تنفس طبیعی نوزاد در هر دقیقه | چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
تنفس یک فعالیت طبیعی و غریزی است که بصورت خودکار و بدون نیاز به آموزش از همان دوران جنینی آغاز می‌شود. معمولا ریتم و الگوی تنفسی کودکان نسبت به بزرگسالان متفاوت است. نوزادان تازه متولد شده سریع‌تر از بزرگسالان نفس می‌کشند. در این مطلب هرآنچه که باید درمورد تنفس نوزادتان بدانید توضیح می‌دهیم.
تنفس نوزاد
تنفس بصورت غریزی و خودکار از همان دوران جنینی در فرد شروع می‌شود. با اینکه این فعالیت بصورت غریزی است، تنفس در محیط داخل رحم و بیرون از شکم بسیار متفاوت است. اولین و مهم‌ترین تفاوت این است که فضای داخل رحم پر از مایع است و ریه‌های نوزاد با این شرایط هماهنگ است. پزشکان معتقدند که پس از زایمان با خارج شدن مواد مایع درون ریه نوزاد و برداشته شدن فشار موجود روی قفسه سینه او، غلظت اکسیژن کاهش وغلظت دی‌اکسید کربن افزایش می‌یابد. در چنین شرایطی مراکز تنفسی در مغز نوزاد فعال شده و نوزاد بطور طبیعی شروع به تنفس می‌کند.
تعداد تنفس نوزاد در بدو تولد
متخصصان با بررسی تعداد تنفس نوزادان در دقیقه به این نتیجه رسیدند که تعداد تنفس نوزادان بیشتر از بزرگسالان و کودکان بزرگتر است. افراد بالای 12 سال، 20 تنفس در هر دقیقه انجام می‌دهند، در حالیکه نوزادان از بدو تولد تا 6 ماهگی در هر دقیقه 30 الی 60 تنفس انجام می‌دهند. علت بالا بودن تعداد تنفس نوزادان این است که حجم ریه‌های آنها کم است و آنها نمی‌توانند مانند بزرگسالان در هر تنفس مقدار کافی اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت کنند.
تعداد تنفس نرمال در هر دقیقه
همانطور که توضیح دادیم در 6 ماهه اول زندگی، نوزاد در هر دقیقه 30 الی 60 تنفس انجام می‌دهد و در 6 ماهه دوم 24 الی 30 تنفس و به تدریج با بزرگ شدن این مقدار کم می‌شود.
تعداد تنفس نوزاد در خواب
کودکان بطور طبیعی در خواب 30 الی 40 تنفس در هر دقیقه انجام می‌دهند که گاه به دلیل مجرای باریک بینی و وجود مخاط درون آن ممکن است این تنفس با صدا همراه باشد که عادی است. گاه این انسداد خلطی اگر شدید باشد، نوزاد با انجام یک واکنش طبیعی برای باز شدن بینی، عطسه می‌کند. در این مقاله در مورد بررسی تنفس کودک در خواب بیشتر بخوانید.
تعداد تنفس بالای نوزاد
ممکن است گاهی نوزادان در هر دقیقه بیشتر از 60 تنفس انجام بدهند که این حالت بیشتر برای زمانی است که یا گریه می‌کنند یا هیجان زده هستند و زمانی که به حالت عادی برگردند، تنفس آنها هم به شکل عادی باز می‌گردد.
علت تنفس شکمی در کودکان
نوزادان معمولا به شکل دیافراگمی تنفس می‌کنند که این باعث می‌شود تا شکم آنها در هنگام تنفس بالا و پایین برود. باید بدانید که همه ما با این توانایی به دنیا آمدیم و به تدریج با بزرگ شدن به تنفس سینه‌ای روی آوردیم. اما نوزادان با شکم تنفس می‌کنند که روش ایده‌آلی برای تنفس در آن سن محسوب می‌شود.
توقف مابین تنفس
ممکن است نوزادان سریع نفس بکشند و تا پیش از بازگشت به تنفس عادی ده ثانیه نفس نکشند. این مورد بسیار عادی است و به آن الگوی تنفسی ادواری می‌گویند.
دلایل ایجاد مشکلات تنفسی در نوزادان
- تولد زودتر از 37 هفته که باعث نارس بودن نوزاد می‌شود و نوزاد فرصت شکل‌گیری کامل اندام‌ها را از دست می‌دهد.
- وجود دود مواد مخدر و یا هرگونه آلودگی هوا در اطراف نوزاد
- مشکلات و بیماری‌های مادر در دوران بارداری
- بارداری دوقلویی و بیشتر از آن
- سابقه ژنتیکی
- ابتلا به بیماری‌های تنفسی
راه‌های پیشگیری از بروز مشکلات تنفسی در نوزادان
- نوزادان را حتما به پشت بخوابانید. در این حالت غذا به بالا برگردانده نمی‌شود و منجربه مشکلات تنفسی و حتی خفگی نمی‌شود.
- تخت خواب نوزاد را در هنگام خواب از هرگونه اسباب بازی تمیز کنید. فضای خواب نوزاد باید کاملا مرتب و تمیز باشد تا خطر مسدود شدن راه تنفس نوزاد کاهش یابد.
- تا زمانی که کودک شما 6 ماهه یا ترجیحا یک ساله شود در کنار او بخوابید. این به شما کمک می‌کند که در هنگام بروز هرگونه مشکل در کنار او باشید.
- نوزاد را از هرگونه دود مخصوصا دود تنباکو که می‌تواند دچار التهاب مجرای تنفسی نوزاد شود و خطر آپنه یا وقفه تنفسی کودک در خواب را بالا می‌برد، به دور نگه دارید.
- تا جای ممکن اجازه دهید زایمان بصورت طبیعی و در زمان تعیین شده توسط پزشک انجام شود تا تمام اندام‌های نوزاد شکل گرفته باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
- طولانی شدن وقفه‌های تنفسی نوزاد بیشتر از 10 ثانیه
- خرخر کردن و خس‌خس کردن در هنگام تنفس
- تغییر رنگ و کبود شدن به ویژه در لب‌ها
- سریع‌تر از حالت عادی نفس کشیدن
- سست و لخت شدن عضلات
- سفت و خشک شدن بدن
- نفس نفس زدن در هنگام انجام کارهای ساده
- پهن شدن بینی نوزاد به دلیل تلاش زیاد برای تنفس
در صورت مشاهده هر یک از علائم بالا فورا به پزشک مراجعه کنید.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.