ضربان قلب نوزاد پسر و دختر به‌صورت نرمال چند است؟

قلب یک کودک در یک سال چند بار می تپد؟ قلب یکی از فعال‌ترین ماهیچه‌های بدن است که در سال اول زندگی کودک حدود 50 میلیون بار می‌تپد. طبیعی است که ضربان قلب کودک در حین بازی، خواب و رشد او تغییر کند. اما اگر ضربان قلب طبیعی نوزاد تندتر یا کندتر از آنچه که باید باشد، یا الگوی غیرعادی داشته باشد، چه؟ در این مقاله، قصد داریم در مورد رنج طبیعی ضربان قلب نوزاد و مشکلاتی که ممکن است داشته باشد، بیشتر توضیح دهیم.

جدول ضربان قلب نرمال برای سنین مختلف

قلب نوزاد در هر دقیقه چند بار می زند ؟ تغییرات ضربان قلب کودک طبیعی است. با این حال، به طور کلی، ضربان قلب نرمال نوزاد با افزایش سن کاهش می‌یابد. به عنوان مثال، ضربان قلب 130 تا 150 ضربان در دقیقه، ضربان قلب طبیعی نوزاد تازه متولد شده است، اما برای یک کودک در سن مدرسه این تعداد ضربان سریع در نظر گرفته می‌شود. یک نوجوان ورزشکار ممکن است در هنگام استراحت ضربان قلب 50 داشته باشد اما در هنگام ورزش سنگین ضربان قلبش 180 باشد. برای بررسی نبض یا ضربان قلب فرزندتان، به آرامی ضربانش را در داخل مچ دست، در حالی که دست خمیده است یا کنار گردن قرار دارد، احساس کنید. ضربات را به مدت 15 ثانیه بشمارید و سپس در 4 ضرب کنید. عدد بدست آمده باید با تعداد ضربان قلب کودکان در جدول زیر تطابق داشته باشد:

همانطور که مشخص است ضربان قلب کودکان در خواب کاهش می‌یابد همچنین با افزایش سن، ضربان قلب طبیعی کم می‌شود. طبیعی است در خواب سبک نوزاد، ضربان بیشتر از خواب عمیق اوست. ( در مورد علت ضعیف بودن ضربان قلب جنین در این مقاله بیشتر بخوانید.)

دلایل نامنظم شدن ضربان قلب نوزاد

به طور معمول، سلول‌های ضربان‌ساز ویژه‌ی قلب، تکانه‌های الکتریکی را از حفره‌های بالایی به پایینی (دهلیزها و بطن‌ها) می‌فرستند، که به نوبت فشار می‌آورند و آرام می‌شوند تا خون را در سراسر بدن پمپاژ کنند. عوامل زیادی وجود دارند که می‌توانند بر این ریتم تأثیر بگذارند. مثلاً چرا قلب نوزاد تند میزند؟ علت آن میتواند شامل فعالیت بدنی، استرس یا هیجان می‌شود. تب، کم آبی و شرایط پزشکی مانند کم خونی در کودکان نیز می‌توانند نقش داشته باشند. بعلاوه برخی از داروها یا مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا و سایر نوشیدنی‌های حاوی کافئین نیز می‌تواند همین اثر را داشته باشد. عامل دیگری بیماری‌ها و شرایط مادرزادی ست که در حین بارداری رخ می‌دهد و بر ماهیچه‌های قلب یا مسیرهای الکتریکی و نحوه پمپاژ آن تأثیر می‌گذارد.

انواع بی‌نظمی در ضربان قلب طبیعی در نوزادان

ریتم قلب نامنظم ممکن است نیاز به ارزیابی و درمان داشته باشد. براساس علائم حیاتی نوزاد، ضربان قلب نامنظم را می‌توان در دو گروه کلی مورد بررسی قرار داد:

ضربان قلب غیرطبیعی سریع

چرا ضربان قلب نوزاد بالاست؟

• تاکی کاردی فوق بطنی (SVT) شایع‌ترین علت ضربان غیرطبیعی قلب کودکان است که از هر 250 کودک 1 کودک را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که سیگنال‌های الکتریکی در حفره‌های فوقانی قلب اشتباه شده و باعث انفجار ناگهانی ضربان‌های غیرطبیعی سریع در قلب ‌شوند که برای چند ثانیه، دقیقه یا بیشتر طول می‌کشد. حدود نیمی از کودکان مبتلا به SVT، که گاهی اوقات تاکی کاردی دهلیزی نیز نامیده می‌شود، در همان دوران تشخیص داده می‌شوند. در بیشتر آنها عارضه معمولاً تا اولین سالگرد تولد کودک از بین می‌رود، اگرچه ممکن است بازگردد.
• عارضه‌ی دیگر تاکی کاردی بطنی (VT) است که مجموعه‌ای از ضربان‌های قلب است که در حفره‌های پایینی قلب شروع می‌شود، نه در حفره‌های فوقانی مانند معمول، که باعث ریتم غیرطبیعی سریع می‌شود. وقوع این مشکل در کودکان نادر است، اما شناسایی زودهنگام می‌تواند نجات دهنده باشد، زیرا می‌تواند خطر ایست قلبی ناگهانی را افزایش دهد. 

ضربان قلب غیرطبیعی آهسته 

این عارضه برادی کاردی نام دارد و زمانی ست که ضربان قلب کمتر از محدوده‌ی طبیعی پایین برای سن او باشد. در کودکان، دو نوع رایج این عارضه عبارتند از:

• برادی کاردی سینوسی که بیشتر منجر به اختلال در ضربان قلب طبیعی نوزاد نارس می‌شود. علل احتمالی شامل داروهایی است که کودک قبل از تولد در معرض آنها قرار گرفته است، مشکلات تنفسی یا کاهش دمای بدن به نام هیپوترمی.
• بلوک قلبی که زمانی است که از عبور سیگنال های الکتریکی از حفره های بالایی به پایینی قلب جلوگیری می‌شود. این بیماری اغلب به دلیل مشکلات ساختاری در قلب ایجاد می‌شود که بر گره دهلیزی بطنی (AV) -مجموعه‌ای از سلول‌های قلب تخصصی در دهلیز راست که به عنوان یک ضربان ساز طبیعی عمل می‌کنند- تأثیر می‌گذارد.

ریتم غیرطبیعی قلب چگونه تشخیص داده می‌شود

اگر پزشک کودک شما پس از معاینه فیزیکی به مشکل ریتم قلب مشکوک شود، آزمایش قلبی یا نوار قلب را توصیه می‌کند که ممکن است شامل موارد زیر باشد: 

• الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG). این آزمایش سریع و ساده معمولاً اولین آزمایشی است که برای بررسی ریتم غیر طبیعی توصیه می‌شود. معمولاً می‌تواند تشخیص را تأیید کند، اما گاهی اوقات ممکن است آزمایش‌های اضافی نیاز باشد.
• مانیتورهای پوشیدنی قلب که می‌تواند به تشخیص کمک کند. دستگاه‌هایی مانند هولتر مانیتور که اجازه می‌دهند وقتی تغییراتی در ضربان قلب طبیعی در کودک رخ داد خودشان دکمه را فشار دهند ( این دستگاه‌ برای کوکان بزرگتر است). سپس پزشک می‌تواند به آنچه که مانیتور نشان داد در آن لحظه در قلب اتفاق می‌افتد، نگاه کند.
• تست اضطراب. اگر ریتم غیر طبیعی قلب بیشتر در حین بازی و فعالیت اتفاق بیفتد، پزشک ممکن است تست استرس ورزشی را تجویز کند. کودک شما یک فعالیت حرکتی انجام می‌دهد در حالی که پزشک ریتم قلب را کنترل می‌کند.
• تست تیلت میز برای کودکانی که ریتم‌های غیرطبیعی مرتبط با غش دارند، آزمایش شیب می‌تواند نشان دهد که ضربان قلب و فشار خون در زمانی که کودک از حالت دراز به حالت ایستاده می‌رود چگونه تغییر می‌کند.
• تست‌های تصویربرداری اگرچه غیرمعمول است، اما برخی از شرایط ریتم قلب ممکن است نشانه‌ی مشکلاتی در ساختار قلب باشد. در این موارد ممکن است به آزمایش‌های تصویربرداری مانند اکوکاردیوگرام (سونوگرافی قلب) نیاز باشد.

درمان بی‌نظمی ضربان قلب طبیعی در نوزاد

اگرچه تپش قلب نوزاد تازه متولد شده در حالتِ غیرنرمال می‌تواند نگران کننده باشد، با این حال درمان‌هایی در دسترس هستند. بسیاری از مشکلات ریتم قلب را می‌توان با داروها کنترل کرد. دستگاه‌های کاشتنی مانند ضربان‌ساز مصنوعی نیز می‌توانند به منظم نگه داشتن ریتم قلب کمک کنند. گزینه‌های دیگر شامل جراحی اصلاحی و سایر روش‌ها مانند فرسایش با فرکانس رادیویی است که از امواج رادیویی برای گرم کردن سلول‌های قلبی خاص در قلب برای جلوگیری از عبور جریان‌های الکتریکی استفاده می‌کند.

تاثیر جنسیت بر ضربان قلب طبیعی نوزاد

جنسیت بر تپش قلب نوزاد موثر است. در تحقیقات انجام شده نتایج ثابت کرد که نوزادان هوشیار در جنسیت‌های مختلف از نظر ضربان قلب حیاتی نرمال با هم تفاوت دارند: ضربان قلب نوزاد پسر به طور قابل توجهی کمتر از ضربان قلب نوزاد دختر است. این نشان می‌دهد که ضربان قلب از بدو تولد به بعد به جنسیت بستگی دارد.