همه چیز درباره خواب نوزاد و مشکلات اختلال خواب اطفال

در این دنیا هیچ‌چیزی شبیه یک خواب خوب و آرام، لذت‌بخش نیست. اگرچه نوزادان معمولاً روزانه 16 ساعت می‌خوابند، اما معمولاً در هر نوبت فقط یک یا دو ساعت در خواب هستند. کودک شما می‌تواند با وجود این برنامه خواب، به‌خوبی رشد کند، اما ممکن است این دوره شما را به‌شدت خسته و بی‌رمق کند. اگر از زمان به دنیا آمدن با خوابیدن نوزاد خود درگیر بودید، بدانید که تنها نیستید. بیدار ماندن نوزاد در طول شب تجربه‌ای است که برای بیشتر والدین اتفاق می‌افتد؛ اما ناامید نشوید، نظم دادن به خواب نوزاد فرایندی است که نیاز به زمان دارد و به زودی خواب طولانی نوزاد در شب ممکن می‌شود. کودک شما به‌مرور یاد می‌گیرد که شب‌ها بهتر بخوابد. از زمان تولد کودک دلبندتان می‌توانید او را تشویق کنید تا عادت‌های خوبی در خواب داشته باشد. در این مقاله مباحث متداول مربوط به خواب بچه مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهای پیشگیری از آن‌ها ارائه گردیده است. همچنین راهکارهایی برای کاهش خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) و حوادثی که می‌تواند در تختخواب کودکتان رخ دهد، ارائه گردیده است.

 

خواب زیاد نوزاد نشانه چیست؟

خواب کودک را چگونه تنظیم کنیم؟ همان‌طور که پیش‌تر ذکر شد، نظم دادن به خواب نوزاد مدتی طول می‌کشد. در ماه اول، آن‌ها معمولاً بیشتر ساعات شبانه‌روز را در خواب هستند و در طول شبانه‌روز چندین بار از خواب بیدار می‌شوند و دوباره به خواب می‌روند. معمولاً دوره‌های خواب کودکان، به میزان نسبتاً مساوی بین وعده‌های غذایی رخ می‌دهد. علاوه بر این، باید بدانید که نوزادان تفاوت بین شب و روز را نمی‌دانند. یک علت بی‌خوابی شبانه نوزادان نیز همین است. بهبود خواب نوزاد نیازمند کوچک شکل‌گیری ریتم شبانه‌روزی در بدن اوست؛ به این معنا که نوزاد به‌مرور با چرخه خواب و بیداری و الگوهای دیگری که در یک چرخه 24 ساعته رخ می‌دهند آشنا می‌شود. تکامل سیستم عصبی کودک بعد از تولد نیز ادامه دارد و با تکامل هرچه بیشتر آن، چرخه خواب و بیداری نیز با دقت بیشتری شکل خواهد گرفت. پیشنهاد می‌کنیم مقاله "پوشاندن سر نوزاد هنگام خواب مجاز است؟" را نیز در وب سایت گهواره بخوانید.

*بی خطرترین داروی گیاهی برای خواب نوزاد چیست 

میزان خواب نوزاد باید چقدر باشد؟

خواب طبیعی نوزاد چقدر است و آیا می‌توان یک مقدار کلی برای همه‌ی کودکان درنظر گرفت؟ اگرچه نوزادان معمولاً بیش از چند ساعت در هر وعده نمی‌خوابند ولی در کل به ‌طور معمول روزانه 12 تا 16 ساعت را در خواب سپری می‌کنند. ممکن است آن‌ها قبل از اینکه دوباره بخوابند تا زمان دریافت غذا و یا زمانی در حدود 2 ساعت را بیدار بمانند. اگرچه در روزهای اولی که از بیمارستان همراه با کودکتان به خانه آمده‌اید، شدیداً احساس خستگی خواهید کرد، اما به یاد داشته باشید که بیدار ماندن نوزاد در طول شب نیز بخشی از روند تکامل اوست و به‌زودی سپری خواهد شد. در مورد خواب نوزاد دو ماهه، متوجه می‌شوید که دوره‌های خواب و بیداری او طولانی‌تر شده است. خواب نوزاد سه ماهه و خواب نوزاد چهار ماهه، در حدود 5 ساعت است و بیشترین زمان خواب خود را به سمت شب تغییر می‌دهند. خواب نوزاد پنج ماهه هم معمولاً شامل چند خواب کوتاه بوده و میانگین کل مدت خواب در محدوده 12 تا 16 ساعت است. میزان خواب نوزاد شش ماهه، به 9 تا 12 ساعت افزایش می‌یابد. خواب نوزاد نه ماهه به بالا نیز به مراتب همینطور کاهش می‌یابد. با این حال نمی‌توان به صورت دقیق گفت خواب نوزاد چقدر باید باشد زیرا این محدوده می‌تواند از هر کودکی به کودک دیگر متفاوت باشد.

ساعت خواب نوزاد به چه صورت است و آیا زمان مشخصی دارد؟ میانگین زمان خواب نوزادان زیر یک سال حدود ساعت 9:30 شب است. با این حال، با بزرگتر شدن، زمان خوابشان زودتر می‌شود و به ساعت 8:30 بعد از ظهر ... و حتی زودتر کاهش می‌یابد. محققان دریافتند نوزادانی که قبل از ساعت 9 شب به رختخواب می‌روند، به طور کلی (13 ساعت) بیشتر از نوزادانی که بعد از ساعت 9 شب به رختخواب می‌روند (11.8 ساعت) می‌خوابند. برای اطلاع از شرایط خواب کودکان می‌توانید به جدول خواب نوزاد مراجعه کنید:

سن	میزان متوسط خواب	تعداد متوسط چرت‌های روزانه	میانگین میزان خواب در طول روز	ویژگی‌های خواب شبانه
0 تا 2 ماه	بیش از 15 تا 16 ساعت	3 تا 5 چرت	7 تا 8 ساعت	در هفته‌های اول زندگی، انتظار داشته باشید که کودکتان هر 2 تا 3 ساعت یک بار در شبانه روز به غذا نیاز داشته باشد.
3 تا 5 ماه	14 تا 16 ساعت	3 تا 4 چرت	4 تا 6 ساعت	خواب طولانی‌تر احتمالاً در شب پایدارتر می‌شود. اما در حدود 4 ماهگی، ممکن است شاهد بازگشت کوتاهی به بیداری های شبانه بیشتری باشید.
6 تا 8 ماه	14 ساعت	3 تا 2 چرت	3 تا 4 ساعت	اگرچه ممکن است کودک در طول شب نیازی به غذا خوردن نداشته باشد، انتظار بیدار شدن را داشته باشید، حداقل گاهی اوقات.
9 تا 12 ماه	14 ساعت	3 تا 5 چرت	3 تا 4 ساعت	اکثر نوزادان در طول شب بین 10 تا 12 ساعت می‌خوابند.

خواب نوزادان تازه متولد شده

اولین سوالی که پیش می‌آید این است: خواب نوزاد تازه متولد شده چقدر است یا خواب نوزاد تازه متولد شده چند ساعت است؟ خواب نوزاد در اوایل تولد (مثلاً خواب یک نوزاد ده روزه) در حدود 14 تا 17 ساعت در یک دوره 24 ساعته است. بعضی از نوزادان ممکن است بین 18 تا 19 ساعت در روز بخوابند.

نوزادان هر دو ساعت یک بار برای خوردن از خواب بیدار می شوند. نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، اغلب، تقریباً هر 2 تا 3 ساعت یکبار، باید شیر بخورند. در نتیجه خواب نوزاد هنگام شیردهی قطع می‌شود و او ممکن است چندین بار از خواب بیدار شود. خواب نوزاد تازه متولد شده چگونه است؟ نوزادان معمولاً در فواصل کوتاه 2 تا 3 ساعته می خوابند. بعضی از نوزادان هر بار تا چهار ساعت می خوابند. نوزادان اغلب برای تغذیه از خواب بیدار می‌شوند زیرا معده‌های کوچکی دارند. ممکن است نوزادتان پس از شیر خوردن مستقیماً به خواب برود یا ممکن است برای یک بازی کوتاه بیدار بماند. در هر حال افزایش میزان خواب نوزاد تازه متولد شده به زودی با افزایش سن و کاهش نیاز به مصرف شیر رخ داده و بهبود پیدا می‌کند.

دلایل خواب سبک نوزاد چیست؟

بسیاری از نوزادان غالباً هر یک تا دو ساعت، مدتی چرت می‌زنند و نباید این را به‌عنوان سبک بودن خواب نوزاد تلقی کنید. با بزرگ‌تر شدن کودک، زمان چرت زدن ممکن است طولانی‌تر و قابل پیش‌بینی تر شود. یک علت بی‌خوابی شبانه نوزادان نیز همین است. در مورد برخی از نوزادان، چرت زدن کاملاً تصادفی است و هیچ‌گاه الگوی خاصی ندارد. هنگامی‌که کودک چندماهه است، ممکن است نوزاد شما چنین الگویی را در چرت زدن داشته باشد: یک چرت صبحگاهی، یک چرت عصرگاهی و یک چرت اول شب. بااین‌حال، این الگو نیز در هر کودک متفاوت است. پیشنهاد می‌کنیم مقاله "دمای مناسب اتاق خواب نوزاد در زمستان و تابستان" را نیز در وب سایت گهواره بخوانید.

خواب نوزاد با چشم باز

قبل از اینکه بیش از حد در مورد سلامت کودک خود نگران شوید، ممکن است بدانید که این موضوع آنقدرها هم که فکر می‌کنید غیرمعمول نیست. درواقع، حتی یک اصطلاح پزشکی برای آن وجود دارد: لاگوفتالموس شبانه. اغلب اوقات لاگوفتالموس شبانه در نوزادان در واقع لاگوفتالموس فیزیولوژیکی است، به این معنی که هیچ مشکل پزشکی وجود ندارد. اگرچه نام پزشکی آن ممکن است طولانی و فنی به نظر برسد، واقعیت این است که این اتفاق هم در بزرگسالان و هم در نوزادان بسیار رایج است. مقالات علمی تخمین زده‌اند که 1.4 درصد از افراد با چشمان باز می‌خوابند و تا 13 درصد سابقه‌ی خانوادگی لاگوفتالموس شبانه دارند.

از خواب پریدن نوزاد با گریه

برای نوزادان رایج است که از خواب بیدار شوند، متوجه می‌شوند که پدر و مادر در اطرافشان نیستند و در نتیجه زیر گریه می‌زنند. اگر کودک شما با فریاد از خواب بیدار می‌شود اما در لحظه‌ای که به اتاق خواب او می‌روید آرام می‌شود، به احتمال زیاد با یک نیاز عاطفی سروکار دارید. اما گاهی این واکنش به دلیل پوشک کثیف، گرسنگی و حتی بد بیدار شدن از خواب است.

پریدن نوزاد در خواب

گاهی انقباضات ماهیچه‌ای در طول خوا برای نوزاد رخ می‌دهد که علت پرش پا در خواب نوزاد است. در این شرایط دست و پای نوزاد دچار پرش می‌شود. انقباضات در طول خواب با حرکت سریع چشم (REM) با رشد حسی-حرکتی مرتبط است – که وقتی بدن خوابیده منقبض می‌شود، مدارهایی را در سرتاسر مغز در حال رشد فعال می‌کند و به نوزادان درباره اندام‌هایشان و کارهایی که می‌توانند با آنها انجام دهند آموزش می‌دهد. این انقباضات بسیار عادی ست و به مرور با افزایش سن نوزاد و میزان خواب عمیق، کاهش می‌یابد و جزو اختلالات خواب در کودکان محسوب نمی‌شود.

خواب عمیق نوزاد

در طول خواب عمیق، نوزادان بسیار ساکن هستند و زیاد حرکت نمی‌کنند. تنفسشان منظم‌تر می‌شود. بیدار شدنشان سخت‌تر می‌شود. ممکن است همچنان حرکات مکیدنی انجام دهند و ممکن است گیج شوند، اما این باعث بیدار شدنشان نمی‌شود. خواب نوزاد کی عمیق می‌شود؟ اگرچه این نقاط عطف معمولاً بین 4 تا 6 ماهگی به دست می‌آیند، اما هر نوزادی متفاوت است. برخی از نوزادان ممکن است در اوایل 8 تا 10 هفته شروع به خوابیدن 5 تا 6 ساعته کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است حتی بعد از 6 تا 8 ماه، الگوی خواب طولانی‌تری پیدا نکنند. خواب عمیق نوزاد نشانه چیست یا چرا نوزاد عمیق می‌خوابد؟ در بیشتر مواقع علت این خواب عمیق، خستگی زیاد نوزاد یا نداشتن خواب کافی در طول روز است. اما گاهی در طول بیماری نیز شاهد طولانی‌ شدن خواب نوزاد هستیم. به طور کلی این اتفاق جز در مواقع خاص نشانه‌ی بدی نیست. چرا خواب نوزاد عمیق نیست؟ چرخه‌های خواب سبک حالت‌هایی هستند که در آن خواب می‌بینیم و از محیط اطراف خود بیشتر آگاه هستیم و راحت‌تر از آن بیدار می‌شویم. چرخه خواب نوزادان نیز به طور قابل توجهی کوتاهتر از بزرگسالان است و آنها بیشتر از بزرگسالان در خواب سبک می‌گذرانند. بنابراین نباید نگران عمیق نشدن خواب آنها باشید. به مرور با گذشت زمان، خواب عمیق نیز پیدا می‌کنند. چکار کنیم خواب نوزاد عمیق شود یا چه کنیم خواب نوزاد زیاد شود؟ این نکات را در نظر بگیرید:

• یک برنامه‌ی منظم و آرامبخش قبل از خواب را دنبال کنید. هوشیار کردن یا بازی کردن بیش از حد کودک در زمان عصر، خوابیدن کودک را دشوار می‌کند. 
• وقتی کودکتان خواب‌آلود است او را بخوابانید.
• به کودکتان زمان دهید تا آرام شده و برای خواب آرام شود.
• می‌توانید از پستانک استفاده کنید.
• مراقبت‌های شبانه را بی‌اهمیت ندانید.
• به ترجیحات کودک خود احترام بگذارید.
• خواب نوزاد گرسنه نیز خواب آشفته‌ای است. بنابراین اگر کودک شما واقعاً گرسنه است، معمولاً تا زمانی که شیر نخورده باشد، به راحتی به خواب نمی‌رود. پس به این موضوع نیز رسیدگی کنید.

علت بی‌خوابی شبانه نوزادان چیست؟

بعضی از نوزادان روزها و شب‌های خود را معکوس می‌کنند و بیشتر در طول روز می‌خوابند تا شب. برای والدین، این دوران محرومیت از خواب، می‌تواند استرس‌زا باشد. اگرچه، بعد از چند هفته تا چند ماه، روزها و شب‌ها قابل پیش‌بینی تر و منظم‌تر خواهند شد. یك راه برای سرعت بخشیدن به این روند و نظم دادن به خواب نوزاد ، محدود كردن چرت‌های روزانه کودک است.

علاوه بر این، در طول روز، کودک را در یک منطقه پر سر و صداتر خانه با چراغ روشن بخوابانید. در مقابل، شب‌ها، اتاق‌خواب را تاریک و ساکت نگه دارید. در هنگام تغذیه و تعویض پوشک در طول شب، از هرگونه تحریکی که منجر به بیداری کودک شود، خودداری کنید. چراغ‌ها را خاموش نگه دارید، از سر و صدا پرهیز کنید و با کودک خود بازی و یا گفتگو نکنید. این عوامل، این پیام را به کودک منتقل می‌کنند که شب‌ها وقت خواب است و از بیدار ماندن نوزاد در طول شب پیشگیری می‌کند.

شکل‌گیری عادات خواب در نوزاد چگونه است؟

خواب نوزاد کی تنظیم می‌شود؟ بعضی از نوزادان از بدو تولد به‌خوبی می‌خوابند. آن‌ها در طول روز چرت می‌زنند و شب‌ها به مدت طولانی می‌خوابند و فقط برای خوردن غذا بیدار می‌شوند. بااین‌وجود متأسفانه اکثر نوزادان به این سادگی نیستند. ممکن است آن‌ها فقط چرت‌های کوتاهی بزنند و اغلب در طول شب بیدار شوند. خواباندن دوباره این نوزادان نیز کار سختی است. اگر نوزاد شما نیز به‌خوبی نمی‌خوابد، بدانید که به‌مرورزمان خواب او اصلاح خواهد شد. بعلاوه، مراحلی وجود دارد که می‌توانید این روند را تسریع کنید و به او بیاموزید چگونه بدون کمک شما، بخوابد. در ماه‌های اول کاملاً طبیعی است که یک کودک بعد از تغذیه شدن در دستان والدین خود به خواب برود. بسیاری از والدین از این نزدیکی و صمیمیت لذت می‌برند. بااین‌وجود ممکن است به‌مرور نوزادتان به این شکل از خوابیدن عادت کند. دیگر کودکتان هنگامی‌که نیمه‌های شب از خواب برمی‌خیزد، بدون اینکه به او غذا بدهید و او را بغل کنید، نمی‌خوابد.

افتادن پلک‌ها، مالش چشم‌ها و نق زدن از علائمی است که نشان می‌دهد کودک خسته است. هرگاه این علائم را مشاهده کردید، او را در تخت نوزاد قرار دهید. لازم است که علائم خواب‌آلودگی نوزاد را قبل از اینکه خوابش ببرد، زود تشخیص دهید. هر چه بیشتر منتظر بمانید، کودک شما خسته‌تر و بی‌تاب‌تر می‌شود و همین خوابیدن را برای او دشوارتر می‌کند. اگر کودک بتواند بدون کمک شما در تختش بخوابد، احتمال بیشتری وجود دارد که بعد از بیدار شدن از خواب در نیمه‌های شب، به‌تنهایی خوابش ببرد.گریه قبل از خواب نوزاد نیز در بیشتر آنها عادی است و نیازی نیست نگرانش باشید. پیشنهاد می‌کنیم مقاله "نحوه آروغ گرفتن از نوزاد در خواب" را نیز در وب سایت گهواره بخوانید.

خواب نوزاد را چطور تنظیم کنیم

تنظیم خواب باید از همان لحظات اول بعد از به دنیا آمدن به مرور اجرا شود و نباید انتظار داشته باشید یک فرایند ناگهانی باشد. برای این کار باید به صورت زیر مرحله به مرحله عمل کنید:

• با مشاهده اولین علائم خواب آلودگی، وارد عمل شوید. تنظیم ریتم‌های طبیعی بیولوژیکی کودک با مشاهده‌ی اولین علائم خواب آلودی بسیار آسانتر است. وقتی در جای خوابش قرار می‌گیرد، ملاتونین در بدنش افزایش می‌یابد و مغز و بدنش آماده می‌شوند. اما اگر در آن زمان اقدامی نکنید، ممکن است کودکتان بیش از حد خسته شده و سطح ملاتونین در او کاهش پیدا کند و خوابش با اختلال رو به رو می‌شود.
• صداهای سفید مانند صدای سشوار یا جارو برقی، محیطی شبیه رحم تبدیل می کند و نه تنها از طریق آرامش منجر به خواب نوزاد می‌شوند، بلکه صداهای اضافی که منجر به از خواب پریدن نوزاد می‌شود را حذف می‌کنند.
• دمای مناسب اتاق خواب را در نظر داشته باشید (نه خیلی سرد و نه خیلی گرم)
• برای تغییرات سریع آماده شوید. خیس کردن رختخواب یا بالا آوردن نوزاد در خواب نیاز به تعویض جا دارد و این کار باید به سرعت انجام شود در غیر این صورت خواب نوزاد شیرخوار سریعاً مختل شده و او هوشیار می‌شود.
• از چرت‌های زیاد در طول روز اجتناب کنید زیرا خواب شب را مختل می‌کنند.
• از قنداق استفاده کنید. ممکن است در ابتدا همکاری نکند اما به زودی به آن عادت کرده و خوابش طولانی می‌شود خواب نوزاد قنداقی به مراتب طولانی‌تر از خواب نوزاد بدون قنداق است.

علت گریه در خواب نوزاد چیست؟

کاملاً عادی است که نوزادان هنگام خوابیدن گریه کنند، اما اگر برای چند دقیقه تنها بمانند، درنهایت خودشان آرام می‌شوند. اگر شما اتاق را برای مدتی ترک کنید، به‌احتمال‌زیاد گریه کودکتان بعد از مدت کوتاهی قطع می‌شود. اگر این‌طور نشد، سعی کنید او را آرام کنید تا دوباره شرایط برای خوابیدن او مهیا شود. اغلب کودکان هنگام خواب بسیار فعال هستند؛ دست و پاهای خود را تکان می‌دهند، لبخند می‌زنند، عمل مکیدن را انجام می‌دهند و عموماً بی‌قرار به نظر می‌رسند. همچنین ممکن است نوزادان هنگام ورود به چرخه‌های مختلف خواب، گریه کنند و یا حرکت‌های خاصی انجام دهند. والدین بعضی اوقات این نشانه‌ها را با بیدار شدن کودک اشتباه می‌گیرند و شروع به تغذیه غیرضروری کودک می‌کنند. در عوض، چند دقیقه صبر کنید تا ببینید که آیا کودک دوباره به خواب می‌رود یا نه.

راه‌های درمان بی‌خوابی نوزادان چیست؟

در اینجا چند نکته آورده شده است که برای نظم دادن به خواب نوزاد یا درمان اختلال خواب در کودکان مؤثر هستند:

• برای بهبود خواب نوزاد در طول روز او را فعال و هشیار نگه دارید. سعی کنید با صحبت کردن، آواز خواندن و بازی کردن او را درگیر کنید. خانه را از مملو از سر و صدا کنید اما اصوات سبک و ملایم. درصورتی‌که کودکتان را در طول روز در این حالت نگه دارید، شب‌ها بهتر خواهد خوابید.
• کودک خود را در حالتی که خواب‌آلود اما بیدار است به تختخوابش ببرید. این به کودک می‌آموزد که تختخواب محل خوابیدن است و نسبت به این موضوع شرطی می‌شود.
• چرت‌های کودک را رصد کنید. چرت‌های منظم در طول روز در روند رشد و تکامل کودک مهم هستند؛ اما خوابیدن برای مدت زیادی از روز، ممکن است باعث بی‌خوابی کودک در طول شب شود.
• یک عادت برای خواب کودک ایجاد کنید. مثلاً قبل از خواب فعالیت‌های آرام بخشی مانند حمام کردن، نوازش کردن، آواز خواندن یا کتاب خواندن انجام دهید. به‌زودی مغز کودکتان این فعالیت‌ها را با خواب مرتبط می‌کند. اگر از موسیقی استفاده کنید، هر بار که کودکتان را در گهواره قرار دهید و همان آهنگ را پخش کنید، او به خواب می‌رود. از انجام بازی‌های فعال درست قبل از خواب خودداری کنید.
• همیشه کودک خود را هنگام خواب روی پشت خود قرار دهید حتی هنگام چرت زدن. این ایمن‌ترین حالت خواب نوزادان برای کاهش خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزادان (SIDS) است. گاهی اوقات به نام مرگ گهواره نیز شناخته می‌شود. SIDS به مرگ ناگهانی و غیر قابل توضیح یک نوزاد زیر 1 سال در خواب گفته می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد نوزادانی که بر روی شکم خود به خواب می‌روند، بسیار بیشتر از نوزادانی که به پشت قرار دارند، در اثر سندروم مرگ ناگهانی نوزادان جان خود را از دست می‌دهند. دمر خواباندن نوزاد نیز توصیه نمی‌شود، احتمالاً به این دلیل که نوزادان خوابیدن در این موقعیت نیز، می‌توانند به روی شکم خود بچرخند. درصورتی‌که کودکتان دچار مشکلاتی نظیر بالا آوردن بعد از تغذیه، مشکلات تنفسی، ریوی و یا قلبی است، از پزشک‌تان درباره بهترین پوزیشن خوابیدن نوزاد خود سؤال کنید.

پیشنهاد می‌کنیم مقاله "آپنه یا وقفۀ تنفسی نوزاد در خواب | انواع و علائم آن" را نیز در وب سایت گهواره بخوانید.

• به کودک خود فرصت دهید تا خوابیدن مستقل را یاد بگیرد. ممکن است نوزاد دلبندتان قبل از اینکه یک پوزیشن مناسب پیدا کند و خوابش ببرد، دائماً نق بزند و گریه کند. اگر گریه او متوقف نشد، با کودک خود آرام صحبت کنید و به پشت او به‌آرامی ضربه بزنید. اطمینان از حضور و حمایت شما گاهی تمام آن چیزی است که کودکتان برای به خواب رفتن نیاز دارد.

• از پستانک استفاده کنید. اگر کودکتان به‌سختی می‌خوابد، گاهی پستانک می‌تواند کلک خوبی باشد. پستانک همچنین می‌تواند خطر وقوع سندروم مرگ ناگهانی نوزادان را کاهش دهد؛ اما آیا این راه معایبی هم دارد؟ بله چراکه اگر در طول شب، پستانک از دهان کودکتان خارج شود او شروع به گریه می‌کند و این ممکن است چندین بار در طول شب اتفاق بیفتد. همچنین اگر به نوزادتان شیر می‌دهید بهتر است در ماه اول از پستانک استفاده نکنید تا مطمئن شوید که کودک به‌خوبی غذا می‌خورد.
• انتظار تحرک و فعالیت نوزاد در خواب را داشته باشید. نوزادان اغلب در خواب دچار چرخش، پیچ‌وتاب و لرزش می‌شوند. آن‌ها همچنین ممکن است در هنگام خواب پر سر و صدا باشند. بعضی اوقات نق زدن یا گریه کردن صرفاً نشانه ورود به مرحله جدیدی از خواب می‌باشد. به‌جز مواقعی که نگران گرسنگی، خیس شدن پوشک و یا ناراحتی نوزادتان هستید، سعی کنید صبور باشید و چند دقیقه صبر کنید تا ببینید چه اتفاقی می‌افتد. شاید کودکتان بخواهد بیشتر بخوابد. ممکن است در این مرحله نیاز به کمک شریک زندگی، خانواده و یا دوست خود داشته باشید و از آن‌ها بخواهید که در این شرایط شما را کنترل کنند تا به سراغ کودک نروید و او را بغل نکنید.
• مراقبت شبانه از کودکتان را در فضایی آرام انجام دهید. وقتی کودک شما در طول شب به مراقبت یا تغذیه نیاز دارد، از چراغ‌های کم‌نور، صدای ملایم و حرکات آرام استفاده کنید. این به کودک شما می‌گوید که زمان خواب است نه بازی.
• انتظار بازگشت دوباره بی‌خوابی را داشته باشید. زمانی که کودکتان یاد گرفت به‌تنهایی بخوابد، خیال نکنید که بی‌خوابی‌های شبانه شما برای همیشه تمام شده است. همین‌طور که کودکان بزرگ می‌شوند و رشد می‌کنند، ممکن است علائم مشکلات خواب آن‌ها دوباره بازگردد.

تنفس معمول نوزادان در خواب چگونه است؟

وقتی صحبت از خوابیدن کودک می‌شود تصویری از یک کودک به ذهن می‌رسد که بی‌سروصدا خوابیده و به‌راحتی نفس می‌کشد. نوزادان تقریباً نیمی از زمان خواب خود را در مرحله فعال سپری می‌کنند که به آن حرکت تند چشم (REM) گفته می‌شود. در طول خواب REM معمولاً کودک به‌صورت نامنظم نفس می‌کشد، خروپف می‌کند و می‌چرخد. در طول خواب عمیق که حرکت غیر سریع چشم (NREM) نیز نامیده می‌شود، کودک بسیار آرام‌تر می‌خوابد. هرچه سن کودک بیشتر می‌شود، مدت‌زمانی که در مرحله NREM طی می‌کند نیز بیشتر می‌شود و مدت‌زمانی که در مرحله فعال خواب طی می‌کند، کمتر می‌شود. به همین علت آن‌ها به‌مرور سروصدای کمتری ایجاد می‌کنند.

نکته قابل توجه دیگر این است که نوزادان اغلب از بینی نفس می‌کشند و از تنفس دهانی ندارند. به همین علت می‌توانند هم‌زمان با تغذیه شدن، به‌خوبی تنفس کنند. کمترین میزان گرفتگی یا تجمع موکوس در مجرای ظریف بینی آن‌ها، می‌تواند ورود و خروج جریان هوا را مختل کند. این اتفاق باعث می‌شود که هنگام تنفس سروصدای زیادی ایجاد کنند. درصورتی‌که کودکتان تنفس صدادار دارد، به این معنا نیست که دچار سرماخوردگی یا آلرژی شده است. اگرچه تنفس صدادار اغلب والدین را نگران می‌کند اما در اغلب موارد جای نگرانی نیست و مشکل خاصی وجود ندارد. بااین‌وجود، درصورتی‌که این موضوع شما را نگران کرد با پزشک کودکتان تماس بگیرید. پیشنهاد می‌کنیم مقاله "بررسی تنفس کودک هنگام خواب چگونه باید باشد؟" را نیز در وب سایت گهواره بخوانید.

خواب نوزاد مریض

وقتی مشکلات فیزیکی یا شرایط خاصی وجود داشته باشد، خواب راحت نوزاد را تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد و می‌تواند کم و زیاد و حتی بی‌کیفیت باشد. در ادامه در مورد چند نوزاد با شرایط خاص توضیح می‌دهیم:

خواب نوزاد نارس

نوزادان نارس اغلب خواب سبک‌تر و فعال‌تری نسبت به نوزادانی که به صورت کامل به دنیا می‌آیند، دارند، و این بدان معناست که آنها می‌توانند مشکلات خواب بیشتری داشته باشند. از جمله مشکلات خواب نوزاد ناقص یا نارس می‌توان به بی‌‌قراری و مشکلات تنفسی در شب، مانند مکث در تنفس در هنگام خواب (آپنه خواب) اشاره کرد.

خواب نوزاد کولیکی

کولیک نوزاد می‌تواند خواب او را بسیار مختل کند. نوزادان کولیکی معمولاً در طول یک دوره‌ی 24 ساعته کمتر از نوزادان دیگر است. (11.8 ساعت در مقابل 14 ساعت در روز) نوزادان مبتلا به کولیک در طول روز، عصر و شب کمتر می‌خوابند، اما بیشترین تفاوت آنها در خواب شب است. خواب شب در این نوزادان بسیار بهم می‌ریزید. در واقع کولیک می‌تواند یک علت پریدن از خواب نوزاد و پریدن ناگهانی نوزاد از خواب، ناله در خواب نوزاد و حتی بی‌خوابی تا صبح باشد. تنها راه برگشت به خواب طبیعی، درمان کولیک است.

خواب نوزاد رفلاکسی

اگر رفلاکس در نوزاد بیش از حد و ناراحت کننده باشد، ممکن است کودکتان خوب نخوابد. آنها ممکن است بی‌قرار باشند و حتی صدای نوزاد در خواب را می‌شنوید و اغلب از خواب بیدار شوند. انتخاب جای خواب نوزاد در این شرایط اهمیت زیادی دارد. معمول است که نوزاد مبتلا به رفلاکس زمانی که شکمش را روی سینه‌ی مادر و سرش را روی شانه‌ی او قرار می‌دهد خواب راحت‌تری دارد اما ممکن است این خواب کوتاه‌تر باشد. 

خواب نوزاد بیمار

نیاز به خواب نوزاد در شرایط بیماری تغییر می‌کند و باید اجازه دهید خواب کافی داشته باشند. حتماً شما هم در این مواقع شاهد خواب زیاد نوزاد و شیر نخوردن او هستید. اما اینها با برطرف شدن عامل بیماری برطرف خواهد شد و جای نگرانی ندارد. اگر برنامه شما اجازه می دهد، بهتر است به آنها اجازه دهید تا آنجا که نیاز دارند بخوابند. همچنین وقتی بچه‌ها بیمار هستند، ممکن است بیشتر از خواب بپرند، و در واقع بیماری یک دلیل پریدن از خواب نوزاد است. این معمولاً به دلیل ناراحتی ناشی از گرفتگی سر، شکم درد و غیره است.

خواب بچه‌های اوتیسمی 

کودکان اوتیستیک می‌توانند مشکلات خواب و میزان خواب مشخص مربوط به خود را داشته باشند، از جمله اینکه آنها الگوهای خواب و بیداری نامنظمی دارند برای مثال، تا دیروقت بیدار دراز می‌کشند یا صبح خیلی زود بیدار می‌شوند. متاسفانه آنها بسیار کمتر از حد یک بچه‌ی همسن خود می‌خوابند. برای مثال مهم نیست میزان خواب نوزاد یک ماهه چقدر است اگر به اوتیسم مبتلا باشد از یک کودک سالم کمتر است و همین موضوع تاثیر منفی بر رشد آنها می‌گذارد. همانطور که می‌دانید خواب نوزاد و وزن‌گیری او بهم مربوط‌اند و همین بی‌خوابی کودکان اوتیسمی می‌تواند رشد و وزن‌گیری‌شان را تحت تاثیر خود قرار دهد. همچنین آنها در فواصل زمانی که بیدار می‌شوند بیشتر بیدار می‌مانند. 

تاثیر جنسیت بر میزان خواب نوزاد

بین میزان خواب نوزاد پسر و میزان خواب نوزاد دختر تفاوت‌هایی وجود دارد. خواب نوزاد دختر بیشتر از خواب نوزاد پسر است. در یک مطالعه گزارش داده‌های بیش از 5000 والدین را تجزیه و تحلیل کردند. این نشان داد که در طول یک ماه، نوزادان دختر به طور متوسط 4.5 ساعت بیشتر می‌خوابند. به علاوه، در 6 ماهگی، نوزادان دختر به طور متوسط 10 دقیقه بیشتر از نوزادان پسر در شبانه روز می‌خوابند. آنها همچنین تمایل دارند کمتر از خواب بیدار شوند و تا صبح بیشتر بخوابند.

نکات ایمنی برای خواباندن کودک در کنار والدین

هیچ‌گاه تختخواب خود را با کودکان سهیم نشوید. بسیاری از والدین وسوسه می‌شوند که نوزاد را در تختخواب خودشان بخوابانند. غالباً به این دلیل که خسته‌اند و نمی‌خواهند مکرراً از خواب بلند شوند و به سراغ نوزاد بروند. بعضی اوقات هم والدین به دلایل فرهنگی یا فلسفی نوزاد را کنار خود می‌خوابانند. فلسفه این کار مهم نیست، مهم این است که این شرایط می‌تواند خوابیدن کودک به‌تنهایی را دشوار کند. علاوه بر این، تختخواب‌ بزرگ‌سالان برای خواب نوزادان مناسب نیست. به اشتراک گذاشتن تختخواب ممکن است خطر وقوع SIDS را در کودک شما افزایش دهد.برای کمک به خواب نوزاد، محیط ایمن، آرام و پر محبتی در نظر بگیرید.