انواع لکه های پوستی نوزادان و خال‌های مادرزادی - علت و درمان

فروردین ۱۴۰۳ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
لکه‌های مادرزادی نوزادان

پس از زایمان زمانی که والدین برای اولین بار نوزادشان را می‌بینند، ممکن است متوجه‌ی لکه‌هایی خاص و در رنگ‌ها یا اشکال متفاوت در صورت یا بخش‌های مختلف بدن او شده و کمی نگران شوند. زیرا گمان می‌کنند که این لکه‌ها ممکن است نشانه‌ی مشکل خاصی باشند یا نمی‌دانند که چطور می‌شود آنها را درمان کرد و آیا در زندگی کودکشان تاثیرگذار خواهد بود یا خیر. در این مقاله قصد داریم انواع عواملی که منجر به بروز انواع لکه‌های مادرزادی نوزادان می‌شوتد را توضیح دهیم تا بتوانید درک بهتری از آنها داشته باشید و ناراحتی کمتری برای شما و فرزندتان ایجاد شود.

لکه‌های سالمون در نوزادان 

یکی از رایج‌ترین لکه‌های مادرزادی نوزادان لکه‌های سالمون هستند که در طیف وسیعی از نوزادان با رنگ پوست‌های مختلف رخ می‌دهند. این لکه‌ها که غالباً بوسه‌ فرشته نیز خوانده می‌شوند، از لکه‌های متداولی است که در زمان تولد برای نوزادان رخ می‌دهد. طبق بررسی‌های انجام شده مشخص شده است که در حدود یک سوم نوزادان در زمان تولد لکه سالمون در نوزادان را دارند. علت بوسه فرشته در نوزادان هنوز مشخص نیست و بیشتر جنبه‌های وراثتی دارد.

لکه‌های سالمون اغلب از همان بدو تولد وجود دارند اما در برخی موارد، ممکن است در ماه‌های اول تولد نیز ظاهر شوند. این لکه‌ها، لکه‌هایی مسطح و صورتی، بدون خارش یا سوزش و کاملاً بی‌خطر هستند. لکه  قرمز پشت گردن نوزاد، پیشانی، پلک چشم، بینی یا لب بالا معمولاً در این گروه از لکه‌ها قرار دارند. از آنجا که این لکه‌ها، مجموعه‌ای از رگ‌های خونی هستند، ممکن است با گریه‌ی کودک یا تغییر در درجه حرارت محیط، پررنگ شوند.

بیشتر لکه‌های سالمون طی 18 ماه از بین می‌روند در حالی که بعضی از این لکه‌های مادرزادی نوزادان که در پشت گردن او وجود دارند، ممکن است از بین نرود. اگر یک لکه‌ی سالمون بیش از سه سال دوام داشت و شما خواستید آن را بردارید، می‌توانید این کار را با لیزردرمانی انجام دهید. همچنین به عنوان درمان خانگی بوسه فرشته میتوانید از ماساژ ناحیه با روغن زیتون یا آب لیمو یا پماد ویتامین آ استفاده کنید.

*علت ترک لب کودکان چیست و چه باید کرد

خال عروقی در نوزادان

یکی از لکه‌‌های مادرزادی نوزادان که ظاهر نازیبایی دارد و بسیاری از مادران را نگران می‌کند، خال قرمز روی پوست نوزاد موسوم به خال عروقی است. خال عروقی-وریدی یا همانژیوم پوستی نوزاد از جمله علائم پوستی در زمان تولد است که در نتیجه‌ی تجمع گروهی از رگ‌های غیرمعمولی و گشاد یا بزرگ شدن آنها ایجاد می‌شوند. گشاد بودنِ رگ‌ها، باعث می‌شود این خال‌ها ظاهری قرمز یا بنفش داشته و بسیار در چشم باشند.

خال عروقی در نوزادان

این لکه از انواع لکه‌های مادرزادی نوزادان ممکن است در بدو تولد یا ماه‌های بعد از آن ظاهر شوند. این لکه قرمز روی پوست نوزاد تازه متولد شده رشد آهسته‌ای دارند و به خودی خود محو نمی‌شوند. ایا خال مادرزادی خطرناک است؟ متخصصان پوست می‌توانند این لکه‌ها را بررسی کرده و به شما در انتخاب درمان مناسب کمک کنند. با این حال بیشتر آنها معتقدند اگر این خال مادرزادی نوزاد عملکرد بخشی از بدن را مختل نکرده‌اند یا در ظاهر او تاثیر عمیقی نگذاشته‌اند (مانند وقتی که خال روی صورت نوزاد است) از برداشتن خال قرمز خودداری کنید. به عنوان مثال ظهور این خال‌ها روی پلک چشم ممکن است منجر به کاهش حس بینایی در کودکان شیرخوار یا بزرگتر شود و در این صورت باید برای درمان آنها اقدام کرد.  

لکه های شیر قهوه ای در نوزادان 

یکی دیگر از انواع لکه‌های مادرزادی در نوزادان، لک‌های شیر قهوه‌ای هستند که سطح صافی دارند و معمولاً دایره‌ای یا بیضی شکل هستند. این لکه‌های قهوه‌ای کمرنگ روی بدن نوزاد از قهوه‌ای روشن تا قهوه‌ای متوسط را در برمی‌گیرند. لکه قهوه ای روی پوست نوزاد از چیست؟ اینها زمانی ایجاد می‌شوند که سلول‌های تولید کننده‌ی رنگدانه‌ی ملانوسیت‌ها به سطح پوست نزدیک می‌شوند. برخی از نوزادان از بدو تولد آنها را دارند ، اما ممکن است در اوایل نوزادی نیز رشد کنند با این حال ظاهر شدن لک قهوه ای روی پوست کودک ، در نوزادانی که رنگ پوست تیره دارند، کمتر شکل می‌گیرند.

محل لکه قهوه ای روی پوست نوزاد متفاوت است اما بیشتر روی تنه، باسن و پاها ظاهر می‌شوند. لکه های قهوه ای روی پوست کودکان برعکس بسیاری از لکه‌های مادرزادی نوزادان، با افزایش سن کمرنگ نمی‌شوند بلکه پررنگ‌تر هم می‌شوند. اکثراً وجود این لکه های قهوه ای کمرنگ روی پوست نوزاد جای نگرانی نیست اما اگر قطر‌ آنها زیاد است یا با گذشت سن افزایش پیدا می‌کند، باید با یک متخصص پوست مشورت کنید زیرا می‌تواند با نوروفیبروماتوز و سندرم مک کین آلبرایت در ارتباط باشند.

لکه‌های مغولی یا ملانوسیتوز

ملانوسیتوز مادرزادی، که قبلا به عنوان لکه‌ مغولی نیز شناخته می‌شد، یک بیماری بسیار شایع در بدن نوزادان با پوست تیره است. این لکه‌ها صاف، رنگ خاکستری-آبی (تقریباً شبیه کبودی) هستند و می‌توانند کوچک یا بزرگ باشند. علت ظهور آنها، برخی‌ از رنگدانه‌هایی هستند که در هنگام تشکیل پوست کودک به لایه‌ی بالایی آن نرسیده است. بیشتر این لکه‌ها در ناحیه‌ی کمر یا باسن دیده می‌شوند اما در هر جایی ممکن است وجود داشته باشند. آنها بی‌خطر هستند و معمولاً با رسیدن کودک به سن مدرسه از بین می‌روند. در بیشتر موارد، هیچ گونه درمانی برای از بین بردن این لکه‌های مادرزادی نوزادان نیاز نمی‌شود. عکس لکه مغولی در نوزادان را در زیر مشاهده میکنید:

لکه های مغولی

لکه‌های شرابی یا ناهنجاری‌های مویرگی

لکه‌های شرابی یا ناهنجاری‌های مویرگی گروه دیگری از لکه‌های مادرزادی نوزادان هستند که شامل لکه‌های مسطح قرمز یا بنفش می‌شوند. اندازه‌ی این لکه‌ها متفاوت است. بعضی از آنها تنها چند میلی‌متر هستند، در حالی که بعضی دیگر مناطق وسیعی را پوشش می‌دهند. در سال‌های بعدی زندگی نوزاد و دوران بزرگسالی او ممکن است این لکه‌ها با تغییر سطح هورمون‌های بدن (افزایش هورمون‌های بارداری یا یائسگی) یا به مرور زمان تیره‌تر شوند و زندگی او را تحت تاثیر خود قرار دهند. با این حال روش‌های زیادی برای درمان آنها وجود دارد که از جمله‌ی آن می‌توان به استفاده از لیزردرمانی اشاره کرد.

ماه گرفتگی در نوزادان تازه متولد شده

یکی دیگر از انواع لکه‌های مادرزادی نوزادان لکه‌هایی هستند که در اثر ازدیاد رنگدانه‌های پوستی و تجمع رگ‌های خونی در هم تنیده زیر سطح پوست کودک ایجاد می‌شود. بعضی از افراد به این لکه خورشید گرفتگی هم می‌گویند. اما حقیقت این است که لکه‌ها ربطی به خورشید یا ماهگرفتگی نوزاد ندارند. با این حال علت وجود آنها هنوز مشخص نشده است. این لکه‌های مانند بسیاری از لکه‌های مادرزادی نوزادن، بی‌خطر هستند و حتی خارش یا سوزش خاصی را هم ایجاد نمی‌کنند و اگر در معرض دید نباشند، کودک می‌تواند تا مدت زیادی با آنها زندگی کند. با این حال هر وقت که بخواهید این لکه‌ها به راحتی با لیزر قابل درمان هستند.

ماه گرفتگی در نوزادان

سخن پایانی

لکه‌‌های مادرزادی نوزادان انواع مختلفی دارند و هر کدام ممکن است دلایل و شدت خاص خود را داشته باشند و در نواحی خاصی از بدن ایجاد شوند. نکته‌ی مهم این است که به عنوان والدین، شما باید شرایط را مدیریت کنید. بعضی از این لکه‌ها می‌توانند بسیار به چشم بیایند و باعث شوند مردم به کودکتان خیره شوند یا در موردشان از شما سوال بپرسند و کودکتان را ناراحت کنند. شما باید به آنها توضیح دهید که وجود این لکه‌ها کاملاً طبیعی است و به مرور زمان از بین ‌می‌روند. در صورتی که این لکه‌ها روی پوست کودکتان وجود داشت باید روی اعتماد به نفس کودکانتان کار کنید و به آنها اطلاعات دهید تا کمتر اذیت شوند.