آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرزهای جفتی یا CVS

انتشار: تیر ۱۳۹۹ | بروزرسانی: اسفند ۱۴۰۳
آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرزهای جفتی یا CVS

آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرزهای جفتی یا CVS یک نوع از تست‌های تشخیصی در بارداری است که طی بارداری انجام می‌شود. این آزمایش به تشخیص مشکلات مادرزادی جنین، اختلالات ژنتیکی وی و دیگر عوارض و مشکلات طی بارداری می‌پردازد. در خلال انجام تست، نمونه کوچکی از سلول‌های جفتی با نام پرزهای جفتی، تهیه می‌شود. در صورت وجود عوامل مستعد کننده بیماری‌های جنین در بارداری، انجام این آزمایش توصیه می‌گردد. در ادامه بیشتر در مورد این تست و دلایل نیاز به آن توضیح خواهیم داد.

 

با نصب اپلیکیشن گهواره، در جریان تغییرات هفته به هفته بارداری خود قرار می‌گیرید. این برنامه، اطلاعات تخصصی درباره رشد جنین، سلامت مادر و تغذیه ارائه می‌دهد و تمامی آزمایشات و معاینات بارداری را یادآوری می‌کند و هر روز یک پیام مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری خود دریافت خواهید کرد.

لزوم انجام آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرز‌های جفتی

CVS، آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرزهای جفتی است. عوامل اصلی مؤثر و شرایطی که بر آن تأثیرگذار هستند، عبارتند از:

  • انجام تست پیش از هفته ۷ بارداری یا پس از هفته ۱۳ حاملگی
  • پوزیشن جنین و جفت
  • حجم مایع آمنیوتیک
  • آناتومی بدن مادر
  • عفونت واژینال یا رحم
  • نمونه‌برداری به صورت نادرست

چه کسانی باید آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرزهای جفتی را انجام دهند؟!

زمانی که احتمال بروز اختلالات کروموزومی و بیماری‌های ژنتیکی در جنین بالا است، انجام تست نمونه‌برداری از پرزهای جفتی به شما توصیه می‌شود. عوامل مستعدکننده بروز مشکلات ژنتیکی در جنین سبب می‌شوند تا انجام نمونه‌گیری از پرزهای جفتی ضرورت یابد. این عوامل عبارتند از:

  • بارداری در سن بالاتر از ۳۵ سال (ریسک اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون افزایش می‌یابد)؛
  • سابقه تولد فرزند با اختلالات ژنتیکی و نواقص مادرزادی؛
  • سابقه بیماری‌های ژنتیکی در خانواده پدر و مادر جنین؛نتیجه غیرطبیعی آزمایشات ژنتیکی یا غربالگری‌های بارداری(غربالگری مرحله اول بارداری و غربالگری مرحله دوم بارداری)

در این شرایط، انجام آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرز‌های جفتی به شما توصیه خواهد شد.

پیش از انجام آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرزهای جفتی چه باید کرد؟

پیش از انجام آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرزهای جفتی (CVS) لازم است تا تمامی فواید و عوارض تست را در نظر بگیرید. پیش از انجام تست، سونوگرافی جهت تخمین سن جنین و بررسی موقعیت جفت لازم است. پس از سونوگرافی، در حوالی هفته ۱۰ تا ۱۲ بارداری، می‌توان نمونه‌برداری از پرزهای جفتی را انجام داد.

معمولاً پیش از انجام تست، لزومی برای رعایت رژیم غذایی مخصوص یا فعالیت خاصی نیست، اما اگر به داروی خاصی مانند داروی بیهوشی حساسیت دارید؛ با پزشک خود در میان بگذارید. ضمناً در مورد تمامی داروهای شیمیایی و گیاهی که به صورت روتین مصرف می‌نمایید، پزشک خود را مطلع سازید. 

اگر گروه خونی شما از نوع منفی باشد یا دچار مشکلات انعقادی خون باشید، لازم است تا پزشک شما از این موضوع مطلع باشد. زیرا در طی پروسه آزمایش، لازم است تا داروهای لازم برای حفظ سلامت شما و جنین مصرف شود. ضمناً هرگونه سابقه بیماری‌های خاص نیز باید مطرح شود. 

انواع روش‌های انجام آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرز‌های جفتی

دو روش جهت انجام آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرز‌های جفتی وجود دارد. در ادامه به بررسی هر یک از این روش‌ها می‌پردازیم. 

  1. نمونه‌برداری از طریق واژن: جهت نمونه‌برداری از پرز‌های جفتی از طریق واژن، از اسپکلوم استفاده می‌شود. همان وسیله‌ای که حین انجام تست پاپ اسمیر داخل واژن قرار می‌گیرد. سپس یک لوله بسیار باریک پلاستیکی وارد واژن و پس از آن وارد سرویکس یا همان دهانه رحم می‌شود. سپس ضمن این‌که توسط سونوگرافی شکمی، مسیر لوله بررسی می‌شود، لوله را به سمت جفت هدایت می‌کنند و نمونه کوچکی از پرز‌های جفتی برداشته می‌شود.
  2. نمونه‌برداری از طریق شکم: در این روش مانند آمنیوسنتز، سوزن مخصوص نمونه‌برداری از روی شکم وارد رحم می‌شود. ضمن ورود سوزن مسیر آن توسط سونوگرافی بررسی می‌شود تا از آسیب احتمالی جلوگیری شود. تفاوت CVS با آمنیوسنتز در نمونه مورد نظر است. در آمنیوسنتز، مایع آمنیوتیک نمونه‌برداری می‌شود اما در آزمایش CVS پرزهای جفتی جهت تست، نمونه‌گیری می‌شوند.

در نهایت، نمونه پرزهای جفتی برای بررسی به آزمایشگاه ارسال می‌شود. در آنجا سلول‌ها در محیطی مخصوص کشت داده شده و پس از مدتی بررسی می‌شوند. نتایج این آزمایش معمولاً حدود دو هفته پس از نمونه‌برداری آماده می‌شود. هزینه آزمایش CVS بسته به آزمایشگاه و پزشک نمونه‌بردار متفاوت است. بنابراین، پیش از انجام آزمایش، بهتر است درباره هزینه‌ها از مرکز موردنظر اطلاعات کسب کنید.

*مقاله چند درصد جواب آمنیوسنتز مثبت است را مطالعه کنید.

روش‌های آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرز‌های جفتی

آیا آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرز‌های جفتی دردناک است؟

بله، پروسه انجام تست می‌تواند دردناک باشد اما مدت زمان انجام آزمایش به قدری کوتاه است که برای شما مشکلی ایجاد نخواهد شد. کل پروسه آزمایش حدوداً نیم ساعت به طول می‌انجامد. نمونه‌برداری نیز تنها چند دقیقه را به خود اختصاص می‌دهد. در نتیجه در مجموع درد غیرقابل تحملی برای شما ایجاد نخواهد شد.

ضمناً اگر توانایی تحمل درد را نداشته باشید، می‌توانید با مشورت پزشک، از بی‌حسی موضعی یا بیهوشی طی انجام فرمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرز‌های جفتی استفاده نمایید.

فواید آزمایش تشخیصی cvs

نمونه‌برداری از پرز‌های جفتی در اوایل بارداری انجام می‌شود. مدت زمان جواب آزمایش CVS حدود ۱۰ روز پس از نمونه‌برداری از ورزش‌های جفتی به طول می‌انجامد. نتیجه آزمایش به مادر این امکان را می‌دهد تا بهترین تصمیم را در اوایل بارداری، در ارتباط با سقط جنین بگیرد. اگر نتیجه تست مناسب نباشد و تصمیم بر سقط جنین گرفته شود، مشکلی برای مادر پیش نخواهد آمد.

عوارض آزمایش تشخیصی cvs

نمونه‌برداری از پرزهای جفتی نسبت به آمنیوسنتز در بارداری ریسک سقط جنین را افزایش می‌دهد. زیرا این تست در اوایل بارداری انجام‌پذیر است. همچنین احتمال بروز عفونت و زایمان زودرس نیز وجود دارد. در موارد بسیار نادر، احتمال آسیب به انگشتان دست و پای جنین وجود دارد، به ویژه اگر نمونه‌گیری قبل از هفته ۹ بارداری انجام شود. این عارضه به تجربه و دقت پزشک یا نحوه انجام تست وابسته نیست. با توجه به تمامی عوارض ذکر شده برای آزمایش CVS بهترین زمان انجام آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرز‌های جفتی، حوالی هفته دهم بارداری است.

مراقبت‌های پس از انجام آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرز‌های جفتی

بلافاصله پس از انجام تست، باید استراحت کنید. استراحت بعد از آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرزهای جفتی یا CVS  حدودا سه روز را به خود اختصاص می‌دهد. تا سه روز پس از انجام تست، ورزش، رابطه جنسی و فعالیت فیزیکی ممنوع است. ممکن است پس از انجام تست، دچار درد شکمی یا خونریزی واژینال شوید. این عوارض خطرناک نیستند اما لازم است در این زمینه با پزشک یا ماما مشورت نمایید. اگر دچار آبریزش از واژن یا تب پس از انجام آزمایش تشخیصی نمونه‌برداری از پرز‌های جفتی شدید، لازم است بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید. 

آزمایش نمونه‌برداری از پرزهای جفتی برای تشخیص اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون، سیستیک فیبروزیس، بیماری تای‌ساکس و کم‌خونی داسی‌شکل انجام می‌شود. این آزمایش با دقتی حدود ۹۸ درصد، نتایج دقیقی ارائه می‌دهد. علاوه بر این، چون قادر به تعیین دقیق جنسیت جنین است، می‌تواند بیماری‌های مرتبط با هر جنس را نیز شناسایی کند.