همانژیوم پوستی نوزاد چیست؟علت، علائم و راههای درمان در کودکان

انتشار: مرداد ۱۴۰۱ | بروزرسانی: فروردین ۱۴۰۴
همانژیوم پوستی نوزاد

بیماری همانژیوم در کودکان، یکی از نگرانی‌های اغلب والدین در دوران بارداری است که به‌صورت زائده‌های پوستی روی پوست نوزادان دیده می‌شود. زائده‌های پوستی نوزادان می‌توانند به اشکال و در رنگ‌های مختلف ظاهر شوند. دلایل بروز هر کدام نیز متفاوت است. یکی از رایج‌ترین زائده‌های پوستی، همانژیوم پوستی نوزاد یا ماه‌گرفتگی است. این زائده که شبیه به خال گوشتی به نظر می‌رسد، می‌تواند ظاهر ناخوشایندی داشته باشد؛ بنابراین بسیاری از افراد به دنبال روش‌هایی برای درمان آن هستند. در این مقاله، قصد داریم در مورد همانژیوم پوستی در نوزاد و روش‌های درمان آن بیشتر توضیح دهیم.

با نصب اپلیکیشن گهواره، قد و وزن کودک خود را روی نمودار بررسی کنید و از رشد مناسبش اطمینان یابید. روزانه متناسب با سن کودکتان ، پیام‌های مشاوره‌ تخصصی دریافت کنید و با توصیه‌های تغذیه‌ای و دستور پخت‌های مناسب، تغذیه سالم‌تری برای او فراهم کنید. همچنین، با بازی‌های مناسب و آزمون‌های دوره‌ای به تقویت هوش و مهارت‌های فرزندتان کمک کنید.

همانژیوم پوستی در نوزاد چیست؟

همانژیوم مادرزادی یا همان همانژیوم (hemangioma) که در بین عموم به ماه گرفتگی نیز شناخته می‌شود، یکی از لکه‌های مادرزادی نوزادان و از مجموعه‌ای از رگ‌های خونی توت فرنگی شکل و برآمده است که در محل نامناسبی تشکیل شده و بیش از حالت طبیعی، تکثیر می‌شوند. این عروق، سیگنال‌های رشدی بیشتری نسبت به بخش‌های دیگر بدن دریافت کرده و در نتیجه بزرگتر می‌شوند. در بیشتر موارد، همانژیوم پوستی نوزاد در همان بدو تولد ایجاد شده است یا نهایتاً تا چند هفته بعد از تولد ظاهر می‌شود. طی پنج هفته‌ی اول زندگی، همانژیوم به سرعت رشد می‌کند و تکثیر می‌‌یابد و تا سه ماهگی، به 80 درصد از اندازه‌ی خود رسیده است.

همانژیوم پوستی نوزاد چیست

بعد از آن، انتظار می‌رود که این زائده رشد نزولی داشته باشد و از اولین تولد به بعد، کوچک و صاف شده و لکه آن کمرنگ شود. در بیشتر کودکان، این زائده در حدود 3 تا 4 سالگی، به‌طور کامل محو می‌شود اما در بعضی دیگر این زائده همچنان باقی خواهد ماند. در واقع همانژیوم پوستی نوزاد، نوعی تومور پوستی در نظر گرفته می‌شود و کودکان نارس به عنوان عوارض نارس بودن نوزاد یا افرادی که با وزن کم متولد می‌شوند بیشتر در معرض این عارضه قرار دارند. 

 

انواع همانژیوم چیست؟

دو نوع اصلی همانژیوم نوزادی وجود دارد که عبارتند از:

  • همانژیوم سطحی یا همانژیوم پوستی که روی سطح پوست رشد می‌کند که به آن همانژیوم توت فرنگی نیز می‌گویند، زیرا ظاهر قرمز برآمدگی مانند خال‌ عروقی دارند.
  • همانژیوم عمقی یا همانژیوم برجسته که در زیر پوست رشد می‌کند و باعث برآمدگی آن می‌شود، اغلب با رنگ آبی یا بنفش. 
  • ترکیبی که ترکیبی از این دو نوع است.

همانژیوم همچنین ممکن است در اندام‌های داخل بدن مانند همانژیوم کبد، کلیه‌ها، ریه‌ یا مغز ایجاد شود؛ جایی که نمی‌توان آن‌ها را دید. شما می‌توانید عکس انواع همانژیوم را در اینترنت جست‌وجو کنید.

عکس انواع همانژیوم

در ادامه عکس انواع همانژیوم را مشاهده می کنید:

عکس انواع همانژیوم

همانژیوم بزرگ و سندروم PHACE

در حالی که همانژیوم‌های کوچک می‌توانند به صورت یک خال قرمز به نظر برسند، انواع بزرگتر آن‌ها می‌توانند بخشی از سندرومی به نام سندروم PHACE در نظر گرفته شوند که مجموعه‌ای از ناهنجاری‌های زیر است:

  • ناهنجاری حفره خلفی (بخشی از مغز).
  • همانژیوم
  • شریان‌های غیر طبیعی در مغز یا رگ‌های خونی بزرگ نزدیک قلب
  • کوآرکتاسیون آئورت (مشکلی در قلب به دلیل باریک بودن رگ آئورت)
  • مشکلات چشمی

گاهی عارضه‌ی دیگری نیز به این سندروم اضافه می‌شود که شکاف استرنوم/رافه فوق ناف است، جایی که استخوان سینه به اشتباه شکل می‌گیرد یا یک زخم در پوست روی قفسه سینه وجود دارد. به ندرت، همانژیوم بزرگ، در سر یا گردن  همراه با یک یا چند مورد از این مشکلات در مغز، قلب، چشم یا عروق خونی اتفاق می‌افتد. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، نوزاد مبتلا به سندرم PHACE تشخیص داده می‌شود. اگر پزشک شما به سندرم PHACE مشکوک باشد، ام آر آی ویژه، اکوکاردیوگرام (سونوگرافی قلب) و معاینه چشم انجام می‌شود.

علائم بیماری همانژیوم در نوزادان

همانژیوم ممکن است در بدو تولد قابل مشاهده باشد اما اغلب در ماه اول زندگی ظاهر می‌شود. این عارضه به صورت یک علامت قرمز صاف روی بدن (اغلب روی صورت، پوست سر، سیینه یا پشت) ایجاد می‌شود. کودک معمولاً فقط یک علامت دارد اما در برخی کودکان ممکن است بیش از یک علامت داشته باشند.

علت بروز همانژیوم نوزادی چیست؟ 

علت همانژیوم نوزادی ناشناخته است. اگرچه، اگر فردی در خانه همانژیوم داشته باشند، ممکن است نسل بعدی نیز آن را داشته باشند اما هنوز نتوانسته‌اند یک رابطه‌ی ژنتیکی در بروز این عارضه پیدا کنند. کارشناسان مطمئن نیستند که چرا رگ‌های خونی به این شکل در کنار هم قرار می‌گیرند اما معتقدند که این امر توسط پروتئین‌های خاصی که در طول بارداری در جفت تولید می‌شود (زمانی که شما در رحم هستید) ایجاد می‌شود. متاسفانه نمی‌توان از بروز همانژیوم پوستی نوزاد جلوگیری کرد زیرا علت آن به‌طور دقیق مشخص نیست.

علت بروز همانژیوم نوزادی

آیا همانژیوم پوستی در کودکان خطرناک است؟

کدام لکه‌های پوستی خطرناک اند؟ متاسفانه همانژیوم پوستی نوزاد می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند که از جمله مهمترینشان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • انسداد بینایی یا حرکات چشم
  • کاهش جریان هوا از طریق بینی و دهان
  • خون ریزی
  • شکستن سطح پوست (زخم)
  • وجریان خونی قوی که می‌تواند به قلب کودک فشار وارد کند
  • تاثیر منفی روی ظاهر کودک 

همچنین همانژیوم بزرگ روی صورت، می‌تواند با ناهنجاری‌های عروقی در مغز همراه باشد. همانژیوم اطفال، اغلب روی سر یا گردن رشد می‌کند، جایی که نمی‌توان به راحتی آن را با لباس پنهان کرد. گاهی اوقات، ظاهر همانژیوم می‌تواند کودک را هدف آزار و اذیت قرار دهد.

درمان همانژیوم پوستی نوزاد چیست؟

در اکثر مواقع، نیازی به درمان همانژیوم صورت یا دیگر بخش‌های بدن وجود ندارد و آن‌ها به خودی خود از بین می‌روند. بهتر است اجازه دهید همانژیوم پوستی نوزاد، خودش کوچک و محو شود زیرا در این صورت نیازی نیست نگران به جای ماندن محل جراحی روی پوست باشید. تنها زمانی به مداخلات پزشکی نیاز است که این زائده منجر به بروز مشکلات دیگری مانند تداخل در بینایی شود. درمان‌های استفاده شده برای همانژیوم پوستی نوزاد می‌تواند به صورت یک درمان یا ترکیبی از درمان‌های مختلف انجام شود که عبارتند از: 

  • کورتیکواستروئید‌ها: در قدیم اشکال مختلف کورتیزون، درمان اصلی همانژیوم بودند. آن‌ها را می‌توان به صورت خوراکی مصرف کرد یا به سطح همانژیوم تزریق کرد یا روی آن قرار داد. این داروها در حال حاضر کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند اما ممکن است در برخی موارد، در صورت عدم تحمل پروپرانولول داده شوند. همچنین می‌توانند در مقادیر کم در مکان‌های خاص مانند لب یا بینی تزریق شوند. زمانی که آن‌ها در شش ماه اول زندگی داده شوند، بیشترین تاثیر را دارند.

درمان همانژیوم پوستی نوزاد

  • قرص‌های مسدود کننده: پروپرانولول، یک مسدودکننده بتا (بخشی از دسته‌ای از داروهایی است که برای مدیریت مشکلات قلب استفاده می‌شود) است که برای درمان همانژیوم نوزادی تایید شده است. پروپرانولول به عنوان یک داروی مایع که از راه خوراکی مصرف می‌شود، در دسترس است و ثابت شده که باعث کوچک شدن همانژیوم کودکان می‌شود. تیمولول یکی دیگر از داروهای مسدودکننده بتا است که مربوط به پروپرانولول است و به صورت قطره چشمی موجود است (اگرچه در همانژیوم استفاده می‌شود، نه در چشم). می‌توان آن را مستقیماً روی سطح همانژیوم و روی پوست اعمال کرد. این دارو برای درمان همانژیوم‌های کوچکتر، نازک و نوزادی استفاده می‌شود.
  • جراحی برای برداشت کامل آن.
  • بستن رگ‌های رشد کرده در قسمت ورم همانژیوم.
  • آمبولیزاسیون که انسداد عروق از داخل با استفاده از یک لوله بلند و نازک به نام کاتتر است که از طریق عروق خونی به همانژیوم می‌رسد.
  • لیزر سطحی برای از بین بردن لکه‌ی رنگی همانژیوم پوست سر نوزاد.

بهتر است جست‌وجو کنید و ببینید «چه کسانی کودکشان همانژیوم دارد» تا بتوانید در مورد بهترین دکتر برای درمان همانژیوم اطلاعات بیشتری به دست آورید.