چه داروهایی باعث عقب افتادن پریود می‌شود؟ معرفی بهترین قرص

پزشک تایید کننده: نیایش خالقی (کارشناس مامایی)

انتشار: مهر ۱۴۰۰ | بروزرسانی: آذر ۱۴۰۴

به اشتراک بگذارید

عقب افتادن پریود همیشه نشانه بارداری نیست و در بسیاری از موارد می‌تواند به‌صورت عمدی یا ناخواسته در اثر مصرف برخی داروها اتفاق بیفتد. داروهایی مانند داروهای ضد بارداری هورمونی، قرص‌های پروژسترونی، برخی داروهای تیروئیدی، داروهای دیابت مانند متفورمین، داروهای اعصاب و حتی بعضی مسکن‌ها می‌توانند با تأثیر بر تعادل هورمونی بدن، زمان قاعدگی را به تعویق بیندازند.

با این حال، واکنش بدن به دارو در هر فرد متفاوت است و مصرف نادرست یا خودسرانه این داروها می‌تواند باعث بی‌نظمی شدید پریود، عوارض هورمونی و مشکلات جدی‌تر شود. به همین دلیل، انتخاب داروی مناسب باید با آگاهی و ترجیحاً زیر نظر پزشک انجام شود. در ادامه این مقاله از مجله سلامت گهواره، توضیح می‌دهیم که هر یک از این داروها چگونه عمل می‌کنند، چه زمانی باید مصرف شوند و کدام گزینه برای شرایط مختلف مناسب‌تر است.

با نصب اپلیکیشن گهواره، چرخه قاعدگی خود را به‌دقت دنبال کنید و بهترین زمان برای اقدام به بارداری را بدانید. روزانه متناسب با مرحله چرخه‌تان، پیام‌های مشاوره تخصصی و توصیه‌های تغذیه‌ای دریافت کنید تا شانس باروری‌تان افزایش یابد.

فهرست مطالب

انواع قرص‌های عقب افتادن پریود
چه عواملی باعث عقب افتادن پریود می‌شود؟
راه های درمان تاخیر در پریود
عوارض و پیامدهای تاخیر در پریود چیست؟
چه زمانی برای تاخیر در پریود به پزشک مراجعه کنید؟

انواع قرص‌های عقب افتادن پریود

انواع قرص های عقب افتادن پریود

به طور کلی این داروها را می‌توان در دو گروه دسته بندی کرد: داروهایی که دقیقاً به همین قصد تولید و مصرف می‌شوند و داروهایی که یکی از عوارض آنها تغییر در دوره‌ی قاعدگی است. در هر حال، این داروها به شرح زیراند:

داروهای ضد بارداری

انواع قرص‌های ضد بارداری نه تنها می‌توانند زمان پریود شما را عقب بباندازند بلکه بسته به میزان مصرف و قدرت آنها می‌توانند حتی به طور کلی مانع از پریود شدن شما شوند. اما در برخی شرایط خاص مانند زنانی که به آندومتریوز مبتلا هستند، مصرف این قرص‌ها می‌تواند نتیجه عکس بدهد و منجر به پریود‌های شدید و دردناک شوند. از جمله قرص‌های ضد بارداری می‌توان به قرص‌های ترکیبی استروژن-پروژسترون (مثل ال‌دی، اچ‌دی)، قرص‌های پروژسترونی (مثل نورتیدرون)، ایمپلنت ضدبارداری و آمپول دپو پروورا اشاره کرد.

داروهای تیروئیدی

گاهی در شرایطی که حتی به دنبال این نیستید که چه دارویی باعث عقب افتادن پریود می‌شود، مصرف بعضی از قرص‌ها این عوارض جانبی را برایتان به همراه دارند. یکی از این قرص‌ها، داروی لووتیروکسین نوعی داروی کم کاری تیروئید است که می‌تواند باعث کم شدن شدت خونریزی قاعدگی و حتی عقب افتادن آن شود. علاوه لووتیروکسین، متی‌مازول و پروپیل‌تیواوراسیل نیز می‌توانند باعث ایجاد اختلال در فرآیند قاعدگی شوند.

داروهای ضدافسردگی

داروهای ضدافسردگی می‌توانند به طرق مختلف بر این روند تاثیر بگذارند در شرایطی که بعضی از آنها منجر به قاعدگی شدید می‌شوند داروهایی مانند ایمی پرامین، آمی تریپتیلین و نورتریپتیلین می‌توانند این روند را به تاخیر بیاندازند. همچنین داروهایی از قبیل فلوکستین، سرترالین، اس‌سیتالوپرام و ونلافاکسین نیز می‌توانند منجر به ایجاد اختلال در قاعدگی شوند.

داروهای صرع

به عنوان یکی از عوارض جانبی، داروهای درمان صرع نیز شدت خونریزی را به میزان زیادی کاهش داده یا باعث از دست رفتن پریود می‌شوند. از مهمترین داروهای صرع که منجر به عقب افتادن پریود می‌شوند می‌توان به والپروات سدیم، کاربامازپین، لاموتریژین و فنی‌توئین اشاره کرد.

داروهای شیمی درمانی

متاسفانه این داروها عوارض بسیار زیادی دارند و قطع پریود تنها یکی از آنهاست. در بعضی از افرادی که تحت شیمی درمانی قرار می‌گیرند، قاعدگی به طور کامل از بین رفته و فرد دچار یائسگی زودرس می‌شود. دوکسوروبیسین، سیکلوفسفامید، متوترکسات و پاکلیتاکسل از جمله داروهای شیمی درمانی است که می‌تواند منجر به اختلال در پریود شود.

با اپلیکیشن گهواره، سیکل پریودت رو دنبال کن تا شانس بارداریت رو بالا ببری.

نصب اپلیکیشن گهواره

چه عواملی باعث عقب افتادن پریود می‌شود؟

چه عواملی باعث عقب افتادن پریود می شود؟

عقب افتادن پریود می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و همیشه به معنای بارداری نیست. قبل از اینکه بدانید چه دارویی باعث عقب افتادن پریود می‌شود، لازم است با مکانیسم هورمونی این اتفاق آشنا شوید. به‌طور طبیعی، کمی پیش از شروع قاعدگی سطح هورمون پروژسترون در بدن کاهش می‌یابد. زمانی که این هورمون به زیر حد مشخصی برسد، مخاط رحم ریزش پیدا کرده و خون‌ریزی قاعدگی آغاز می‌شود. اما با مصرف برخی داروها، به‌ویژه قرص‌های ضد قاعدگی یا هورمونی، سطح پروژسترون در بدن حفظ می‌شود و در نتیجه لایه داخلی رحم باقی مانده و پریود به تعویق می‌افتد. بیشتر این داروها با تمرکز بر حفظ یا شبیه‌سازی عملکرد پروژسترون، مانع شروع خون‌ریزی می‌شوند.

با این حال باید توجه داشت که مصرف این داروها بدون عوارض نیست. از مهم‌ترین پیامدهای استفاده از قرص‌های ضد قاعدگی می‌توان به بر هم خوردن نظم چرخه قاعدگی اشاره کرد؛ موضوعی که می‌تواند در اقدام برای بارداری، پیش بینی زمان دقیق تخمک گذاری و تعیین روزهای افزایش شانس باروری مشکل‌ساز شود. همچنین مشخص شده است مصرف طولانی‌مدت یا بیش‌ازحد این قرص‌ها می‌تواند باعث اختلال در عملکرد تخمدان‌ها، قاعدگی نامنظم و دردناک شود.

این عوارض تنها محدود به قرص‌های ضد قاعدگی نیست و در مورد مصرف نادرست قرص‌های ضد بارداری، قاعده‌آور یا سایر داروهای مؤثر بر هورمون‌های جنسی نیز دیده می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود از مصرف خودسرانه داروهایی که باعث قطع، تأخیر یا تسریع قاعدگی می‌شوند خودداری کرده و حتماً طبق نظر پزشک از آن‌ها استفاده شود.

علاوه بر داروها، عوامل متعددی می‌توانند باعث عقب افتادن پریود شوند که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به بارداری، استرس شدید، تغییرات وزن، ورزش سنگین، اختلالات هورمونی، مشکلات تیروئید (کم‌کاری یا پرکاری)، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، شیردهی، یائسگی یا شروع پیش‌یائسگی، مصرف داروها (ضدبارداری، ضدافسردگی، شیمی‌درمانی، داروهای تیروئید و…)، خواب ناکافی یا تغییر برنامه خواب و قطع ناگهانی قرص‌های هورمونی اشاره کرد. هر یک از این عوامل می‌تواند با برهم زدن تعادل هورمونی بدن، چرخه قاعدگی را دچار تأخیر یا بی‌نظمی کند.

به نقل از Healthline

عوارض خفیف با برخی از داروهای هورمونی جلوگیری از بارداری و داروهایی که برای تغییر زمان پریود استفاده می‌شوند گزارش شده است، از جمله دوره‌های نامنظم قاعدگی، سردرد، حالت تهوع، حساسیت پستان و تغییرات خلقی.

“Mild side effects have been reported with some hormonal contraceptives and medications used to alter menstrual timing, including irregular periods, headache, nausea, breast tenderness, and mood changes.”

راه های درمان تاخیر در پریود

راه های درمان تاخیر پریود

تاخیر در پریود می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد و به همین دلیل، درمان آن برای هر فرد یکسان نیست. انتخاب روش مناسب به عواملی مانند وضعیت هورمونی بدن، سبک زندگی، میزان استرس، بیماری‌های زمینه‌ای و حتی سن بستگی دارد. به‌طور کلی، راه‌های درمان تاخیر در پریود به سه دسته اصلی دارویی، خانگی و اصلاح سبک زندگی تقسیم می‌شوند که در ادامه به‌صورت علمی و کاربردی بررسی می‌شوند.

درمان‌های پزشکی و دارویی

در مواردی که عقب افتادن پریود ناشی از اختلالات هورمونی باشد، پزشک معمولاً انجام آزمایش های هورمونی را توصیه می‌کند تا سطح هورمون‌هایی مانند پروژسترون، استروژن و هورمون‌های تیروئیدی بررسی شود. بر اساس نتایج این آزمایش‌ها، ممکن است از داروهای هورمونی برای تنظیم چرخه قاعدگی استفاده شود.

یکی از رایج‌ترین روش‌ها، تجویز آمپول پروژسترون یا داروهای خوراکی مانند مدروکسی پروژسترون است که با شبیه‌سازی افت طبیعی پروژسترون در بدن، باعث شروع خون‌ریزی قاعدگی می‌شوند. همچنین در برخی موارد، پزشک قرص برای پریود شدن یا قرص‌های تنظیم قاعدگی را برای بازگرداندن نظم سیکل ماهانه تجویز می‌کند. تأکید می‌شود که مصرف این داروها باید فقط تحت نظر پزشک انجام شود.

درمان خانگی عقب‌افتادن پریود

در کنار درمان‌های پزشکی، برخی روش‌ها به‌عنوان درمان خانگی عقب‌افتادن پریود مورد توجه قرار می‌گیرند؛ البته این روش‌ها بیشتر برای تاخیرهای خفیف و غیرپاتولوژیک مناسب هستند. استفاده از دمنوش زنجبیل به دلیل خاصیت گرم‌کنندگی و افزایش گردش خون در ناحیه لگن می‌تواند به تحریک قاعدگی کمک کند. همچنین زعفران برای درمان خانگی عقب افتادن پریود در طب سنتی کاربرد دارد و در مقادیر کم ممکن است به تنظیم سیکل کمک کند. با این حال، مصرف گیاهان دارویی نیز باید با احتیاط انجام شود، به‌ویژه در صورت احتمال بارداری یا وجود بیماری‌های زمینه‌ای.

تغییر سبک زندگی و درمان‌های حمایتی

در بسیاری از زنان، اصلاح عادات روزمره نقش مهمی در بازگشت قاعدگی دارد. تغییر سبک زندگی شامل کاهش استرس، خواب کافی، تغذیه متعادل و پرهیز از ورزش سنگین یا رژیم‌های غذایی سخت می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر نظم پریود داشته باشد. در مواردی که استرس‌های مزمن یا مشکلات روانی عامل اصلی تأخیر هستند، استفاده از درمان‌های مشاوره‌ای و روان‌درمانی می‌تواند به تعادل هورمونی و تنظیم چرخه قاعدگی کمک کند.

در مجموع، درمان تاخیر در پریود باید متناسب با علت زمینه‌ای آن انتخاب شود. اگر این مشکل به‌طور مکرر تکرار می‌شود یا با علائم غیرطبیعی همراه است، مراجعه به پزشک و پرهیز از مصرف خودسرانه دارو یا گیاهان دارویی ضروری خواهد بود.

عوارض و پیامدهای تاخیر در پریود چیست؟

پیامدهای تاخیر در پریود

تاخیر در پریود اگر به‌صورت گهگاه رخ دهد، معمولاً نگران‌کننده نیست؛ اما عقب افتادن مکرر یا طولانی‌مدت قاعدگی می‌تواند پیامدهای جسمی و روانی متعددی به همراه داشته باشد. این عوارض اغلب به‌دلیل برهم خوردن تعادل هورمونی بدن ایجاد می‌شوند و شدت آن‌ها در افراد مختلف متفاوت است.

از نظر جسمی، تغییر سطح هورمون‌ها ممکن است باعث افزایش وزن و تغییر در متابولیسم بدن شود؛ موضوعی که حتی با رژیم غذایی ثابت نیز احساس می‌شود. برخی افراد دچار بزرگ شدن شکم، نفخ و ورم شکم یا دردهای مبهم در ناحیه شکم و کمر می‌شوند. همچنین حساسیت سینه‌ها و تغییر در ترشحات واژن از دیگر پیامدهای شایع تاخیر در پریود است که معمولاً با احساس ناراحتی یا نگرانی همراه می‌شود.

در صورت ادامه‌دار شدن این وضعیت، ممکن است خونریزی نامنظم پس از شروع قاعدگی رخ دهد؛ به این معنا که پریودها یا بسیار شدید و طولانی باشند یا به‌صورت لکه‌بینی ظاهر شوند. در برخی موارد، تاخیرهای مکرر قاعدگی می‌تواند نشانه‌ای از سندروم pcos باشد که خود با عوارضی مانند کیست تخمدان و اختلال در تخمک‌گذاری همراه است. این شرایط در صورت عدم درمان، خطر مشکلات باروری را افزایش می‌دهد.

از نظر روانی نیز، عقب افتادن پریود می‌تواند باعث نوسانات خلقی، اضطراب و حتی افسردگی شود. نگرانی درباره بارداری ناخواسته، اختلالات هورمونی یا آینده باروری، فشار روانی قابل‌توجهی به فرد وارد می‌کند و کیفیت زندگی روزمره را کاهش می‌دهد.

در مجموع، اگر تاخیر در پریود به‌طور مداوم تکرار شود یا با علائمی مانند درد شدید، تغییرات غیرطبیعی بدن یا اختلالات خلقی همراه باشد، بررسی پزشکی و شناسایی علت اصلی آن برای پیشگیری از عوارض جدی‌تر ضروری است.

چه زمانی برای تاخیر در پریود به پزشک مراجعه کنید؟

اگر تاخیر در پریود به‌صورت مقطعی رخ دهد، معمولاً جای نگرانی ندارد؛ اما در برخی شرایط لازم است برای بررسی دقیق‌تر به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. تشخیص به‌موقع علت تأخیر می‌تواند از بروز مشکلات هورمونی و باروری در آینده جلوگیری کند.

در صورتی که قاعدگی بیش از یک هفته تا ۱۰ روز به تعویق افتاده باشد، اولین اقدام انجام تست بارداری است. اگر نتیجه منفی بود اما پریود همچنان شروع نشد، مراجعه به پزشک برای انجام آزمایش خون و بررسی هورمونی ضروری خواهد بود. این بررسی‌ها به پزشک کمک می‌کند وضعیت هورمون‌ها، زمان تعیین روز تخمک گذاری و علل احتمالی اختلال در سیکل قاعدگی را ارزیابی کند.

بروز علائم غیر عادی قاعدگی مانند درد شدید لگن، خونریزی‌های نامنظم، ترشحات غیرطبیعی یا افزایش ناگهانی وزن نیز از نشانه‌هایی است که نیاز به بررسی تخصصی دارد. در چنین شرایطی، پزشک ممکن است انجام سونوگرافی یا معاینه لگنی را برای تشخیص مشکلاتی مانند کیست تخمدان یا تنبلی تخمدان یا pco توصیه کند.

پس از انجام آزمایش‌ها، مرحله مهم تفسیر آزمایشات است که باید حتماً توسط پزشک انجام شود تا علت اصلی تاخیر مشخص گردد و درمان مناسب آغاز شود. اگر امکان مراجعه حضوری ندارید، استفاده از مشاوره آنلاین با دکتر زنان نیز می‌تواند راهکار مناسبی برای بررسی اولیه و دریافت راهنمایی تخصصی باشد.

به‌طور کلی، هرگونه تاخیر مکرر در پریود، همراه با علائم غیرطبیعی یا سابقه مشکلات هورمونی، نشانه‌ای است که نباید نادیده گرفته شود و مراجعه به‌موقع به پزشک، نقش مهمی در حفظ سلامت باروری شما دارد.

نکات مهم و پایانی

تاخیر در پریود همیشه نشانه بارداری نیست و می‌تواند به‌دلیل مصرف داروهای مختلف ایجاد شود. داروهایی مانند قرص‌های ضدبارداری، داروهای تیروئید، داروهای ضدافسردگی، داروهای شیمی‌درمانی و حتی برخی مکمل‌ها می‌توانند با تغییر سطح هورمون‌ها چرخه قاعدگی را مختل کنند. علاوه بر دارو، عواملی مثل استرس، تغییر وزن، ورزش سنگین و اختلالات هورمونی نیز نقش مهمی در عقب افتادن پریود دارند.

مصرف هرگونه دارو برای تنظیم قاعدگی باید حتماً تحت نظر پزشک باشد، زیرا مصرف خودسرانه می‌تواند باعث خونریزی نامنظم، مشکلات باروری، اختلال عملکرد تخمدان‌ها و سایر عوارض هورمونی شود. درمان و استفاده از داروها مانند آمپول پروژسترون یا قرص‌های تنظیم قاعدگی باید براساس نیاز و وضعیت فرد تعیین شود.

به‌طور خلاصه، عقب افتادن پریود ناشی از داروها موضوعی رایج است، اما تشخیص علت اصلی، انجام آزمایش‌های هورمونی و مشاوره با پزشک متخصص زنان ضروری است تا هم سلامت مادر حفظ شود و هم مشکلات طولانی‌مدت باروری پیشگیری گردد.

سوالات متداول

آیا قرص فولیک اسید باعث عقب افتادن پریود میشود؟

مصرف فولیک اسید قبل و هنگام بارداری توسط بسیاری از زنان انجام می‌شود. در شرایطی که بعضی گمان می‌کنند این قرص می‌توانند منجر به عقب افتادن پریود شود، حال آنکه چنین نیست و این قرص تنها یک ویتامین است و نمی‌تواند چنین خاصیتی داشته باشد.

آیا قرص ویتامین دی باعث عقب افتادن پریود میشود

قرص ویتامین دی را می‌توان به صورت غیرمستقیم یک قرص عقب انداختن پریود دانست. این قرص خود تاثیری بر قاعدگی نمی‌گذارد اما با اثر بر غدد پاراتیروئیدی می‌تواند منجر به این کار شود. با این حال دوز مصرفی آن باید بسیار زیاد باشد.

آیا قرص پروپرانول باعث عقب افتادن پریود میشود؟

پروپرانول یکی از داروهای کنترل فشار خون است که در زنان مختلف عوارض جانبی متفاوتی دارد. در بسیاری از این زنان، یائسگی زودرس رخ می‌دهد و در موارد خفیف‌تر باعث عقب افتادن قاعدگی می‌شود. اگر به دنبال این هستید که چه دارویی باعث عقب افتادن پریود می‌شود و به دنبال استفاده از روش‌های دارویی هستید به هیچ عنوان از این قرص استفاده نکنید.

آیا کپسول چرک خشک کن باعث عقب افتادن پریود میشود؟

بسیاری از افرادی که آنتی بیوتیک مصرف می‌کنند از عقب افتادن پریود خود شکایت دارند حال آنکه در تحقیقات انجام شده مشخص شده است که این داروها تاثیری بر دوران قاعدگی ندارند. بلکه به نظر می‌رسد به دلیل شرایط عمومی بد بدن در دوران مصرف این قرص‌هاست که این اتفاق رخ می‌دهد.

در بعضی از موارد مانند عفونت واژن یا عفونت قارچی واژن بسیاری از زنان دچار عقب افتادن پریود می‌شوند که آن را به عفونت یا آنتی بیوتیک‌ها نسبت می‌دهند حال آنکه هیچ کدام از این دو عامل نمی‌تواند نقشی در این اتفاق داشته باشد.

آیا قرص نوافن باعث عقب افتادن پریود میشود؟

قرص نوافن یکی از داروهایی است که برای کاهش درد پریود تجویز می‌شود و مشخص شده است که می‌تواند خونریزی را کاهش دهد با این حال نمی‌توان از آنها با هدف عقب انداختن پریود استفاده کرد.

چه داروی گیاهی باعث عقب افتادن پریود می‌شود؟

خیار: به دلیل طبع سردی که دارد می‌تواند باعث عقب افتادن پریود شود. روزی سه بار آن را مصرف کنید. برای تاثیر بیشتر می‌توانید آن را با سرکه‌ی سیب بخورید.
شیرین بیان: مانع از انقباضات رحمی شده و می‌تواند پریود را تا چند روز عقب بیاندازد.
دانه گیشنیز: این دانه روی هورمون‌های پریودی تاثیر گذشته و با مصرف یک فنجان دمنوش آن از دو هفته مانده به پریود می‌توانید این کار را انجام دهید.
عدس: عدس نیز به دلیل طبع سردی که دارد می‌تواند پریود را عقب بیاندازد.

نویسنده: سهیلا مختاری

سهیلا مختاری هستم، حدود شش سال در حوزه تولید محتوای مطالب پزشکی و بارداری فعالیت دارم. از اولین سال‌های گهواره در کنار مجموعه بودم و افتخار همکاری با تیم مجرب سئو و پزشکان و متخصصان این مجموعه را داشتم. برنده جایزه نویسندگی از جشنواره جوان خوارزمی و مترجم چندین جلد کتاب روانشناسی هستم. امیدوارم نوشته‌هایم توانسته باشد پاسخگوی پرسش‌های مادران مهربان و دلسوز این سرزمین باشد.

سوالات کاربران

مامان محمد صلاح ۱۶ ماهگی ۲۱ ساعت پیش

من چند وقته دارو نوافن وسرماخودگی مصرف کردم و پرسیدم عقب افتاده ممکن از اثر دارویی باشه