بارداری مولار چیست؟ | درمان و علائم حاملگی مولار

دی ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
بارداری مولار

بارداری مولار که به عنوان بارداری پوچ (مول هيداتيفرم) هم شناخته می‌شود، یک عارضه‌ی نادر بارداری است که با رشد غیرطبیعی تروفوبلاست‌ها، سلول‌هایی که به طور معمول به جفت تبدیل می‌شوند، مشخص می‌شود. متاسفانه این بارداری، نوعی بارداری ناموفق است که به زایمان و تولد نوزاد ختم نمی‌شود. با این حال علائم بارداری مولار با یک بارداری عادی تفاوت‌های زیادی دارد و می‌توان از همان ابتدا متوجه‌اش شد. در ادامه بیشتر در مورد تشخیص بارداری مولار، علت و شیوه‌ی درمانش توضیح خواهیم داد.

بارداری مولار چیست

حاملگی مولار یک تومور (رشد) است که در ابتدای بارداری در رحم (رحم) ایجاد می‌شود. در بارداری مولار، جفت به درستی تشکیل نمی‌شود. درعوض به توده‌ای از کیست‌ها (کیسه‌های کوچک پر از مایع) تبدیل می‌شود و نمی‌تواند مانند یک بارداری سالم، غذا و اکسیژن را برای کودک تامین کند. بارداری مولار تقریباً همیشه با سقط جنین خاتمه می‌یابد. عدم درمان بارداری مولار می‌تواند برای زن خطرناک باشد. گاهی اوقات می‌تواند باعث نوعی سرطان نادر شود. حاملگی مولار نوعی بیماری تروفوبلاستیک حاملگی است و این گروهی از شرایط است که باعث رشد تومورها در رحم می‌شود.

به طور کلی دو نوع حاملگی مولار وجود دارد، حاملگی مولار کامل و حاملگی مولار جزئی (یا ناقص). در حاملگی مولار کامل، بافت جفت غیرطبیعی و متورم است و به نظر می‌رسد کیست‌های پر از مایعی تشکیل می‌دهد. همچنین هیچ بافت جنینی تشکیل نمی‌شود. در حاملگی مولار نسبی، ممکن است بافت جفت طبیعی همراه با بافت جفتی که به طور غیرطبیعی شکل می‌گیرد، وجود داشته باشد. ممکن است جنین نیز تشکیل شود، اما جنین قادر به زنده ماندن نیست و معمولاً در اوایل بارداری سقط می‌شود. بارداری مولار کی مشخص می‌شود؟ علائم حاملگی مولار در اوایل بارداری، چندان قابل اعتماد نیست و تا هفته‌ی هشتم تا نهم یا زمان انجام سونوگرافی نمی‌توان از وجود صد در صدی آن مطمئن بود.

عدد بتا در بارداری بتا

عدد بتا در بارداری مولار

مقدار بتا در بارداری مولار یک علامت تشخیص مهم محسوب نمی‌شود. هورمون hCG یک هفته پس از بارور شدن تخمک در خون یا ادرار ظاهر می‌شود. سطح بتا در حاملگی‌های طبیعی به سرعت افزایش می‌یابد. در بارداری مولار جزئی، سطح بتا hCG با سرعت بیشتری و اغلب به سطح بالاتری نسبت به بارداری طبیعی افزایش می‌یابد. به طور کلی بتای بارداری مولار بیشتر از 100000 mIU/mL نشان دهنده رشد تروفوبلاستیک و شک به بارداری مولار است. با این حال، بارداری مولار ممکن است سطح hCG طبیعی نیز داشته باشد. 

علائم بارداری مولار

بارداری مولار ممکن است در ابتدا یک بارداری طبیعی به نظر برسد، اما در اکثر مواقع، بارداری مولار و علائم حاملگی در این شرایط، به راحتی قابل تشخیص است:

  • خونریزی بارداری مولار که نوعی خونریزی واژینال قهوه‌ای تیره تا قرمز روشن در طول سه ماهه‌ی اول است
  • حالت تهوع و استفراغ شدید 
  • در مواقعی ظهور واژینال کیست‌های انگوری
  • فشار یا درد لگن

در صورت تجربه بارداری مولار، با پزشک خود مشورت کنید. او ممکن است دیگر عوارض بارداری مولار را نیز تشخیص دهد، مانند:

  • رشد سریع رحم – در این بارداری، رحم نسبت به مرحله‌ی بارداری خیلی بزرگ است
  • فشار خون بالا
  • پره اکلامپسی - وضعیتی که باعث افزایش فشار خون و پروتئین در ادرار بعد از هفته 20 بارداری می‌شود
  • کیست‌های تخمدان
  • کم خونی
  • پرکاری تیروئید (پرکاری تیروئید)
  • لکه بینی در بارداری مولار که می‌تواند بسیار شدید شود

بارداری مولار و سقط جنین 

سقط بارداری مولار بسیار شایع است. جنین در بارداری مولار نمی‌تواند زنده بماند. ممکن است به خودی خود، با سقط جنین تمام شود. اگر این اتفاق نیفتد، معمولاً با روشی برای از بین بردن بارداری درمان می‌شود. کورتاژ در این روش با سقط در دیگر شرایط تفاوتی ندارد و باید زیر نظر پزشک و بررسی علائم حیاتی انجام شود.

بارداری مولار و سقط جنین

بارداری مولار در سونوگرافی 

سونوگرافی بارداری مولار با دیگر بارداری‌ها متفاوت است. به دلیل ظاهر متمایز بافت مولر، معمولاً می‌توان با سونوگرافی با وضوح بالا، بارداری مولار را تشخیص داد. تشخیص حاملگی مولار کامل با سونوگرافی راحت‌تر از حاملگی مولار جزئی است.

علت بارداری مولار چیست؟

دلایل بارداری مولار یا بچه خوره تا حدودی نامشخص است. بارداری مولار زمانی ایجاد می‌شود که مشکلی در کروموزوم‌های جنین وجود داشته باشد. کروموزوم‌ها ساختارهایی هستند که ژن‌ها را نگه می‌دارند. یک ژن بخشی از سلول‌های بدن شما است که دستورالعمل‌هایی را برای نحوه رشد و عملکرد بدنتان ذخیره می‌کند. ژن‌ها از والدین به فرزندان منتقل می‌شوند. برای هر جفت کروموزوم، یک کروموزوم از مادر و یکی از پدرتان دریافت می‌کنید، بنابراین در کل 46 کروموزوم دارید. بارداری مولار زمانی اتفاق می‌افتد که دو مجموعه کروموزوم از پدر وجود داشته باشد. حاملگی مولار ناشی از بارور شدن غیرطبیعی تخمک است. در بارداری مولار کامل، یک تخمک خالی توسط یک یا دو اسپرم بارور می‌شود و تمام مواد ژنتیکی از پدر است. در این شرایط کروموزوم‌های تخمک مادر از بین می‌روند یا غیرفعال می‌شوند و کروموزوم‌های پدر تکثیر می‌شوند.

دو نوع بارداری مولار وجود دارد:

حاملگی مولار کامل در این شرایط، جنین یا بافت جفتی وجود ندارد و زمانی اتفاق می‌افتد که کروموزوم‌های تخمک مادر از بین می‌رود یا کار نمی‌کند و کروموزوم‌های پدر کپی می‌شوند، بنابراین همه‌ی ۴۶ کروموزوم از پدر می‌آیند.

بارداری مولار ناقص در این شرایط، یک جنین و شاید مقداری بافت جفت وجود دارد. جنین ممکن است شروع به رشد کند، اما نمی‌تواند زنده بماند. این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که جنین دو دسته کروموزوم از پدر و یکی از مادر داشته باشد، بنابراین به جای 46 کروموزوم، 69 کروموزوم دارد. این زمانی اتفاق می‌افتد که کروموزوم‌های پدر کپی می‌شوند یا زمانی که دو اسپرم یک تخمک را بارور می‌کنند.

دلیل بارداری مولار به طور کامل مشخص نیست و به طور تصادفی اتفاق می‌افتد. با این حال بعضی شرایط احتمال وقوع آن را بیشتر می‌کنند: 

  • زمانی که باردار می‌شوید یک نوجوان جوان یا بزرگتر از 45 سال هستید
  • قبلاً بارداری مولار داشته‌اید
  • همچنین احتمال وقوع این اتفاق در زنان آسیایی به مراتب بیشتر از زنان دیگر است.

آیا حاملگی مولار خطرناک است

خطرات بارداری مولار چگونه است؟ در صورت عدم درمان، بارداری مولار می‌تواند برای زن خطرناک باشد. گاهی اوقات می‌تواند باعث یک نوع نادر سرطان شود. حاملگی مولار نوعی بیماری تروفوبلاستیک حاملگی است (که GTD نیز نامیده می‌شود). این گروهی از شرایط است که باعث رشد تومورها در دهانه رحم می‌شود. این وضعیت یکی از گروهی از شرایط شناخته شده به عنوان بیماری تروفوبلاستیک بارداری (GTDs) است. اکثر حاملگی‌های مولار عمدتاً خوش خیم (نه سرطانی) هستند.

بارداری بعد از مولار

احتمال بارداری مولار حدود 1 در 1000 بارداری (کمتر از 1 درصد) در ایالات متحده است. اکثر زنانی که حاملگی مولار دارند می‌توانند بعداً بارداری سالمی داشته باشند. خطر بارداری مولار دیگر تنها حدود 1 تا 2 در 100 زن است (1 تا 2 درصد). با این حال بهتر است تا زمانی که تمام درمان‌ها به پایان نرسیده است، دوباره اقدام به بارداری نکنید. برای اکثر زنان، این دوره حدود 6 ماه طول می‌کشد. اگر GTN دارید، باید 12 ماه پس از پایان درمان شیمی درمانی صبر کنید.

بارداری بعد از مولار

پیشگیری از بارداری مولار 

اگر بارداری مولار داشته‌اید، قبل از باردار شدن مجدد با پزشک خود صحبت کنید. او ممکن است توصیه کند برای باردار شدن شش ماه تا یک سال صبر کنید. خطر برگشت این حالت کم است، اما بیشتر زنانی است که سابقه‌ی این نوع بارداری را نداشته‌اند. در طول حاملگی‌های بعدی، پزشک ممکن است سونوگرافی‌های اولیه‌ای برای نظارت بر وضعیتتان انجام داده تا از رشد طبیعی اطمینان پیدا کند. پزشکتان ممکن است آزمایش ژنتیک قبل از تولد را که می‌تواند برای تشخیص بارداری مولار مورد استفاده قرار گیرد، را نیز انجام دهد.

درمان حاملگی مولار

اگر حاملگی مولار دارید، پزشک روشی به نام اتساع و کورتاژ بارداری مولار (که D&C نیز نامیده می‌شود) را برای برداشتن بافت مولار (بافت تومور) از پوشش داخلی رحم انجام می‌دهد. پس از انجام عمل، مرتباً سطوح hCG شما را تا زمانی که طبیعی شوند اندازه‌گیری می‌کنند. ممکن است پزشک بخواهد سطوح hCG شما را به مدت 6 ماه تا 1 سال بررسی کند تا مطمئن شود که هیچ بافت مولاری در رحمتان وجود ندارد. همچنین ممکن است توصیه کند که در این مدت باردار نشوید. بارداری سطح hCG را تغییر می‌دهد و تشخیص بافت مولار را دشوار می‌کند.

اگر پس از D&C بافت مولار هنوز در رحم رشد کند، می‌تواند باعث ایجاد وضعیتی به نام GTD پایدار شود. حدود 1 نفر از هر 5 زن (20 درصد) پس از بارداری مولار، معمولاً پس از یک حاملگی مولار کامل، این وضعیت را دارند. GTD مداوم را می‌توان با هیسترکتومی یا شیمی درمانی درمان کرد. هیسترکتومی جراحی برای برداشتن رحم است. شیمی درمانی دارویی است که برای درمان سرطان استفاده می‌شود. در موارد نادر، ممکن است یک نوع سرطان‌زای GTD به نام کوریوکارسینوما داشته باشید. این بیماری با انواع مختلفی از داروهای سرطان درمان می‌شود. اگر تعداد زیادی بافت مولار وجود دارد و دیگر نمی‌خواهید باردار شوید، ممکن است هیسترکتومی را انتخاب کنید.