درمان جوش صورت نوزاد با روش‌های موثر

همه ما وقتی به محیط تازه‌ای وارد می‌شویم، کمی زمان می‌برد تا به آن عادت کنیم؛ نوزاد تازه‌ متولد شده نیز، 9 ماه در محیط دلنشینی زندگی کرده و ناگهان با یک پوست بسیار ظریف و حساس وارد دنیای عجیب ما زمینی‌ها شده است. پس ممکن است در دوره نوزادی (28 روز اول زندگی) دچار ضایعات پوستی بدن و جوش‌های نوزادی صورت شود. اگرچه در بسیاری مواقع، درمان جوش‌ صورت نوزاد ضروری نبوده و خود‌به‌خود بر‌طرف خواهند شد، اما بهتر است علت جوش‌های صورت نوزاد را بشناسیم. پس با ما به مشاهده عکس جوش صورت نوزاد همراه شوید. در ادامه به برخی از شایع‌ترین ضایعات طبیعی صورت و بدن نوزادان و علت و درمان جوش صورت نوزاد می‌پردازیم و توضیح می‌دهیم برای درمان جوش صورت نوزاد چه کنیم.

میلیا (Milia) و درمان جوش صورت نوزاد

قبل از پرداختن به راه درمان جوش‌ صورت نوزاد و از بین بردن جوش به عنوان بیماری نوزاد لازم است نوع جوش صورت فرزندتان را تشخیص دهید و ببینید چرا صورت و پوست نوزاد جوش می‌زند. میلیا به جوش‌های سر سفید و ریز صورت نوزاد گفته می‌شود. این‌ضایعات اغلب روی صورت در قسمت بینی، گونه‌ها، چانه‌، پیشانی یا اطراف چشم نوزاد ظاهر می‌شوند. گاهی میلیا به صورت جوش روی سینه نوزاد ظاهر می‌شود و شاید اصلی‌ترین علت جوش زدن صورت نوزاد است. شیوع میلیا در بین نوزادان زیاد بوده و تقریبا 50 % نوزادان این جوش‌های سفید را در چند روز اول تولد تجربه می‌کنند. علت جوش سر سفید صورت نوزاد یا میلیاف عدم تکامل غدد عرق و چربی و در نتیجه جمع‌شدن کراتین و چربی درون آن‌ها است.

درمان میلیا در نوزادان

میلیا اغلب برای کودک آزار‌دهنده نیست و نیازی به درمان جوش صورت کودک در این شرایط نیست. جوش‌ها در چند هفته اول تولد خود ‌به‌ خود برطرف می‌شوند و نباید به دنبال درمان فوری جوش صورت نوزاد باشید. در صورت تشخیص قطعی میلیا، نیازی به راه حل درمان جوش‌ صورت نوزاد تازه متولد شده وجود ندارد. گاهی مداخلات غیرضروری نسبت به درمان جوش‌های سفید صورت نوزاد می‌تواند منجر به ماندگار شدن جای جوش روی پوست آنها شود.

عرق‌سوز یا میلاریا (Heat Rash)

عرق‌سوز مخصوص نوزادان نبوده و در هوای گرم و مرطوب در بزرگسالان هم دیده می‌شود. این‌جوش‌های صورت نوزاد بر اثر تعریق شدید ایجاد می‌شود که آنها جوش گرمی در کودکان می‌گویند. عرق کودک بر سطح پوست او جمع شده و باعث انسداد خروجی مجاری عرق می‌شود؛ ازآنجا که هنوز مجاری و ساختار غددی کودک تکامل نیافته، احتمال ایجاد عرق‌سوز در او بیشتر می‌شود.

دانه گرمی نوزاد گاهی با خارش شدیدی همراه هستند که برای کودک آزار‌دهنده است. نوع ضایعات پوستی و وسعت درگیری با توجه به تعداد و عمق مجاری عرق درگیر متفاوت است. ممکن است از جوش‌های تاولی شکل و دون دون مانند همراه با خارش (خفیف) تا ضایعاتی سفت و گوشتی (شدید) باشد.

درمان میلاریا در کودکان

راه‌های درمان جوش‌ صورت نوزاد و عرق‌سوز شدن بدن او، معمولا با خنک‌کردن ناحیه درگیر، جلوگیری از پوشاندن زیاد و کاهش گرما خود‌به‌خود بهبود می‌یابد. سعی کنید در حین خواب، لباس ضخیمی به کودک خود نپوشانید. با ملحفه‌ای نخی و تمیز او را بپوشانید. اگر با رعایت نکات گفته شده در مورد درمان عرق جوش، علائم چند روز طول کشید یا بهبودی حاصل نشد و  یا علائم زیر هم به عرق‌سوز اضافه شد؛ حتماً به پزشک مراجعه کنید:

• افزایش درد، تورم، قرمزی یا گرمی در اطراف منطقه آسیب‌دیده
• تخلیه چرک از ضایعات
• تورم غدد لنفاوی در زیر بغل، گردن یا کشاله ران
• تب یا لرز

اریتما توکسیکوم (Erythema Toxicum)

یک علت جوش صورت نوزاد یا سایر بخش‌های بدن او اریتما توکسیکوم است. در حدود نیمی از نوزادان در چند روز اول بعد از تولد، ضایعات پوستی به نام اریتما توکسیکوم یا قرمزی سمی در صورت و بدن ایجاد می‌شود. این ضایعات که بیشتر در صورت و تنه و گاهی در پاها‌ی نوزاد ایجاد می‌شوند، به‌صورت جوش‌ قرمز صورت نوزاد و گاهی بثورات لکه‌دار ظاهر می‌شوند. این ضایعات نیز جزئی از روند تطبیق نوزاد با محیط بیرونی بدو تولدش است و مسری نیست. گاهی تظاهر این دونه های ریز روی صورت نوزاد برای والدین بسیار آزار‌دهنده است.

درمان اریتما توکسیکوم در نوزاد

این ضایعات، برخلاف نامشان اصلا خطرناک نیستند و بعد چند روز خود‌به‌خود رفع می‌شوند. نیازی به استفاده از کرم در درمان جوش‌های ریز قرمز صورت نوزاد نیست.

آکنه نوزادی (Baby Acne)

بعضی از نوزادان در چند هفته اول بعد از تولد، چند لکه قرمز یا جوش‌ اغلب در بالای بینی، پیشانی و گونه‌های خود دارند. جوش‌های نوزادی شبیه به آکنه‌های نوجوانان در سن بلوغ به‌نظر می‌رسند. ممکن است جوش صورت نوزاد در اثر بوسیدن، تماس با لوازم آرایش رخ دهد. وسعت این‌جوش‌ها ممکن است که در هفته‌های اول به اوج خود رسیده و تمام صورت نوزاد را پر کنند.

درمان آکنه نوزادی

اگرچه آکنه یا جوش در دوران نوزادی می‌تواند به‌ظاهر ناخوشایند باشد. اما بخودی‌خود طی چند هفته یا چند ماه رفع می‌شود. برای تسریع روند درمان جوش و خشکی‌ صورت نوزاد، می‌توانید صورت نوزاد خود را با آب بشویید و سپس از مرطوب-کننده‌های مخصوص پوست نوزادان استفاده کنید. توجه داشته باشید که هرگز این جوش‌ها را دستکاری نکرده و از دارو-های ضد‌‌آکنه بدون دستور پزشک استفاده نکنید.

نکته: جوش‌های سر‌سیاه، در اغلب‌اوقات به مرور بدتر شده و برای درمان به دارو نیاز دارند.

اگزما (Eczema)

اگزما به عنوان یک حساسیت پوستی معمولاً پوست را برای مدت طولانی درگیر می‌کند. علائم این ضایعه پوستی شامل خشکی پوست، قرمزی، جوش‌های قرمز کوچک، خارش و گاهی ترک‌خوردگی است. 

بروز اگزما درکودکان زیر شش ماه معمولاً با حساسیت غذایی به پروتئین شیر گاو و تخم مرغ همراه است. شروع نشانه‌های اگزما درکودکان بالای شش ماه و به صورت جوش‌های قرمز خارش‌دار در سر و صورت و بدن است. هر قدر که کودک بزرگتر می‌شود، احتمال بروز ضایعات در چین‌های پوستی نظیر آرنج و زانو بیشتر خواهد شد. علت دقیقی برای اگزما مشخص نشده‌است اما گروهی آن را ژنتیکی می‌دانند. تقریبا 20 درصد از کودکان اگزما را تجربه می‌کنند. اگر پدر و مادر سابقه‌ای از اگزما داشته‌ باشند، این درصد به 60 می‌رسد.

درمان اگزما در نوزادان

اگر کودک شما دچار اگزما شده ‌است، برای اطلاع از بهترین درمان برای جوشهای صورت نوزاد به پزشک متخصص کودکان مراجعه کنید. با توجه به شدت و گستردگی اگزما، نوع داروی تجویزی متفاوت است. چه پمادی برای جوش صورت نوزاد خوبه؟ درمان جوش‌ صورت نوزاد و خشکی‌های پوست می‌تواند از یک پماد نرم‌کننده تا پماد کورتون و داروی آنتی‌هیستامین متفاوت باشد؛ خودتان درمانی را برای نوزادتان شروع نکنید. از استفاده‌ی خودسرانه از پماد برای جوش صورت نوزاد خودداری کنید زیرا ممکن است عوارض را تشدید کند.

ملانوز چرکی گذرا (Transient pustular melanosis)

ملانوز چرکی گذرا، یک بیماری خوش‌خیم پوستی است که عمدتاً در نوزادان با پوست رنگی دیده می‌شود و علت جوش چرکی در سر نوزاد یا دیگر بخش‌های بدن اوست. ضایعات ملانوز گذرا و جوش چرکی آن در بدو تولد وجود دارند. آنها در قسمت چانه، گردن، پیشانی، قفسه سینه، باسن، پشت و در موارد کمتری در پا و کف آن دیده‌‌می‌شود. وزیکول‌ها به راحتی پاره می‌شوند و طی 48 ساعت برطرف می شوند، این در‌حالی است که این بیماری ممکن است برای چند ماه ادامه یابد.

درمان ملانوز چرکی گذرا در نوزادان

اگر کودک شما دچار اگزما شده ‌است، برای اطلاع از بهترین درمان برای جوشهای صورت نوزاد به پزشک متخصص کودکان مراجعه کنید. با توجه به شدت و گستردگی اگزما، نوع داروی تجویزی متفاوت است. چه پمادی برای جوش صورت نوزاد خوبه؟ درمان جوش‌ صورت نوزاد و خشکی‌های پوست می‌تواند از یک پماد نرم‌کننده تا پماد کورتون و داروی آنتی‌هیستامین متفاوت باشد؛ خودتان درمانی را برای نوزادتان شروع نکنید. از استفاده‌ی خودسرانه از پماد برای جوش صورت نوزاد خودداری کنید زیرا ممکن است عوارض را تشدید کند.

درماتیت سبوره ( Seborrhoeic dermatitis) 

درماتیت سبورتیک یک بیماری پوستی است که با پوسته‌های چرب و جوش‌های قرمز بدن و گاهی صورت مشخص می-شود. این بیماری در اغلب موارد، سر نوزادان را درگیر می‌کند. پوسته پوسته‌های سر نوزاد را کلاه گهواره‌ای می‌نامند. کلاه گهواره‌ای یک عارضه پوستی طبیعی بدو تولد است و اگرچه در ظاهر بسیار نا‌خوشایند به‌نظر می‌رسد، اما بی‌خطر است. سایر نواحی درگیر در درماتیت سبورتیک شامل صورت، گوش‌ها، گردن و نواحی چین‌دار بدن مانند آرنج و کشاله ران است. این ضایعات ممکن است طیفی گسترده از پوسته‌پوسته‌شدن و خشکی پوست سر (مشابه شوره‌ سر) تا ضایعات زرد رنگ، چرب و ضخیم را شامل شوند. کلاه گهواره‌ای می‌تواند کل پوست سر کودک شما را بپوشاند. علاوه‌بر سر، روی صورت و گردن کودک شما، در ناحیه زیر بغل و قسمت پشتی زانوها هم ظاهر می‌شود.

علت دقیق عارضه درماتیت سبورتیک هنوز مشخص نیست. بعضی معتقدند که درماتیت سبورتیک به علت تولید بیش‌ازحد چربی توسط غدد تولیدکننده چربی (غدد سباسه) پوست و همچنین تغییرات هورمونی بدن ایجاد می‌شود.

درمان درماتیت سبوره نوزادان

 این عارضه پوستی خود‌به‌خود از بین خواهدرفت و دستکاری یا کندن این پوسته‌ها می‌تواند منجر به عفونت‌های باکتریایی پوستی شود. پس از دستکاری آنها پرهیز کنید. شستشوی روزانه سر نوزاد با شامپو همراه با ماساژ به رفع‌شدن زود‌تر این ضایعات کمک می‌کند. همچنین استفاده از برس‌های نرم حین حمام کردن نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد. اگر روش گفته‌شده کمک‌کننده نبود، قبل‌ از خوابیدن کودکتان هنگام شب کمی روغن (روغن بچه، روغن نارگیل و روغن بادام) بر سر او بمالید و صبح بار دیگر سر او را بشویید.

نکته: اگر کودک شما دچار اگزما است، حتما پیش از استفاده از شامپو با پزشک متخصص اطفال در مورد درمان جوش‌ صورت نوزاد مشورت نمایید.

درمان جوش صورت نوزاد با طب سنتی

برای درمان جوش صورت نوزادان در طب سنتی نیز دستورالعمل‌هایی آمده است. از نظر این طب بهترین درمان خانگی جوش صورت نوزاد، همان شیر مادر است. درمان جوش صورت با شیر مادر یک درمان فوری ست و منجر به بهبود گردش خون و رشد نوزاد و در نتیجه از بین رفتن جوش‌های صورت و بدن می‌شود. دیگر درمان گیاهی جوش صورت نوزاد، دمنوش قاصدک است که هم می‌تواند توسط مادر و هم توسط نوزاد مصرف شود و روی بهبود و طراوت پوست او اثر بگذارد. سایر درمان‌ها عبارتند از:

• ماساژ با روغن نارگیل (روغن نارگیل برای جوش صورت نوزاد به دلیل وجود ویتامین ای می‌تواند بسیار موثر باشد)
• زدن سرکه سیب به پوست
• حمام در بلغور جو دو سر
• استفاده از خمیر نشاسته ذرت
• پماد عسل و آبلیمو
• درمان جوش صورت نوزاد با عرق کاسنی
• استفاده از وازلین برای جوش صورت نوزاد

درمان جوش صورت در طب سنتی کمی زمان‌برتر از داروهای شیمیایی ست اما عوارض آن به مراتب بسیار کمتر است.