارداری ممکن است به این عارضه مبتلا شود.