خون در ادرار نوزاد نشانه چیست؟
وجود خون در ادرار نوزاد و کودک یکی از مواردی است که والدین را نگران می‌کند. اما با دیدن پوشک خونی نوزاد وحشت نکنید. یا اگر در ادرار کودک سالم خود رگه‌های خون دیدید، نترسید در بیشتر موارد این موضوع خطرناک نیست. اما برخی بیماری‌های مهمی هم هستند که موجب دفع خون در ادرار کودک می‌شوند اما خون با چشم معمولی دیده نمی‌شود. به همین دلیل داشتن اطلاعاتی دربارۀ ادرار خونی نوزاد برای والدین ضروری است. به همین دلیل در این مقاله اطلاعاتی در اختیار والدین قرار می‌دهیم تا بهتر با این مسئله روبرو شوید و ببینید آیا وجود خون در ادرار کودکان خطرناک است؟
دفع خون در ادرار نوزادان و کودکان
ادرار در کلیه انسان تولید شده و از طریق حالب‌ها به مثانه می‌ریزد. بعد از این‌که مثانه پر شد، از طریق مجرای ادراری به بیرون از بدن تخلیه می‌شود. در هر قسمتی از این مسیر ممکن است مشکلی پیش بیاید که باعث خونریزی شود. لکه‌های خون در ادرار نوزاد و کودک ممکن است ویژگی‌های متفاوتی داشته باشد. این ویژگی‌ها برای پزشک ارزش تشخیصی دارند.
خون در ادرار نوزاد به دو صورت گروس و میکروسکوپی وجود دارد. در حالت گروس یا ماکروسکوپی، ما رگه خون در ادرار نوزاد را با چشم معمولی می‌بینیم. حتی ممکن است رنگ ادرار به صورتی، قرمز یا قهوه‌ای تغییر کند یا لخته خون در ادرار دیده شود. گاهی اوقات خون کم در ادرار نوزاد بدون میکروسکوپ قابل مشاهده نیست. در حالت میکروسکوپی وجود خون در آزمایش ادرار کودک مشخص می‌شود.
خون در ادرار کودک ممکن است بدون علت واضح باشد یا ممکن است یک علت زمینه‌ای وجود داشته باشد. به همین دلیل اگر وجود قطره خون در ادرار کودک با علائم دیگری همراه باشد ممکن است نشان‌دهنده بیماری جدی باشد. حتی مشاهدۀ خون در ادرار کودک ممکن است همیشه یا گهگاهی باشد. همچنین ممکن است خون در اول ادرار یا اواخر آن باشد. همه این ویژگی‌ها برای پزشک کودک معنا دارد. با مشاهدۀ لکۀ خون در پوشک نوزاد یا دیدن خون هنگام ادرار کردن کودک بهتر است به پزشک مراجعه کنید و ویژگی‌های آن را به دقت بیان کنید.
وجود خون در ادرار نشانۀ چیست؟
وجود خون در ادرار نوزاد و کودکان در بسیاری از موارد بی‌خطر است. اما این موضوعی است که پزشک باید درباره آن نظر دهد. به همین دلیل اگر هر یک از علائم زیر را در کودک خود مشاهده کردید، آن را با پزشک کودکتان در میان بگذارید تا علت خون در ادرار نوزاد و کودکتان مشخص شود و بفهمید خون در ادرار کودک نشانه ی چیست. سپس بر اساس تشخیص، درمان به درستی صورت بگیرد.
علت‌های رایج وجود خون در ادرار نوزاد و کودک
1. عفونت ادراری
یکی از دلایل رایج وجود خون در ادرار نوزادان و کودکان، عفونت ادراری نوزادان ناشی از باکتری‌ها است. این عفونت ممکن است مثانه، مجاری ادراری یا کلیه را درگیر کند. در عفونت مثانه با توجه به سن علائم عفونت از بی‌قراری، گریه بیش‌ازحد، کم غذا خوردن تا سوزش ادرار و دفع سخت ادرار متغیر است. اگر عفونت، کلیه را درگیر کند به آن پیلونفریت می‌گویند. عفونت کلیه جدی‌تر است و علائمی مانند درد پهلو، تب و بی‌حالی شدید را نشان می‌دهد. در صورتی که عفونت‌های ادراری تشخیص داده نشوند، می‌تواند موجب کاهش رشد نوزاد و کودک هم بشود.
درمان عفونت‌ها باید با آنتی بیوتیک خوراکی یا تزریقی انجام شوند. نوع آنتی‌بیوتیک باتوجه به محل عفونت و سن کودک متفاوت است. این داروها باید توسط پزشک تجویز شوند. شاید پزشک با توجه به شرایط کودک، او را در بیمارستان بستری کند.
2. سنگ ادراری
گاهی اوقات خون در ادرار کودک به علت وجود سنگ در دستگاه ادراری است. این بیماری با درد شدید در هنگام دفع ادرار همراه است.
3. بیماری‌های ژنتیکی
از دیگر دلایل دیدن لکه خون در ادرار نوزاد بیماری‌های ارثی کلیه هستند. از این دسته بیماری‌ها می‌توان آلپورت، برگر، کلیۀ پلی کیستیک، نفریت ارثی، گلومرولونفریت و درگیری کلیه بعد از عفونت استرپتوکوکی را نام برد. در این موارد ممکن است علائمی مثل ضعف، فشار خون بالا، ورم بدن، پف دور چشم، التهاب مفاصل، راش پوستی، تشنج، رنگ پریدگی، دفع پروتئین در ادرار و درد شکم نیز مشاهده شود. البته همیشه بیماری‌های ارثی خطرناک نیستند. سندروم خانوادگی خونریزی خوشخیم در ادرار نیز به صورت ارثی منتقل می‌شود. کودکان مبتلا بدون هیچ علامتی دچار خونریزی میکروسکوپی در ادرار می‌شوند. این خون در ادرار بچه‌ها معمولا به صورت اتفاقی در آزمایش ادرار دیده می‌شود. یعنی شما با چشم عادی قادر به دیدن خون در ادرار کودک نیستید. این سندروم کاملا خوشخیم است و مشکل نگران کننده‌ای نیست. اما تشخیص باید توسط پزشک تایید شود.
4. ضربه
وارد شدن ضربه به ناحیۀ تناسلی و کشاله‌های ران یا در کودکان بزرگ‌تر ورزش شدید و دویدن ممکن است باعث خونریزی در ادرار شوند.
5. بدخیمی
گاهی برخی بدخیمی‌ها ممکن است باعث خونریزی در ادرار یا مدفوع نوزاد بشوند. از انواع بدخیمی های شایع‌تر در کودکان می‌توان تومور ویلمز و تومور مثانه را نام برد.
6. انسداد در مسیر ادراری
انسداد در مسیر ادراری مثل انسداد مجرای ادراری یا انسداد در محل اتصال حالب به مثانه باعث مشکلاتی مثل ریفلاکس و خونریزی ادراری می‌شوند. این مشکلات توسط جراحی قابل درمان هستند.
7. اختلالات ارثی گلبول‌های قرمز
اگر خون در ادرار نوزاد با علائم کم خونی همراه بود ممکن است نوزاد مبتلا به بیماری‌های خونی خاصی مثل کم خونی داسی شکل یا تالاسمی باشد. به همین دلیل در این موارد، درمان کم‌خونی در کودکان ضروری است.
ممکن است خون در ادرار نوزاد کاملا بی‌علامت باشد و حتی بسیاری از اوقات تشخیص داده نشود. این مسئله معمولا بی‌خطر است.
خون در ادرار کودکان دختر نشانه چیست
گاهی خون در ادرار نوزاد تازه متولد شدۀ دختر مشاهده می‌شود. هورمون‌های مادر در دوران بارداری روی بدن نوزاد هم اثر کمی می‌گذارند. مثلا ممکن است هورمون‌های دخیل در چرخۀ ماهیانۀ جنسی مادر روی نوزاد دختر هم اثر بگذارند و باعث شوند در اوایل تولد مقداری خونریزی از واژن داشته باشد. در این صورت وجود خون در ادرار نوزاد دختر موقتی است و به زودی از بین می‌رود.
یکی دیگر از اصلی‌ترین دلایل وجود خون در ادرار کودک دختر عفونت مجاری ادراری ست. عفونت ادرار باعث التهاب مثانه می‌شود. شایع‌ترین علائم درد در دفع و ادرار بیشتر از حد طبیعی است.
خون در ادرار کودکان پسر نشانه چیست
ممکن است گاهی علت وجود خون در ادرار نوزاد پسر به مشکلاتی مانند سرطان پروستات نسبت دهند که یک دلیل شایع در وجود خود در ادرار مردان است. اما آیا کودک می‌تواند سرطان پروستات داشته باشد؟ سرطان واقعی پروستات، کارسینوما، به ندرت در نوزادان و کودکان دیده می‌شود، اما سایر اشکال تومورهای بدخیم ممکن است ایجاد شوند.
علت لخته خون در ادرار نوزاد
لخته خون در ادرار معمولا وجود ندارد و نوع خاصی از هماچوری است. با این حال، در صورت وجود، ممکن است برخی از مشکلات سلامتی جدی مانند سرطان مثانه، آسیب های کلیوی و موارد دیگر را نشان دهند. در صورت مشاهده خون در ادرار، بهتر است با پزشک خود وقت ملاقات بگذارید.
تغیر رنگ ادرار همیشه به علت وجود خون نیست!
ایا خون در ادرار کودکان خطرناک است؟ همیشه والدین با مشاهدۀ تغییر رنگ در ادرار یا پوشک خونی نوزاد نگران خونریزی می‌شوند. در حالی که ممکن است علت این تغییر رنگ، خون نباشد. دلایل رایج تغییر رنگ ادرار نوزاد و کودک به شرح زیر است:
سندروم پوشک صورتی یا پینک دیاپر
گاهی اوقات ممکن است والدین با دیدن لکه صورتی در ادرار نوزاد پسر یا دخترشان که متمایل به قرمز است آن را با خون اشتباه بگیرند. در حالی که این تغییر رنگ به علت وجود کریستال‌های اورات در ادرار است. این موضوع در روزهای اول تولد دیده می‌شود. پینک دیاپر بیشتر در نوزادانی اتفاق می‌افتد که از شیر مادر تغذیه می‌کنند. این مسئله بعد از چند روز از بین می‌رود و موضوع نگران کننده‌ای نیست. درصورت ادامه‌دار شدن باید توسط پزشک بررسی شود.
داروها
داروهای ضددرد بدون نسخه، فنازوپریدین یا پیریدیوم، فنول فتالئین موجود در مسهل‌ها، آنتی‌بیوتیک ریفامپین، سیکلوفوسفامیدها، دیلانتین یا فنی‌توئین، فنول تیازین، داروی ضدسرطان آدریامایسین یا دوکسوروبیسین و دفروکسامین موجب قرمز یا نارنجی شدن ادرار کودک می‌شوند.
مواد غذایی رنگی
چغندر، رنگ‌های خوراکی قرمز، انواع میوۀ قرمز مثل آلبالو و کرن‌بری، مصرف زیاد میوه‌های دارای کاروتن مثل هویج باعث تغییر رنگ ادرار به قرمز یا نارنجی می‌شوند. در این صورت خون در ادرار نشانه نوع تغذیه است.
کم آبی بدن
گاهی اوقات به علت دریافت کم مایعات، کودک به شدت کم آب می‌شود. به همین دلیل ادرار غلیظ شده و ممکن است والدین آن را با خون اشتباه بگیرند.
خون در ادرار نوزاد سه روزه نشانه چیست
در هفته اول پس از تولد، ممکن است لکه صورتی یا قرمز آجری روی پوشک مشاهده کنید که اغلب با خون اشتباه گرفته می‌شود مثلا ممکن است فکر کنید خون در ادرار نوزاد 3 روزه وجود دارد. اما در واقع این لکه معمولاً نشانه ادرار بسیار غلیظ است که رنگ صورتی دارد. تا زمانی که کودک حداقل چهار پوشک در روز را خیس می‌کند، احتمالاً هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
سایر علل تغییر رنگ ادرار به قرمز
بیماری‌هایی که موجب دفع هموگلوبین و دفع میوگلوبین می‌شوند نیز ممکن است رنگ ادرار را قرمز کنند که نیاز به بررسی بیشتر دارد.
تشخیص خون در ادرار نوزادان و کودکان و درمان آن
بعد از مشاهدۀ علائم توسط والدین، پزشک کودک را معاینه می‌کند. سپس برای او آزمایشاتی را درخواست می-دهد تا تشخیص تایید شود. مهم‌ترین آن‌ها آزمایش ادرار است. موارد دیگری که پزشک درخواست می‌کند شامل آزمایش کشت ادرار برای بررسی عفونت، آزمایش خون و یا سونوگرافی سی تی اسکن و ام آر آی کلیه و سیستوسکوپی است. همیشه همۀ این موارد مورد نیاز نیستند و فقط با توجه به تشخیص پزشک درخواست می‌شوند.
- در آزمایش آنالیز ادراری به دو روش نوار ادرار و بررسی میکروسکوپی وجود خون در ادرار بررسی می‌شود. جواب آزمایش نمونه ادرار به پزشک کمک می‌کند تشخیص دهد که آیا تغییر رنگ ادرار به علت خون در ادرار کودکان است یا علت دیگری دارد. همچنین شکل خون خارج شده از ادرار نیز به تشخیص کمک می‌کند. به طور مثال اگر خون اول ادرار و به رنگ روشن باشد، یعنی از قسمت‌های پایینی دستگاه ادراری مثل مجرای ادراری خارج شده است. اما اگر تیره باشد و آخر ادرار خارج شود، به معنی وجود خونریزی در کلیه‌ها یا حالب‌هاست. حتی گاهی لختۀ خون به شکل لوله‌ای خارج می‌شود که نشان می‌دهد خون درون حالب لخته شده، به شکل حالب درآمده و خارج شده است.
- پزشک موارد دیگر مانند تب، درد در پهلو، لرز و فشار خون را بررسی می‌کند. در صورت نیاز کودک به نفرولوژیست یا متخصص کلیه ارجاع می‌شود. همچنین در موارد ضربه یا تصادف ارگان‌های دیگر بدن نیز بررسی می‌شوند. پزشک سابقۀ خانوادگی نوزاد را بررسی می‌کند. ممکن است او درخواست آزمایش جمع‌آوری ادرار 24 ساعته بدهد تا در آن مقدار خون، دفع پروتئین و کراتینین و کلسیم نیز بررسی شود.
- در بسیاری از موارد ادرار خونی در کودکان نیازی به درمان ندارد و خودبخود از بین می‌رود. ممکن است این موضوع فقط یک بار مشاهده شود و در معاینه، آزمایشات و سابقۀ خانوادگی مشکل خاصی دیده نشود. در این موارد پزشک بعد از مدتی آزمایش ادرار را مجدد برای نوزاد تجویز می‌کند. او می‌خواهد ببیند آیا خون در ادرار نوزاد وجود دارد یا به طور کامل از بین رفته. اگر بعد از تکرار آزمایش مجدد خون در ادرار کودک دیده شود نیاز به بررسی بیشتر توسط نفرولوژیست دارد. در موارد عفونت ادراری پزشک پس از تایید عفونت توسط کشت ادرار، آنتی‌بیوتیک مناسب را برای فرد تجویز می‌کند. ندرتا ممکن است دلیل خونریزی ادراری مشکل ساختاری باشد و نیاز به جراحی داشته باشد.
- از سوی دیگر، در ارتباط با خون در ادرار نوزاد، در سندروم خوشخیم خانوادگی خونریزی در ادرار نیز بررسی اعضای دیگر خانواده برای تایید تشخیص ضروری است اما نیازی به درمان ندارد. اگر پزشک به سندروم پوشک صورتی شک کند باید ادرار را از نظر وجود کریستال‌های اورات بررسی کند. این موضوع نیز نیازی به درمان ندارد. در موارد بیماری‌های ارثی و موارد جدی‌تر مثل گلومرولونفریت ممکن است نیاز شود از کلیۀ کودک بیوپسی گرفته شود تا تشخیص قطعی شود و درمان لازم انجام گیرد.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.