اسهال نوزاد چگونه است؟ | علائم و شایع ترین دلایل آن
بررسی محتویات پوشک نوزاد و کودک یکی از راه‌های مهم، ساده و سریع برای اطلاع پیدا کردن از سلامتی کودک است. این‌که نوزاد روزی چند بار و با چه کیفیتی دفع مدفوع دارد، اهمیت زیادی دارد. مدفوع نکردن و اسهال نوزاد، هر دو مهم هستند و می‌توانند نشانه‌ای از عارضه خاصی باشند. در این مقاله، توضیح خواهیم داد اسهال نوزاد چگونه است، چه دلایلی دارد و چگونه درمان می‌شود.
با نصب اپلیکیشن گهواره، قد و وزن کودک خود را روی نمودار بررسی کنید و از رشد مناسبش اطمینان یابید. روزانه متناسب با سن کودکتان ، پیام‌های مشاوره تخصصی دریافت کنید و با توصیه‌های تغذیه‌ای و دستور پخت‌های مناسب، تغذیه سالم‌تری برای او فراهم کنید. همچنین، با بازی‌های مناسب و آزمون‌های دوره‌ای به تقویت هوش و مهارت‌های فرزندتان کمک کنید.
شکل اسهال در نوزادان
اسهال در کودکان چگونه است یا از کجا بفهمیم نوزاد اسهال دارد؟ شاید لازم باشد حتماً یک بار عکس اسهال نوزاد یک ماهه، عکس اسهال نوزاد دو ماهه یا بزرگتر را ببینید تا متوجه شوید که فرق اسهال با مدفوع شُل در نوزاد دقیقا چیست؛ اما عملا این امکان برای همه وجود ندارد و قطعاً همه نمی‌توانند چنین تجربه‌ای داشته باشند. در عوض می‌توانید با بررسی نکات مربوط به اسهال در کودکان، این شکل مدفوع را از مدفوع عادی کودک خود تشخیص دهید و ببینید مدفوع اسهالی نوزاد چگونه است و به موقع اقدامات لازم را انجام دهید.
مدفوع نوزادی که هنوز غذای جامد نمی‌خورد و با شیر تغذیه می‌شود، مانند مدفوع نوزاد دو هفته‌ای شُل و رقیق است؛ در واقع غلیظ و سفت نبودن مدفوع نوزادان زیر شش ماه تنها مربوط به تغذیه منحصر به شیر آن‌ها است. رنگ مدفوع نوزاد نیز بسته به شیری که می‌خورد، متفاوت است. در نوزادانی که شیر مادر می‌خورند، رنگ مدفوع زرد است و نوزادانی که شیر خشک می‌خورند، رنگ مدفوع سبز است. این کیفیت مدفوع برای همه نوزادان زیر 6 ماه که با شیر تغذیه می‌شوند، مشترک است.
مدفوع نوزاد با شروع غذای کمکی به چه شکلی در می‌آید؟ در شش ماهگی، هنگامی که شروع به دادن غذاهای جامد مانند غلات نوزاد، موز پوره شده و غیره به کودک می‌کنید، تقریباً فوراً متوجه تغییر در خروجی آن‌ها خواهید شد، به خصوص اگر کودک به طور همزمان، با شیر مادر نیز تغذیه شود. مدفوع در این دوران، قهوه‌ای روشن یا تیره و غلیظ‌تر از کره بادام‌زمینی است اما همچنان نرم است. با تکمیل سیستم گوارشی، در مرور زمان شاهد مدفوع سفت نوزاد خواهید بود.
اما سوال اینجاست که دقیقاً چه زمانی نوزاد اسهال دارد؟ دقیقا اسهال نوزاد چگونه است؟ رنگ اسهال نوزاد چگونه است؟ مدفوعی که حالت آبکی و حجم کم دارد، مدفوع اسهالی است. این شکل از مدفوع کودک به دفعات مکرر در فاصله زمانی کوتاه دفع می‌شود. به طوری که کاملاً ملموس است کودک دچار افزایش ناگهانی تعداد دفع مدفوع شده است و مکرراً نیاز به تعویض پوشک دارد.
* مقاله راهنمای تصویری مدفوع نوزاد را مطالعه کنید
تفاوت اسهال و مدفوع شل و معمولی
تفاوت اسهال با مدفوع معمولی در نوزادان، در افزایش ناگهانی حالت آبکی، حجم مدفوع و افزایش ناگهانی تعداد دفعات مدفوع است. مدفوع نوزاد در حالت عادی کیفیتی شبیه به ماست دارد؛ یعنی نه کاملاً سفت و نه کاملا شلُ. این در حالی است که مدفوع اسهالی نوزاد کاملاً شل است و حالت آبکی دارد.
اسهال به معنی کاهش آب در بدن است. کاهش آب در بدن نوزاد نیز همواره با نشانه‌های کاهش ادرار، خشکی زبان، فرورفتگی در ملاج و افزایش گریه و بی‌قراری در نوزاد همراه است.
مشاهده یک بار مدفوع آبکی نگران کننده نیست اما اگر دو بار یا بیشتر شود، نشانه اسهال است. داشتن ۲ تا ۵ بار مدفوع آبکی در یک روز به معنی اسهال ملایم است، ۶ تا ۹ بار علائم اسهال متوسط است و ده بار یا بیشتر نشانه اسهال شدید است. همچنین اگر متوجه مدفوع خلطی نوزاد نوزاد شدید، حتماً به موقع به پزشک مراجعه کنید.
علائم اسهال در نوزاد
علائم اسهال در کودکان و نوزاد مشترک است زیرا اولین و مهم‌ترین نشانه شروع اسهال، آبکی شدن مدفوع و دفع مقدار زیاد آب از بدن از طریق مدفوع است. بنابراین علائم اسهال در نوزادان زیر شش ماه با علائم اسهال در نوزاد دو ماهه یا علائم اسهال نوزاد یک ماهه و ... یکسان است، تفاوت از جایی شروع می‌شود که بسته به سن نوزاد، اقدامات درمانی جداگانه‌ای باید صورت بگیرد. اسهال در نوزادان چگونه است؟ اسهال باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
- افزایش ناگهانی تعداد دفع مدفوع (نوزاد در روز چند دفعه باید مدفوع کند؟ دفعات مدفوع در نوزادان متفاوت است اما به طور کلی نوزادان می‌توانند به اندازه هر بار شیر خوردن یا به ندرت هر دو تا سه روز مدفوع کنند.)
- دفع مدفوع بلافاصله پس از خوردن غذا به شرطی که این مسئله روتین نباشد.
- افزایش ناگهانی آب موجود در مدفوع یا آبکی شدن مدفوع
- کاهش اشتها
- گرفتگی بینی
- تب
* مقاله قطره پدی لاکت برای چیست را مطالعه کنید.
علائم مدفوع اسهالی غیر طبیعی
- اسهال همراه با بوی نامطبوع و تند
- اسهال خونی یا مشاهده مخاط در مدفوع اسهالی (مدفوع خونی) و یا مدفوع اسهالی قرمز، سیاه یا سفید
حالا که متوجه شدیم چگونه بفهمیم نوزاد اسهال است نوبت به درمان آن میرسد.
درمان اسهال نوزاد
درمان اسهال در نوزادان چگونه است؟ برای اسهال نوزاد پنج ماهه چی خوب است؟ آیا درمان اسهال نوزاد 4ماهه یا نوزاد 3 یا 10 ماهه فرق دارد؟ دانستن این‌که برای اسهال نوزاد چه چیزی خوب است و چه موادی می‌تواند این عارضه را کنترل، رفع و درمان کند، اهمیت زیادی دارد؛ به‌خصوص در کودکانی که فقط با شیر تغذیه می‌شوند و هنوز به مرحله تغذیه تکمیلی نرسیده‌اند.
باید بدانید که معالجه اسهال در نوزادان بیشتر حول محور جلوگیری از بروز کم‌آبی در بدن آن‌ها است، یعنی باید با دادن مایعات مکرر، جلو کم‌آبی بدن آن‌ها را گرفت. در واقع مهم‌ترین کاری که برای درمان اسهال نوزاد در خانه می‌توان انجام داد، بیشتر تغذیه کردن اوست. اگر نوزاد شما مدفوع شل یا اسهال دارد، بیشتر به او شیر بدهید. چنانچه کودک تغذیه تکمیلی را شروع کرده است و قادر به خوردن غذای جامد است، غذای جامد بدهید. بهتر است به کودک رژیم غذایی طبیعی شامل کربوهیدرات‌های پیچیده (مانند نان، غلات، برنج)، گوشت نرم، ماست، انواع میوه و انواع سبزیجات بدهید. مثلا ترکیب پلو با هویج، یک ترکیب ضد اسهال خوب است و می‌تواند در درمان اسهال کودک موثر باشد. از نظر نوع تغذیه، درمان اسهال نوزاد چهار ماهه با نوزاد شش یا ده ماهه متفاوت است.
به یاد داشته باشید که یک رژیم غذایی سالم و استاندارد می‌تواند حجم اسهال بچه را کاهش دهد زیرا مواد مغذی ضروری برای مبارزه با عفونت را در بدن تامین می‌کند.
بدیهی است که در شرایط اسهال متوسط و حاد، حتماً باید به پزشک مراجعه شود تا بر اساس سن کودک اقدامات درمانی-پزشکی لازم صورت بگیرد.
دلایل شایع اسهال در نوزادان
* مقاله قویترین داروی گیاهی برای اسهال را مطالعه کنید.
علت اسهال نوزاد یک علت مشخص نیست و در ادامه در مورد شایع‌ترین دلایل اسهال بیشتر توضیح داده‌ایم:
عفونت‌های ویروسی
هر مقدار ویروس (مانند روتاویروس و آنفولانزا) می‌تواند موجب ابتلا به اسهال و همچنین اسهال و استفراغ، درد شکم، تب و لرز و درد در نوزاد شود. شایع‌ترین عامل اسهال کودکان، ویروس‌ها هستند و در تجویز پزشک، چرک خشک کن در درمان آن جایگاهی ندارد.
عفونت‌های باکتریایی
باکتری‌ها مانند سالمونلا، شیگلا، استافیلوک، کامپیلوباکتر یا ای. کولی می‌توانند موجب اسهال گرفتن نوزاد شوند. اگر نوزاد به عفونت‌های باکتریایی مبتلا شده باشد، ممکن است دچار اسهال شدید همراه با انقباضات ماهیچه‌ای، خون در مدفوع و تب شود.
انگل
عفونت‌های انگلی هم ممکن است عامل ابتلا به اسهال باشند.
آنتی‌بیوتیک‌ها
اگر نوزاد شما در حال مصرف آنتی‌بیوتیک به اسهال مبتلا شود، این اسهال او می‌تواند مرتبط با دارویی باشد که مصرف می‌کند.
عدم تحمل غذایی یا حساسیت‌های غذایی
ممکن است نوزاد غذایی بخورد که هضم آن در روده برای او مشکل باشد.
آلرژی‌های غذایی
آلرژی‌های غذایی علائم مختلفی دارند و اسهال مخاطی که گاهی با خون نیز همراه است، یکی از این علائم است (شدت آلرژی مشخص می‌کند اسهال خونی در نوزادان چگونه است) عدم تحمل غذایی ممکن است تاثیر خود را در نقاط مختلف بدن مانند روده‌ها، پوست و دستگاه تنفسی بگذارد.
آلرژی به پروتئین شیر
این وضعیت می‌تواند نمونه‌ای از علائم آلرژی‌های غذایی باشد. ممکن است نوزاد دچار اسهال شود یا روی صورت، بدن و ناحیه پوشک او بثورات پوستی ظاهر گردد. همچنین، وجود اسهال یا رگه‌های خون در مدفوع نوزادی که از سایر جهات سالم و سرحال به نظر میرسد نیز می‌تواند از نشانه‌های این نوع آلرژی باشد.
اسهال کرونا در کودکان چگونه است؟
هر کودک مبتلا به اسهال حاد و آبکی ـ با یا بدون استفراغ، درد شکم، تب یا علائم تنفسی ـ به‌ویژه در صورتی که سابقه مسافرت به مناطق آلوده، حضور در مکان‌های شلوغ، تماس با فرد مبتلا یا مشکوک به ابتلا به کرونا داشته باشد، یا اگر حدود پنج روز پس از بروز علائم تنفسی فوقانی یا تحتانی دچار اسهال، استفراغ یا درد شکم شود یا علائم هشداردهنده‌ای در وی مشاهده گردد، باید بدون تاخیر به نزدیک‌ترین مرکز درمانی مراجعه کند.
یادآوری مهم: در صورت ابتلای نوزاد به اسهال، حتماً زود به زود پوشک او را تعویض کنید و از کرم‌های محافظت‌کننده پوست در نواحی باسن و بدن نوزاد استفاده کنید زیرا اسهال به شدت می‌تواند منجر به واکنش‌های پوستی شود و نوزاد را آزار دهد. بهتر است درمان سوختگی پای نوزاد در اثر اسهال را پیش از جدی شدن این عارضه آغاز کنید و به تعبیری پیشگیری کنید.
کلام آخر
این‌که اسهال نوزاد چگونه است و دلایل آن چه چیزهایی می‌تواند باشد، در این مطلب کاملاً توضیح داده شد. توجه داشته باشید که اسهال نوزاد شش ماهه، چهار ماهه یا اسهال نوزاد سه ماهه؛ در هر صورت به معنای از دست دادن آب از بدن است؛ بسته به شدت و حدت اسهال، باید اقدامات درمانی لازم انجام شود.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.