علت ضعیف بودن ضربان قلب جنین و کند شدن آن تا ماه آخر
بسته به سن و جنسیت و شرایط فیزیکی و سطح سلامتی نوزاد، تغییراتی در ریتم و تعداد ضربان قلب پیش می‌آید. اگرچه بیشتر کودکان در سلامت کامل قلبی هستند، بعضی از آنها با مشکلات قلبی خفیف تا شدیدی همراه هستند که می‌تواند بر روند زایمان و حتی بعد از آن – نوزادی آنها- تاثیر بگذارد. در این مقاله قصد داریم به یکی از شایع‌ترین مشکلات قلبی، یعنی ضربان قلب ضعیف بپردازیم و توضیح خواهیم داد علت ضعیف بودن ضربان قلب جنین چیست.
با نصب اپلیکیشن گهواره شما به ابزارهای کاربردی دوران بارداری از جمله مراقبت بارداری دسترسی پیدا کرده و با دیگر مادران می‌توانید تبادل نظر داشته باشید. همچنین ابزارهای دیگر، مقالات و ویدئوهای آموزشی زیادی وجود دارد که می‌توانید از آنها بهره‌مند شوید.
ضربان قلب جنین از چه زمانی شروع میشود؟
قبل از حدود هفته هشتم بارداری، پزشک ممکن است بتواند ضربان قلب جنین را در سونوگرافی ببیند. اگرچه قلب جنین از حدود 5 تا 6 هفته بارداری شروع به تپیدن می‌کند اما لزوماً در تصاویر سونوگرافی به ویژه سونوی شکمی دیده نمی‌شود و جای نگرانی وجود ندارد. باید اجازه دهید زمان بگذرد و جنین کمی بزرگتر شود. در سونوی شکمی از هشت هفته می‌توان ضربان قلب را دید اما برای بعضی با تاخیر و تا ده هفتگی دیده میشود. علت دیده نشدن قلب جنین در هفته هفتم و کمتر بیشتر به دلیل اندازه‌ی کوچک آن است و به ندرت جای نگرانی وجود دارد و باید اجازه دهید سن جنین بیشتر شود تا تصویر آن دیده شود. در این راستا اجتناب از انجام سونوی زود هنگام می‌تواند از اضطراب و استرس الکی جلوگیری کند. وقتی ضربان قلب جنین دید شود تعداد و ریتم آن مورد بررسی قرار می‌گیرد که آیا منظم است یا تند یا کند است. علت ضعیف بودن ضربان قلب جنین باید بلافاصله مورد بررسی قرار بگیرد زیرا برای سلامت جنین و حفظ بارداری اهمیت دارد. در بسیاری موارد علت سقط جنین در هفته ششم یا هفتم تشکیل نشدن قلب است.
ضربان قلب ضعیف جنین چیست؟
برادی کاردی یا ضربان قلب پایین جنین زمانی مشاهده میشود که مشکلاتی در سیستم الکتریکی قلب وجود داشته باشد. سیستم الکتریکی قلب، وظیفه‌ی ارسال تکانه‌های الکتریکی در ماهیچه‌ی قلبی را به عهده دارد که باعث انقباض و در نتیجه پمپاژ خون به رگ‌ها میشود. بررسی علت ضعیف بودن ضربان قلب جنین به طور ویژه در سه ماهه اول بارداری از اهمیت بیشتری برخوردار است. و حتی به طور ویژه بررسی علت ضعیف بودن ضربان قلب جنین در هفته هفتم و کمتر با خطر بالای مرگ جنین همراه است. برای بررسی علت ضعیف شدن ضربان قلب جنین سونوگرافی‌های بعدی و کنترلی تجویز میشود و اگر همچنان ضربانی مشاهده نشد باید علت تشکیل نشدن قلب جنین بررسی شود.
* آزمایش اکو قلب جنین چیست و چه کسانی باید آن را انجام دهند؟
علت ضعیف بودن ضربان قلب جنین چیست؟
پایین بودن ضربان قلب جنین نشانه چیست ؟ ضربان قلب خطرناک چند است؟ ضربان قلب طبیعی نوزاد در دوران بارداری بین 110 تا 160 ضربه در دقیقه در نظر گرفته میشود. هنگامی که ضربان قلب پایدار به کمتر از 110 ضربه در دقیقه برسد، عمدتاً به عنوان برادی آریتمی جنین یا ضعیف بودن ضربان تعریف میشود که می‌تواند خطرساز باشد. بر اساس اینکه در کدام هفته‌ی بارداری قرار دارید، علت ضعیف بودن ضربان قلب جنین می‌تواند از خفیف تا جدی متغیر باشد. در موارد خفیف، که در آن مشکل دیگری مشاهده نمی‌شود، ضربان قلب آهسته در نوزادان متولد نشده ممکن است خود به خود بهبود یابد، که هیچ خطری برای جنین و سایر عواقب طولانی مدت ندارد. با این حال، در مواردی که ضربان قلب بیش از حد ضعیف است، برادی آریتمی می‌تواند به یک وضعیت تهدید کننده زندگی تبدیل شود. ممکن است جنین را در معرض خطر هیدروپس جنینی غیر ایمنی و همچنین نارسایی قلبی قرار دهد. اما علت بروز این اتفاق چیست؟
اگرچه اصلی‌ترین علت پایین بودن ضربان قلب جنین می‌تواند برخی از شرایط خاص مانند نقص مادرزادی قلب، بیماری بافت همبند مادر (لوپوس) و همچنین ناهنجاریهای کروموزومی باشد، اما دلایل دیگری نیز وجوددارد که بعضی از شایع‌ترینشان علت پایین بودن ضربان قلب جنین در هفته ششم به بعد از:
- ناهنجاریهای کروموزومی
- نقایص ژنتیکی خاص
- دیابت
- اعتیاد مادر به مواد مخدر یا سوء مصرف مواد دیگر
- قرار گرفتن طولانی مدت در معرض مواد شیمیایی ناخواسته، مانند حلال‌ها، رنگ‌ها، آلاینده‌های هوا، آفت کش‌ها و غیره.
- سایر مشکلات قلبی جنین
* دلایل و روشهای درمان بیماری قلبی در بارداری
بعضی از این دلایل میتوانند علت پایین بودن ضربان قلب نوزاد تازه متولد شده نیز باشند. صرف نظر از اینکه ضربان ضعیف قلب جنین نشانه چیست، مادران باید توجه داشته باشند که بروز نقایص قلبی در واقع یک بیماری نادر است که از هر 1000 بارداری در سراسر جهان تنها 8 مورد را تحت تاثیر قرار می دهد. اینکه علت افت ضربان قلب جنین چیست باید توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرد.
آیا کاهش ضربان قلب نوزاد در دوران بارداری طبیعی است؟
وقتی در ابتدای هفته نهم بارداری باشید، میانگین ضربان 175 ضربه در دقیقه (bpm) ضربان قلب طبیعی جنین در نظر گرفته میشود. (ضربان قلب جنین بالای 160) پس از این زمان، ضربان قلب جنین شروع به کند شدن می‌کند و به سطوح طبیعی برای جنین در حال رشد در اواسط بارداری می‌رسد که حدود 120-180 ضربه در دقیقه است. افت بیشتر ضربان قلب طبیعی جنین نیز در 10 هفته‌ی آخر بارداری مشاهده میشود. علت کند شدن ضربان قلب جنین در ماه اخر نزدیکی به زمان زایمان است.
اگرچه یک روند کاهشی در میان است اما در هر زمان از بارداری، ضربان قلب طبیعی جنین هنوز حدود دو برابر سریع‌تر از ضربان قلب متوسطِ بزرگسالان در حالت استراحت است. زیرا بزرگسالان و جوانان، ضربان قلب طبیعی بین 60 تا 80 ضربه در دقیقه در نظر گرفته میشود.
بنابراین اگرچه یک روند کاهشی برای ضربان قلب جنین معمول است و جای نگرانی وجود ندارد اما در هر دوره ضربان قلب جنین باید در یک بازه‌ی مشخص قرار داشته باشد تا سلامت جنین را نشان دهد. بعد از تولد ضربان قلب نوزاد تا اواسط دوران کودکی هنوز در حالت استراحت معمولاً بسیار بیشتر از بزرگسالان است و این طبیعی است. در نهایت بعد از زمان بلوغ، ضربان قلب فرد به حالت طبیعی برمی‌گردد.
مشکل ضربان قلب پایین جنین؟
همانطور که در بالا توضیح داده شد به طور کلی، میانگین صدای قلب جنین حدود 110 ضربه در دقیقه (bpm) در حدود 6 هفته بارداری اندازه گیری میشود. در هفته 8 به اوج خود می‌رسد و سپس با پیشرفت بارداری به تدریج کاهش می‌یابد. علت ضعیف بودن ضربان قلب جنین در هفته هشتم باید توسط پزشک بررسی شود. در طول بارداری، داشتن ضربان قلب متفاوت جنین کاملاً طبیعی است. کمترین ضربان پذیرفته شده در دقیقه برای ضربان قلب طبیعی 100 ضربه در دقیقه در 6 هفته و 120 ضربه در دقیقه در هفت هفتگی است.
با این حال صرف نظر از علت ضربان قلب پایین جنین، زمانی که محدودیت‌های بالا در 7 هفته اول کمتر باشد، خطر سقط جنین افزایش می‌یابد. با این حال آهسته بودن ضربان قلب جنین در سه ماهه اول می‌تواند یک وضعیت موقتی باشد و به مرور برطرف شود. در ادامه با انجام سونوگرافی وضعیت سلامت او را بررسی می‌کنند. ممکن است هنگامی که سونوگرافی نشان دهد جنین ضربان قلب آهسته‌ای دارد، طبیعتاً بترسید مخصوصاً که تنها راه حل شما این است که یک هفته دیگر صبر کنید و برای بررسی مجدد مراجعه کنید. در این شرایط اضطراب و استرس مادر طبیعی ست اما باید آن را تحت کنترل قرار دهید زیرا برای سلامت جنین خطرناک است.
درمان ضربان قلب ضعیف نوزاد؟
اگر ضربان قلب جنین کم باشد چه باید کرد؟ بسته به علت ضعیف بودن ضربان قلب جنین روشهای درمانی و کنترلی خاصی اجرا میشود. این متغیرها همچنین شامل شرایط مرتبط، سن حاملگی نوزاد و همچنین سلامت عمومی مادر است. در طول دوره‌ی بارداری، ضربان قلب و وضعیت سلامتی نوزاد به دقت بررسی میشود تا علائم هیدروپس جنین و سایر شرایط خطرناک مشخص شود. همچنین ممکن است استراتژی‌های درمانی زیر برای جنین تجویز شود:
- دارو درمانی
- درمان برای رفع تمام شرایط ریشه‌ای
- در صورت لزوم، زایمان زودرس یا اورژانسی (در صورت انتظار زایمان زودرس، پزشک ممکن است برای تقویت رشد ریه جنین استروئید تجویز کنند.)
چطور می‌توانیم ضربان قلب جنین را افزایش دهیم؟
در دوران بارداری رژیم غذایی شما باید سرشار از غلات کامل، سبزیجات برگ‌دار و پروتئین‌های بدون چربی باشد. با این حال، نباید مصرف غذاهای غنی از مواد مغذی و همچنین مواد معدنی غنی را محدود کنید. کلسیم، مس، فسفر و تیامین مهمترین و حیاتی‌ترین مواد معدنی هستند که به رشد سالم ضربان قلب جنین کمک می‌کنند. همچنین می‌توانید شیر بنوشید که سرشار از کلسیم است. لوبیای قرمز نیز منابع عالی مس هستند. علاوه بر این، نخود فرنگی، جو و گوشت نیز باید در رژیم غذایی شما لحاظ شود، زیرا منابع غنی تیامین هستند. همچنین اگر در هفته‌های اول بارداری هستید در این مقاله بخوانید برای تشکیل قلب جنین چه بخوریم.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.