درمان خانگی عفونت بند ناف نوزاد

مرداد ۱۳۹۹ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
درمان خانگی عفونت بند ناف نوزاد

درمان خانگی عفونت بند ناف نوزاد، مانند گذاشتن خمیر روی ناف نوزاد گرچه در بین خانواده‌ها شناخته شده و رایج است، اما توصیه می‌کنیم در صورتی که هر نوع عفونتی در بند ناف نوزاد خود مشاهده کردید، آن را دستکاری نکنید و به پزشک مراجعه کنید. اساسا بند ناف نوزاد تا سه روز اول تازه و تر است و کم کم خشک می‌شود و معمولا تا روز دهم می‌افتد؛ اما ممکن است افتادن بندناف تا 21 روز نیز طول بکشد. مهم این است که در این مدت مشکلاتی نظیر خونریزی ناف نوزاد، ترشح زرد از ناف نوزاد و ... وجود نداشته باشد. 

درمان خانگی عفونت بند ناف نوزاد 

به نقل از یک فوق تخصص نوزاد، برخی از باورهای نادرست بین خانواده‌ها رایج است. مانند گذاشتن خمیر روی ناف نوزاد، استفاده از الکل یا روغن. باید بدانید که این اقدامات به شدت خطرناک است و سلامت نوزاد را تهدید می‌کند. چنانچه بند ناف به طور غیر بهداشتی کنده شود یا با آلودگی تماس پیدا کند، منجر به عفونت ناف می‌شود.

تمیز کردن ناف نوزاد با الکل روش بسیار غلطی است که نه تنها منجر به مسمومیت با الکل می‌شود، بلکه روند افتادن بند ناف را به تعویق ‌می‌اندازد و عفونت را افزایش می‌دهد.

هشدار مهم: قرمزی و تورم اطراف بندناف مهمترین علائم عفونت بندناف نوزادان است و چنانچه به موقع تشخیص داده و درمان نشود، عفونت وارد خون نوزاد می‌شود. تشخیص عفونت بند ناف هماننند شناخت انواع شکل مدفوع نوزادان مهم است. زیرا هر در مورد درباره سلامت نوزاد خبر می دهد. 

روش‌های درمان خانگی عفونت بند ناف نوزاد از این قراراند:

این روش‌های درمانی را فقط محض اطلاع برای شما شرح می‌دهیم، اما هیچ توصیه‌ای برای انجام آنها نداریم. زیرا نوزاد موجودی به شدت حساس است که هر نوع بی احتیاطی و کمترین اشتباه در نگهداری او، می‌تواند به شدت زندگی و سلامت او را تهدید کند. یادآوری می کنیم که از روش درمان خانگی عفونت زخم سزارین برای این موضوع نیز استفاده نکنید. 

1. استفاده از ترکیب آب گرم و نمک

استفاده از ترکیب آب گرم و نمک

این طور عنوان شده است که این ترکیب می تواند عفونت باکتری شکمی را درمان کند. زیرا از یک طرف آب گرم منجر به افزایش جریان خون ناحیه آلوده می‌شود و از طرف دیگر نمک رطوبت درون ناحیه شکم را جذب می‌کند و نهایتا به بهبودی عفونت بند ناف ختم می‌شود. گرچه این ماده، یک ماده ضد عفونی کننده موثر است، اما استفاده از آن بدون نظر و پیشنهاد پزشک معالج توصیه نمی‌شود. 

روش استفاده از این ترفند خانگی اینگونه است که یک قاشق چایخوری نمک را به یک فنجان آب گرم اضافه می‌کنیم و آن را حل می‌کنیم. سپس به کمک تکه‌ای پنبه آغشته به این محلول منطقه آلوده را می‌شوییم و خشک می‌کنیم. می‌توانیم از کرم ضد باکتری نیز استفاده کنیم. این روش را یک یا دو بار در روز تا بهبودی عفونت ناف تکرار می‌کنیم. 

مجددا توصیه می‌کنیم که قبل از استفاده از این روش حتما باید با پزشک مشورت کنید. 

2. روغن درخت چای

 روغن درخت چای برای عفونت تاف

استفاده از روغن درخت چای یکی دیگر از روش‌های درمان خانگی عفونت بند ناف نوزاد است. در این روش باید ۴ تا ۵ قطره روغن درخت چای  با ۱ قاشق چایخوری روغن زیتون یا روغن نارگیل ترکیب کنید. سپس به کمک پنبه محل آسیب دیده را آغشته به این ترکیب کنید. ۱۰ دقیقه صبر کنید، سپس آن را با یک پارچه تمیز پاک کنید. این درمان را ۲ تا ۳ بار در روز انجام دهید.

3. استفاده از سرکه سفید

4. استفاده از ژل آلوئه ورا

5. استفاده از خمیر زردچوبه با آب یا زردچوبه با عسل

6. استفاده از خمیر گیاه کالاندولا

7. استفاده از یاس بنفش هندی یا یاس نئم به تنهایی یا ترکیب آن با روغن زیتون یا روغن‌های حامل.

راه‌های پیشگیری از عفونت بند ناف

  • لباس آزاد تن نوزاد کنید تا بند ناف به شکم نچسبد.
  • حتما برای تعویض پوشک نوزاد، دست‌های خود را بشویید.
  • اجازه ندهید محل بند ناف مرطوب بماند. 
  • ساعت‌هایی از روز را اجازه دهید بند ناف در معرض هوا قرار داشته باشد. 
  • بند ناف را دستکاری نکنید. 
  • برای زودتر افتادن بند ناف نوزاد از الکل، پماد یا بتادین استفاده نکنید.

آیا گذاشتن خمیر روی ناف نوزاد درست است؟

گرچه گذاشتن خمیر روی ناف نوزاد برای "افتادن بند نوزاد" توصیه می‌شود و خیلی مربوط به درمان خانگی عفونت بند ناف نوزاد نیست، اما موضوعی است که بسیاری از مادران در مورد چند و چون آن پرس و جو می‌کنند تا به کمک این روش ناف نوزادشان به موقع بیفتد و بیش از حد طول نکشد. در این روش که بهتر است از آن به عنوان روش مادربزرگ‌ها یاد کنیم، مخلوطی از روغن حیوانی (کرمانشاهی) با آرد ترکیب می‌شود. در واقع روغن حیوانی آب می‌شود و بعد با آرد مخلوط می‌شود و خوب ورز داده می‌شود. سپس خمیر به دست آمده به مدت دو ساعت روی ناف قرار می‌گیرد و ناف بسته می‌شود. معمولا بعد از این دو ساعت بند ناف جدا می‌شود و می‌افتد. 

این روش گرچه پیشنهادِ تجربی مادربزرگ‌ها است و بسیاری تجربه خوبی از انجام این روش دارند، اما توسط هیچ پزشکی توصیه نمی‌شود. به گفته پزشکان گذاشتن خمیر روی ناف نوزاد نه تنها تاثیری در بهبود و زودتر افتادن بند ناف ندارد بلکه در مواردی نوزاد را با مشکل هم مواجه می‌کند. چنانچه بند ناف به طور غیربهداشتی کنده شود و یا با آلودگی تماس پیدا کند، منجر به عفونت ناف می‌شود و عفونت می‌تواند خطرناک باشد. یک بار دیگر یادآوری می‌کنیم که قرمزی ناف، بی‌قراری و شیر نخوردن نوزاد، ترشح زرد از ناف نوزاد و متورم شدن ناحیه ناف از مهمترین علائم ابتلای نوزاد به عفونت ناف است.

گذاشتن خمیر روی ناف نوزاد به هیچ وجه بهداشتی نیست. تنها با رعایت مسائل بهداشتی در مراقبت از ناف نوزاد، دستکاری نکردن ناف و خشک و تمیز کردن ناف بعد از حمام می‌توان زمینه افتادن ناف را فراهم کرد. صرف زمان برای افتادن ناف بسیار مهم است. لذا در این مورد عجول نباشید و صبر کنید. 

چرا بند ناف نوزاد نمی افتد؟

چرا بند ناف نوزاد نمی افتد؟ 

همانطور که در ابتدای مطلب شرح دادیم، بند ناف نوزاد حداکثر تا 21 روز بعد از تولد باید بیفتد. در غیر این صورت احتمالا اشکال و ایرادی در کار است که باید فورا پیگیری شود. اینکه چرا بند ناف نوزاد نمی افتد، می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. چنانچه بند ناف نوزاد شما تا یک ماه بعد از تولد نیفتاد، ممکن است ناف نوزاد عفونت کرده باشد و یا اینکه نوزاد دچار بیماری‌های نقص ایمنی شده باشد. 

در هر صورت باید به پزشک مراجعه کنید و به هیچ وجه بدون نظر و نظارت پزشک از درمان خانگی عفونت بند ناف نوزاد استفاده نکنید. به طور کلی هر نوع تغییر شکل، رنگ و بوی بد ناف بعد از تولد، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلی باشد که حتما پزشک باید آن را بررسی کند. 

روند جدا شدن بند ناف نوزاد چگونه است؟

بند ناف نوزاد معمولا تا روز دهم می‌افتد؛ اما ممکن است تا سه هفته هم به طول بیانجامد. اما اگر بعد از یک ماه بند ناف نوزاد جدا نشد، باید به پزشک مراجعه کنید. بعد از جدا شدن بند ناف، زخم کوچکی ایجاد می‌شود که به مرور زمان از بین می‌رود. 

با جدا شدن ریشه بند ناف، این احتمال وجود دارد که مقدار کمی خون در پوشک نوزاد مشاهده کنید که امری طبیعی است. حتی ممکن است با جدا شدن ریشه بند ناف مقداری مایع شفاف یا زرد رنگ از محل آن بیرون بیاید یا مقداری گوشت مرده در محل آن باقی بماند که در هر صورت خود به ‌خود برطرف می‌شود. توصیه می‌کنیم یک بار به پزشک مراجعه کنید تا محل بند ناف را معاینه کند. توجه داشته باشید که هر نوع مداخله پزشکی در بند ناف بدون درد است. زیرا بند ناف هیچ نوع رگ عصبی ندارد. 

آیا خونریزی ناف نوزاد غیر طبیعی است؟

خونریزی ناف نوزاد هم می‌تواند طبیعی باشد و هم غیر طبیعی. منظورمان این است که به عنوان یک پدر و مادر آگاه باید با روند طبیعی افتادن بند ناف آشنا باشید و بتوانید خونریزی طبیعی را از غیر طبیعی تمیز دهید. برای کمک به شما، خونریزی ناف نوزاد را در دو سطح طبیعی و غیرطبیعی بررسی کرده‌ایم. 

خونریزی طبیعی ناف نوزاد

اساسا پس از افتادن بند ناف، خونریزی ناف نوزاد طبیعی است و ممکن است محدود به همان لحظه باشد و یا اینکه یک هفته بعد رخ دهد. اگر بند ناف نوزاد پیش از موعد و به دلیل کشیده شدن بیفتد، خونریزی ناف نوزاد طبیعی است. گاهی خونریزی ناف نوزاد همراه با مایع زرد رنگ یا سبز رنگ است. این مایع، مایع موکوس است که جایی برای نگرانی ایجاد نمی‌کند. این حالت ممکن است تا دو هفته پس از افتادن بند ناف نوزاد در لباس و پوشک او دیده شود. بنابراین به طور کلی مشاهده کمی مایع زرد یا سبزرنگ و یا خون‌ریزی هیچ اشکالی ندارد.

خونریزی غیر طبیعی ناف نوزاد

خونریزی ناف نوزاد زمانی غیر طبیعی است که با علائم نگران‌کننده همراه باشد. اگر خونریزی شدید باشد، باید سریعا بررسی شود. بنابراین چنانچه پس از حمام نوزاد و یا تعویض پوشک او با خونریزی شدید ناف روبه‌رو شُدید، حتما از یک گاز پانسمان استفاده کنید و محکم روی ناف بگذارید و نوزاد را به شکم بخوابانید و او را پوشک کنید. بعد از 15 دقیقه ناف را مجددا بررسی کنید. اگر خونریزی ناف نوزاد متوقف شده باشد، گاز پانسمان را عوض کنید و تا 24 ساعت صبر کنید؛ اما هر یک ساعت وضعیت ناف را بررسی کنید. در صورتی که خونریزی ناف نوزاد به هیچ وجه کم و قطع نشد، فورا به پزشک مراجعه کنید. 

ترشح زرد از ناف نوزاد چیست؟

ترشح زرد از ناف نوزاد چنانچه با قرمزی، بوی غیر عادی از بند ناف، تب و متورم شدن پوست اطراف بند ناف همراه باشد، از علائم عفونت بند ناف است. حتی ورم می‌تواند نشانه‌ای از فتق ناف باشد. در هر صورت پزشک باید ناف را بررسی کند و نظر نهایی را بدهد. اگر همه علائم یاد شده با تب هم همراه باشد، سریعا باید به پزشک مراجعه کنید تا اقدامات پزشکی لازم در این باره انجام شود.

در طب سنتی استفاده از ترکیب عسل خوب و روغن زیتون اصل برای درمان ترشح زرد از ناف نوزاد پیشنهاد شده است. شواهد موجود نشان می‌دهد که بسیاری از این روش درمانی نتیجه گرفته‌اند و رضایت دارند. 

راه‌های پیشگیری از عفونت بند ناف

  • لباس آزاد تن نوزاد کنید تا بند ناف به شکم نچسبد.
  • حتما برای تعویض پوشک نوزاد، دست‌های خود را بشویید.
  • اجازه ندهید محل بند ناف مرطوب بماند. 
  • ساعت‌هایی از روز را اجازه دهید بند ناف در معرض هوا قرار داشته باشد. 
  • بند ناف را دستکاری نکنید. 
  • برای زودتر افتادن بند ناف نوزاد از الکل، پماد یا بتادین استفاده نکنید.
کلام آخر

گرچه در این مطلب در مورد درمان خانگی عفونت بند ناف نوزاد صحبت کردیم و روش‌هایی را نیز معرفی کردیم، اما مجددا توصیه و یادآوری می‌کنیم که به صورت خودسرانه از این روش‌ها برای درمان عفونت بند ناف نوزاد خود استفاده نکنید. شما به عنوان یک پدر و مادر آگاه در کنار اینکه شرایط ایمنی مناسب برای اتاق نوزاد را رعایت می کنید، باید علائم طبیعی و غیر طبیعی افتادن بند ناف را هم بدانید و در صورتی که مشکلی را مشاهده کردید، قبل از هر اقدامی به پزشک مراجعه کنید.