بهترین قرص سرماخوردگی در شیردهی | معرفی داروهای مجاز و غیر مجاز

انتشار: شهریور ۱۳۹۹ | بروزرسانی: مهر ۱۴۰۴
سرماخوردگی در شیردهی

از آنجایی که داروهای مصرفی توسط مادر از طریق شیر به نوزاد منتقل می‌شود، لذا در دوران شیردهی نیز باید به اندازه دوران بارداری مراقب داروهایی که مصرف می‌کنید باشید. سرماخوردگی یکی از بیماری‌های شایعی است که اگرچه در بیشتر موارد بدون دارو درمان می‌شود با این حال ممکن است در موارد شدید به مصرف دارو نیاز پیدا کنید. خوشبختانه داروهای سرماخوردگی زیادی هستند که برای مصرف در دوران شیردهی مانعی ندارند از جمله آنها می‌توان به سودوفدرین، فنیل فدرین، لوراتادین، فکسوفنادین و ... اشاره کرد. در ادامه لیستی از انواع قرص سرماخوردگی در شیردهی آمده است.

با نصب اپلیکیشن گهواره، قد و وزن کودک خود را روی نمودار بررسی کنید و از رشد مناسبش اطمینان یابید. روزانه متناسب با سن کودکتان ، پیام‌های مشاوره‌ تخصصی دریافت کنید و با توصیه‌های تغذیه‌ای و دستور پخت‌های مناسب، تغذیه سالم‌تری برای او فراهم کنید. همچنین، با بازی‌های مناسب و آزمون‌های دوره‌ای به تقویت هوش و مهارت‌های فرزندتان کمک کنید.

آیا خوردن قرص سرماخوردگی در زمان شیردهی ضرر دارد؟

مصرف قرص‌های سرماخوردگی در دوران شیردهی باید با احتیاط فراوان صورت گیرد، زیرا بسیاری از ترکیبات دارویی می‌توانند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شوند و احتمالاً برای او عوارضی به دنبال داشته باشند. به خصوص، داروهای سرماخوردگی ترکیبی اغلب حاوی موادی هستند که ممکن است باعث کاهش شیر مادر شده یا باعث بی‌قراری در نوزاد شوند. به همین دلیل، قبل از مصرف هرگونه داروی سرماخوردگی، ضروری است که حتماً با پزشک یا داروساز مشورت کنید تا از بی‌خطر بودن آن برای خود و کودکتان مطمئن شوید و در صورت لزوم داروهای مجاز مانند استامینوفن ساده را استفاده کنید.

به نقل از Cleveland Clinic

بیشتر داروهای سرماخوردگی هنگام شیردهی بی‌خطرند، به‌ویژه اگر کوتاه‌مدت و فقط در مواقع نیاز مصرف شوند.

Most cold medicines are safe while breastfeeding, especially if you take them short term and only when you need them. 

معرفی داروهای مجاز در شیردهی برای سرماخوردگی

اگر سرماخوردگی دارید و دارو مصرف می‌کنید، ممکن است فکر کنید بهتر است تا بهبود علائم، شیر دادن به نوزاد را متوقف کنید؛ اما ازآنجا که کودک شما آنتی‌بادی را از شیر مادر دریافت می‌کند، ادامه شیردهی می‌تواند سیستم ایمنی بدن کودک را تقویت کرده و شانس ابتلا به بیماری را کاهش دهد.

داروهای مجاز و روش مصرف آن‌ها در دوران شیردهی عبارتند از:

  • داروهای ضد درد و تب: استامینوفن (تایلنول)، ایبوپروفن (ادویل، موترین)
  • داروهای ضد سرفه: دکسترومتورفان، گوایفنزین (موسینکس)
  • داروهای ضد احتقان: اسپری‌های بینی حاوی اکسی‌متازولین (افرین، نازاکورت)، فنیل‌افرین
  • داروهای ضد آلرژی (آنتی‌هیستامین‌ها): کلرفنیرامین مالئات، لوراتادین (کلاریتین)
  • کلداکس در دوران شیردهی: کلداکس حاوی ترکیبی از پاراستامول (۳۰۰ میلی‌گرم)، کلرفنیرامین مالئات (۲ میلی‌گرم)، فنیل‌افرین هیدروکلراید (۱۰ میلی‌گرم) و کافئین (۳۰ میلی‌گرم) است. علی‌رغم اینکه اجزای تشکیل‌دهنده آن به‌تنهایی نسبتاً ایمن هستند، سازندگان این دارو صراحتاً از مصرف آن در دوران شیردهی منع کرده‌اند. این منع احتیاطی است زیرا کافئین موجود در آن می‌تواند کودک را بی‌قرار کرده و خوابش را مختل کند، فنیل‌افرین ممکن است تولید شیر را کاهش دهد​، ترکیب چندین دارو خطر عوارض جانبی را افزایش می‌دهد

به‌طورکلی می‌توان گفت که داروهای سرماخوردگی بدون نسخه معمولاً هنگام تغذیه با شیر مادر برای نوزاد بی‌خطر هستند، اما این بدان معنی نیست که شما می‌توانید از هر نوع دارویی استفاده کنید و بهتر است داروهای مجاز سرماخوردگی در بارداری و همین طور در دوران شیردهی توسط پزشک تجویز شود. ازآنجاکه داروهای مصرفی می‌توانند به شیر مادر شما منتقل شوند (معمولاً کمتر از 1 درصد از مقدار مصرف‌شده) مهم است که عناصر فعال همه داروها را بررسی کنید تا کودک شما در معرض خطر قرار نگیرد. مثلاً مصرف قرص سرماخوردگی بزرگسالان در دوران شیردهی که با نام‌هایی چون کلداکس، کلد استاپ، سوپر کلاً و غیره نیز شناخته می‌شود و به عنوان درمان فوری سرماخوردگی زنان شیرده و درمان آبریزش بینی در شیردهی استفاده می‌شوند، تنها با تجویز پزشک مجاز است. در غیر این صورت به دلیل ترکیبی بودن این قرص، بهتر است از مصرف آن خودداری کنید.

*کاملترین لیست داروهای مجاز در شیردهی 

مصرف ضد احتقان ها در دوران شیردهی

سودوفدرین (pseudoephedrine) و فنیل فدرین (phenyl ephedrine) داروهای ضد احتقان خوراکی برای درمان احتقان بینی ناشی از سرماخوردگی، آلرژی و عفونت‌های سینوسی هستند. هر دو ماده در داروهای بدون نسخه رایج هستند و در هنگام شیردهی ایمن محسوب می‌شوند. بااین‌وجود، اگرچه برای کودک بی‌خطر هستند اما می‌توانند روی شیردهی تأثیر بگذارند.

ضد احتقانها علائم سرماخوردگی را با تنگ کردن عروق خونی در بینی و سینوس‌ها بهبود می‌بخشند. این موضوع به باز شدن مجرای بینی و بهبود تنفس کمک می‌کند؛ اما داروهای ضد احتقان می‌توانند روی سایر قسمت‌های بدن نیز تأثیر بگذارند. این داروها می‌توانند رگ‌های خونی در پستان‌ها را منقبض کرده و جریان خون مورد نیاز برای تولید شیر را کاهش دهند.

همچنین باید از تأثیر احتمالی ضد احتقان ها بر روی نوزادان آگاه باشید. بعضی از نوزادان از این نوع داروها تأثیر نمی‌گیرند اما این داروها می‌توانند باعث تحریک‌پذیری و بی‌قراری در نوزادان دیگر شوند. اگر نمی‌خواهید تغییراتی در شیر خود ایجاد کنید یا باعث بی‌قراری کودک خود شوید، می‌توانید درمان‌های خوراکی را کنار بگذارید و از اسپری‌های ضد احتقان استفاده کنید.

* بهترین قرص مولتی ویتامین در دوران شیردهی کدام قرص است؟

مصرف داروهای ضد آلرژی در دوران شیردهی

گاهی اوقات همراه با سرماخوردگی علائم آلرژی نیز بارز می‌شود. خوشبختانه، در ضمن شیردهی، آنتی‌هیستامین‌ها نیز بی‌خطر هستند؛ اما برخی از داروهای این گروه باعث خواب‌آلودگی می‌شوند.

آنتی‌هیستامین‌ها با داشتن ترکیباتی چون دیفن هیدرامین و کلروفنیرامین ممکن است باعث خواب‌آلودگی و بی‌حالی شود. تغذیه با شیر مادر در هنگام مصرف این داروها می‌تواند ساعت خواب کودک شما را افزایش دهد. شما می‌توانید با انتخاب آنتی‌هیستامین‌های غیر خواب‌آور مانند لوراتادین و فکسوفنادین از این عارضه جانبی پیشگیری کنید؛ اما این نوع از آنتی‌هیستامین‌ها فقط علائم ناشی از آلرژی را بهبود می‌دهند و باعث کاهش آبریزش بینی که در سرماخوردگی‌ها به وجود می‌آید، نمی‌شوند.

مصرف مسکن‌ها در دوران شیردهی

شدت علائم سرماخوردگی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. ممکن است دچار بدن‌درد شوید یا برای رفع گلودرد به مسکن نیاز داشته باشید. استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم گزینه‌های بی‌خطر در هنگام شیردهی هستند. اگر ترجیح می‌دهید بدون استفاده از این نوع داروها، گلودرد را درمان کنید، می‌توانید از قرقره کردن کمک بگیرید.

مصرف داروهای ضد سرفه در دوران شیردهی

اگر دچار سرفه‌های ناخوشایند شده‌اید، استفاده از داروهای ضد سرفه با ترکیب دکسترومتورفان نیز در هنگام شیردهی بی‌خطر بوده و جزو داروهای ممنوعه در شیردهی محسوب نمیشوند.

برای کاهش عوارض قرص سرماخوردگی در شیردهی چه کنیم؟

  • اگر از لوزنج (Lozeng) استفاده می‌کنید یا یک محلول قرقره گلودرد را خریداری کرده‌اید، حتماً مواد موجود در برچسب پشت یا داخل جعبه را مطالعه کنید. شما باید از داروهای حاوی پویدون-یدین (povidone-iodine) خودداری کنید. این ماده باعث افزایش سطح ید در شیر مادر می‌شود. سطوح بالای ید خطر کم‌کاری تیروئید گذرا را در نوزادان شیرخواره افزایش می‌دهد.
  • همچنین باید از داروهای سرماخوردگی با محتوای زیاد الکل خودداری کنید. این‌ها شامل برخی از داروهای تسکین‌دهنده شبانه می‌شود که باعث خواب‌آلودگی می‌شود. سعی کنید از داروهای ترکیبی استفاده نکنید تا کودک شما در معرض ترکیبات مختلف قرار نگیرد. مثلاً مصرف کلداکس در دوران شیردهی به دلیل اینکه ترکیبی از استامینوفن، فنیل افرین و آنتی‌هیستامین هاست توصیه نمی‌شود زیرا باعث بی‌قراری نوزاد خواهد شد.
  • شما می‌توانید میزان مواجهه کودکتان را با این داروها از طریق کنترل دوزهای مصرفی کنترل کنید. به‌عنوان‌مثال کودکتان را قبل از دریافت دوز بعدی دارو تغذیه کنید و بعد از مصرف هر دوز تا 1 الی 2 ساعت از شیردهی به نوزاد خودداری کنید.
  • راه دیگر برای کاهش قرار گرفتن نوزاد در معرض دارو، این است که از داروهایی که فقط به مصرف یک یا دو دوز در روز نیاز دارند، خودداری کنید. این داروها قوی‌تر هستند و مدت‌زمان بیشتری در جریان خون و شیر شما باقی می‌مانند. داروهایی که هر 4 تا 6 ساعت مصرف می‌شوند برای دوران شیردهی مناسب‌تر هستند.

سایر اقدامات برای جلوگیری از انتقال سرماخوردگی از مادر به نوزاد عبارت‌اند از:

  • هنگام شیر دادن به کودک ماسک صورت بپوشید.
  • دست‌های خود را قبل از لمس کردن کودک خود بشویید.
  • بالش یا پتوی خود را با کودک به اشتراک نگذارید.
  • قبل از تغذیه سینه‌های خود را با صابون ملایم بشویید.

قبل از استفاده از داروهای خاص در هنگام شیردهی چه برای خودتان چه برای کودک، حتی در مورد داروهای سادهای مانند شربت ضدسرفه کودکان با پزشک در مورد بی‌خطر بودن آن صحبت کنید.

درمان خانگی سرماخوردگی در دوران شیردهی

هیچ درمانی برای سرماخوردگی ویروسی وجود ندارد، اما داروها می‌توانند به بهبود علائم در شما کمک کنند. اگر نگران مصرف داروهای شیمیایی هستید می‌توانید از درمان خانگی سرماخوردگی در دوران شیردهی کمک بگیرید.

برای تسکین گرفتگی حتماً مایعات زیادی بنوشید، مانند:

برای کاهش احتقان و ایجاد مخاط می‌توانید سوپ مرغ با پیاز فراوان بخورید. گرمای حاصل از سوپ برای سرماخوردگی و گلودرد بسیار مناسب است. مخلوط کردن 1/4 تا 1/2 قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب گرم و قرقره آن نیز باعث تسکین گلودرد می‌شود، همچنین مکیدن یک قطعه یخ یا آب‌نبات بدون قند نیز مؤثر است.

برای درمان سریع سرماخوردگی در شیردهی مهم است که به‌اندازه کافی استراحت کنید. مطمئننا در دوران شیردهی با آن‌همه کاری که برای انجام دادن دارید، شاید استراحت کردن کار سختی باشد؛ اما باید تا جایی که می‌توانید سرعت خود را کاهش داده و محدود کنید. اگر زیاد ورزش می‌کنید، شدت تمرینات خود را کاهش دهید. استراحت می‌تواند سیستم ایمنی بدن شما را تقویت کرده و به شما در بهبودی سریع‌تر کمک کند.

درمان گیاهی سرماخوردگی در دوران شیردهی و مصرف مکمل‌هایی مانند ویتامین C، اکیناسه و روی ممکن است مدت‌زمان سرماخوردگی شما را کوتاه کند و در رفع سرماخوردگی مادران شیرده مؤثر باشد. سیر و فلفل به باز شدن مجاری تنفسی کمک می‌کند.

چه موقع به دکتر مراجعه کنیم؟

بیشتر سرماخوردگی‌ها خیلی طولانی نیست و بین سه تا هفت روز طول می‌کشد. اگر علائم در این مدت بهبود نیافت یا بدتر شد، برای رفع سرماخوردگی مادران شیرده به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات، سرماخوردگی به یک عفونت ثانویه تبدیل می‌شود. علائم جدی‌تر که باید مراقب آن باشید شامل خس‌خس سینه، درد گوش، سرفه شدید و درد صورت است. این علائم ممکن است نشان‌دهنده یک یا چند مورد از بیماری‌های زیر باشد:

  • عفونت گوش
  • سینوزیت
  • گلودرد استرپی
  • آنفولانزا
  • ذات‌الریه
  • برونشیت

پزشک شما می‌تواند بر اساس علائم شما این مشکل را تشخیص داده و یک درمان مؤثر را ارائه دهد. تامیفلو یک درمان تائید شده برای ویروس آنفولانزا است، اما شما باید با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا این دارو برای شما مناسب است یا خیر.

نکات مهم و پایانی

همیشه به یاد داشته باشید که مشورت با پزشک یا داروساز، بهترین راهنمای شما در انتخاب داروی بی‌خطر در دوران شیردهی است. از داروهای ترکیبی مانند کلداکس که ممکن است شیردهی را کاهش دهند یا کودک را بی‌قرار کنند، پرهیز کرده و تنها داروهای تک جزئی مجاز را مصرف نمایید.

سوالات متداول درباره بهترین قرص سرماخوردگی در دوران شیردهی

مصرف قرص سرماخوردگی ساده در شیردهی مجاز است؟

بله، معمولاً استامینوفن ساده و ایبوپروفن برای کاهش تب و درد مجاز هستند، اما باید با مشورت پزشک مصرف شوند.

قرص سرماخوردگی بزرگسالان در شیردهی چه قرصی است؟

قرص‌های ترکیبی بزرگسالان (مانند کلداکس) توصیه نمی‌شوند؛ بهتر است از داروهای تک جزئی مجاز مانند استامینوفن یا لوراتادین استفاده شود.

درمان آبریزش بینی در شیردهی چیست؟

استفاده از اسپری‌های بینی سالین (آب نمک) یا آنتی‌هیستامین‌های غیر خواب‌آور مانند لوراتادین با نظر پزشک توصیه می‌شود.