چه موقع استفراغ نوزاد خطرناک است؟ بعد از استفراغ شیر بدهیم؟

تاریخ انتشار: تیر ۱۳۹۹ | تاریخ بروزرسانی: مهر ۱۴۰۳ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
بعد از استفراغ نوزاد چه کنیم؟

بسیاری از مادران می‌پرسند که بعد از استفراغ نوزاد چه کنیم؟ برخلاف نظر عموم که گمان می‌کنند شیرده‌ای به نوزاد بعد از استفراغ باید قطع شود شما باید فواصل شیردهی را کوتاه کنید. همچنین شما باید فرق استفراغ و رفلاکس را بدانید رفلاکس موضوع دیگری با دلایل مشخصی است که باید مورد بررسی قرار بگیرد. در این مقاله قصد داریم در مورد دلال شایع استفراغ و رفلاکس و نکاتی که باید بعد از آن رعایت کنید توضیح دهیم.

با نصب اپلیکیشن گهواره شما می‌توانید به ابزارهای کاربردی فرزندپروری مانند تغذیه نوزاد و مراقبت از او دسترسی پیدا کرده و با دیگر مادران تبادل نظر داشته باشید.

بعد از استفراغ کودک چه کنیم؟

بعد از بالا آوردن نوزاد چه کنیم پاسخ به این سوال تا حد زیادی به دلیل استفراغ بستگی دارد. اگر منظور شما این است که بعد از اینکه به نوزاد شیر می‌دهید و می‌خواهید آروغ او را بگیرید، همراه با آروغ مقداری از شیر مادر یا شیر خشک را هم بالا می‌آورد، باید دقت بیشتری کنید و به شکل صحیح‌تری به نوزاد خود شیر بدهید. اما اگر نوزاد حجم بیشتری از تغذیه (شیر) را به طور ناگهانی بالا می‌آورد و این اتفاق در مدت زمان طولانی هم رخ می‌دهد، باید پیگیری‌های پزشکی را به موقع انجام دهید و علت را بیابید و ببینید بعد از استفراغ بچه چه کنیم. 

بعد از استفراغ نوزاد چه کنیم

استفراغ نوزاد می تواند در وزن‌گیری نوزاد در ماه اول موثر باشد. بنابراین اگر می پرسید که برای وزن‌گیری نوزاد چه باید کرد؟ باید بگوییم که تا جای ممکن باید استفراغ نوزاد را کنترل کنید. 

بعد از استفراغ کودک چه باید کرد؟ در صورتی که بالا آوردن نوزادان به علت رفلاکس معده است، نکات زیر را رعایت کنید:

  • فواصل زمانی شیر نوزاد را کمتر و کوتاه‌تر کنید. مثلا به جای اینکه هر دو ساعت 15 دقیقه شیر بدهید، هر یک ساعت حدود 8 دقیقه شیر بدهید. 
  • به شکل نگهداری در آروغ گرفتن نوزاد دقت کنید. طوری نوزاد را نگه ندارید که به معده او فشار وارد شود. 
  • دقت کنید که نوزاد در هنگام شیر خوردن تمام هاله پستان را در دهان بگیرد. به این ترتیب هوای کمتری می‌بلعد. هر چه هوای کمتری بلعید شود، معده او احساس راحتی بیشتری می‌کند. 

*علائم و روشهای درمان رفلاکس پنهان در کودکان

دلیل استفراغ نوزاد بعد از خوردن شیر خشک

در تغذیه کودک با شیر خشک احتمال بلعیدن هوا به مراتب بسیار بیشتر از خوردن شیر مادر است. هوای بیش از حد در معده می‌تواند باعث ناراحتی یا نفخ یا باعث سکسکه نوزاد شود و باعث استفراغ شود. آروغ زدن نوزاد بلافاصله پس از تغذیه با شیر خشک می‌تواند به جلوگیری از این امر کمک کند.

آیا بعد از استفراغ نوزاد شیر بدهیم ؟

در بیشتر موارد، مدت کوتاهی پس از استفراغ نوزاد، می‌توانید شیر بدهید. این به جلوگیری از کم آبی کودک کمک می‌کند. در برخی موارد بهتر است قبل از تلاش مجدد برای شیر دادن به نوزاد کمی صبر کنید. اگر به فرزندتان داروهایی مانند مسکن‌های درد و تب می‌دهید، کمی صبر کنید تا داروها بالا آورده نشوند.

فرق استفراغ با ریفلاکس فیزیولوژیک

حتی قبل از اینکه بدانید بعد از تهوع نوزاد چه کنید باید علت را تشخیص دهید. تشخیص استفراغ با ریفلاکس فیزیولوژیک و یا تشخیص رفلاکس شدید در نوزادان کار سختی است. اگر نمی‌توانید این عارضه را به درستی تشخیص دهید، از پزشک یا پرستار کمک بگیرید. استفراغ شدید در نوزادان تازه متولد شده گاهی دلالت بر بیماری‌های خطرناک و جدی دارند که باید حتما بررسی و پیگیری شوند. استفراغ در حالت شدید و غیر عادی و عفونت‌های شیرخوارگی در نوزادان تازه متولد شده می‌توانند به علت انسداد یا تنگی معده یا روده باشد. لذا این موضوع را جدی بگیرید.

* برای ثبت نام در کاملترین دوره مراقبت از نوزاد و کسب اطلاعات بیشتر کلیک نمایید:👈 دوره جامع مراقبت از نوزاد 

فرق استفراغ با ریفلاکس فیزیولوژیک

به عنوان یک مادر باید بدانید که کودک دچار رفلاکس (استفراغ عادی) شده است یا به هر علتی استفراغ او بیشتر از حد یک رفلاکس فیزیولوژیک است. اگر بدانیم که دستگاه گوارش نوزادان حساسیت‌های خاص خود را دارد، بهتر می‌توانیم تشخیص دهیم که بعد از استفراغ نوزاد چه کنیم. شما باید بتوانید طبیعی بودن یا غیر طبیعی بودن بالا آوردن نوزادان را تشخیص دهید. این موضوع به همان اندازه که می‌تواند عادی و بی خطر باشد، به همان اندازه هم ممکن است خطرساز و جدی باشد. 

بد نیست بدانید که عدم کفایت دریچه ی بین مری و معده نوزاد ، شایع‌ترین و اصلی ترین علت استفراغ است؛ حتی اگر از بهترین غذا‌ها برای وزن گیری نوزاد هم استفاده کنید، استفراغ در نوزادان مشکل شایع و معمولا غیر جدی است. با توجه به اینکه در محل اتصال مري به معده دريچه‌ اسفنكتر وجود دارد و  اين دريچه در نوزادان بر خلاف بزرگسالان بسيار شل است، بنابراین بالا آوردن شیر در نوزادان می‌تواند تا حدودی عادی باشد. زیرا دریچه اسفنکتر بعد از شير خوردن نوزاد به‌طور كامل بسته نمی‌شود و همین امر منجر مي‌شود شير از معده به مري و نهايتا به حلق برگشت پيدا كند. این اتفاق کاملا طبیعی است و به مرور زمان کمتر می‌شود و از بین می‌رود. این حالت همان رفلاکس فیزیولوژیک است. معمولا از 1 تا 4 ماهگی نوزاد در اوج است و تا یک سالگی برطرف می‌شود. اگر این حالت بیشتر از 24 ماه طول بکشد، باید بررسی‌های پزشکی انجام شود. 

اما در صورتی که حجم بالا آوردن نوزادان و تعداد دفعات بالا آوردن بیشتر از حد معمول باشد، باید با پزشک مشورت شود و بررسی های تخصصی انجام شود. 

*درمان رفلاکس با شربت فاموتیدین برای نوزاد 

شایع‌ترین علل استفراغ در نوزادان و کودکان زیر دو سال چیست؟

برای درمان استفراغ در کودکان زیر 2 سال باید به دنبال علت آن باشید. مهمترین علت آن عبارت است از:

  • گاستروانتریت گاستروانتریت که همان بیماری اسهال و استفراغ است که شیر با شدت و فشار همزمان از دهان و بینی خارج میشود و اغلب ویروسی است و یا در اثر مسمومیت غذایی رخ میدهد. همچنین گاهی اوقات استفراغ همراه با تب ناشی از عفونت گلو یا گوش، عفونت مجاری ادراری و مننژیت است که حتما باید علت آن بررسی و درمان شود.
  • آلرژی غذایی 
  •  ریفلاکس معده به مری،که معمولا شیر از گوشه دهان به خارج سرازیر میشود.
  • تنگی دریچه ی خروجی معده (پیلور) که اغلب حوالی یک ماهگی بروز میکند
  • انسداد یا تنگی در مسیر گوارشی.

بعد از استفراغ نوزاد ، با هر علتی که داشته باشد بهتر است مدتی شیردهی مجدد انجام نشود ، اگر علت ریفلاکس بوده و حجم کمی از شیر برگشته که نیاز به شیردهی مجدد نیست و حتی ممکن است ناشی از پرخوری نوزاد باشد، اگر استفراغ حجیم باشد بهتر است مدتی بعد کودک را با حجم بسیار کم شیر تغذیه کنید تا در صورت عدم تحمل شیر و استفراغ مجدد ، برای بررسی و درمان اقدام کنید 

گاهی بالا اوردن نوزاد تازه متولد شده به صورت شیر پنیری انجام می‌شود. این می‌تواند به دلیل عدم کامل شدن سیستم گوارش باشد و با بزرگ شدن درمان استفراغ نوزاد خود به خود انجام می‌شود.

بعد از شش ماهگی غذاهای کمکی آغاز می‌شوند. در بیشتر موارد  علت بالا آوردن کودک شش ماهه بعد از خوردن غذای جامد به این خاطر است که سیستم گوارش آنها هنوز به به طور کامل آماده‌ی پذیرش نیست یا از غذاهای سنگینی برای شروع استفاده کرده‌اید. در این زمان بعد از حالت تهوع نوزاد چه کنیم؟ سعی کنید با غذاهای سبک‌تر شروع کنید و حجم کنترل شده و کمتری را در شروع به کودک بدهید.

*بهترین شربت برای استفراغ کودکان چیست

چکار کنیم نوزاد شیر بالا نیاورد 

کنترل رفلاکس نوزادان

  • نوزاد و کودک خود را به پرخوری عادت ندهید. کمتر خوردن و به دفعات خوردن به معده اجازه فعالیت و کار بهتر و بیشتری می‌دهد و به این ترتیب کودک و نوزاد کمتر دچار عارضه استفراغ می‌شود. 
  • سرفه در شیرخواران کم سن میتواند منجر به بالا آوردن محتویات معده شود، علت سرفه بایستی مشخص ودرمان شود 
  • بهتر است بعد از شیر خوردن ،نوزاد را در حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه در حالت عمودی در آغوش نگه دارید، و هنگام خواب نیز سر و سینه ی نوزاد بالاتر قرار گیرد .

اگر این ترفندها را به خوبی به یاد بسپاریم، به این معنی است که می‌دانیم بعد از استفراغ نوزاد چه کنیم. چنانچه یاد بگیریم که بعد از استفراغ کودک چه کنیم، نگرانی‌های کمتری خواهیم داشت و به موقع کارهای لازم را انجام خواهیم داد.

*چگونه باد شکم نوزاد را بگیریم + معرفی روشهای موثر 

چه زمانی استفراغ نوزاد نیاز به پیگیری دارد؟

چه موقع استفراغ نوزاد خطرناک است یا استفراغ نوزاد تا چه حد طبیعی است؟ به طور کلی علت استفراغ نوزاد بعد از شیر خوردن یا علت بالا آوردن غذای کمکی در نوزادان باید بررسی شود. اگر استفراغ با موارد زیر همراه است باید به پزشک مراجعه کنید:

  • زمانی که نوزاد با مشکل کاهش وزن، شیر نخوردن و تب روبه‌رو باشد. 
  • زمانی که نوزاد در تنفس مشکل پیدا می‌کند. 
  • چنانچه استفراغ نوزاد بیشتر از 6 ساعت طول بکشد. 
  • چنانچه نوزاد یا کودک هیچ نوع مایعات خوراکی و یا شیر را قبول نکند. 
  • وقتی نشانه‌های کم آبی بدن در نوزاد و کودک دیده شود؛ از جمله چشم‌های گود رفته، ادرار بسیار غلیظ زرد تیره و کم حجم یا عدم دفع ادرار در طول ۶ تا ۸ ساعت، گریه ی بدون اشک، خشکی دهان و لب ها، بی قراری ویا بی حالی و گودرفتن چشم ها.
  • زمانی که استفراغ همراه با خون یا ماده زردرنگ صفرا است. 
  • زمانی که گریه‌های نوزاد کم نمی‌شود. 
  • چنانچه شکم نوزاد ورم کرده باشد و به لمس حساس باشد. این حالت می‌تواند ناشی از تجمع مایع یا گاز معده، انسداد روده، فتق یا دیگر مشکلات دستگاه گوارش باشد. 
  • چنانچه کودک یا نوزاد نیم ساعت بعد از تغذیه استفراغ مدام و همراه با فشار داشته باشد. در این حالت عارضه تنگی پیلور محتمل است. 
  • اگر سر کودک ضربه بخورد و او بیشتر از یک بار استفراغ کند. در این حالت احتمال صدمه مغزی وجود دارد. 
  • زمانی که نوزاد نشانه‌ای از زردی داشته باشد. 
  • اگر نوزاد یک ماده سمی را بلعیده باشد. 
  • اگر نوزاد 6 تا 8 ساعت پوشک خود را خیس نکرده باشد. لب و دهان خشک داشته باشد، گریه بدون اشک (نوزادان بیشتر از یک ماه) داشته باشد، بی حال باشد و ادرار زرد تیره داشته باشد. 

*دلایل استفراغ رنگی در کودکان چیست و چه باید کرد

انواع رفلاکس

در نهایت بد نیست در قالب موضوع بعد از استفراغ نوزاد چه کنیم، به موضوع انواع رفلاکس در نوزادان نیز اشاره کوتاه و اجمالی داشته باشیم. زیرا این عارضه یک عارضه شایع است که تقریبا تمام مادرها با آن روبه‌رو می‌شوند. 

رفلاکس در نوزادان یا به صورت آشکار است و یا به صورت پنهان که هر کدام علامت و نشانه‌های خود را دارد. 

نشانه‌های رفلاکس آشکار

  • آبریزش مداوم از لب‌ها
  • خروج شیر از گوشه لب
  • بی قراری
  • بیقراری در نوزاد حین شیر خوردن یا بلافاصله بعد از آن
  • خروج شیر هضم نشده از گوشه ی لب ،بعد از تغذیه
  • آبریزش مداوم از دهان
  • بی قراری و کشیدن سر به عقب هنگام شیر خوردن و یا امتناع از شیر خوردن.
  • اختلال در خواب
  • اختلال در وزنگیری
  • بروز مشکلات تنفسی 
  • بالا اوردن نوزاد بعد شیر خوردن ؛ منظور استفراغی است که همراه با محتویات معده است و حتی ممکن است استفراغ نوزاد از بینی نیز رخ دهد.

نشانه های رفلاکس نوزاد

رفلاکس پنهان شامل تمام علایم فوق میشود بدون خروج شیر از دهان، که در صورت شک به تشخیص معمولا یک دوره درمان ریفلاکس تجویز میشود و پاسخ به درمان بررسی میشود، نوزاد به دفعات از خواب بیدار ‌می‌شود، ممکن است به رفلاکس پنهان دچار باشد. یادآوری می‌کنیم که مهمترین نشانه رفلاکس پنهان این است که کودک استفراغ نمی‌کند، اما محتویات معده برمی‌گردد و مری نوزاد را اذیت می‌کند و باعث بدخوابی ها و بی قراری های نوزاد می‌شود. 

*علت پاشیدن استفراغ نوزاد چیست + روشهای درمانی

کلام آخر

اگر بدانیم بعد از استفراغ نوزاد چه کنیم بهتر، سریع‌تر، به موقع و موثرتر می‌توانیم این عارضه را کنترل و درمان کنیم. یادآوری می‌کنیم که رفلاکس و استفراغ را با کولیک نوزادی هم اشتباه نگیرید. زیرا هر کدام مقوله‌ای جدا از هم هستند.