رویاهای زنده و کابوس در بارداری

دی ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
رویاهای زنده و کابوس در بارداری

بعضی دچار اختلالت خواب هستند مانند پرش پا و... (درمورد علت پرش پا در خواب در این مقاله بیشتر بخوانید.) اما برخی دیگر کابوس و خوابهای ناآرام دارند. دیدن رویاهای زنده و کابوس در بارداری و خواب‌های بد باعث می‌شود که خواب خوب و مفیدی نداشته باشید؛ درصورتی‌که خوب خوابیدن، برای سلامت شما و جنین اهمیت دارد. بدن شما به دلیل تغییرات هورمونی ناشی از بارداری، دچار تغییرات فراوانی می‌شود. برخی از این تغییرات و عوارض ناشی از آن، منجر به انواع اختلال خواب در بارداری می‌شوند. گذشته از تاثیرات خواب دیدن در دوران بارداری بر روی کیفیت خواب شما، برخی از مادران نگران این هستند که دیدن خواب‌‌های پریشان در بارداری یا دیدن کابوس در بارداری، به سلامت جنین‌شان صدمه بزند؛ درواقع آن‌ها نگران تاثیر ترس بر جنین هستند. در این مقاله به علت خواب دیدن زیاد در بارداری خواهیم پرداخت و به شما می‌گوییم که این خواب‌ها چه تأثیری بر روی شما و جنین در حال رشدتان دارند؛ پس با ما همراه باشید.

 

تفاوت خواب دیدن در بارداری با سایر مواقع چیست؟

تقریبا همه افراد خواب می‌بینند. خواب دیدن اغلب در عمیق‌ترین مرحله خواب که REM نام دارد، رخ می‌دهد. REM اشاره به مرحله‌ای از خواب دارد که در آن حرکات سریع چشم اتفاق می‌افتد.  هنگام دیدن خواب یا رویا، ممکن است تصاویری را مشاهده کنید و احساساتی را تجربه کنید. برخی از افراد بعد از بیدار شدن، خوابی که دیده‌اند را به یاد می‌آورند؛ درحالی‌که برخی دیگر ممکن است چند خواب مختلف دیده باشند و وقتی بیدار می‌شوند، فقط بخش‌هایی از یک یا چند خواب در ذهنشان مانده باشد. همه این توضیحات را  دادیم تا بگوییم خواب دیدن یک اتفاق نرمال در زندگی همه افراد است و نشان‌دهنده هیچ عیب یا مزیتی نیست. اما خواب دیدن در دوران بارداری ممکن است ازنظر دفعات و نوع خوابی که می‌بینید، تفاوت‌هایی با سایر مواقع داشته باشد. مهم‌ترین تفاوت‌های رویاهای زنده و کابوس در بارداری با سایر مواقع عبارت‌اند از:

دیدن خواب‌های زنده‌تر در بارداری

بعضی از افراد ممکن است هنگام خواب عمیق، تجربه دیدن رویاهای زنده را داشته باشند. منظور، دیدن رویاهایی با احساسات قدرتمند، شدید و تصاویر واضح است؛ به‌طوری‌که به نظر می‌رسد این رویاها واقعا در حال وقوع هستند. اگرچه همه افراد ممکن است در طول زندگی‌شان با این نوع رویاها مواجه شده باشند، اما احتمال آن در بارداری بیشتر است. بسیاری از مادران، وقتی درباره خواب دیدن در دوران بارداری صحبت می‌کنند، می‌گویند که خوابشان شبیه زندگی واقعی بوده و اصلا فکر نمی‌کرده‌اند که در خواب هستند. حتی ممکن است زمانی که از خواب بیدار می‌شوید برای لحظاتی نتوانید بین اینکه در خواب هستید یا رویا، تفاوت قائل شوید.

دیدن خواب‌های بیشتر

برخی از زنان باردار تجربه خواب دیدن زیاد در بارداری را دارند (برای اطلاع از انواع داروی گیاهی برای خواب زیاد به این مقاله مراجعه کنید). ممکن است علت این باشد که زنان باردار به دلیل اختلالاتی که در خوابشان ایجاد شده است، به‌جای یک خواب کامل تقریباً 8 ساعته، مجبورند چند بار، به مدت کوتاه‌تر بخوابند. مثلاً بسیاری از زنان به دلیل تکرر ادرار، بارها از خواب بلند می‌شوند یا ممکن است کمردرد نگذارد که خوابتان طولانی شود و بسیاری موارد دیگر. هرچه دفعات به خواب رفتن شما بیشتر باشد، احتمال خواب دیدن در دوران بارداری هم بیشتر می‌شود. البته برخی از زنان هم معتقدند که بعد از هر بار خوابیدن، دو یا چند خواب مختلف می‌بینند. هنوز به‌طور دقیق علت خواب دیدن زیاد در بارداری مشخص نشده است؛ فقط کافی است بدانید که این اتفاق در بارداری شما کاملا طبیعی است و خطری شما یا جنین را تهدید نمی‌کند.

دیدن خواب‌های مرتبط با مادر شدن

در حال حاضر یک زندگی در بدن شما جریان دارد و طبیعتاً شما از اضافه شدن یک عضو جدید به جمع خانواده خود هیجان‌زده‌اید. به دلیل این هیجان و شاید تا حدودی شوکه شدن و عصبی بودن، کاملا طبیعی است که گاهی رویاهایی ببینید که مربوط به شما و کودکتان است.

در دوران بارداری به‌احتمال‌زیاد، بیش از هر چیز دیگری به حاملگی و کودک درون شکمتان فکر می‌کنید. بنابراین جای تعجب نیست که این فکرها هنگام خواب نیز به سراغتان بیایند؛ چراکه در ناخودآگاه شما ثبت شده‌اند. گاهی ممکن است خواب زن باردار در مورد جنسیت جنین باشد؛ گاهی ممکن است خود را در حال گفتگو با او به بنید یا خواب‌هایی در مورد نام‌گذاری او ببینید و بسیاری موارد دیگر.

دیدن خواب‌های پریشان در بارداری

دیدن خواب های پریشان در بارداری کاملاً طبیعی است. شما هرچقدر هم که برای ورود فرزندتان به این دنیا هیجان‌زده باشید، باز هم ممکن است نگران باشید و استرس داشته باشید. آماده شدن برای تولد یک کودک، مقدار زیادی از وقت و انرژی شما را می‌گیرد و تغییرات زیادی در سبک زندگی و بدنتان ایجاد می‌کند. از طرف دیگر ممکن است به دلایل مختلفی نظیر مشکلات مالی، اختلاف با همسر، آماده نبودن برای بچه‌دار شدن، ترس از آینده فرزندتان و غیره نیز، دائما در طول روز استرس و اضطراب داشته باشید. وقتی ناخودآگاه شما مملو از استرس و پریشانی باشد، می‌توان انتظار داشت که بخشی از این احساسات، خود را به‌صورت دیدن خواب های پریشان در بارداری نشان دهد.

آسان‌تر به یاد آوردن رویاها

در دوران بارداری، یادآوری برخی از رویاهایتان برای شما راحت‌تر از قبل خواهد بود. قبل از بارداری، شاید شما در یادآوری رویاهای خود بعد از بیدار شدن از خواب، مشکل داشته باشید. حتی ممکن است فکر کنید که شما اصلاً خواب نمی‌بینید؛ درحالی‌که درواقع خوابتان را به یاد نمی‌آورید. اما در دوران بارداری شما معمولاً بخش بیشتری از خوابتان را به یاد می‌آورید و حتی جزئیات بیشتری از آن را می‌توانید شرح بدهید.

دیدن کابوس در بارداری

برخی از زنان در طول بارداری رویاهای شاد و هیجان‌انگیزی می‌بینند؛ اما برخی از زنان هم ممکن است تجربه دیدن کابوس در بارداری را داشته باشند. منظور از کابوس، دیدن خواب‌های ترسناک و دلهره‌آور است. دیدن این نوع خواب‌ها جای نگرانی ندارد و معمولاً به دلیل برانگیخته شدن احساسات شما مثل ترس یا نگرانی از زایمان و یا اتفاقاتی که برای کودک می‌افتد، است.

این کابوس‌ها می‌توانند شکل‌های مختلفی داشته باشند. شما ممکن است خواب ببینید کودک خود را رها کرده‌اید یا کودک شما گم شده است. یا اگر در گذشته تجربه سقط جنین داشته‌اید، ممکن است دوباره خواب‌هایی در مورد این اتفاق ببینید. برخی از مادران هم ممکن است کابوس گم‌شدن یا گیر افتادن خودشان را ببینند.

معمولاً این نوع خواب‌ها باعث پریدن از خواب در دوران بارداری همراه با ترس و دلهره، می‌شوند. به همین علت برخی از مادران نگران تأثیر ترس بر جنین هستند. به‌طورکلی، دیدن این خواب‌ها طبیعی محسوب می‌شود و خوشبختانه تاکنون در هیچ گزارشی نیامده است که خطری برای جنین به همراه داشته باشند.

علت خواب دیدن زیاد در بارداری چیست؟

علت خواب دیدن زیاد در بارداری بسیار متنوع است. احتمالاً خودتان هم می‌دانید که اصلی‌ترین علت این اتفاق، تغییرات هورمونی بدنتان است. نوسانات هورمونی در دوران بارداری، می‌تواند تأثیر شگرفی در جسم و روان شما بگذارد. به همین علت است که مادران باردار دچار نوسانات خلقی می‌شوند. اگر یک روز در دوران بارداری به خاطر اینکه کسی باقیمانده غذای شما را خورده است، زارزار گریه کردید، اصلاً تعجب نکنید! چون شما اولین نفر نیستید. هورمون‌های بارداری همان‌طور که احساسات شما را تحت تأثیر قرار می‌دهند، می‌توانند باعث دیدن خواب‌های بد در دوران بارداری نیز، بشوند.

همچنین تغییرات هورمونی در دوران بارداری می‌تواند باعث افزایش خستگی شما نیز بشود؛ به این معنی که شما به‌احتمال‌زیاد بیشتر می‌خوابید و این هم می‌تواند یک علت خواب دیدن زیاد در بارداری باشد. علاوه بر اینها، تغییرات هورمونی در کنار عوارض بارداری (نظیر تکرر ادرار، سوزش معده، گرفتگی پا، کمردرد و ...)، ممکن است باعث به هم خوردن الگوی خواب شما در دوران بارداری می‌شوند. داشتن خواب بد و بی‌کیفیت نیز، یک علت دیدن خواب‌های بد در دوران بارداری است.

برخی از نظریه‌ها نشان می‌دهد که خواب دیدن به نحوه ذخیره خاطرات شما بستگی دارد. همچنین بنا بر گفته بنیاد ملی خواب آمریکا، خواب و رویا می‌تواند به شما در پردازش اطلاعات و درک بهتر احساسات کمک کند و درواقع، یک روش درمانی است که ازنظر روانی برای شما سودمند است. بنابراین جای تعجب نیست که عواطف و احساسات شدید دوران بارداری، باعث خواب دیدن زیاد در بارداری شود.

نکاتی برای پیشگیری از خواب بد دیدن در بارداری 

اگرچه روش اثبات شده‌ای برای پیشگیری از خواب بد دیدن در بارداری وجود ندارد، اما به نظر می‌رسد که راهکارهای زیر به داشتن خوابی سالم‌تر کمک کنند:

  • در مورد دیدن رویاهای زنده و کابوس در بارداری حرف بزنید

یکی از بهترین کارها این است که درباره وضعیت خود با کسی حرف بزنید. آن شخص می‌تواند همسرتان، پزشکتان یا یک دوست باشد. یا حتی می‌توانید خواب‌های خود را در یک دفتر یادداشت کنید. این کار نوعی تخلیه روحی است و به نظر می‌رسد در کاهش دفعات دیدن خواب بد در بارداری مؤثر باشد. همچنین بعد از گفتگو کردن درباره این خواب‌ها یا نوشتن آنها، ممکن است به این نتیجه برسید که ترس‌ها و نگرانی‌های شما بی‌مورد هستند و به راهکارهایی برای مدیریت آن‌ّها دست پیدا کنید.

  • عوارض بارداری را مدیریت کنید

شما باید تمام تلاشتان را بکنید تا از عواملی که باعث تشدید عوارض بارداری شما می‌شوند، اجتناب کنید. به عنوان مثال قبل از خواب مایعات ننوشید تا از تکرر ادرار در نیمه‌شب جلوگیری کنید؛ البته خود شرایط بارداری و فشار ناشی از بزرگ شدن رحم نیز، باعث تکرر ادرار می‌شود اما بهتر است که شما به آن دامن نزنید! این موضوع در مورد سایر عوارض حاملگی، نظیر سوزش معده در بارداری، کمردرد، گرفتگی ماهیچه پا در خواب در بارداری و سایر موارد نیز صدق می‌کند ( شما می‌توانید مقالات مربوطه را در بخش مربوط به عوارض بارداری وب سایت گهواره بخوانید).

  • شرایط را برای داشتن خوابی با کیفیت مهیا کنید

شما باید تمام تلاش‌تان را بکنید تا بتوانید خوابی سالم و باکیفیت داشته باشید. اتاق خود را تاریک، ساکت و در دمای مناسب نگه دارید. تلویزیون را خاموش کنید، پرده‌ها را ببندید و وسایل الکترونیکی را از اتاق خارج کنید.

اگر خیلی خسته بودید، ایرادی ندارد اگر در طول روز گاهی چرت بزنید؛ اما از چرت زدن‌های طولانی که خواب شب شما را مختل می‌کنند، اجتناب کنید.

برای آرام و ریلکس شدن قبل از خواب، کاری بکنید. مثلاً کتابی که از آن لذت می‌برید را بخوانید؛ از تکنیک‌های تنفس عمیق استفاده کنید؛ یک دوش گرم بگیرید یا به یک موسیقی آرامش‌بخش گوش کنید. انتخاب این موضوع به خودتان بستگی دارد؛ شما می‌توانید هر کاری که به شما حس خوبی می‌دهد را انجام دهید، باعث می‌شود که با اضطراب به خواب نروید و تا حد زیادی از دیدن رویاهای زنده و کابوس در بارداری جلوگیری می‌کند.