اسهال نوزاد چگونه است؟ | علائم و شایع ترین دلایل آن
اینکه شکل اسهال نوزاد چگونه است یا مدفوع اسهالی نوزاد چه شکلی دارد، برای همه والدین مهم است؛ خصوصا والدینی که تجربه بزرگ کردن اولین فرزند خود را دارند. بررسی محتویات پوشک نوزاد و کودک یکی از راه‌های مهم، ساده و سریع برای اطلاع پیدا کردن از سلامتی کودک است. شاید در ظاهر خیلی خوشایند و دلپذیر نباشد، اما اینکه نوزاد و کودک روزی چند بار و با چه کیفیتی دفع مدفوع دارد، اهمیت زیادی دارد. مدفوع نکردن نوزاد و علت مدفوع اسهالی نوزاد هر دو مهم هستند و می توانند نشانه ای از عارضه خاصی باشند. در این مطلب می‌خواهیم اختصاصا در مورد اینکه مدفوع اسهالی نوزاد چگونه است، صحبت کنیم؛ همراه ما باشید.
شکل اسهال در نوزادان
اسهال در کودکان چگونه است یا از کجا بفهمیم نوزاد اسهال دارد؟ شاید لازم باشد حتما یک بار عکس اسهال نوزادی را ببینید تا متوجه شوید که فرق اسهال با مدفوع شُل در نوزاد دقیقا چیست؛ اما عملا این امکان برای همه وجود ندارد و قطعا همه نمی‌توانند چنین تجربه‌ای داشته باشند. در عوض می‌توانید با بررسی نکات مربوط به اسهال در کودکان، این شکل مدفوع را از مدفوع عادی کودک خود تشخیص دهید ،ببینید مدفوع اسهالی نوزاد چگونه است و به موقع اقدامات لازم را انجام دهید.
اساسا مدفوع نوزادی که هنوز غذای جامد نمی‌خورد و با شیر تغذیه می‌شود، مانند مدفوع نوزاد دو هفته ای شُل و رقیق است؛ در واقع غلیظ و سفت نبودن مدفوع نوزادان زیر شش ماه تنها مربوط تغذیه منحصر به شیر آنهاست رنگ مدفوع نوزاد نیز بسته به شیری که می‌خورند، متفاوت است؛ در نوزادانی که شیر مادر می‌خورند، رنگ مدفوع زرد است و نوزادانی که شیر خشک می‌خورند، رنگ مدفوع سبز است. این کیفیت مدفوع برای همه نوزادان زیر 6 ماه که منحصرا با شیر تغذیه می‌شوند، مشترک است.
مدفوع نوزاد با شروع غذای کمکی به چه شکلی در می‌آید؟ در شش ماهگی هنگامی که شروع به دادن غذاهای جامد مانند - غلات نوزاد، موز پوره شده و غیره – به کودک می‌کنید تقریباً فوراً متوجه تغییر در خروجی آنها خواهید شد، به خصوص اگر کودک به طور همزمان با شیر مادر نیز تغذیه شود. مدفوع در این دوران قهوه‌ای روشن یا تیره و غلیظ‌تر از کره بادام‌زمینی است، اما همچنان نرم است. با تکمیل سیستم گوارشی در مرور زمان شاهد مدفوع سفت نوزاد خواهید بود.
اما سوال اینجاست که دقیقا چه زمانی نوزاد اسهال دارد؟ دقیقا اسهال نوزاد چگونه است؟ رنگ اسهال نوزاد چگونه است؟ مدفوعی که حالت آبکی و حجم کم دارد، مدفوع اسهالی است. این شکل از مدفوع کودک به دفعات مکرر در فاصله زمانی کوتاه دفع می‌شود. به طوری که کاملا ملموس است که کودک دچار افزایش ناگهانی تعداد دفع مدفوع شده است و مکررا نیاز به تعویض پوشک دارد.
* حتما بخوانید: معرفی قویترین داروی گیاهی برای اسهال و درمان فوری آن
تفاوت اسهال و مدفوع شل و معمولی
تفاوت اسهال با مدفوع معمولی در نوزادان در افزایش ناگهانی حالت آبکی و حجم مدفوع و افزایش ناگهانی تعداد دفعات مدفوع، است. مدفوع نوزاد در حالت عادی کیفیتی شبیه به ماست دارد؛ یعنی نه کاملا سفت و نه کاملا شلُ. این در حالی است که مدفوع اسهالی نوزاد کاملا شل است و حالت آبکی دارد.
اسهال به معنی کاهش آب در بدن است. کاهش آب در بدن نوزاد نیز همواره با نشانه‌های کاهش ادرار، خشکی زبان، فرورفتگی در ملاج و افزایش گریه و بی‌قراری در نوزاد همراه است.
اساسا مشاهده یک بار مدفوع آبکی نگران کننده نیست، اما اگر دو بار یا بیشتر شود، نشانه اسهال است. داشتن ۲ تا ۵ بار مدفوع آبکی در یک روز به معنی اسهال ملایم است، ۶ تا ۹ بار علائم اسهال متوسط است و ده بار یا بیشتر نشانه اسهال شدید است. همچنین اگر متوجه مدفوع خلطی نوزاد نوزاد شدید، حتما به موقع به پزشک مراجعه کنید.
علائم اسهال در نوزاد
علائم اسهال در کودکان و نوزاد مشترک است؛ زیرا اولین و مهمترین نشانه شروع اسهال، آبکی شدن مدفوع و دفع مقدار زیاد آب از بدن از طریق مدفوع است. بنابراین علائم اسهال در نوزادان زیر شش ماه با علائم اسهال نوزاد دو ماهه یا علائم اسهال نوزاد یک ماهه و ... یکسان است، تفاوت از جایی شروع می‌شود که بسته به سن نوزاد اقدامات درمانی جداگانه‌ای باید صورت بگیرد. اسهال در نوزادان چگونه است؟ اسهال باید ویژگیهای زیر را داشته باشد:
- افزایش ناگهانی تعداد دفع مدفوع (نوزاد در روز چند دفعه باید مدفوع کند؟ دفعات مدفوع در نوزادان متفاوت است اما به طور کلی نوزادان می‌توانند به اندازه هر بار شیر خوردن یا به ندرت هر دو تا سه روز مدفوع کنند.)
- دفع مدفوع بلافاصله پس از خوردن غذا به شرطی که این مسئله روتین نباشد.
- افزایش ناگهانی آب موجود در مدفوع یا آبکی شدن مدفوع
- کاهش اشتها
- گرفتگی بینی
- تب
علائم مدفوع اسهالی غیر طبیعی
- اسهال همراه با بوی نامطبوع و تند
- اسهال خونی یا مشاهده مخاط در مدفوع اسهالی (مدفوع خونی) و یا مدفوع اسهالی قرمز، سیاه یا سفید
حالا که متوجه شدیم چگونه بفهمیم نوزاد اسهال است نوبت به درمان آن میرسد.
درمان اسهال نوزاد
درمان اسهال در نوزادان چگونه است؟ دانستن اینکه برای اسهال نوزاد چه چیزی خوب است و چه موادی میتواند این عارضه را کنترل، رفع و درمان کند، اهمیت زیادی دارد. خصوصا در کودکانی که منحصر با شیر تغذیه می‌شوند و هنوز به مرحله تغذیه تکمیلی نرسیده اند.
برای اسهال نوزاد چی خوبه؟ باید بدانید که معالجه اسهال در نوزادان بیشتر حول محور جلوگیری از بروز کم آبی در بدن آنها است، یعنی باید با دادن مایعات مکرر جلو کم آبی بدن آنها را گرفت. در واقع مهمترین کاری که برای درمان اسهال نوزاد در خانه می‌توان انجام داد، بیشتر تغذیه کردن اوست. اگر نوزاد شما مدفوع شل یا اسهال دارد، بیشتر به او شیر بدهید. چنانچه کودک تغذیه تکمیلی را شروع کرده است و قادر به خوردن غذای جامد است، غذای جامد بدهید. بهتر است به کودک رژیم غذایی طبیعی شامل کربوهیدرات‌های پیچیده (مانند نان، غلات، برنج)، گوشت نرم، ماست، انواع میوه و انواع سبزیجات بدهید. مثلا ترکیب پلو با هویج یک ترکیب ضد اسهال خوب است و میتواند در درمان اسهال کودک موثر باشد.
به یاد داشته باشید که یک رژیم غذایی سالم و استاندارد میتواند حجم اسهال بچه را کاهش دهد، زیرا مواد مغذی ضروری برای مبارزه با عفونت را در بدن تامین می‌کند.
بدیهی است که د شرایط اسهال متوسط و حاد حتما باید به پزشک مراجعه شود تا بر اساس سن کودک اقدامات درمانی-پزشکی لازم صورت بگیرد.
دلایل شایع اسهال در نوزادان
علت اسهال نوزاد یک علت مشخص نیست و در ادامه در مورد شایع‌ترین دلایل اسهال بیشتر توضیح داده‌ایم:
عفونت‌های ویروسی
هر مقدار ویروس (مانند روتاویروس و آنفولانزا) میتواند موجب ابتلا به اسهال و همچنین اسهال و استفراغ، درد شکم، تب و لرز و درد در نوزاد شود.
عفونت‌های باکتریایی
باکتری‌ها مانند سالمونلا، شیگلا، استافیلوکوس، کامپیلوباکتر یا ای. کولی می‌توانند موجب اسهال گرفتن نوزاد شوند. اگر نوزاد به عفونت‌های باکتریایی مبتلا شده باشد، ممکن است دچار اسهال شدید همراه با انقباضات ماهیچه‌ای، خون در مدفوع و تب شود. شدت عفونت میتواند تعیین کند اسهال خونی در کودکان چگونه است.
عفونت‌های گوش
در برخی موارد عفونت گوش (عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی) میتواند باعث ابتلا به اسهال شود. در این شرایط نوزاد خیلی گریه می‌کند و مدام دست خود را به گوشش می‌کشد؛ یا حتی استفراغ می‌کند و بی اشتها می‌شود. همچنین ممکن است نوزاد به تازگی دچار سرماخوردگی شده باشد.
انگل
عفونت‌های انگلی هم ممکن است عامل ابتلا به اسهال باشند.
آنتی‌بیوتیک‌ها
اگر نوزاد شما در حال مصرف آنتی‌بیوتیک به اسهال مبتلا شود، این اسهال او مرتبط با دارویی است که مصرف می‌کند.
عدم تحمل غذایی یا حساسیت‌های غذایی
ممکن است نوزاد غذایی بخورد که هضم آن در روده برای او مشکل باشد.
عدم تحمل لاکتوز
این متداول‌ترین نمونه عدم تحمل غذایی است
مواد افزودنی و رنگ‌های شیمیایی یا شکر: این مواد می‌توانند روده نوزادان را دچار مشکل کنند.
آلرژی‌های غذایی
آلرژی‌های غذایی علائم مختلفی دارند و اسهال مخاطی که گاهی اوقات با خون نیز همراه است یکی از این علائم است ( شدت آلرژی مشخص می‌کند اسهال خونی در نوزادان چگونه است) عدم تحمل غذایی ممکن است تأثیر خود را در نقاط مختلف بدن مانند روده‌ها، پوست و دستگاه تنفسی بگذارد.
آلرژی به پروتئین شیر
این یک نمونه از علائم آلرژی‌های غذایی است. ممکن است نوزاد دچار اسهال شود یا صورت، بدن و ناحیه تحت پوشک او دچار بثورات پوستی شده و آب بینی او روان شده و دچار سرفه و خس‌خس سینه شود.
اسهال کرونا در کودکان چگونه است؟
هر کودک بیمار با اسهال حاد و آبکی با یا بدون استفراغ ، درد شکم، تب و یا علایم دستگاه تنفسی، به خصوص اگر سابقه مسافرت به مناطق آلوده، حضور در مناطق شلوغ، سابقه تماس با مورد قطعی و یا مشکوک به بیماری کرونا را داشته باشد یا حدود 5 روز بعد از شروع علایم تنفسی فوقانی و تحتانی، اسهال، استفراغ و یا درد شکم داشته باشد و یا علائم خطر در کودک مشاهده شود، باید هر چه سریعتر در نزدیکترین مرکز درمانی ویزیت شود.
یادآوری مهم: در صورت ابتلای نوزاد به اسهال، حتما زود به زود پوشک او را تعویض کنید و حتما از کرم‌های محافظت کننده پوست در نواحی باسن و بدن نوزاد استفاده کنید؛ زیرا اسهال به شدت میتواند منجر به واکنش‌های پوستی شود و نوزاد را آزار دهد. بهتر است درمان سوختگی پای نوزاد در اثر اسهال را پیش از جدی شدن این عارضه آغاز کنید و به تعبیری پیشگیری کنید.
کلام آخر
اینکه اسهال نوزاد چگونه است و دلایل آن چه چیزهایی میتواند باشد، در این مطلب کاملا توضیح داده شد. توجه داشته باشید که اسهال نوزاد شش ماهه، چهار ماهه یا اسهال نوزاد سه ماهه در هر صورت به معنای از دست دادن آب از بدن است؛ بسته به شدت و حدت اسهال باید اقدامات درمانی لازم انجام شود.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.