علائم برفک دهان نوزاد، عکس و درمان برفک دهان کودک

انتشار: مرداد ۱۳۹۹ | بروزرسانی: فروردین ۱۴۰۴
علائم برفک دهان نوزاد

برفک دهان، عفونتی شایع و بی‌خطر در نوزادان سالم است که توسط قارچ «کاندیدا آلبیکنز» ایجاد می‌شود. این قارچ در دهان به‌طور طبیعی وجود دارد، اما در صورت برهم خوردن تعادل باکتری‌ها و ضعف سیستم ایمنی نوزاد، بیش‌ازحد رشد کرده و باعث سفیدی زبان می‌شود. این پلاک‌های سفید با باقی‌مانده شیر اشتباه گرفته می‌شوند، اما پاک نمی‌شوند و ساییدن آن‌ها ممکن است خونریزی ایجاد کند. در ادامه، علائم و درمان آن را بیشتر توضیح خواهیم داد.

با نصب اپلیکیشن گهواره، قد و وزن کودک خود را روی نمودار بررسی کنید و از رشد مناسبش اطمینان یابید. روزانه متناسب با سن کودکتان ، پیام‌های مشاوره‌ تخصصی دریافت کنید و با توصیه‌های تغذیه‌ای و دستور پخت‌های مناسب، تغذیه سالم‌تری برای او فراهم کنید. همچنین، با بازی‌های مناسب و آزمون‌های دوره‌ای به تقویت هوش و مهارت‌های فرزندتان کمک کنید.

برفک دهان در نوزادان چیست؟

علائم برفک دهان نوزاد یک بیماری نوزاد است که می‌تواند در هنگام تولد یا کمی پس از به دنیا آمدن ایجاد شود. ابتلا به این عفونت در زمان تولد به علت انتقال قارچ آلبیکنز از مادری است که به عفونت قارچی واژن مبتلا است، زیرا نوزاد در هنگام تولد، از کانال زایمانی مادر عبور می‌کند و با عفونت قارچی واژن در تماس است. برفک دهانی در شیرخوران، ممکن است به علت انتقال قارچ از سینه مادر در هنگام شیردهی رخ دهد، مخصوصاً اگر مادر مبتلا به ماستیت کاندیدایی یا التهاب پستان باشد. در صورت عدم درمان مادر، ممکن است نوزاد دوباره به برفک دهان مبتلا شود. پس درمان نوزاد باید با درمان مادر همراه شود تا موثر باشد. 

آیا برفک دهان در تغذیه‌ی نوزاد اختلال ایجاد می‌کند؟

برفک دهان و سفیدی زبان نوزاد، معمولاً در هفته‌ها یا ماه‌های اول تولد به‌وجود می‌آید. در این زمان، تنها غذای نوزاد شیر است. نوزاد میل خود را به غذا از دست داده و ممکن است مشکلات تغذیه‌ای پیدا کند.

علت برفک دهان نوزاد

در بیشتر موارد، برفک دهان و حلق نوزادان طبیعی به شمار می‌رود اما در صورت شروع در سنین بالاتر، شدید بودن و عدم پاسخ به درمان، ممکن است به علت‌های زیر باشد:

  • نقص دستگاه ایمنی نوزاد
  • مصرف آنتی‌بیوتیک خاص توسط کودک
  • دیابت نوع یک کودک
  • استفاده از اسپری استنشاقی کورتون در بیماری آسم
  • کودک تحت شیمی درمانی یا رادیوتراپی

نشانه برفک دهان نوزاد

علائم برفک دهان نوزاد چیست

علائم برفک دهان در کودکان، می‌توانند ناگهانی ظاهر شوند و ممکن است در کودکان مختلف، متفاوت باشند. بعضی از شایع‌ترین نشانه‌های برفک دهان نوزاد به شرح زیراند:

  • سقف دهان نوزاد در این شرایط تغییر می‌کند. سفیدی سقف دهان نوزاد و پلاک‌های سفید در سقف دهان، سطح داخلی گونه و برفک روی زبان نوزاد که در عکس برفک زبان نوزاد مشخص است.
  • زیر بثورات سفید دهان، بافت قرمزی وجود دارد که ممکن است خونریزی داشته باشد.
  • قرمزی‌هایی اطراف پلاک‌های سفید دهان وجود دارد.
  • پلاک‌های سفید ممکن است دردناک باشند.
  • گوشه‌ی دهان یا زبان ممکن است ترک خورده و شکاف بردارند.
  • پلاک‌های سفید مانند باقی مانده شیر هستند اما نمی‌توان آن‌ها را پاک کرد.
  • برفک دهان نوزاد و گرفتگی صدا نیز گاهی با هم رابطه مستقیم دارند.

برای درک بیشتر وضعیت می‌توانید عکس برفک دهان کودک را جست‌وجو کنید.

تشخیص برفک دهان نوزاد

برای تشخیص خانگی، می‌توانید تصاویر برفک دهان نوزاد را در اینترنت جستجو کنید. علائم اصلی شامل برجستگی‌های سفید-خاکستری روی زبان و مخاط دهان است که با کندن آن‌ها نقاط خونریزی ظاهر می‌شود؛ این نشانه‌ها معمولاً به شناسایی برفک کمک می‌کنند. با این حال، حتماً با پزشک مشورت کنید، زیرا ممکن است با بیماری‌هایی مثل لوکوپلاکی، که خطوط سفید در کناره‌های زبان ایجاد می‌کند، اشتباه شود. پزشک با معاینه دهان نوزاد و گاهی گرفتن نمونه، تشخیص دقیق را انجام می‌دهد.

روش‌های درمان علائم برفک دهان نوزاد

برای برفک دهان نوزاد چی خوب است؟ در صورتی که علائم برفک دهان نوزاد، اختلالی در تغذیه نوزاد به وجود نیاورده باشد، به درمان ندارد. تنها در موارد شدید و پایدار دارو تجویز می‌شود. درمان مادر نیز باید همزمان با درمان نوزاد باشد تا از انتقال مجدد عفونت به او پیشگیری شود. درمان دارویی آن با قطره برای برفک دهان نوزاد مانند قطره نیستاتین، کلوتریمازول موضعی یا ترکیبی از فلوکونازول و ایتراکونازول برای حداقل ده روز انجام می‌شود. چون برفک دهان روی تغذیه نوزاد تاثیر دارد؛ در صورت ادامه علائم برفک، پزشک باید مطلع گردد.

قطره موضعی نیستاتین یک داروی برفک دهان نوزاد است. با این قطره، باید تمامی سطوح آسیب‌دیده دهان را آغشته کرد. می‌توانید برای این کار از قطره‌چکان یا گوش‌پاک‌کن استفاده کنید. برای برفک‌های حلق که به آن‌ها دسترسی ندارید، از گوش‌پاک‌کن استفاده کنید. دارو بلافاصله بعد از شیر یا با فاصله‌ی حداقل 30 دقیقه قبل از شیر به کودک داده ‌شود. قورت دادن دارو تاثیر مطلوبی برای کودک ندارد اما در عین حال بی‌ضرر است. این دارو به عنوان یک درمان قطعی برفک دهان نوزاد شناخته می‌شود. قطره کلوتریمازول برای برفک دهان نوزاد نیز همین خاصیت را دارد.

داروی دیگر، ژلی به نام میکونازول است که باید به داخل دهان نوزاد مالیده شود. حتماً از ژل میکونازول با دقت و به اندازه استفاده کنید. زیرا این ژل در صورت مصرف بیش‌از‌حد، ممکن است باعث خفگی نوزاد ‌شود. دقت کنید که این ژل برای تمام سطوح دهان است نه فقط زبان.

درمان‌های خانگی و درمان‌های سنتی برفک دهان نوزاد

برای رفع برفک دهان نوزاد می‌توان از انواع درمان خانگی برفک دهان در طب سنتی استفاده کنید:

  • با توجه به سن نوزاد (نوزاد تنها پس از 6-4  ماهگی اجازه مصرف غذایی غیر از شیر را دارد) پزشک ممکن است مصرف باکتری لاکتوباسیل را به‌صورت ماست در رژیم کمکی نوزاد تجویز کند. این ماست‌ها به ماست‌های پروبیوتیک معروف هستند. باور بر این است که باکتری لاکتوباسیل، تعادل میکروبی دهان را برقرار می‌سازد؛ در نتیجه برقراری این تعادل، قارچ‌های آلبیکنز فرصت رشد و ادامه حیات پیدا نمی‌کنند.
  • نمک می‌تواند در ضدعفونی دهان و درمان برفک دهان در نوزادان موثر باشد. مالیدن مقداری نمک یا آب نمک بر سطح زبان و مخاط دهان می‌تواند به کاهش التهاب دهان کمک کند. پس از استفاده از نمک، دهان را به خوبی بشویید.
  • عسل نیز می‌تواند از عفونی شدن زخم‌ها جلوگیری کند. البته این روش در کودکان زیر دو سال، ایجاد درد می‌کند و توصیه نمی‌شود.
  • می‌توانید آلوی بدون هسته‌ را له کرده و در پارچه‌ای بپیچید. سپس این پارچه را مثل پستانک در دهان نوزاد قرار دهید. این کار باعث کاهش التهاب می‌شود. توصیه می‌کنیم قبل از انجام درمان خانگی برفک دهان نوزاد، با پزشک مشورت کنید.
  • نگه داشتن و قرقره‌ی گلاب برای برفک دهان نوزاد نیز مفید است.

نکاتی که مادران باید رعایت کنند

  • مادر باید قبل از به‌دنیا آوردن فرزند، از نظر ابتلا به عفونت قارچی بررسی شود. علائم عفونت قارچی واژن شامل خارش و ترشحات سفید رنگ مانند پنیر است.
  • اگر در هنگام شیر دادن به نوزادتان، درد احساس کردید یا ترشحات سفید رنگی روی نوک سینه تشکیل شده؛ با پزشک درباره احتمال عفونت قارچی مشورت کنید.
  • بهتر است در سوتین خود از پد سینه‌ای استفاده کنید تا از عفونت نوک سینه جلوگیری شود.
  • اگر نوزادتان از شیشه شیر یا پستانک استفاده می‌کند، برای پیشگیری از بروز علائم برفک دهان نوزاد، مطمئن شوید که هیچ آلودگی‌ای در آن وجود ندارد.