آزمایش تیروئید نوزاد و تفسیر غربالگری تیروئید در نوزادان

آزمایش تیروئید نوزاد یا غربالگری نوزاد یکی از مراحل مهم بعد از تولد است که حتما باید در زمان مقرر و مناسب انجام شود. این آزمایش بسیار مهم است و بسیاری از مشکلات احتمالی را از ابتدای تولد مشخص می‌کند. زمان انجام این تست 3 روزگی است که در صورت نیاز در 2، 6 و 10 هفتگی تکرار می شود. در ادامه بیشتر در مورد این آزمایش و نتایج آن توضیح خواهیم داد.

شما می‌توانید با نصب اپلیکیشن گهواره به ابزارهای کاربردی فرزند پروری دسترسی پیدا کرده و با دیگر مادران تبادل نظر داشته باشید.

آزمایش تیروئید نوزاد را کی باید انجام دهیم؟

حتما و قطعا بعد از زایمان در بیمارستان و پیش از ترخیص، پزشک اطفال بیمارستان در مورد اینکه آزمایش تیروئید نوزاد چند روزگی انجام می شود و مکان غربالگری نوزاد با شما صحبت خواهد کرد؛ اما احتمال اینکه صحبت‌های او را فراموش کنید یا کامل متوجه گفته‌های او نشوید، بسیار زیاد است؛ زیرا معمولا مادران در ساعات اولیه بعد از زایمان یا روز اول زایمان هنوز تمرکز کافی ندارند و درگیری ذهنی زیادی دارند. البته جایی برای نگرانی وجود ندارد؛ زیرا هم بیمارستان از شما برای ارائه راهنمایی‌های بیشتر، حتی پس از ترخیص، حمایت می‌کند و هم ما در اینجا هر چیزی که لازم باشد در مورد آزمایش تیروئید نوزاد به شما می‌گوییم. 

زمان آزمایش تیروئید نوزاد روز سوم، چهارم یا پنجم تولد است. به عبارت دیگر سه تا پنج روز بعد از تولد باید برای تست دادن اقدام کنید. به این نکته توجه داشته باشید که کم و زیاد شدن ساعت هم در این بازه زمانی اهمیت دارد. یعنی اگر نوزاد شما برای مثال 9 صبح شنبه به دنیا آمده است، بازه زمانی سه تا پنج روز ،از ۷۲ ساعت بعد از همین ساعت ۹، محاسبه میشود. البته حتما آزمایشگاه این جزئیات را از شما خواهد پرسید. در واقع ساعت تولد در محاسبه زمان طلایی برای آزمایش غربالگری نوزاد اهمیت دارد. 

نحوه انجام تست غربالگری نوزاد هم بسیار ساده است. این تست از پاشنه پا و با سوزن‌های مخصوصی انجام می‌شود. فرایند سریع و کم درد است و نوزاد اصلا متوجه نمی‌شود. معمولا ابتدا کمی پای نوزاد را ماساژ می‌دهد تا خون جریان بیشتری پیدا کند و سپس با سوزن مخصوص به پای نوزاد می‌زنند تا خون خارج شود. خون خارج شده را در کیت‌های آزمایش مخصوص وارد می‌کنند و به آزمایشگاه می‌دهند. 

* دلایل و روشهای درمان مشکلات تیروئید در بارداری 

نکته مهم:

در نوزادان نارس تست در سه روزگی و ۲ و ۶ و ۱۰  هفتگی انجام می شود؛ همچنین نوزادان بسیار کم وزن (کمتر از 1500 گرم)، نوزادان کم وزن (کمتر از 2500 گرم)، دو و چند قلویی ها، نوزادان با سابقه دریافت و یا تعویض خون، نوزادانی که داروهای خاص دریافت کرده اند نیز ممکن است به تکرار این آزمایش نیاز داشته باشند.

با اپلیکیشن گهواره، هر هفته در جریان تغییرات و نیازهای کودکت قرار بگیر.هر روز یک پیام مشاور متناسب با سن کودکت دریافت کن. قد و وزن کودکت رو هر ماه وارد کن تا بهت بگیم رشد کودکت مناسب هست یا نه.

نصب اپلیکیشن گهواره

آزمایش تیروئید نوزاد باید چند باشد؟

در برنامه کشوری ایران جواب آزمایش غربالگری TSH نوزادان طبیعی (= حد تمایز) به شرح ذیل تعریف شده است:

روز 7-3 تولد: جواب TSH باید کمتر از 5 mU/L باشد.

روز 8 تولد و بیشتر: جواب TSH باید کمتر از 4 mU/L باشد.

نحوه پیگیری بیماران بعد از انجام آزمون اولیه:

میزان TSH مساوی و یا کمتر از mU/L 5: طبیعی تلقی می شود.

جواب بین mU/L 9/9 – 5: فراخوان نوزاد و انجام غربالگری نوبت دوم از پاشنه پا برروی DBS (تا 48 ساعت پس از دریافت جواب):

اگر TSH کمتر از mU/L 5 بود: نتیجه طبیعی تلقی می شود.

-- اگر TSH مساوی و یا بیش از mU/L 5 بود: انجام تست های تائیدی (Free T4، T4، TSH و T3RU)، به همراه ویزیت پزشک. در صورت غیرطبیعی بودن جواب شروع درمان (با لووتیروکسین) بر اساس دستورالعمل کشوری برنامه انجام شود.

توجه: اندازه گیری غلظت T3 ارزش عملی محدودی در تشخیص کم کاری تیروئید در نوزادان دارد.

*عوارض کم کاری تیروئید در کودکان چیست + علت و روشهای درمانی

جواب بین mU/L 9/19 – 10: فراخوان نوزاد و انجام تست‌های تاییدی در سن 3-2 هفتگی، ویزیت پزشک بعد از دریافت جواب‌های تاییدی. در صورت غیرطبیعی بودن جواب شروع درمان بر اساس دستورالعمل کشوری برنامه انجام شود.

n جواب مساوی و یا بیشتر از mU/L 20: فراخوان نوزاد، انجام تست‌های تائیدی، شروع درمان بر اساس دستورالعمل کشوری. بعد از دریافت جواب تست‌های تاییدی یا درمان ادامه می‌یابد و یا در صورت عدم ابتلا به بیماری قطع درمان صورت می گیرد.

 روز 8 تولد و یا بیشتر:

میزان TSH کمتر از mU/L 4: طبیعی تلقی می شود.

میزان TSH مساوی و یا بیشتر از mU/L 4: فراخوان نوزاد و انجام آزمایشات تائیدی در اسرع وقت، ویزیت توسط پزشک پس از دریافت جواب آزمایشات تائیدی و در صورت ابتلا به بیماری شروع درمان بر اساس دستورالعمل کشوری.

مشکوک بودن آزمایش تیروئید نوزاد یعنی چه؟

علت تکرار آزمایش کف پای نوزاد این است که معمولا جواب آزمایش راضی کننده نیست و مشکوک است. 

در موارد زیر آزمایش تیروئید نوزاد مشکوک است و احتمال هیپوتیروئیدی مادرزادی وجود دارد:

در مواردیکه سطح TSH بین mU/L 5 تا 9/9 است، در مورد شروع درمان اختلاف نظر وجود دارد. توصیه می شود که به فاصله 4-2 هفته تست TSH تکرار شده و اگر نتیجه بالاتر از mU/L 10 بود درمان آغاز گردد. در غیر این صورت درمان ضرورتی ندارد ولی باید کودک تا 3 ماه تحت نظر باشد.

تفسیر آزمایش تیروئید نوزادان

کم کاری تیروئید مادرزادی اولیه چیست؟

کم کاری تیروئید مادرزادی اولیه (CH) وضعیتی است که غده تیروئید بدن، اندام کوچکی در جلوی گردن دچار اختلال شود. افراد مبتلا به CH قادر به تولید هورمون تیروئید به مقدار کافی نیستند؛ این هورمون یک ماده شیمیایی است  که برای رشد و تکامل ضروری است. در صورت عدم درمان، CH می‌تواند باعث کندی رشد و تاخیر تکامل و عقب ماندگی ذهنی شود. با این حال، اگر به موقع تشخیص داده شود و درمان شروع شود، افراد مبتلا به CH اغلب می توانند زندگی سالمی داشته باشند.

*علائم اولیه کم کاری تیروئید چیست + روشهای درمانی

کلام آخر 

باید بدانید که جدول تفسیر آزمایش تیروئید نوزاد تازه متولد شده فول ترم با آزمایش تیروئید نوزاد نارس کمی متفاوت است. تنها مدارک لازم آزمایش تیروئید نوزاد یا غربالگری نوزاد کارتی است که نشان می‌دهد نوزاد در چه تاریخ و ساعتی و در کجا متولد شده است. به یاد داشته باشید که این آزمایش را در آزمایشگاهی انجام دهید که کاملا به آن مطمئن هستید؛ زیرا اشتباه در آزمایش تیروئید نوزاد می‌تواند استرس زیادی را در اوایل زایمان و روزهای اولیه تولد نوزاد به شما تحمیل کند. بنابراین حتما آزمایشگاهی را انتخاب کنید که از همه جهت به آن اطمینان دارید.