عوارض مصرف زولپیدم در دوران بارداری چیست؟

مهر ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
عوارض مصرف زولپیدم در دوران بارداری

بی‌خوابی یکی از مشکلات رایجی است که در دوران بارداری رخ می‌دهد. از این رو ممکن است بعضی از افراد به مصرف انواعی از قرص‌های خواب‌آوری که می‌توانند در این دوران استفاده کنند ترغیب شوند. یکی از معروف‌ترین قرص‌هایی که برای درمان بی‌خوابی و آرام شدن بدن استفاده می‌شود، قرص زولپیدم (zolpidem) است. این دارو به افراد کمک می‌کنند که سریع‌تر و طولانی‌تر بخوابند. اما آیا می‌توان این دارو را جزو داروهای بی‌خطر در بارداری قرار داد؟ در این مقاله گهواره قصد داریم در مورد عوارض مصرف زولپیدم در دوران بارداری و نکاتی که باید در این مورد در خاطر داشته باشید بیشتر توضیح دهیم.

قرص زولپیدم چیست؟

زولپیدم یک قرص خواب بسیار معروف است. همانطور که در بالا اشاره شد، این دارو با آرام کردن بدن باعث می‌شود سریعتر وارد فاز خواب شوید. با وجود آنکه زولپیدم یک بنزودیازپین نیست، اما اثرات آن بر سیستم عصبی مرکزی مشابه داروهایی این خانواده است. شدت اثرگذاری این دارو باعث شده که از آن به عنوان یک داروی خواب کوتاه مدت با دوره‌های مصرف پیشنهادی بین دو تا شش هفته استفاده ‌شود. همانند هر دارویی، قرص زولپیدوم نیز جنبه‌های منفی در کنار اثرات مثبت خود دارد که می‌توان آنها را در دو گروه عوارض عمومی و عوارض مصرف زولپیدم در دوران بارداری مورد بررسی قرار داد که در ادامه آمده است.

عوارض عمومی داروی زولپیدم

همانطور که گفته شد زولپیدم دارویی برای بهبود کیفیت خواب افراد است بنابراین می‌تواند همانطور که منجر به خواب بهترتان می‌شود منجر به سردرد، خواب آلودگی یا سرگیجه شود. این عوارض می‌توانند در اولین دفعات مصرف این قرص رخ دهند که شدت آنها بسته به وضعیت جسمانی افراد متفاوت است.

صرف نظر از باردار بودن یا نبودن، استفاده‌ی طولانی مدت از این دارو به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. با استفاده‌ی طولانی مدت، شایع ترین عوارض جانبی شامل علائم مشابه آنفولانزا، کمردرد، بی‌حالی و افسردگی هستند که در افراد رخ می‌دهد. همچنین خطر راه رفتن در خواب و فعالیت‌های حین خواب وجود دارد که می‌تواند با استفاده طولانی مدت از این دارو رخ دهد. بسیاری از افراد روز بعد پس از مصرف زولپیدم احساس خماری می‌کنند. عوارض جانبی خماری می‌تواند شامل خواب آلودگی در طول روز، تغییرات در عملکرد شناختی و اختلالات روانی حرکتی باشد. با استفاده طولانی مدت از زولپیدم، ایجاد تحمل دارویی امکان پذیر است. همچنین قطع ناگهانی زولپیدم نیز می‌تواند علائم ترک داروهای شبه مخدر از جمله تشنج و بی‌خوابی ایجاد کند. هر چه دوز بالاتر و زمان استفاده از زولپیدم طولانی‌تر باشد، احتمال بروز علائم ترک بیشتر می‌شود.

عوارض عمومی داروی زولپیدم

عوارض قرص زولپیدم در بارداری

عوارض مصرف زولپیدم در دوران بارداری بسته به سن بارداری می‌تواند متفاوت باشد. شاید این پاسخی ناامید کننده برای زنان باردار باشد، اما داروهای زیادی وجود دارند که در ناحیه‌ی خاکستری قرار می‌گیرند یعنی داروهایی که نه در دسته‌ی داروهای پرخطر قرار می‌گیرند و نه کم خطر. اینها داروهایی هستند که امنیت استفاده از آنها در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. 

براساس دسته بندی FDA بر اساس تحقیقات سه گروه دارو وجود دارد. داروهای دسته A یا داروهای بی‌خطر در دوران بارداری هستند. داروهای دسته B نیز بی‌خطر در نظر گرفته می‌شوند، اگرچه بیشتر شواهد ممکن است از مطالعات حیوانی بدست آمده باشد و تحقیقات انسانی بیشتری باید انجام شود. داروهای دسته C ممکن است اثرات نامطلوبی را در مطالعات حیوانی و تحقیقات انسانی محدود نشان داده باشند. متاسفانه زولپیدم در دسته‌ی C قرار دارد.

در مطالعات حیوانی در مورد عوارض دارویی زولپیدم، شواهدی از مشکلاتی مانند سقط جنین با دوزهای بسیار بالای زولپیدم وجود دارد. در حال حاضر به دلیل تحقیقات محدود انسانی، هنوز مشخص نیست که آیا این قرص خواب باعث سقط جنین می‌شود یا هنوز مشخص نشده است آیا نقایص مادرزادی خاصی در ارتباط با استفاده از زولپیدم در دوران بارداری وجود دارد یا خیر، اما خطرات آن را نیز نمی‌توان رد کرد. گزارش‌هایی وجود دارد که در صورت استفاده‌ی مادر از زولپیدم نزدیک به زمان زایمان، نوزادان انسانی دچار مشکلات تنفسی می‌شوند. همچنین گزارش‌هایی وجود دارد که در صورت استفاده مادر از زولپیدم، نوزادان پس از تولد علائم ترک را تجربه می‌کنند. این علائم می‌تواند شامل عضلات سست و ضعیف باشد.

در کنار اثرات مستقیم احتمالی زولپیدم بر روی نوزاد متولد نشده، خطرات غیرمستقیم نیز وجود دارد. اگر یک زن باردار از زولپیدم استفاده کند، ممکن است خطر بیهوش شدن یا از حال رفتن در او افزایش پیدا کند که این می‌تواند منجر به سقط جنین شود. برخی از افرادی که از زولپیدم استفاده می‌کنند، در حین مصرف دارو، فعالیت‌های خطرناک دیگری مانند رانندگی یا آشپزی انجام می‌دهند که می‌تواند برای خودشان یا جنین خطرناک باشد. 

عوارض زولپیدم برای جنین

به طور خلاصه عوارض مصرف زولپیدم در دوران بارداری که می‌تواند کودک را تهدید کند عبارت است از:

آیا خطر سقط جنین وجود دارد؟ به طور کلی هیچ یافته نگران کننده ای در رابطه با احتمال سقط جنین آنها نشان نداد. با این حال، قبل از تایید این موضوع، مطالعات بزرگ و به خوبی طراحی شده روی زنانی که در اوایل بارداری زولپیدم مصرف کرده‌اند، مورد نیاز است.

آیا مصرف زولپیدم در بارداری می‌تواند باعث زایمان زودرس (قبل از 37 هفته) شود؟ مصرف زولپیدم در دوران بارداری در چند مطالعه با افزایش احتمال تولد نوزاد نارس مرتبط است. 

آیا مصرف زولپیدم در بارداری می‌تواند باعث کاهش وزن هنگام تولد شود؟ در یک مطالعه بزرگ مصرف این دارو با افزایش شانس داشتن نوزادی کوچکتر از حد انتظار در هنگام زایمان مرتبط دانسته شد. ممکن است استفاده از زولپیدم در بارداری باعث کند شدن رشد جنین در رحم شود، اما تحقیقات بیشتری برای تایید این موضوع مورد نیاز است، به خصوص که یافته‌های مطالعات همه موافق نیستند.

آیا مصرف زولپیدم در بارداری می‌تواند باعث مرده‌زایی شود؟ مطالعاتی که شامل تعداد کمی از زنانی بود که در دوران بارداری زولپیدم مصرف کردند، به طور کلی هیچ یافته نگران کننده‌ای در رابطه با احتمال مرده زایی آنها نشان نداد.

عوارض زولپیدم برای جنین

آیا مصرف زولپیدم در بارداری می‌تواند مشکلات سلامتی دیگری در کودک ایجاد کند؟ بله و این عوارض مصرف عبارتند از:

  • علائم ترک در بدو تولد 
  • احتمال بیشتر مشکلات تنفسی
  • کاهش تون عضلانی 
  • بی‌حالی 

از آنجایی که زولپیدم مشابه سایر داروهایی است که باعث ترک نوزادی می‌شوند، در صورتی که در هفته‌های قبل از زایمان به طور منظم زولپیدم مصرف کرده‌اید، نظارت دقیق بر کودک برای چند روز پس از تولد توصیه می‌شود.

اگر قبلاً در دوران بارداری زولپیدم مصرف کرده باشم چه؟

حالا که با عوارض مصرف زولپیدم در دوران بارداری ممکن است قبل از این مقاله این دارو را مصرف کرده باشید و حالا نگران عوارض آن باشید. اگر زولپیدم مصرف کرده‌اید، بهتر است با توجه به شرایطتان با پزشک مشورت کنید تا او بتواند در مورد عوارضش تصمیم بگیرد.

تعداد کمی از تحقیقات علمی نشان می‌دهد که استفاده از زولپیدم در بارداری ممکن است شانس زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و علائم ترک را در نوزاد در هنگام تولد افزایش دهد. این اثرات احتمالاً به زمان مصرف زولپیدم، میزان مصرف و مدت زمان بارداری بستگی دارد. پزشک شما می‌تواند توصیه کند که آیا شما یا کودکتان در بارداری یا بعد از تولد به نظارت یا آزمایش‌های اضافی نیاز دارید یا خیر.

از بین بردن اثر قرص زولپیدم

بسته به میزان و زمان مصرف این قرص خواب در بارداری از روش‌های مختلف و علمی برای از بین بردن عوارض مصرف زولپیدم در دوران بارداری استفاده می‌شود که در سه مرحله‌ی کلی زیر قرار دارند:

  • کاهش تدریجی دوز با یا بدون داروی جایگزین
  • تماس‌های کوتاه انگیزشی با پزشکان و مشورت با آنها در مورد شرایط خاصتان
  • دریافت حمایت درمانی، به عنوان مثال رفتار درمانی

زولپیدم قرص چندان خطرناکی نیست و اگر در مراحل اولیه جلوی آن را بگیرید عوارضش قابل کنترل است.

از بین بردن اثر قرص زولپیدم