خواص شیر آغوز برای نوزادان چیست؟

فروردین ۱۴۰۳ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
شیر آغوز

قبل از هر تولدی، طبیعت شروع به تولید غذا برای نوزاد می‌کند. از هفته 16 بارداری بدون اینکه مادر متوجه شود تغییراتی در پستان و سیستم خوشه انگوری آن، آلوئول، رخ می‌دهد. زمانی که نوزاد متولد می‌شود، طبیعت غذای اولیه و شگفت انگیزی به نام کلستروم یا آغوز را در اختیارش می‌گذارد. اما اینکه آغوز چیست و چه فوایدی برای نوزاد دارد را در ادامه می‌توانید مطالعه کنید.

شیر آغوز انسان یا کلستروم چیست؟

شیر آغوز یا کلستروم شیر اولیه‌ای است که در 5 روز آغازین زندگی نوزاد توسط پستان‌های مادر تولید می‌شود. این شیر در روزهای اولیه پس از زایمان تولید می‌شود و بعد از آن تولید شیر کامل مادر شروع می‌شود. کلستروم یا شیر آغوز غذای بسیار مهمی برای نوزادان بعد از خروج از رحم، محسوب می‌شود. نوزاد در هر وعده شیر خوردن به اندازه نیازش و دقیقا به میزانی که معده کوچکش اجازه دهد، کلستروم دریافت می‌کند. این ماده در حقیقت اولین ماده ایمن سازی برای نوزادان است و به عنوان واکسیناسیون نوزاد عمل می‌کند.

* روش درست فریز کردن شیر مادر + مدت زمان ماندگاری 

تفاوت کلستروم و شیر کامل

باید بدانید که کلستروم با شیری که بعد ها تولید می‌شود، تفاوت دارد. اولین تفاوت بارز آنها این است که کلستروم نسبت به شیر، غلیظ‌تر و چسبناک‌تر است. همچنین گاهی رنگ آن به طلایی نزدیک می‌شود، به همین دلیل به آن مایع طلایی نیز می‌گویند. البته ممکن است شفاف یا به رنگ دیگر هم باشد، اما بطور کلی کامل‌ترین غذا برای نوزادان است. ترکیبات آن با شیر معمولی متفاوت است و بنابر اراده طبیعی ساخته می‌شود. همچنین کلستروم نسبت به شیر کامل حاوی میزان بیشتری از پروتئین، مواد معدنی، سدیم، پتاسیم، ویتامین های A، E، کاروتینوئید، کربوهیدارت ها و آنتی‌بادی های لازم برای کمک به نگهداری سلامت از فرزندتان است. علاوه بر آن هضم این ماده بسیار راحت‌تر از شیر معمولی است.

شیر آغوز تا چند روز ادامه دارد؟

کلستروم یا شیر آغوز معمولا در طول سه ماهه سوم بارداری تولید می‌شود. زمانی که جفت از رحم خارج می‌شود هورمون پرولاکتین که باعث تولید شیر می‌شود، شروع به کار می‌کند. تقریبا 3 تا 5 روز اول پس از زایمان طول می‌کشد تا مقدار شیر شما افزایش پیدا کند اما نگران نباشید کودک شما در این چند روز شیر آغوز را از سینه شما دریافت کرده و برایش کافی خواهد بود. خیلی مهم است که از همان ابتدا پس از زایمان و در 48 تا 72 ساعت اول به کودکتان شیر بدهید، زیرا شیردهی مکرر باعث فعالیت پرولاکتین در سینه‌ها شده و به افزایش شیر و جلوگیری از کمبود شیر مادر کمک می‌کند.

چه زمانی تولید شیر آغوز در بدن متوقف می‌شود؟

بدن زنان به مدت 2 تا 5 روز پس از زایمان، شیر آغوز تولید می‌کنند و پس از آن شیر انتقالی تولید شده که ترکیبی از شیر آغوز و شیر معمولی است. در زمانی که شیر انتقالی تولید می‌شود، معده نوزاد نیز با آن سازگار شده و خود را برای خوردن شیر معمولی آماده می‌کند. همچنین معده نوزاد شروع به کش آمدن می‌کند و می‌تواند شیر بیشتری را در یک زمان بخورد.

*استفاده از شیر گاو برای نوزاد از چه سنی بلامانع است؟

چه میزان از شیر آغوز برای نوزاد کافی است؟

طبیعی است که اگر در طول روز تنها 1 تا 4 قاشق غذاخوری شیر آغوز تولید کنید و باید بدانید که معده نوزاد شما به اندازه یک فندق است و همین مقدار شیر برای او کافی است. پس حتما هر زمان که نوزاد شما شیر خواست به او شیر بدهید هر چه مصرف شیر بیشتر باشد بدن مادر شیر بیشتری نیز تولید می‌کند. اگر نوبت‌های شیردهی مرتب انجام نشود می‌تواند باعث کاهش شیر و بی بهره ماندن از فواید شیر مادر شود.

فواید شیر آغوز برای نوزادان

آغوز شامل مواد مغذی و ضروری است که واقعا به فرزندتان برای داشتن یک زندگی سالم کمک می‌کند. از خواص شیر آغوز برای نوزادان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • تقویت سیستم ایمنی بدن نوزاد

کلستروم می‌تواند از بروز بسیاری از عفونت‌ها جلوگیری کند. این ماده زمانی که نوزاد نارس متولد می‌شود بسیار حیاتی است. این ماده در تکامل سیستم ایمنی بدن نقش مهمی داشته و به عوامل رشد نیز کمک می‌کند. کلستروم به روند تکامل نوزاد پس از تولد کمک کرده و برای زیر بنای ساختار بدن نوزاد مفید است. این ماده حاوی تمامی 10 آمینواسید، مقدار کمی کربوهیدرات، چربی، igA برای ایمن سازی و ضد عفونت، لاکتوز و گلبول‌های سفید به نام لئوکوسایتز که توانایی نابود کردن باکتری‌ها و ویروس‌ها را دارد است.

معمولا نوزادان در روز دومین زندگی خود آمادگی بیشتری برای خوردن شیر دارند. بنابراین گاهی او را به خوردن شیر تشویق کنید تا از این ماده شگفت انگیز تغذیه کند. شیر آغوز یک واکسن طبیعی بوده و حاوی مقدار زیادی آنتی بادی است که به عنوان ایمیونوگلوبولین A  عمل می‌کند که همان سلول‌های گلبول سفید خونی است که می‌تواند باکتری‌ها و ویرس‌ها را نابود کند. تمام این ها به این معنی است که فرزند شما تنها با خوردن شیر شما در روزهای ابتدایی تولد می‌تواند بطور طبیعی واکسینه شود.

  • پیشگیری از زردی

شیر آغوز با تاثیر ملینی که دارد باعث دفع مدفوع اولیه نوزاد شده و به همراه آن در خارج کردن بیلی روبین (گلبول‌های قرمز خراب شده و عامل زردی) و پیشگیری از یرقان یا درمان زردی نوزادان کمک می‌کند. کلستروم با پر کردن منافذ مجاری گوارشی در نوزاد مانند یک دیواره محافظتی در برابر مواد خارجی عمل می‌کند. از این رو این ماده نقش مهمی در مجاری گواشی نوزاد دارد. این ماده حاوی مواد مغذی از جمله نوع کاملی از چربی، کربوهیدرات و پروتئین است که برای روده نوزادتان بسیار مفید خواهد بود. حداقل در هر 24 ساعت، 9 تا 12 مرتبه به کودک خود شیر دهید تا از مقدار کافی از این ماده تغذیه کند.

  • تقویت سیستم گوارشی نوزاد

کلستروم سریعا هضم شده و مخاط سیستم گوارشی نوزاد را تقویت کرده، از بدن در برابر عفونت‌ها حمایت کرده و باکتری‌های مفید را در مجرای گوارشی قرار می‌دهد. این ماده مانند خون بسیار مهم و موثر بوده و در بهبود عملکرد روده نوزاد بسیار تاثیرگذار است.

خواص شیر آغوز گاو برای زنان باردار

شیر آغوز گاو دارای پروتئین، ویتامین، مواد معدنی، چربی و کربوهیدرات بیشتری نسبت به شیر گاو معمولی است. اما باید توجه داشته باشید که زنان باردار باید از خوردن هر نوع شیر غیر پاستوریزه خودداری کنند. زیرا باکتری‌های موجود در آن می‌تواند برای مادر و جنین بسیار خطرناک باشد.

*علائم حساسیت به پروتئین گاوی در نوزادان چیست و چه باید کرد.

خواص شیر آغوز گوسفند

شیر آغوز گوسفند حاوی پروتیین، کلسیم، آهن، منیزیم، روی، تیامین، ریبوفلاوین، ویتامین B6 و B12، ویتامین D، اسیدهای آمینه با طول متوسط، لینولئیک اسید و همچنین حاوی ۱۰ آمینواسید ضروری است. این ماده دارای خواص ضد میکروبی و آنتی بادی است. شیر آغوز باعث تقویت سیستم بدنی، پاک کردن سموم بدن، بهبود وضعیت پوست و ناخن و موارد بسیار دیگری می‌شود.