عفونت قارچی پوشک نوزاد و علائم آن

عفونت قارچی پوشک نوزاد به چه دلیل ایجاد می‌شود؟ آیا عفونت قارچی در ناحیه زیر پوشک نوزاد خطرناک است؟ برای درمان عفونت قارچی ناحیه پوشک چه باید کرد؟ پدران و مادران با مشاهده هر قرمزی و ضایعه‌ای در لای پای کودک به عفونت قارپی پوشک نوزاد فکر می‌کنند. اگر می‌خواهید بدانید برای جلوگیری از عفونت قارچی پوشک نوزاد چه باید انجام دهید یا درمان عفونت قارچی زیر پوشک چگونه است این مقاله را تا انتها بخوانید.

*همچنین در این مقاله بخوانید چگونه کودک را از پوشک بگیریم

التهاب پوست محل پوشک نوزاد

التهاب پوست محل پوشک نوزاد به حالتی اطلاق می‌شود که در آن ناحیه زیر پوشک دچار قرمزی، گاهی خارش یا حتی زخم شود. التهاب پوست محل پوشک نوزاد ممکن است به‌دلایل زیادی ایجاد شود. دسته‌ای از این دلایل ارتباطی به استفاده از پوشک ندارند اما اغلب آن‌ها مرتبط با استفاده از پوشک هستند مثل عفونت قارچی پوشک نوزاد. دلایل مرتبط با پوشک عبارتند از؛

• حساسیت یا آلرژی؛ برخی از نوزادان به مواد موجود در پوشک حساسیت دارند و این مسئله سبب ایجاد راش پوستی و التهاب ناحیه پوشک می‌شود. بهتر است برای پوشک کردن نوزاد، مارک پوشک او را تغییر دهید.
• تنگ‌بودن پوشک؛ تنگ‌بودن پوشک یکی از عواملی است که موجب ایجاد التهاب، قرمزی و حتی زخم در ناحیه زیر پوشک می‌شود. 
• عفونت قارچی؛ که در این مقاله به تفضیل درموردشان بحث شده است. 

*دلیل وجود خون در ادرار نوزاد چیست و چه باید کرد 

علل ایجاد عفونت قارچی در پوشک نوزاد چیست؟

کاندیدا عامل اصلی عفونت قارچی پوشک نوزاد است که ممکن است در هر کودکی ایجاد شود. قارچ-هایی مثل کاندیدا در محیط‌های گرم و مرطوب بیش‌ترین میزان رشد را دارند و در نتیجه محیطی مثل زیر پوشک بهترین مکان برای رشد قارچ است. عفونت‌های قارچی می‌توانند به‌صورت مستقل ایجاد شوند که عفونت قارچی اولیه نام دارند و یا می‌توانند روی سایر عوامل ایجاد التهاب سوار شوند که در این حالت عفونت قارچی ثانویه نام دارند. علت‌های زیادی وجود دارند که باعث افزایش ریسک ایجاد عفونت قارچی پوشک نوزاد شما می‌شوند؛   

• مدفوع زیاد نوزاد یا وجود اسهال
• درمان‌نشدن التهاب اطراف پوشک- به هر دلیلی که ایجاد شده باشد- بیش‌تر از دو روز منجر به بروز عفونت قارچی ثانویه می‌شود.
• سابقه وجود برفک دهان نوزاد یا قارچ در دهان
• نوزاد تمیز و خشک نگه‌داری نشود
• پوشک‌های بسیار تنگ که موجب التهاب پوست شود
• نوزاد یا کودک شما از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌کند یا نوزاد از شیر مادری تغذیه می‌کند که همزمان آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کند.
• وجود نقص ایمنی در نوزاد یا کودک
• کاندیدیازیس مادرزادی؛ بر اساس مشاهده محدودی نوزادانی که از مادران مبتلا به کاندیدیازیس به دنیا می‌آیند به احتمال بیش‌تری دچار عفونت‌های قارچی می‌شوند.

علائم عفونت قارچی پوشک نوزاد چیست؟

چگونه بفهمیم نوزادمان دچار عفونت قارچی پوشک نوزاد شده است؟ همانطور که گفته شد التهاب ناحیه زیر پوشک به دلایل زیادی رخ می‌دهد که یکی از این دلایل قارچ‌ها هستند. همان‌طور که گفته شد قارچ‌هایی مثل کاندیدا از شایع‌ترین علل عفونت‌های پوشک نوزادند. عفونت‌های قارچی ویژگی‌های تقریبا مشخصی دارند که با کمک آن‌‌ها می‌توان تشخیص داد. مشخصات و علائم عفونت قارچی پوشک نوزاد عبارتند از؛

• ضایعات پوستی گرد و قرمز با حاشیه مشخص
• گاهی وجود تاول، جوش یا زخم که داخل آن با چرک پر شده است
• ضایعه پوستی که بیش‌تر از دو روز بعد از درمان راش باقی بماند.
• وجود نواحی زبر و پوسته‌پوسته در اطراف پوشک
• وجود تاول یا جوش قرمز رنگ خارج از حاشیه قرارگیری پوشک
• همه این علائم با هم دیده نمی‌شوند و ممکن است فقط یکی از آن‌ها را ببینیم.

پیشگیری از عفونت قارچی پوشک نوزاد

• با رعایت موارد بهداشتی کوچکی می‌توان از ایجاد عفونت قارچی پوشک نوزاد و سوختگی شدید پای نوزاد جلوگیری کرد؛
• نوزاد را همیشه تمیز و خشک نگه دارید؛ اگر نوزاد پوشکش را کثیف کرده بهتر است هر چه سریع‌تر پوشک نوزاد را تعویض و نوزاد را خشک کنید.
• اگر نوزاد اسهال دارد در پی درمان اسهال نوزاد باشید.
• اگر سوال شما این است که قنداق کردن نوزاد بهتر است یا پوشک، لازم است بدانید اگر نوزاد به پوشک حساسیت دارد یا پوشک برایش تنگ است یا به هر دلیل دیگری دچار راش زیر پوشک شده عامل زمینه‌ای را برطرف کنید.
• هرگز بدون مشورت با پزشک به کودک یا نوزادتان آنتی‌بیوتیک ندهید. اگر پزشک برای نوزادتان آنتی-بیوتیک تجویز نکرد لطفا بی‌دلیل تقاضای آنتی‌بیوتیک نکنید.
• اگر نوزادتان دچار عفونت‌های قارچی مکرر می‌شود برای بررسی‌های بیش‌تر وی را نزد پزشک ببرید.
• از پوشک‌هایی با سایز مناسب نوزادتان استفاده کنید.
• گاهی برای نوزادانی که از مادران مبتلا به عفونت قارچی کاندیدا به‌دنیا می‌آیند به‌صورت پیشگیرانه داروهای آنتی‌فونگال (ضدقارچی) تجویز می‌شود.

درمان عفونت قارچی زیر پوشک نوزاد

برای درمان عفونت قارچی پوشک نوزاد می‌توان از داروهای مختلفی استفاده کرد. اما بهترین اثربخشی زمانی است که نکاتی ساده درمورد پوشک‌کردن نوزاد رعایت شود.

• زمان‌هایی از روز پوشک نوزاد را باز کنید تا به نواحی زخم‌شده نوزاد هوا بخورد. این کار را زمانی که کودک عفونت ندارد نیز انجام دهید. زیرا موثرترین روش در جلوگیری از ایجاد راش و التهاب عدم تماس پوست با مدفوع و ادرار است.
• زمانی که نوزاد خشک است از یک کرم برای محافظت پوست نوزاد استفاده کنید. کرم باید لایه‌های زیاد داشته باشد تا به‌خوبی اثر ماندگاری داشته باشد. کرم می‌تواند حاوی زینک اوکساید باشد و یا می-توان صرفا از پمادهای چرب مثل وازلین استفاده کرد.
• هنگامی که کودک دچار عفونت قارچی زیر ناحیه پوشک شده است بهتر است از پوشک‌های یک‌بار مصرف به‌جای کهنه استفاده شود. اگر از کهنه استفاده می‌کنید آن را با یک شامپو یا صابون که به پوست نوزاد آسیب نمی‌رساند بشورید.
• ناحیه راش‌زده را تمیز و خشک نگه دارید. مرطوب بودن ناحیه بدتر شدن شرایط کمک می‌‌کند.
• پوشک نوزاد را سفت نبندید تا هوا وارد و خارج شود.
• از پمادهای ضدقارچ می‌توانید استفاده کنید. این پمادها مثل نیستاتین، مکونازول و کلوتریمازول را سه بار در روز زیر پمادی که برای محافظت پوست نوزاد می‌زنید استفاده کنید. گاهی اگر التهاب شدید باشد از یک هیدروکورتیزون موضعی هم به‌صورت یک لایه نازک استفاده می‌شود. پماد هیدروکورتیزون را بدون مشورت با پزشک استفاده نکنید. زیرا ویژگی‌های ضایعات پوستی را تغییر می‌دهد و تشخیص پزشک را با سختی همراه می‌کند.

در عفونت قارچی پوشک نوزاد کی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر با انجام اقدامات بالا درمان حاصل شد نیاز به مراجعه به پزشک نیست اما اگر موارد زیر مشاهده شد باید به پزشک مراجعه شود.

• گاهی در اولین عفونت قارچی پوشک نوزاد والدین تمایل دارند که کودک را نزد پزشک ببرند.
• اگر راش با گذشت دو روز بهتر نشده یا بدتر می‌شود.
• راش و زخم در شکم، کمر یا صورت نوزاد پخش شود.
• نوزاد شما کم‌تر از شش هفته سن دارد.
• علائم عفونت در زخم‌ها مشاهده می‌کنید (مثل زخم‌، جراحت یا تاول‌هایی سرشار از چرک).
• اگر کودکتان علاوه بر عفونت قارچی پوشک نوزاد، تب کرده (بیش‌تر از 38درجه) یا زخم‌ها با جراحت‌هایی باز با ترشح شروع شده‌اند حتما به پزشک مراجعه کنید زیرا این‌ها علائم عفونت باکتریایی هستند که نیاز به دریافت آنتی‌بیوتیک مناسب دارند.