درد کنار زانو هنگام خم شدن+علت، پیشگیری و درمان
مفاصل بدن نقاط حساس بدن هستند و بیشتر از سایر بخش‌های بدن آسیب‌پذیراند. یکی از مفاصلی که در طول روز بسیار استفاده می‌شود و می‌تواند به راحتی آسیب ببیند، مفصل زانو ست. درد زانو در هنگام فعالیت می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و حتی مانع از ادامه‌ی کارها شود. بعلاوه در بسیاری از موارد عدم رسیدگی به علت درد می‌تواند منجر به سابیدگی مفاصل و دردهای مزمن و ماندگار شود. در این مقاله قصد داریم در مورد علت درد کنار زانو هنگام خم شدن توضیح دهیم و بگوییم چطور میتوانید آن را برطرف کنید.
چرا قسمت کناری زانو درد می‌گیرد؟
درد کنار زانو یک درد طبیعی نیست و در بیشتر موارد ناشی از آسیب‌های وارده است. این آسیب می‌تواند ناشی از ضربه یا التهاب در نوارهای مفصلی یا همان رباط‌ها باشد. نوار جانبی زانو، بافت فیبری سفتی است که از قسمت خارجی ران شروع شده و تا قسمت جلویی استخوان ساق پا ادامه می‌یابد. به جز همه‌ی اینها مشکل همیشگی زانو، یعنی آرتروز نیز یکی دیگر از علل زانو درد است. در ادامه بیشتر در مورد هر کدام از این دلایل توضیح خواهیم داد.
سندروم باند ایلیوتیبیال
همانطور که در بالا گفتیم یک بافت همبند، قسمت بالایی پا را به قسمت پایین آن متصل می‌کند. در حالت عادی این بافت تنها وظیفه‌ی اتصال را به عهده دارد و کار آن بدون درد است. اما سندرم باند ایلیوتیبیال زمانی رخ می‌دهد که این تاندون در اثر مالش روی استخوان‌های لگن یا زانو تحریک یا متورم شود. هنگامی که این تاندون بیش از حد سفت شود با استخوانها سایش پیدا می‌کند و منجر به درد کنار زانو هنگام خم شدن می‌شود.
اگر درد زانوی شما ناشی از این عارضه باشد با علائم زیر همراه است:
- تیر کشیدن و درد در قسمت بیرونی زانو
- احساس کلیک یا مالش در کنار زانو
- دردی که در اثر فعالیت افزایش می‌یابد
- احساس دردی که از ران به داخل لگن پخش می‌شود
به طور کلی سندرم باند ایلیوتیبیال در بین مردان شایع‌تر از زنان است و معمولاً دوندگان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ورزشکارانی که روزانه حرکات تکراری مانند دوچرخه سواری، کوهنوردی و پریدن را انجام می‌دهند نیز در معرض خطر بیشتر ابتلا به این عارضه هستند.
پارگی منیسک جانبی در درد کنار زانو هنگام خم شدن
همانطور که در بالا نیز اشاره شد، یکی دیگر از علل درد کنار زانو هنگام خم شدن، آسیب است. منظور از آسیب تنها ضربه به استخوانها نیست. گاهی منظور از این آسیب، آسیب‌های درونی جدی‌تری مانند پارگی منیسک جانبی است.
منیسک‌ها دو تکه‌ی لاستیکی محکم غضروفی هستند که از استخوان ران (استخوان ران) تا درشت نی (استخوان ساق پا) کشیده شده است. منیسک داخلی در قسمت داخلی زانو و منیسک جانبی در قسمت بیرونی زانو قرار دارد. منظور از پارگی منیسک به عنوان یک علت درد زانو هنگام بلند شدن از زمین آسیبی است که به غضروف نیم دایره‌ای در قسمت خارجی مفصل زانو وارد می‌شود و به اصطلاح به آن پارگی منیسک می‌گویند.
پارگی منیسک می‌تواند به طور ناگهانی در اثر پیچ خوردگی یا آسیب شدید و لحظه‌ای دیگری رخ دهد. اما می‌تواند به تدریج و در اثر ساییدگی نیز ایجاد شود. تغییر جهت دادن ناگهانی پا علت اصلی این پارگی ست. این اتفاق به طور روتین در ورزشکارانی مانند فوتبالیست‌ها، تنیسورها، بسکتبالیست‌ها و ... رخ می‌دهد. حتی اگر جزو هیچ کدام از این گروه‌های نباشید، منیسک می‌تواند با افزایش سن نیز دچار آسیب شود. علائم پارگی منیسک به عنوان یک علت زانو درد هنگام نشستن و برخاستن عبارت است از:
- احساس ترکیدن در زانو
- تورم یا سفتی در بخش جانبی
- درد به هنگام چرخش زانو
- مشکل در صاف کردن کامل زانو
- هنگامی که می‌خواهید زانو را حرکت دهید، احساس می‌کنید که زانو در جای خود قفل شده است.
- احساس به عقب رفتگی در زانو
آسیب رباط جانبی خارجی زانو
رباط جانبی خارجی (LCL) یکی از چهار رباط اصلی زانو است و آسیب به آن از اصلی‌ترین علل درد کنار زانو هنگام خم شدن یا درد کنار زانو هنگام بلند شدن از زمین است. وظیفه‌ی این رباط اتصال قسمت بیرونی استخوان ران و درشت نی و تثبیت قسمت خارجی زانو ست. آسیب به این رباط که به اصطلاح به آن رگ به رگ شدن نیز می‌گویند، اغلب در نتیجه ضربه به قسمت داخلی زانو رخ می‌دهد. ضرباتی که باعث کشیدگی بیش از حد این رباط و در نتیجه پارگی جزئی یا کامل آن می‌شود.
علائم این آسیب به عنوان یک علت درد زانو هنگام بلند شدن از زمین عبارتند از:
- تورم زانو
- قفل کردن یا گرفتن زانو با حرکت
- درد یا حساسیت در قسمت خارجی زانو
- زانویی که وقتی به شکلِ خاصی فعال است یا تحت فشار قرار می‌گیرد، شل و تسلیم شده یا احساس عقب رفتن دارد. (بی‌ثباتی در زانو و زانودرد هنگام خم شدن)
آرتروز برای درد کنار زانو هنگام خم شدن
آرتروز یا استئوآرتریت (OA) دیگر عامل درد کنار زانو هنگام خم شدن است که جمعیت زیادی در دنیا به آن مبتلا هستند. این عارضه در بیشتر مواقع در اثر افزایش سن رخ می‌دهد. با گذر زمان، غضروفی که به حرکت آزادانه‌ی انتهای استخوان‌های مفصل زانو کمک می‌کند، نازک شده و در نهایت باعث سایش استخوانها می‌شود.. درد، سفتی، و از دست دادن حرکت مفصل تنها بخشی از علائم آرتروز به عنوان یک علت خم شدن زانو هنگام راه رفتن هستند.
شکستگی پلاتوی تیبیا جانبی
درد زانو هنگام خم شدن می‌تواند به علت شکستگی پلاتوی تیبیا جانبی نیز باشد. پلاتوی تیبیا یا طبق تیبیا در بالای ساق پا زیر کشکش زانو قرار دارد. شکستگی در قسمت خارجی یا جانبی این بخش می‌تواند باعث درد قابل توجهی در زانو شود. شکستگی این استخوان به ندرت یکباره و تصادفی رخ می‌دهد و اغلب در نتیجه‌ی بی‌توجهی به آسیب منیسک و رباط‌ها اتفاق می‌افتد.
درمان درد زانو هنگام نشست و برخاست
با توجه به علت درد کنار زانو هنگام خم شدن، روش‌های درمانی آن نیز می‌تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال در درمان این سندروم، هدف اولیه کاهش درد و التهاب است. میتوانید این کار را با استراحت و گذاشتن یخ روی زانو و حتی مصرف داروها انجام دهید. داروهای استفاده شده برای این عارضه شامل مسکن‌های ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن است. درمان‌های جدی‌تر شامل جلسات فیزیوتراپی است تا به تدریج شما را به فعالیت‌های معمول خود بازگرداند. اکثر افراد در همین جلسات بهبود می‌یابند و می‌توانند در عرض چهار تا شش هفته به ورزش یا دویدن برگردند.
درمان پارگی منیسک و آسیب رباط جانبی خارجی زانو نیز درمانی تقریباً مشابه دارند:
- درمان خانگی خم نشدن زانو شامل استراحت، استفاده از یخ، بستن زانو، بالا نگه داشتن پا.
- محافظت از قسمت آسیب دیده از طریق استفاده از زانوبند یا استفاده از تکیه گاه زانو در حین بهبود غضروف.
- مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی برای از بین بردن درد
- انجام فیزیوتراپی که به طور خاص توسط دکتر طراحی و توصیه شده است.
درمان آرتروز با اندکی تغییرات همراه است:
- تغییر در فعالیت‌هایی که ممکن است باعث شعله ور شدن درد و التهاب مفاصل شود. این محدودیت ممکن است شامل اجتناب از ورزشهای پرتحرک، مانند دویدن و پریدن باشد. در عوض درگیر شدن در تمرینات کم تاثیر و فعال ماندن از نظر بدنی کلید مدیریت علائم این عارضه است.
- فیزیوتراپی برای بهبود قدرت و دامنه حرکتی.
- کاهش وزن (در صورت وجود) برای کاهش استرس وارد شده به مفصل.
- مهاربندی برای ایجاد ثبات بیشتر در مفصل.
- داروها و تزریقات، مانند تزریق اسید هیالورونیک، برای کنترل درد و التهاب و بهبودی.
- وسایل کمکی راه رفتن مانند عصا یا واکر که پشتیبانی می‌کنند.
برای رفع زانو درد چه بخوریم؟
حالا که بیشتر در مورد علت درد کنار زانو هنگام خم شدن می‌دانید، لازم به ذکر است که همیشه رژیم‌های تغذیه‌ای موثر زیادی وجود دارند که می‌توانند دردهای ناشی از آسیب به مفاصل را بهبود ببخشند. به عنوان مثال مواد غذایی زیر به کاهش درد و افزایش تحرک در مفاصل کمک می‌کنند:
- اسیدهای چرب امگا 3 / روغن ماهی
- آجیل و دانه‌ها
- میوه‌های مختلف
- روغن زیتون
- عدس و لوبیا
- سیر و سبزیجات ریشه‌ای
- غلات کامل
- و...
سخن پایانی
اگر درد کنار زانو هنگام خم شدن را تجربه می‌کنید، باید بلافاصله فعالیت‌های خود را محدود کنید و سپس برای بررسی علت درد به پزشک متخصص مراجعه کنید. اگر درد را جدی نگیرید، می‌تواند منجر به پارگی رباط‌ها، تغییر در حرکات زانو، شکستگی و آسیب‌های جدی و حتی مادام‌العمر شود. دردهای کهنه نیز ناشی از عدم رسیدگی به موقع به دردهایی است که به صورت یکباره پدید می‌آیند. بعد از بررسی علت میتوانید در مقاله ورزش برای کاهش زانو درد و ورزشهای هوازی برای زانو درد اطلاعات بهتری در مورد حرکات مناسب برای این شرایط به دست آورید.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.