خانه داری در دوران بارداری | کارهای ممنوعه در بارداری

دی ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
خانه داری در دوران بارداری

اگر شما هم در مورد خانه داری در دوران بارداری سوال دارید، این مقاله را با دقت بخوانید. بسیاری از مادران به دلایل مختلف، ترجیح می‌دهند که کارهای خانه را خودشان انجام دهند؛ اما نمی‌دانند که کار کردن در دوران بارداری به‌خصوص انجام کارهایی که نیاز به خم وراست شدن در دوران بارداری دارد، به جنین ضرری می‌رساند یا نه. به‌طورکلی، کار منزل در دوران بارداری منعی ندارد؛ اما اگر کار کردن در دوران بارداری اگر باعث فشار آمدن به شما شود یا به زیادی خم وراست شدن در دوران بارداری نیاز داشته باشد، مناسب شما نیست. همچنین باید به دلیل ضرر مواد شوینده در بارداری ، مصرف آنها را به‌شدت یا کاملاً، محدود کنید. در ادامه به‌طور کامل به شما خواهیم گفت که هنگام انجام کار منزل در دوران بارداری باید چه مواردی را در نظر بگیرید.  

کارهای ممنوعه در دوران بارداری کدام‌اند؟

اگر خانه داری در دوران بارداری به عهده شماست، یادتان باشد که انجام این کارها می‌تواند خطرناک باشد:

کارهایی که به ایستادن زیاد نیاز دارند

ایستادن زیاد یکی از کارهای ممنوعه در دوران بارداری است. اگر انجام برخی از انواع کار منزل در بارداری باعث می‌شود که ساعت‌ها سر پا بمانید، علاوه بر اینکه تحملش برای خودتان سخت خواهد بود، می‌تواند به یکسری عوارض بارداری منجر شود و سلامت کودکتان را نیز به خطر بیندازد. مطالعات نشان داده است که ایستادن به مدت طولانی در طول نیمه آخر بارداری، جریان خون را مختل می‌کند؛ درنتیجه ممکن است خطر ابتلا به فشار خون بارداری و زایمان زودرس را افزایش دهد. 

به همین دلیل زنانی که حاملگی‌های پرخطر دارند و بیش از چهار ساعت در روز کار ایستاده انجام می‌دهند (چه در منزل و چه خارج از منزل)، باید کار خود را به حالت نشسته یا یا پشت میزی تغییر دهند؛ اگر امکان آن نیست، باید از هفته 24 بارداری به کار کردن خاتمه دهند. مادرانی با بارداری عادی که به ازای هر یک ساعت، حدود 30 دقیقه سر پا می‌ایستند باید هفته 32 بارداری شرایط کار خود را تغییر دهند و کمتر بایستند. البته فعال بودن در دوران بارداری شدیداً توصیه می‌شود؛ چراکه از بسیاری عوارض بارداری پیشگیری می‌کند اما ایستادن طولانی‌مدت خطرناک است. 

کارهایی که نیاز به قدرت بدنی دارند

احتمالاً همه شما بارها شنیده‌اید که نباید در دوران بارداری جسم سنگینی را بلند یا جابه‌جا کنید. اگر به‌طور دقیق‌تر بخواهیم بگوییم، زنان باردار می‌توانند اجسامی با وزن کمتر از 10 کیلوگرم را در طول روز جابه‌جا کنند. حتی اگر گاهی مجبور شوید یک جسم حدوداً 20 کیلویی را جابه‌جا کنید نیز، جای نگرانی ندارد (البته اگر حاملگی شما از نوع پرخطر نباشد). جنین شما به خوبی توسط مایع آمنیوتیک و عضلات رحم، محافظت می‌شود و خطری او را تهدید نمی‌کند. اما بلند کردن و حمل اجسام سنگین‌تر از این مقدار و به‌طور مکرر، جزو کارهای ممنوعه در دوران بارداری است (به‌خصوص از هفته 20 بارداری به بعد). بنابراین جابه جایی مبل‌ها و اجسام سنگین را به فرد دیگری محول کنید.

کارهایی که با مواد شیمیایی سر و کار دارند 

شما نباید هنگام خانه داری در دوران بارداری کارهایی انجام دهید که با مواد شیمیایی سروکار دارند؛ ضرر مواد شیمیایی در بارداری هم به دلیل استنشاق گازهای سمی و هم به دلیل تماس این ترکیبات شیمیایی با پوستتان، است که هر دو می‌تواند برای شما و جنین خطرناک باشد. مثلاً رنگ کردن اتاق کودکتان کار شما نیست؛ زیرا استشمام تینر در بارداری می‌تواند ریه‌های شما را ملتهب کند. این موضوع درباره کار کردن با شوینده‌های شیمیایی، استفاده از جرم‌گیر، گاز پاک‌کن، خوشبوکننده هوا، حشره‌کش، باغبانی کردن، کارهای آرایشگری نظیر رنگ مو و صافی و غیره نیز صدق می‌کند. همه اینها می‌توانند به شما و جنین داخل شکمتان، آسیب برسانند. بنابراین بهتر است تا حد ممکن از انجام این کارها اجتناب کنید و اگر مجبور شدید، حتماً از ماسک و دستکش استفاده کنید و جریان هوا را در محلی که کار می‌کنید، برقرار کنید. 

یادتان باشد که در هر مورد هر کاری که از ایمن بودن آن مطمئن نیستید، حتما با پزشک خود مشورت کنید. 

کارهای ممنوعه در دوران بارداری

باید و نبایدهای خانه داری در دوران بارداری 

خانم ها موجوداتی سخت هستند؛ حتی گاهی سخت تر از مردان. اما موضوع این است که کودک شما در حال حاضر آنقدرها هم قوی نیست. بنابراین شما باید علاوه بر سلامتی خودتان، به سلامتی کودکتان نیز فکر کنید. شما می‌توانید بسیاری از کارهای خانه را انجام دهید، به شرطی که یکسری بایدونبایدها را رعایت کنید و از کارهای ممنوعه در دوران بارداری اجتناب کنید: 

بارداری را اولویت خود قرار دهید

با شروع بارداری تغییرات مختلفی در بدنتان اتفاق می‌افتد و بدنتان تلاش زیادی برای آماده‌سازی یک محیط مناسب برای رشد جنین می‌کند. به همین دلیل ممکن است سطح انرژی شما کاهش پیدا کند و دائما یا اکثر اوقات احساس خستگی داشته باشید. معمولاً سه ماهه اول و سوم بارداری با دوره‌های شدید خستگی همراه هستند. بنابراین به بدنتان فشار نیاورید و هرگاه احساس خستگی کردید، اندکی متوقف شوید و کارها را به زمان دیگری موکول کنید. 

شاید قبل از بارداری، همه کارهای خانه را در یک روز خاص از هفته انجام می‌دادید؛ اما برای انجام کار منزل در بارداری باید برنامه خود را تغییر دهید. شاید بهتر باشد که کارها را روی هم تلنبار نکنید و روزانه به آنها رسیدگی کنید. در طول روز هم بهتر است کارها را در یک یا چند نوبت مثلاً 15 دقیقه‌ای انجام دهید. همچنین توصیه می‌شود کارهای سنگین‌تر مثل خانه‌تکانی یا آماده کردن اتاق کودکتان را به سه ماهه دوم بارداری موکول کنید؛ زیرا اکثر زنان در این دوره با یک افزایش در سطح انرژی مواجه می‌شوند. 

همیشه هنگام انجام کارهای خانه دستکش بپوشید

پوست شما به دلیل تغییرات هورمونی بارداری، به‌شدت حساس  و آسیب‌پذیر می‌شود؛ حتی نسبت به آنچه قبلاً حساسیتی نداشته‌اید. بسیاری از مادران باردار با کمترین تماس با مواد شیمیایی یا حتی محصولات کاملا طبیعی، دچار واکنش‌ها و بثورات پوستی می‌شوند. بنابراین سعی کنید که در دوران بارداری با پوشیدن لباس‌های آستین‌بلند و دستکش مناسب، از پوست، دست و بازوی خود محافظت کنید.

حتما دستگاه تهویه را روشن کنید

وقتی در حال انجام کار منزل در دوران بارداری هستید، مطمئن شوید که جریان هوا به خوبی برقرار باشد. به‌این‌ترتیب هر نوع گاز یا ماده‌ای که ممکن است هنگام انجام کار منزل در دوران بارداری وارد هوا شود، راهی به خارج پیدا می‌کند. پنجره‌ها را باز بگذارید و دستگاه تهویه را هم روشن کنید.

از محصولات تمیزکننده بی خطر استفاده کنید

مطمئناً رفتن به سوپرمارکت و برداشتن یک ماده شوینده از قفسه فروشگاه، کار ساده‌ای است؛ اما سیستم ایمنی بدن شما هنگام بارداری در وضعیت آسیب‌پذیری قرار دارد و استنشاق هر ماده سمی می‌تواند عوارضی را برای شما و جنین به وجود آورد. بنابراین توصیه می‌شود از محصولاتی نظیر اسپری حشره‌کش، مواد شوینده شیمیایی، خوشبوکننده هوا (که ممکن است باعث تهوع شما شود)، اسپری گاز پاک کن، جرم‌گیر و محصولات مشابه که حاوی مواد شیمیایی سمی هستند، اجتناب کنید.

حتماً برچسب روی همه محصولات را بخوانید تا وجود هر ماده سمی نظیر الکل، آمونیاک، پارابن، تریکلوزان، کلرین و گلایکول را در آن، بررسی کنید. به عنوان یک قانون: "اگر چیزی بوی تند می‌دهد، از آن دوری کن."

یک راه دیگر این است که از مواد شوینده جایگزین خانگی استفاده کنید؛ مثلاً می‌توانید از اسید بوریک به  جای اسپری حشره‌کش استفاده کنید؛ جوش شیرین برای پاک کردن گاز و فر، سرکه سفید و آب‌لیمو برای تمیز کردن سطوح و سرویس بهداشتی، پراکسید هیدروژن برای زدودن لکه‌ها و مواردی از این دست. فقط یادتان باشد هیچ‌وقت دو ماده پاک کننده را با هم ترکیب نکنید؛ زیرا ممکن واکنش‌های خطرناکی ایجاد کنند. هنگام کار کردن، حتما از دستکش و ماسک استفاده کنید.

بستر گربه را تمیز نکنید

اگر گربه خانگی دارید، ترجیحاً در دوران بارداری بستر او را تمیز نکنید. دلیل این امر این است که مدفوع گربه می‌تواند شما را به عفونت توکسوپلاسموز مبتلا کند. این عفونت می‌تواند منجر به منجر به بروز مشکلات بارداری ازجمله سقط جنین شود. اما اگر مجبور به این کار شدید، حتماً از دستکش و ماسک استفاده کنید و پس از انجام آن، دستان خود را به خوبی با صابون و آب بشویید. گربه‌تان را در داخل خانه نگه دارید تا روی آنچه می‌خورد، نظارت داشته باشید. همچنین یادتان باشد که به گربه‌تان گوشت خام ندهید. 

حواستان به تعادلتان و فشاری که تحمل می‌کنید، باشد

شاید در اوایل بارداری متوجه نشوید، اما هورمون‌های حاملگی رباط‌ها و مفاصل شما را نرم یا شل می‌کنند؛ بنابراین نسبت به قبل، فشار کمتری را می‌توانید تحمل کنید و حفظ تعادل سخت‌تر می‌شود. بعلاوه، تقریباً از ماه چهارم بارداری، با بزرگ شدن شکمتان مرکز ثقل بدنتان نیز تغییر می‌کند؛ این وضعیت هم کمردرد شما را تشدید می‌کند و هم حفظ تعادل را سخت‌تر می‌کند. به همین دلیل خانه داری در دوران بارداری بسیار سخت‌تر از قبل خواهد شد و نیاز به مراقبت بیشتری دارد. 

شما باید هنگام خم وراست شدن در دوران بارداری و بلند کردن و حمل اشیاء، احتیاط کنید. برای بلند کردن اشیاء، پاهای خود را از هم باز کنید؛ یک پا را کمی جلوتر از پای دیگر قرار دهید. زانوها را خم کرده و شی‌ء را بردارید. با استفاده از عضلات ران (نه کمر)، جسم را به خود نزدیک کرده و بلند کنید. یادتان باشد که در دوران بارداری برای حرکت دادن یک شیء نباید آن را بکشید (به سمت خودتان)، بلکه باید هل بدهید (رو به خارج). اگر با یک تلاش جزئی نتوانستید آن را حرکت بدهید، لازم است که از فرد دیگری کمک بگیرید. 

این موضوع در رابطه با برداشتن اشیاء و تمیز کردن نقاطی که در ارتفاع بالا قرار دارند نیز، صدق می‌کند. همچنین عوض کردن پرده‌ها یا آویزان کردن هر چیز دیگری نیز، می‌تواند شما را در معرض خطر سقوط قرار دهد. این کارها را به فرد دیگری بسپارید. 

استفاده از جاروبرقی در بارداری مجاز

آیا استفاده از جاروبرقی در بارداری مجاز است؟

در خانه داری در دوران بارداری استفاده از جاروبرقی در بارداری ممنوع نیست؛ اما مسئله‌ای که وجود دارد این است که کارهایی مانند گردگیری کردن و جاروبرقی کشیدن، می‌تواند سیاتیک را تشدید کند. سیاتیک یک التهاب دردناک مربوط به عصب سیاتیک است که از قسمت تحتانی کمر به پایین پا می‌رود. در دوران بارداری به دلیل افزایش وزن و فشار ناشی از رحم بر روی این عصب، بسیاری از زنان با عارضه سیاتیک مواجه می‌شوند. انجام کارهایی که باعث می‌شوند با یک زاویه‌ای، به جلو خم شوید، می‌تواند این عارضه را تشدید کند. بعضی‌اوقات ممکن است در حین انجام کار احساس خوبی داشته باشید، اما بعداً احساس درد می‌کنید به‌خصوص موقع خواب! بنابراین اگر مشکل سیاتیک یا کمردرد دارید، شاید بهتر باشد بعضی کارهای مربوط به خانه داری در دوران بارداری را به فرد دیگری بسپارید.