فواید ماساژ نوزاد و آموزش انجام آن با انواع روغن

ماساژ نوزاد (Baby Massage) راهی برای پرورش و گذراندن وقت با کودک شماست. همانطور که بزرگسالان از ماساژ لذت می‌برند و باعث ریلکس شدن آنها می‌شود، نوزادان و کودکان هم نسبت به ماساژ همین احساس را دارند، با این تفاوت که نحوه ماساژ دادن نوزادان با بزرگسالان متفاوت است. در ادامه این مطلب بیشتر با این موضوع آشنا می‌شویم.

ماساژ نوزاد و برقراری ارتباط با او

باید بدانید که ماساژ نوزاد یکی از بهترین راه‌های برقراری ارتباط میان والدین و نوزاد است و سبب ایجاد حس اعتماد در نوزاد می‌شود. این نوازش ریتمیک و آرام بر روی پاها، شکم، دست‌ها و سر باعث ایجاد آرامش در نوزاد می‌شود و او را برای خوابی آرام و راحت آماده می‌کند. می‌توانید در هنگام ماساژ به آرامی با کودک خود صحبت کنید و این کار را با ابراز عشق و علاقه انجام دهید. ماساژ کودک نه تنها برای کودک شما بلکه برای شما و همسرتان نیز مفید است.

فواید ماساژ نوزاد چیست؟

تحقیقات نشان می‌دهد که ماساژ نوزاد می‌تواند فواید جسمی و روحی بسیاری داشته باشد. از جمله این فواید عبارتند از:

• تعامل بین والدین و کودک

تماس پوستی و ارتباط با نوزادتان باعث تقویت ارتباط عاطفی میان شما و او می‌شود.

• ایجاد آرامش و خواب راحت

ماساژ نوزاد در نواحی شکم و پاها باعث خارج شدن گازهای داخل معده و از بین رفتن قلنج نوزادی یا کولیک در نوزادان می‌شود. همین موضوع سبب می‌شود که او درد و ناراحتی نداشته باشد و خواب نوزاد بهبود پیدا کند.

• تاثیر مثبت بر هورمون استرس

ماساژ دادن و همزمان آرام صحبت کردن با نوزاد باعث از بین رفتن استرس در نوزاد و ایجاد حس اعتماد در او می‌شود.

• گریه را کم می‌کند

با ماساژ دادن اندورفین افزایش یافته و کورتیزول در بدن کاهش پیدا می‌کند. این امر باعث می‌شود که کودک آرام شده و کمتر گریه کند.

اگرچه تحقیقات بیشتری مورد نیاز است، اما برخی از مطالعات نشان داده است که ماساژ نوزاد با فشار متوسط ممکن است رشد نوزادان نارس را افزایش دهد. ماساژ پاها به جریان خون در عروق کمک کرده و باعث افزایش شمار گلبول سفید شده و به عنوان یکی از راه‌های تقویت سیستم ایمنی نوزادان شناخته می‌شود.

زمان مناسب ماساژ نوزاد

بهتر است پس از شیر خوردن از ماساژ دادن نوزاد خودداری کنید زیرا باعث استفراغ کودک می‌شود. بنابراین حداقل 45 دقیقه بعد از شیر خوردن صبر کنید. حتما توجه داشته باشید که کودک شما گرسنه و یا کاملا سیر نباشد. همچنین به خلق و خوی نوزاد توجه کنید. اگر کودک شما آرام و راضی به نظر می‌رسد می‌توانید به ماساژ دادن ادامه دهید زیرا او از این کار لذت می‌برد. اما اگر کودک شما بیش از حد تکان می‌خورد و یا آغوش شما را طلب می‌کند، بهتر است که ماساژ را به زمانی دیگر موکول کنید. زمان و تعداد دفعات ماساژ به شما و نوزادتان بستگی دارد. شما می‌توانید بصورت روزانه نوزاد خود را ماساژ دهید، می‌توانید بعد از هر بار استحمام یا شب‌ها قبل از خواب او را ماساژ دهید که آماده خوابی راحت و آرام شود. بر اساس سن کودکتان می‌توانید بین 5 تا 15 دقیقه او را ماساژ دهید.

ماساژ نوزاد از چه زمانی شروع می‌شود؟

ماساژ نوزاد یکی از بخش‌های مراقبتی از نوزاد به حساب می‌آید که از گذشته در جهان گسترش یافته است. ماساژ دادن نوزاد را می‌توان با مشورت پزشک از 10 روز پس از تولد او شروع کرد. البته باید بدانید که این زمان کاملا به شرایط نوزاد بستگی دارد. همچنین در ماساژ دادن نوزادان دقت بیشتری به خرج دهید تا به او آسیبی وارد نکنید.

چگونه نوزاد را ماساژ دهیم؟

ماساژ دادن نوزاد شامل کمی آمادگی و چند تکنیک اساسی است. در ادامه ماساژ بر روی هر یک از بخش‌های بدن نوزاد را بیان می‌کنیم.

ماساژ سر نوزاد

در روزهای اول کودکتان نسبت به ماساژ سر و صورت مقاومت می‌کند. ماساژ این قیمت را بطور مداوم به مدت 3 تا 4 روز ادامه دهید تا نوزاد به این حرکت عادت کند. در صورتی که کودکتان شروع به ناراحتی و گریه کرد، این کار را متوقف کنید و قسمت دیگری از بدن را ماساژ دهید و سپس پس از چند روز بار دیگر ماساژ سر را امتحان کنید. برای انجام این ماساژ ابتدا نوزادتان را به پشت و در حالی که پاهایش به طرف شما است بخوابانید. سپس دست‌هایتان بطوریکه را دور سر او قرار دهید بطوریکه که انگشتان سبابه روی بالاترین قسمت پیشانی قرار بگیرد. آنگاه به آرامی و با حرکاتی هماهنگ شده دست‌هایتان را حرکت داده و به انتهای سر برسانید. در این قیمت از بدن برای ماساژ، بهتر است از روغن استفاده نکنید یا از مقدار کمی از آن استفاده کنید. پس از آن می‌توانید شست‌هایتان روی پیشانی نوزاد قرار دهید و به آرامی به قسمت دو طرف صورت بکشید. توجه داشته باشید تا این حرکات را به آرامی و با فشار خیلی کم انجام دهید.

ماساژ دست‌ها

برای ماساژ دادن دست‌های نوزاد، دستان خود را با مقدار کمی روغن چرب کنید تا به راحتی بر روی پوست نوزاد حرکت کند. سپس از دستان خد را بر روی بازوی نوزاد قرار داده و مانند عمل دوشیدن، تا مچ دست پایین بیاورید. پس از آن کف دست و پشت آن را با حرکات دورانی آرام ماساژ دهید و به انگشتان دست را بین انگشت شست و اشاره خود قرار دهید و از ابتدا تا انتها فشار ملایمی به آن وارد کنید.

ماساژ قفسه سینه و شکم

اول از هرچیزی توجه داشته باشید که بر روی جناق نوزاد فشاری وارد نکنیدتا سبب فشار مستقیم بر قلب او شود. کف دستانتان را به آرامی روی قفسه سینه نوزاد قرار دهید و به سمت بیرون حرکت دورانی داشته باشید. پس از آن انگشتان خود را روی شکم نوزاد قرار داده و از روی ناف بصورت دورانی طرف خارج حرکت کنید. این حرکت باعث از بین رفتن کولیک در نوزاد می‌شود.

ماساژ کمر نوزاد

برای این کار نوزاد را به شکم خوابانده و به آرامی با نوک انگشت عضلات اطراف ستون فقرات را از گردن تا باسن بصورت دورانی ماساژ دهید.

ماساژ پاهای نوزاد

بهتر است که ماساژ دادن را از این ناحیه شروع کنید زیرا حساسیت کمتری برای کودک ایجاد می‌کند. پاهای نوزاد را مانند بازوان از ران به سمت مچ مانند عمل دوشیدن با فشاری ملاسم ماساژ دهید. پس از آن انگشت شست خود را روی کف پا گذاشته و به آرامی با حرکت دورانی ماساژ دهید. انگشتان پا را مانند انگشتان دست ماساژ دهید.

این حرکات را می‌توانید بسته به سن نوزاد چند بار تکرار کنید.

ماساژ نوزاد با روغن 

این به شما بستگی دارد که از روغن در هنگام ماساژ استفاده کنید یا نه. برخی از والدین برای جلوگیری از اصطکاک میان انگشتان دست و پوست نوزاد و حرکت راحت دست بر روی پوست نوزاد از روغن استفاده می‌کنند. اگر می‌خواهید از روغن برای ماساژ دادن استفاده کنید، بهتر است از روغنی استفاده کنید تا کمترین بو و کمترین حساسیت را برای نوزاد شما به همراه داشته باشد. بهتر است قبل از استفاده از روغن مقدار کمی از آن را روی پوست خود استفاده کرده و واکنش آن را بررسی کنید.

بهترین روغن برای ماساژ کودک

پوست Ph خنثی دارد و از طرفی لایه بیرونی پوست در نوزادان و غشای میانی نازک تر است، بنابراین پوست بسیار حساس‌تری نسبت به بزرگسالان دارند. ماساژ دادن نوزاد به همراه روغن باعث افزایش آبرسانی و محتوای چربی سطح پوست،مانع و تنظیم کننده گرما و در نهایت موجب کاهش آب از دست رفته از طریق پوست می‌شود. بهتر است در ماساژ کودک از روغن بچه یا روغن‌های گیاهی بدون اسانس استفاده کرد تا حساسیتی برای کودک بوجود نیاورد.

ماساژ نوزاد با روغن سیاه دانه و کنجد

بسیاری از روغن‌ها و لوسیون‌هایی که در بازار وجود دارند علاوه بر مواد غیر طبیعی، هزینه بالایی هم دارند. در اینجا دو روغن گیاهی به شما معرفی می‌کنیم که علاوه بر اینکه خاصیت زیادی دارد، می‌توانید با هزینه بسیار کم تهیه و استفاده کنید. روغن کنجد برای ماساژ نوزادان بسیار مفید است و علاوه بر از بین بردن درد عضلانی، باعث نرمی پوست می‌شود و بسیار آرامشبخش است. در کنار آن روغن سیاه دانه قرار دارد که دارای مقدار زیادی فیبر است. این مقدار فیبر باعث می‌شود تا مواد زائد و سمی به راحتی از بدن دفع شود و بسیار برای رفع درد مناسب است.

کتاب ماساژ کودک

والدینی که می‌خواهند تکنیک‌های ماساژ را بصورت درست از یک مربی با تجربه آموزش ببینند یا با ریتم کودک خود همراه شوند و بتوانند رابطه خوبی در حین ماساژ با کودک خود بر قرار کنند، می‌توانند از کتاب‌های آموزشی در این باره کمک بگیرند.