علائم رفلاکس پنهان در نوزادان | تشخیص و درمان رفلاکس پنهان
رفلاکس پنهان نوزاد کمی با رفلاکس شایعی که در نوزادان می‌بینیم تفاوت دارد، از این نظر که محتویاتش خارج نمی‌شود. به علت این تفاوت، پزشک در تشخیص و درمان قطعی رفلاکس پنهان نوزاد با مشکل مواجه می‌شود. در ادامه بیشتر توضیح می‌دهیم که برای رفلاکس پنهان نوزاد چه کنیم.
پادکست خلاصه مقاله علائم رفلاکس پنهان نوزاد:
با نصب اپلیکیشن گهواره، قد و وزن کودک خود را روی نمودار بررسی کنید و از رشد مناسبش اطمینان یابید. روزانه متناسب با سن کودکتان ، پیام‌های مشاوره تخصصی دریافت کنید و با توصیه‌های تغذیه‌ای و دستور پخت‌های مناسب، تغذیه سالم‌تری برای او فراهم کنید. همچنین، با بازی‌های مناسب و آزمون‌های دوره‌ای به تقویت هوش و مهارت‌های فرزندتان کمک کنید.
علت رفلاکس پنهان نوزادان
قبل از پرداختن به موضوع رفلاکس پنهان نوزاد، لازم است بدانید پس از تولد، دستگاه گوارش نوزاد کاملاً تکامل پیدا نکرده و به زمان نیاز دارد. به‌طور مثال، در محل اتصال مری به معده، دریچه‌ی عضلانی وجود دارد که مانع برگشت محتویات معده به مری می‌شود. این دریچه در نوزادان، مخصوصاً نوزادان نارس، هنوز کامل نشده و موجب بازگشت شیر به مری و دهان می‌شود. به علت مخلوط شدن شیر با اسید معده، سوزش معده، مری و گلو و بی‌قراری نوزاد رخ می‌دهد. به این حالت، رفلاکس معده نوزاد می‌گویند. به‌علاوه، نوزاد تا قبل از شش ماهگی، عمدتاً به حالت خوابیده به پشت قرار دارد و جاذبه کمکی به نگه داشتن غذا در معده نمی‌کند. همچنین غذای اصلی نوزاد در این سن، مایع است. این دو مورد باعث تشدید ریفلاکس نوزاد می‌شوند. رفلاکس معمولاً با علائم قابل مشاهده مثل بالا آوردن غذا همراه است.
* مقاله رفلکس مورو را مطالعه کنید.
رفلاکس پنهان چیست؟
رفلاکس پنهان نوزاد یا رفلاکس حلقی-حنجره‌ای، حالتی است که محتویات اسیدی معده، از دهان خارج نشده و دوباره به معده بازمی‌گردد. به همین دلیل، تشخیص آن مشکل‌تر از رفلاکس معمولی است. در رفلاکس پنهان نوزاد، محتویات خارج شده از معده، ممکن است به حنجره و مجرای بینی راه پیدا کرده و به بافت آن ناحیه آسیب بزند. در طولانی‌مدت ممکن است باعث ناراحتی تنفسی و بی‌قراری کودک هم بشود.
علائم رفلاکس پنهان در نوزادان
رفلاکس پنهان نوزاد، بیشتر به گلو و مجاری تنفسی آسیب می‌زند. نشانه‌های رفلاکس پنهان نوزاد در هر کودکی، متفاوت است اما رایج‌ترین علائم رفلاکس پنهان نوزادان عبارتند از:
- مشکلات تنفسی مثل خس‌خس سینه یا تنفس صدادار، آپنه یا قطع تنفس به مدت چند ثانیه
- سرفه مزمن نوزاد
- گرفتگی بینی
- حالت استفراغ و عق زدن، استفراغ نوزاد از بینی (رفلاکس نوزاد بدون استفراغ نیز ممکن است)
- بیماری‌های مزمن تنفسی مثل التهاب مجاری تنفسی و آسم (رفلاکس نوزاد و عفونت ریه می‌توانند به هم مرتبط باشند.)
- عفونت گوش میانی به دلیل راه داشتن حلق به گوش از طریق شیپور استاش
- تف کردن، ترشح زیاد بزاق و عبور بیشازحد ترشحات از پشت حلق
- ارتباط رفلاکس پنهان و شیر نخوردن نوزاد و مشکل در شیردهی نوزاد
- رفلاکس پنهان و عدم وزن گیری نوزاد، وزن‌گیری نامناسب و کاهش وزن بی‌دلیل
- گرفتگی صدا
- بی‌خوابی و بی‌قراری
- مزه‌مزه کردن دهان
- پریدن بیشازحد غذا در گلو
عوارض رفلاکس پنهان در کودکان، بسته به شدت آن می‌تواند متفاوت باشد.
تشخیص رفلاکس پنهان نوزاد
پزشک برای تشخیص رفلاکس پنهان نوزاد، ممکن است آزمایش‌های مختلفی را تجویز کند. دفعات استفراغ و حجم آن، علائمی مثل بی‌قراری، گریه، سکسکه، تلاش برای تنفس یا تغییر رنگ صورت حین غذا خوردن، ناراحتی بدون دلیل و ناتوانی در غذا خوردن را به پزشک اطلاع دهید. پزشک وزن‌گیری نوزاد را هم بررسی می‌کند. در صورت نیاز، ممکن است از بررسی‌های مثل سونوگرافی و در موارد محدودتر از پی اچ متری (مانومتری مری) برای تعیین شدت اسیدیته مواد غذایی موجود در مری، سنتی گرافی، اندوسکوپی و رادیوگرافی باریم نیز استفاده کند تا تشخیص‌های دیگر مثل حساسیت را رد کند و به تشخیص قطعی برسد.
* مقاله شربت فاموتیدین برای کودکان را مطالعه کنید.
پیشگیری و درمان غیردارویی رفلاکس پنهان نوزاد
برای درمان رفلاکس پنهان نوزاد چه باید کرد؟ با رعایت نکات ساده‌ی زیر، شما می‌توانید تا حد زیادی رفلاکس پنهان کودک دلبندتان کاهش دهید و به او کمک کنید.
- در دوران شیردهی، از مصرف موادی که ممکن است باعث حساسیت در کودک شوند، خودداری کنید. از جمله این مواد می‌توان به ادویه‌ها، غذاهای اسیدی مانند مرکبات و گوجه‌فرنگی اشاره کرد.
- درصورت حساسیت نوزاد به شیرخشک و عدم تحمل، با مشورت پزشک، مناسب‌ترین شیر خشک را برای او تهیه کنید.
- تا جای ممکن، کودک را حدود 30 دقیقه بعد از شیردهی نخوابانید و آروغ کودک را بعد از شیردهی بگیرید.
- باید اصول غذا دادن به نوزاد رفلاکسی را به طور کامل بدانید. در شیردهی با شیشه از سرشیشۀ مناسب با دهان کودک استفاده کنید و شیشه را طوری نگه دارید که نوک آن هوا نگیرد.
- حجم شیر در هر وعده را کم کنید و تعداد دفعات شیردهی به نوزاد را افزایش دهید.
- هنگام شیردهی، نوزاد را به حالت شیب‌دار در آغوش بگیرید.
- از استعمال دخانیات اطراف مادر و کودک بپرهیزید.
- هنگام خواباندن نوزاد، حتی با وجود رفلاکس، او را همیشه به پشت بخوابانید و سعی کنید نوزاد را به شکم نخوابانید زیرا امکان خفگی در این حالت بالاتر است.
- مراقب عوارض درمان نکردن رفلاکس نوزاد باشید، زیرا عدم رفلاکس پنهان نوزاد، می‌تواند به عوارضی مثل عفونت ریه، علائم مشکلات ریوی در نوزاد، التهاب مزمن حنجره و سرفۀ مزمن ختم شود. به همین دلیل این موضوع را جدی بگیرید و برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید.
* مقاله آیا بعد از استفراغ نوزاد شیر بدهیم را مطالعه کنید.
درمان رفلاکس پنهان با دارو
اگر درمان خانگی رفلاکس پنهان نوزاد جواب ندهد، باید سراغ درمان دارویی رفلاکس پنهان در نوزادان بروید. خوشبختانه چندین داروی رفلاکس پنهان نوزاد وجود دارد. رایج‌ترین درمان رفلاکس مخفی نوزاد، داروهایی از جمله Zantac برای نوزادان (مسدودکننده H2 – رانیتیدین) یا Prevacid برای نوزادان (مهارکننده پمپ پروتون - لانزوپرازول) هستند.
همچنین آنتی‌اسیدهای OTC مناسب برای درمان رفلاکس پنهان در کودکان شامل آنتی رفلاکس اس امپرازول، میلانتا، مالوکس و تومز می‌شود. به‌خاطر داشته باشید میلانتا و مالوکس را می‌توان به نوزادان بزرگتر از یک ماه داد اما تومز برای افراد زیر 1 سال توصیه نمی‌شود. شکل مصرف این داروها نیز با هم متفاوت است؛ مثلاً میلانتا به شکل مایع برای درمان رفلاکس پنهان شدید نوزاد استفاده می‌شود که می‌توانید آن را با آب یا با شیر خشک کودک خود مخلوط کنید. پزشک اطفال ممکن است شکل قرص جویدنی را تجویز کند که باید آن را به صورت پودر ریز خرد کرده و با شیر خشک کودک خود مخلوط کنید.
اگر پزشک اطفال تجویز آنتی‌اسید را برای نوزادتان توصیه کند، دوز مناسب را بر اساس وزن، سن و سایر عوامل تعیین خواهد کرد. به عنوان مثال، در حالی که می‌توان میلانتا را حداکثر سه بار در روز مصرف کرد، ممکن است پزشک دوز متفاوتی را تجویز کند. به طور کلی، آنتی‌اسیدها نباید بیش از دو هفته استفاده شوند. همیشه برچسب دارو را با دقت مطالعه کنید و در صورتی که علائم رفلاکس نوزادتان پس از دو هفته برطرف نشد، با پزشک مشورت کنید. سرعت بهبودی بسته به شدت رفلاکس و نوع درمان انتخابی متفاوت خواهد بود.
درمان رفلاکس پنهان نوزاد در طب سنتی
دو داروی گیاهی رفلاکس پنهان نوزاد، نعنا و بابونه هستند. یک قاشق چای‌خوری از بابونه را در آب جوش ریخته و اجازه دهید تا 10 دقیقه دم بکشد، بعد سرد کنید. از این مخلوط روزانه یک تا 2 قاشق چای‌خوری، به کودک بدهید. خود مادر نیز می‌تواند برای درمان رفلاکس پنهان نوزاد، دو فنجان از چای بابونه بنوشد. جوشانده نعنا نیز به همین صورت به درمان رفلاکس پنهان معده نوزاد کمک می‌کند.
رفلاکس پنهان نوزاد کی خوب می‌شود؟
مدت زمان بهبود رفلاکس پنهان در نوزادان متفاوت است. با این حال، این مشکل معمولاً قبل از ۸ هفتگی ظاهر شده و تا یک‌سالگی بهبود می‌یابد. در صورتی که علائم ادامه پیدا کند، بهتر است برای بررسی‌های دقیق‌تر و یافتن درمان مناسب با پزشک مشورت کنید.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.