بهترین روش ختنه کردن نوزاد

 

برای انتخاب بهترین روش ختنه نوزادان پسر نیاز به مطالعه و آگاهی دارید؛ ختنه کردن نوزاد پسر سنت پسندیده‌ای است که در شرع مقدس ما واجب گردیده است و از این گذشته سال‌ها است که منافع بهداشتى آن از نظر علمى نیز ثابت گردیده است. از جمله این منافع پیشگیرى از عفونت ادرارى است. ختنه کردن، برىدن مقدارى از پوست اضافى سر آلت تناسلى مردان است که به ‌وسیله یک عمل جراحى کوچک و ساده به سه روش ختنه با حلقه ، بخیه و لیزر انجام می‌شود. هنگامی‌که تصمیم به ختنه کردن نوزاد خود گرفتید، این موضوع را با پزشک متخصص مطرح کنید و از او بخواهید که انواع روش های ختنه را برایتان توضیح دهد. گاهی ختنه نوزادان توسط متخصصان زنان انجام می‌شود که چندان منطقی به نظر نمیرسد و بهتر است ختنه توسط متخصصان اطفال، ارولوژیست های کودکان و جراحان کودکان انجام شود. متخصص اطفال بعد از معاینه نوزاد شما تصمیم می‌گیرد که آیا می‌تواند ختنه شود یا نه. در این مقاله درباره انواع روش های ختنه و مراقبت های بعد از ختنه به روش جراحی و حلقه صحبت کرده‌ایم.

بهترین زمان ختنه نوزاد

به جز مسئله بهترین روش ختنه کودک، بهترین سن برای ختنه نوزاد نیز مسئله مهی است. در مورد سن مناسب ختنه کردن پسران، نظرات گوناگونى ابراز شده است؛ ولى امروزه توصیه می‌شود که اىن عمل در ابتدای دوران شیرخوارگی انجام شود. بهترين سن براي ختنه 40 روز پس از تولد تا 3 ماهگی می‌باشد؛ اما ختنه برای نوزادانی که شرایط پزشکی خاصی دارند (مانند هموفیلی یا بیماری فون ویلبراند و غیره) به تأخیر می‌افتد.

چنانچه این عمل به تأخیر افتد بهتر است قبل از دو سالگی انجام شود. عقیده بعضى از پزشکان بر این است که بهتر است از ختنه کردن کودک در سنین بین 2 تا 5 سالگى خوددارى شود. به‌ این ‌علت که این سنین، سن توجه کودک به آلت تناسلى خویش است و ممکن است انجام ختنه در اىن سنین در آینده فرد را با مشکلاتی مواجه سازد.

ختنه نوزاد چگونه انجام می‌شود؟

در روش حلقه و گاهی در ختنه به روش جراحی آلت تناسلی نوزاد پسر و پوست اطراف آن قبل از شروع عمل با مواد ضدعفونی‌کننده کاملاً تمیز می‌شوند. نوزاد بر روی صندلی‌های پلاستیکی خاصی قرار می‌گیرد که او را در محلی ایمن نگه می‌دارد. معمولاً از بی‌حسی موضعی برای بی‌حس کردن آلت تناسلی در محل برش استفاده می‌شود، این بی حسی می‌تواند یک کرم بی‌حس‌کننده باشد یا دارویی که با استفاده از یک سوزن کوچک در آلت تناسلی تزریق می‌شود؛ کودک معمولا در هنگام ختنه بیدار است. 

برای کاهش درد ختنه در نوزادان، از چندین روش ایمن و مؤثر استفاده می‌شود. پرستار معمولاً یک پستانک قندی به نوزاد شما می‌دهد که کاهش بیشتر استرس و ناراحتی نوزادکمک می‌کند. نشان داده شده است که این پستانک پریشانی نوزاد را کاهش می‌دهد. گاهی اوقات برای کاهش درد ختنه بعد از عمل، برای نوزاد استامینوفن تجویز می‌شود. قنداق کردن نوزادان نیز ممکن است به آن‌ها احساس بهتری بدهد اما باید دقت داشت که محل ختنه به خصوص در روز اول پوشک شل بسته شود و به آلت فشار وارد نگردد.

انواع روش‌های ختنه

احتمالا در میان انواع روش‌های ختنه، برای انتخاب بهترین روش ختنه در نوزادان کمی گیج شده‌اید. باید بدانید که روش‌های مختلفی برای این عمل جراحی وجود دارد که برخی از آن‌ها امروزه منسوخ شده‌اند. متداول‌ترین روش‌های ختنه کردن نوزاد، ختنه کردن نوزاد با حلقه و ختنه به روش جراحی یا بخیه می‌باشد. حتماً می‌پرسید ختنه با حلقه بهتر است یا بخیه؛ نمی‌توان به این سؤال یک پاسخ قطعی داد، زیرا هر یک از این دو روش در شرایط خاصی بر دیگری مزیت دارند. در ادامه بیشتر خواهید دانست:

• ختنه كردن نوزاد با حلقه (Ring or Plastibell)

ختنه کردن نوزاد با حلقه یکی از متداول‌ترین و بهترین روش ختنه برای نوزاد است. در این روش، یک حلقه پلاستیکی روی نوک آلت قرار داده می‌شود. سپس با نخ یک گره بر روی حلقه زده می‌شود. مراحل افتادن حلقه ختنه 3 تا 10 روز طول می‌کشد. ابتدا پوست بالای نخ سیاه می‌شود و همراه با حلقه پلاستیکی می‌افتد. ختنه كردن نوزاد با حلقه معمولاً برای قبل از 4 ماهگی نوزادان مناسب است؛ البته بسته به مهارت پزشک و شرایط کودک تا دو سالگی هم قابل انجام است. می‌توانید فیلم ختنه با روش حلقه را در نت مشاهده کنید و با این روش ختنه به خوبی آشنا شوید. 

آیا ختنه با حلقه درد دارد؟

یکی از روش های بسیار پرکاربرد و مناسب ختنه نوزاد، ختنه با حلقه است. ختنه با حلقه رینگ پلاستیکی که در اصطلاح پزشکی به آن Plastibell نیز گفته می‌شود، در کنار روش جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بسته به نظر پزشک و تصمیم والدین ختنه یا به روش جراحی و یا به روش حلقه انجام می‌شود. 

مهمترین مزیت ختنه با حلقه خطر بسیار کمتر آن در مقایسه با روش جراحی و یا سنتی است. معمولا از روش ختنه با حلقه برای نوزادان بیشتر از سه ماه استفاده می‌شود. ختنه با حلقه نسبت به روش جراحی یا همان روش سنتی دوران نقاهت و مراقبت‌های کمتری نیاز دارد و در عین حال میزان خونریزی و احتمال ابتلا به عفونت نیز در این روش ختنه تا حدود زیادی کاهش پیدا می کند. 

به هر حال ختنه به روش حلقه نیز درد دارد، اما درد آن در مقایسه با روش جراحی کمتر است و معمولا خونریزی کمی دارد یا اصلا بدون خونریزی است. 

• ختنه به روش جراحی (ختنه به روش سنتی)

ختنه به روش جراحی قدیمی‌ترین روش ختنه کردن نوزاد است. معمولا در صورتی‌ که شیرخواران در چند ماه اول زندگی ختنه نشوند، پزشک بعد از 6 ماهگی از این روش استفاده خواهد کرد. روش سنتی ختنه که به روش بخیه نیز معروف است، با بریدن پوست ناحیه ختنه‌گاه و سپس بخیه زدن آن انجام می‌شود؛ بنابراین در پاسخ به این سؤال که ختنه با حلقه بهتر است یا بخیه باید بگوییم که تفاوت این دو روش بیشتر در این است که روش سنتی در سنین بالاتر مناسب است و ختنه کردن نوزاد با حلقه بیشتر مناسب سنین پایین تر می‌باشد.

احتمالاً در مورد ختنه كردن نوزاد با ليزر نیز شنیده‌اید؛ ختنه با لیزر درواقع همان ختنه به روش جراحی است که در آن برش‌ها به‌جای چاقوی جراحی، با کاتر انجام می‌شود. با این‌ وجود باید بدانید که خطرات ختنه با لیزر از روش سنتی بیشتر است و مراقبت بعد از ختنه لیزری اهمیت بیشتری دارد، زیرا احتمال بیشتری برای خونریزی بعد از ختنه وجود دارد؛ و به همین دلیل از طرف متخصصین این زمینه کمتر توصیه می شود.

از دیگر انواع روش های ختنه می‌توان ختنه با کلامپ موگن (Mogen) و ختنه با کلامپ گومکو (Gomco) را نام برد. این روش‌ها امروزه دیگر متداول نیستند. در ایران به این نوع از ختنه‌ها، ختنه با کلیپس نقره‌ای نیز گفته می‌شود.

ختنه نوزاد با حلقه بهتر است یا بخیه؟

ختنه به دو روش جراحی و حلقه مزایا و عوارض مخصوص به خود را دارند؛ یکی از عوارضی که در مورد ختنه می‌توان به آن اشاره کرد خونریزی است که در روش جراحی بیشتر اتفاق می‌افتد. گاهی ممکن است در زمان ختنه با بی‌احتیاطی بخشی از سر آلت نیز بریده شود که این نیز در روش اول بیشتر دیده می‌شود.

گاهی نیز ممکن است چسبندگی‌های بعد از عمل اتفاق بیفتد و کودک را از لحاظ ادرار دچار مشکل کند. در روش حلقه نیز ممکن است پوست به اندازه کافی برداشته نشود یا برعکس به مقدار زیاد برداشته شود یا با جابه‌جا شدن حلقه در ادرار کودک فشار ایجاد شود.

گفته می‌شود اگر پزشک مهارت کافی برای انجام ختنه به روش حلقه را داشته باشد، این روش بهتر از روش جراحی است؛ زیرا بر خلاف روش ختنه به روش جراحی یا ختنه سنتی در ختنه به روش حلقه از بخیه استفاده نمی‌شود. با این وجود نمی‌توان یکی از روش‌های ختنه را بهتر از بقیه دانست، زیرا هر متخصص و پزشکی در یکی از این روش‌ها مهارت دارد و آن را خوب انجام می دهد؛ بنابراین مهم این است که کدام روش ختنه را چه پزشکی و به چه میزانی از مهارت و تجربه انجام دهد. 

مزایای ختنه به روش سنتی؟

اگر به دنبال این هستید که بهترین روش ختنه از نظر طب سنتی را بیابید یا فواید ختنه به روش سنتی را بدانید، باید بگوییم که توصیه خاصی در طب سنتی در این مورد وجود ندارد. در واقع بهترین روش ختنه همان روشی است که پزشک انتخابی شما در آن مهارت دارد. بنابراین حتما از پزشکی کمک بگیرید که مهارت و تجربه کافی در این زمینه داشته باشد. درست است که روش سنتی با خونریزی و درد بیشتری همراه است، اما به هر حال روش متداولی است که مورد استفاده قرار می‌گیرد. ختنه کردن به هر روشی اگر درست و بدون نقص انجام شود، نتیجه‌ای یکسان دارد. 

مراقبت های بعد از ختنه با حلقه و ختنه به روش جراحی

• در صورت انجام ختنه در دوران نوزادی، باید توجه داشت که بهتر است سر آلت تناسلى کودک با کهنه تماس پىدا نکند؛ چون به علت حساسیت بافت پوششى (اپیتلیوم) این قسمت در این سن ممکن است سبب تنگى مجراى ادرارى گردد. به همین علت به مادران توصیه می‌شود که اگر کودکى قبل از 2 سالگى ختنه شد، مرتباً سر آلت طفل را مشاهده و در صورت ایجاد چسبندگى در نوک مجرا و یا تنگى سوراخ سر آلت، کودک را جهت معاینه نزد پزشک ببرند. زخم ناشى از ختنه کردن نوزاد معمولاً پس از یک هفته ترمیم می‌یابد و پس‌ از این مدت بخیه‌ها برداشته می‌شوند یا ممکن است نوع جذبی باشد و نیازی به برداشتن نداشته باشد. در این مدت باید از کودک مراقبت لازم به عمل آید تا محل زخم عفونى نگردد. در صورت وجود تورم بیش‌ از حد، گریه و بی‌قراری بیش ‌از حد کودک و وجود تب باید کودک را به پزشک نشان داد.
• پس از ختنه به روش جراحی پزشکان مقداری وازلین بر روی زخم می‌مالند و آلت تناسلی کودک را با یک گاز استریل پانسمان می‌کنند تا از چسبیدن زخم به پوشک وی جلوگیری شود. در مراقبت های بعد از ختنه با حلقه نیازی به پانسمان نیست. خونریزی بسیار کمی بعد از ختنه با هریک از انواع روش های ختنه وجود دارد. با این ‌وجود به نظر می‌رسد که عوارض ختنه با حلقه کمتر از عوارض ختنه به روش سنتی باشد؛ زیرا احتمال خونریزی و عفونت بعد از آن به‌ مراتب کمتر است. به همین دلیل ختنه كردن نوزاد با حلقه اولویت دارد، مگر اینکه سن نوزاد مناسب نباشد.
• یکی از اصول مهم در مراقبت های بعد از ختنه به روش جراحی و حلقه این است که بعد از انجام ختنه باید به‌ دقت بر محل جراحی نظارت شود. اگر از محل ختنه چند قطره خون یا خونابه خارج شود، مهم نیست؛ ولی اگر خون‌ریزی زیاد باشد باید هر چه زودتر به پزشک یا مرکز درمانی اطلاع داده شود تا از خون‌ریزی جلوگیری نمایند؛ مشکل هماتوم و خونریزی معمولا در 30 دقیقه ی ابتدایی پس از ختنه پیش می آید و به همین دلیل بهتر است پس ازختنه نیم تا یک ساعت در مطب یا محل ختنه در دسترس پزشک باشید. در صورت مشاهده ترشحات چرکی در محل بریدن ختنه، والدین باید محل را با آب و صابون بشویند و در معرض هوا قرار دهند و به پزشک اطلاع دهند.

آلت تناسلی کودک شما ممکن است چند روز بعد از عمل درد بگیرد، بنابراین هنگام استحمام او مراقب باشید. هرگز از محصولات بهداشتی استفاده نکنید. اکثر پزشکان توصیه می‌کنند منطقه را تنها با آب گرم تمیز کنید. اگر آلت تناسلی نوزاد به مدفوع آلوده شد، می‌توان از آب صابونی با ملایمت برای پاک کردن آن استفاده کرد.

قبل از هر اقدامی برای کودک دلبندتان، بهتر است همه‌ چیز را درباره ختنه کردن شیرخوار و مراقبت های لازم بعد از آن بدانید.

مزایای ختنه کردن نوزادان پسر

ختنه کردن مزایای زیادی به همراه دارد که از جمله‌ی آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش عفونت: پسران در سنین پایین بسیار مستعد عفونت‌های ادراری هستند. این عفونت‌ها می‌توانند در شرایط حاد منجر به آسیب به کلیه شوند. تحقیقات نشان می‌دهد احتمال وقوع این عفونت در پسرانی که ختنه شده‌اند بسیار کمتر از پسرانی است که ختنه نشده‌اند ( 5 درصد در برابر 95 درصد). در شرایط وخیم این عفونت به خون کودک وارد می‌شود و اتفاقات بدتری را رقم می‌زند.
• جلوگیری از سرطان آلت تناسلی: سرطان آلت تناسلی یک سرطان بسیار کشنده است که درصد مرگ و میر در آن بسیار بالا است. در جوامعی که ختنه کردن رواج دارد بروز این سرطان بسیار کمتر از سایر جوامع است.
• کاهش بیماری‌های مقاربتی و ایدز: ختنه کردن پسران می‌تواند تا 60 درصد ابتلا به بیماری‌های مقاربتی از جمله ایدز را کاهش دهد. نخستین سلول‌هایی که به ویروس ایدز آلوده می‌شوند به مقدار زیادی در پوست آلت تناسلی وجود دارند. 
• کاهش بیماری فیموزیس: بیماری فیموزیس عبارت است از ناتوانی در پس کشیدن پوست روی آلت تناسلی که این اتفاق در اثر تنگ شدن پوست آن رخ می‌دهد. 
• ختنه بودن مرد امکان ابتلای همسر وی به سرطان دهانه‌ی رحم را کاهش می‌دهد.

موانع و مشکلاتی که از ختنه کردن جلوگیری می‌کنند

موانعی برای ختنه کردن وجود دارد که از جمله‌ی آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تا 24- 48 ساعت بعد از تولد امکان این کار وجود ندارد تا پزشک مطمئن شود نوزاد سالم است و مشکل خاصی ندارد.
• ابتلا به بیماری‌هایی که لخته شدن خون را دچار مشکل می‌کنند مانند هموفیلی.
• زمانی که آلت نوزاد در بافت چربی فرو رفته باشد.
• زمانی که طول آلت کمتر از 2.5 سانتیمتر باشد.
• ابتلا به هیپوسپادیاس یک نقص مادرزادی در پیشابراه مردان که سوراخ خارجی پیشابراه قبل از گلنس و در سطح تحتانی آلت تناسلی قرار دارد و اپیسپادیاس که سوراخ در سطح فوقانی قرار دارد.
• وجود اختلالات مجاری ادراری
• خمیده بودن تنه‌ آلت تناسلی

عوارض احتمالی ختنه کردن

از شایع‌ترین عوارض بعد از ختنه می‌توان به خونریزی اشاره کرد که تنها در 2 تا 5 درصد از مواقع رخ می‌دهد که این خونریزی در بیشتر موارد با فشار دست بند می‌آید. هرچه کودک در سن بالاتری ختنه شود احتمال خونریزی بیشتر است. عفونت ناشی از عمل ختنه بسیار نادر است و در بیشتر موارد سطحی و خفیف است که با رعایت بهداشت می‌توان مانع از آن شد. یکی از مشکلاتی که ممکن است در ختنه کردن رخ دهد، تنگ شدن مجرای ادراری است که در افرادی که در سنین پایین ختنه می‌شوند شایع‌تر است. همچنین ممکن است این اتفاق در صورت زدن بخیه‌های درشت رخ دهد. مورد دیگر نامتناسب بریدن پوست آلت است که در برخی موارد با بزرگتر شدن کودک برطرف می‌شود.

یا این حال عمل ختنه یکی از کم خطرین عمل‌هایی است که به طور گسترده در دنیا در حال انجام است و در صورتی که این کار پیش افراد متخصص انجام شود احتمال وقوع این عوارض بسیار کم می‌باشد. 

مکان مناسب برای انجام ختنه 

بیشتر والدین کودک خود را برای انجام ختنه پیش دکتر اطفال و درمانگاه می‌برند ولی همچنان تعداد کمی از افراد هستند که این کار را به شیوه‌ی سنتی و در خانه انجام می‌دهند، که توصیه نمی‌شود.

هزینه ختنه نوزاد

قیمت ختنه بسته به روشی که استفاده می‌شود و سن نوزاد می‌تواند متفاوت باشد. اگر نوزاد دل‌بندتان زیر یک سال و شش ماه است، ختنه به روش حلقه قابل انجام است. اگر سن کودک بالاتر از یک‌ سال باشد، معمولا هزینه ختنه کمی بیشتر است. 

در واقع بهترین روش ختنه کودک دوساله با بهترین روش ختنه کودک دوماهه می‌تواند متفاوت باشد؛ بر اساس این تفاوت نیز هزینه‌ها کم و زیاد می‌شوند. 

اگر مشکل خاصی در آلت کودک باشد، هزینه و قیمت جراحی متفاوت و بیشتر از حالت عادی خواهد بود. به طور مثال اگر کودک دچار ختنه پیغمبری باشد به دلیل سختی بیشتر عمل هزینه آن نیز به طبع بالاتر است.

به طور کلی هزینه ختنه از شهری به شهر دیگر و از پزشکی به پزشک دیگر و از مرکزی به مرکز دیگر کاملا متفاوت است. بستگی به این دارد که در کدام شهر به کدام پزشک و مرکز مراجعه کنید. معمولا بیمه تکمیلی بخش قابل توجهی از هزینه ختنه را تقبل می‌کند. 

توصیه می‌کنیم کیفیت انجام این عمل مهم را فدای قیمت و هزینه نکنید. اگر با هزینه بیشتر، از کیفیت عمل کاملا مطمئن خواهید بود، حتما بیشتر هزینه کنید تا هم کودک راحت‌تر باشد و دوره نقاهت کمتری داشته باشد و هم شکل آلت متناسب و زیبا باشد. 

کلام آخر

توصیه می‌کنیم برای انتخاب بهترین روش ختنه نوزاد خود در وهله اول به سراغ پزشکی بروید که در این زمینه کاملا متخصص است و مهارت دارد. تا به این ترتیب نی نی شما درد کمتر را تجربه کند. در هر شهری که هستید، به دنبال بهترین پزشک ختنه باشید؛ مثلا بهترین مرکز ختنه بدون درد و خونریزی در رشت، تهران، کرج و ... را جست و جو کنید و با توجه به تجربیات دیگران به یکی از این مراکز مراجعه داشته باشید. فراموش نکنید که در عین ساده بودن این عمل، حساسیت بالایی برای آن وجود دارد و باید مراقبت‌های لازم از ختنه گاه انجام شود تا بهبودی سرعت بگیرد.