همه چیز در مورد مصرف شیر سویا برای کودکان
استفاده کردن یا نکردن از شیر سویا برای کودکان سوال برخی از مادران است؛ خصوصا آنها که فرزندشان به محصولات لبنی به دلایل مختلف آلرژی نشان می‌دهند یا شاهد حساسیت کودک به پروتئین گاوی هستیم و امکان استفاده از شیرهای حیوانی را ندارند. به طور کلی چه برای آلرژی و چه صرفا برای طعم، شیرهای گیاهی به عنوان یک جایگزین برای محصولات لبنی یک مکمل مغذی برای سبد غذایی کودک هستند. علاوه بر شیر سویا و شیر بادام، تازه واردانی مانند شیر بادام هندی و حتی شیر جو دوسر هم اکنون به راحتی در سوپرمارکت‌ها در دسترس هستند؛ اما سوال این است که آیا همه شیرهای گیاهی برای کودکان مناسب هستند؟ کدام شیرهای گیاهی مغذی ترند؟
آیا شیر سویا یک انتخاب مغذی برای فرزند من است؟
اطلاع از خواص شیر سویا برای کودکان و همچنین مضرات شیر سویا برای کودکان کمک می‌کند تا بهتر بتوانید از این ماده غذایی در رژیم غذایی فرزند خود استفاده کنید.
بد نیست بدانید که در میان تمام شیرهای گیاهی، شیر سویا به دلیل داشتن مزایای تغذیه‌ای مشابه با شیر لبنی بدون لاکتوز، از باقی شیرهای گیاهی برتری دارد. به طور کلی فواید شیر سویا برای کودکان بسیار زیاد است.
شیر سویا که از دانه‌های سویا یا پروتئین سویا تهیه می‌شود، منبع پروتئین‌های گیاهی طبیعی است. پروتئین بخش مهمی از رژیم غذایی کودک است و برای رشد و نمو طبیعی کودک ضروری است. کودکان 1 تا 3 ساله به 14 گرم پروتئین در روز نیاز دارند، در حالی که کودکان 4 تا 8 ساله به 20 گرم پروتئین در روز نیاز دارند.
فقط یک لیوان از اکثر شیرهای سویای موجود در بازار حدود 8 گرم پروتئین درست مانند شیر لبنیات معمولی فراهم می‌کند. سایر منابع غذایی پروتئین شامل غذاهای گیاهی مانند حبوبات، نخود، آجیل، دانه ها و غلات سبوس دار است. منابع حیوانی پروتئین شامل غذاهای لبنی مانند پنیر و ماست، تخم مرغ، ماهی و گوشت بدون چربی است.
بسیاری از شیرهای سویا موجود در سوپرمارکت‌ها حاوی چربی‌های خوب (چربی‌های تک غیراشباع و چند غیراشباع) هستند و با کلسیم، ویتامین‌های گروه B، ویتامین D و فسفر غنی شده‌اند. شیر سویا یک افزودنی مغذی به رژیم غذایی کودک است و اگر کودک شما به لاکتوز یا به شیر حیوانی حساسیت دارد، می‌تواند به عنوان یک جایگزین کامل لبنیات استفاده شود.
سن استفاده از شیر سویا برای کودکان
استفاده از شیر سویا برای کودک یک ساله مجاز است. اساسا استفاده از این شیر گیاهی از سن 7 ماهگی برای کودکان مجاز است. البته بدیهی و طبیعی است که مانند هر ماده غذایی دیگر باید به مقدار کم و به تدریج به سبد غذایی کودک اضافه شود. بهتر است که شیر سویا را برای کودکان زیر یک سال با اضافه کردن به پوره یا سرلاک وارد رژیم غذایی کنید و مستقیما با شیشه شیر به او ندهید. پس از یک سالگی کودک می‌تواند از شیر سویای پرچرب در کنار شیرهای حیوانی استفاده کند و از خواص فراوان آن بهره ببرد.
خاصیت شیر سویا برای کودکان در هر فنجان شیر
- 80 کالری
- 7 گرم پروتئین
- 3 گرم کربوهیدرات کل
- 2 گرم فیبر
- 0 گرم شکر اضافه شده
- 4 گرم چربی
- ویتامین D، کلسیم، آهن، پتاسیم و سایر ویتامین ها و مواد معدنی
عوارض شیر سویا برای کودکان
به طور کلی شیر سویا جایگزین تغذیه‌ای خوب و ایمنی برای شیرهای حیوانی و محصولات لبنی است. خوشبختانه هیچ مدرکی مبنی بر خطرات سلامتی ناشی از مصرف معمولی شیر سویا وجود ندارد. بدیهی است که استفاده بیش از اندازه و غیر عادی از هر ماده غذایی می‌تواند آسیب‌رسان باشد. بنابراین هنگام مصرف شیر سویا برای کوکان زمانی باید نگران عوارض و مضرات این ماده غذایی باشید که بیش از اندازه و خارج از عرف از آن استفاده کرده‌اید. در غیر این صورت خطری متوجه کودک شما نخواهد شد.
اگر کودک شما به دلیل آلرژی به محصولات لبنی نمی‌تواند از شیر گاو و شیرهای خشک رایج استفاده کند، شیر سویا و شیرهای خشکی که با پایه شیر سویا تهیه می‌شوند، جایگزین مناسبی برای او خواهد بود. بد نیست بدانید AAP تاکید کرده است که بررسی متون و مطالعات بالینی در مورد نوزادانی که با شیر خشک مبتنی بر سویا تغذیه می‌شوند، هیچ نگرانی بالینی در رابطه با کافی بودن تغذیه، رشد جنسی، بیماری تیروئید، عملکرد سیستم ایمنی یا رشد عصبی ایجاد نمی‌کند. مطالعات اضافی تایید می‌کنند که شیرخشک‌های مبتنی بر سویا با پاسخ‌های ایمنی طبیعی تداخل ندارند.
طریقه مصرف شیر سویا
زمان مصرف شیر سویا، استاندارد شیر سویا و یا حتی جوشاندن شیر سویا موضوعاتی هستند که مادران در مورد آن سوال می‌پرسند.
باید بدانید که اساسا زمان خاص و منحصر به فردی برای مصرف شیر سویا برای کودکان وجود ندارد. همین که این ماده غذایی را وارد سبد غذایی کودک کنید و در استفاده از آن افراط نداشته باشید، کافی است. در واقع در مورد مصرف هر ماده غذایی باید استاندارد مصرف آن را رعایت کنید.
در مورد جوشاندن شیر سویا نیز باید بگوییم که بهتر است شیر سویا در معرض دمای بالا قرار نگیرد. بنابراین فقط گرم کردن شیر سویا و استفاده نکردن از حرارت زیاد کفایت می‌کند. اساسا و ذاتا شیر سویا نیازی به جوشاندن ندارد. در واقع چنانچه تمایل به مصرف شیر سویای خنک و سرد ندارید، می‌توانید آن را با حرارت ملایم کمی گرم کنید و مصرف کنید؛ اما نجوشانید.
همچنین در مورد طریقه مصرف پودر شیر سویا باید به این نکته اشاره کنیم که اولا حتما و ترجیحا از پودر شیر سویای بدون قند استفاده کنید. برای استفاده از پودر شیر سویا کافی است یک پیمانه پودر شیر سویا را به همراه 5 پیمانه آب داغ در مخلوط‌کن به مدت 3 دقیقه مخلوط کرده و سپس در یخچال قرار دهید تا سرد شود. می‌توانید این نوشیدنی را با انواع شیره‌ها یا دانه‌های مغذی خوشمزه‌تر کنید.
آیا مصرف بیش از حد سویا منجر به بلوغ زودرس می‌شود یا بر هورمون‌ها در کودکان تأثیر منفی می‌گذارد؟
سویا حاوی ایزوفلاون است که دارای فعالیت استروژنی است. به همین دلیل، بسیاری نگران هستند که سویا بر هورمون‌های کودکان تأثیر بگذارد و حتی باعث بلوغ زودرس شود. اما شواهدی که تاکنون در اختیار داریم نشان می‌دهد که سویا اثرات نامطلوب هورمونی در کودکان ندارد یا بر رشد بلوغ تأثیر نمی‌گذارد.
به طور کلی، بهترین راه برای محافظت از فرزندانتان در برابر هر گونه آسیب احتمالی هر غذایی، ارائه یک رژیم غذایی متنوع است، به این معنی که آن را تغییر دهید و دقیقا همان غذاها را هر روز سرو نکنید. این همچنین یک راه عالی برای اطمینان از دریافت تمام مواد مغذی مورد نیاز آنها است.
اطلاعات تکمیلی در مورد شیر سویا
شیر سویا از نظر تغذیه مشابه لبنیات و شیر گاو است. بنابراین اگر به دنبال منابع غذایی کلسیم و پروتئین هستید و می‌خواهید غذاهای متنوعی را به کودک نوپای خود بدهید، شیر سویا می‌تواند گزینه خوبی باشد. شیر سویای غنی شده همچنین حاوی مقادیر زیادی کلسیم و ویتامین D است.
با توجه به اینکه شیر و سایر محصولات لبنی در کودکانی که به شیر گاو یا به لاکتوز حساسیت دارند، می‌تواند مشکلاتی مانند اسهال نوزاد یا نفخ نوزاد شکم ایجاد کنند، شیر سویا می‌تواند جایگزین خوبی باشد.
عوارض احتمالی شیر سویا
آلرژی به سویا معمولا با علائم زیر ظاهر می‌شود:
- راش
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- آبریزش بینی
کلام آخر
به طور کلی استفاده از شیر سویا برای کودکان بی‌خطر است، مگر اینکه کودک علائم حساسیت‌زا را نشان داده باشد یا اینکه بیش از اندازه استفاده کرده باشد. کودکان نوپا ممکن است بیش از حد شیر سویا بنوشند و در نهایت احساس سیری کنند و فضای کمتری در معده آنها برای سایر غذاهای مغذی باقی بماند. بنابراین حتما مراقب مقدار مصرف این ماده غذایی باشید. استفاده از شیر سویا برای کودک دو ساله، یک ساله و ... در هر شرایط باید در حد اعتدال باشد.
به طور کلی، بیش از 2 تا 3 وعده غذایی سویا در روز را هدف قرار ندهید.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.