فواید شیر مادر برای نوزاد نارس را نادیده نگیرید!

فروردین ۱۴۰۳ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
فواید شیر مادر برای نوزاد نارس

تغذیه نوزادان نارس با شیر مادر یک سرمایه بزرگ در کاهش مرگ و میر کودکان زیر پنج سال، بهبود کیفیت زندگی و کاهش بار اجتماعی و اقتصادی در سراسر جهان محسوب می‌شود. شیر مادر یک هدیه طبیعی برای همه نوزادان است، به طور ویژه نوزادانی که در بخش بیمارستانی و NICU بستری هستند از مزایای شیر مادر بیشتر بهره‌مند می‌شوند. 

تغذیه نوزادان نارس امروزه به یک چالش بزرگ برای متخصصان سلامت نوزادان تبدیل‌ شده‌است و بسیاری از متخصصان روش مراقبت کانگورویی را برای رشد و بهبود وضعیت این نوزادان پیشنهاد می‌کنند. نوزادان نارس در معرض عوارض زیادی قرار دارند که با مصرف شیر مادر به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد. در این مقاله، گهواره قصد داریم به فواید شیر مادر برای نوزاد نارس بپردازیم.

فواید شیر مادر برای نوزاد نارس چیست؟

همه ما با فواید شیر مادر برای نوزاد نارس آشنا هستیم، اما ممکن است چیزهایی وجود داشته باشد که از آن بی‌خبر باشیم. پس از خواندن این مقاله و پی بردن به اهمیت شیر مادر برای نوزاد، ممکن است فکر تغذیه نوزاد با شیر خشک را به طور کل رها کنید. شیر مادر بهترین منبع تغذیه نوزاد محسوب می‌شود. بسیاری از عناصر موجود در شیر مادر از نوزادان در برابر عفونت‌ها و بیماری‌ها محافظت می‌کند. هضم پروتئین‌های موجود در شیر مادر راحت‌تر از پروتئین‌های موجود در شیر گاو است. در این قسمت قصد داریم به املاحی که در شیر مادر وجود دارد اشاره کنیم.

*در مورد جدول وزن گیری نوزاد نارس چه میدانید 

فواید شیر مادر برای نوزاد نارس

 انواع پروتئین

شیر مادر حاوی دو نوع پروتئین است. یکی از آن‌ها، پروتئین وی است که خلوص و طبیعی بودن آن به اثبات رسیده است. کازئین یکی از منابع اصلی کلسیم مورد نیاز بدن است. این تعادل پروتئین به آن‌ها اجازه می‌دهد تا سریع و آسان هضم شوند. هر دو نوع پروتئین از کودکان در برابر عفونت‌ها محافظت می‌کنند. کودکانی که توسط شیر خشک تغذیه می‌شوند این دو پروتئین را دریافت نخواهد کرد.

کیا زودتر از شش ماهگی به بچشون غذا دادن + عوارض شروع زودهنگام تغذیه تکمیلی

چربی‌ها

شیر مادر حاوی چربی‌های ضروری برای سلامت کودک است. این چربی‌ها به رشد مغز، جذب ویتامین‌های محلول در چربی کمک می‌کنند و منبع اصلی کالری هستند. علاوه بر این، آن‌ها در تشکیل شبکیه و در تشکیل سیستم عصبی استفاده می‌شوند. این چربی‌ها در سه‌ماهه آخر بارداری در مغز ذخیره می‌شوند و در شیر مادر نیز یافت می‌شوند.

ویتامین‌ها

ویتامین شیر به طور مستقیم با ویتامین دریافتی مادر در ارتباط است. به همین دلیل است که مادران باید از رژیم غذایی ویتامینی مناسب بهره‌مند شوند. ویتامین‌های محلول در چربی ازجمله ویتامین‌های A، D، E و K برای سلامت کودک شما بسیار مهم هستند. ویتامین‌های محلول در آب مانند ویتامین C، ریبوفلاوین، نیاسین و اسید پانتوتنیک نیز برای نوزادان ضروری هستند.

*مهمترین عوارض نارس بودن نوزاد چیست 

آهن

فواید شیر مادر برای نوزاد نارس به دلیل وجود آهن است. نوزاد آهن را از شیر مادر به خوبی جذب می‌کند. در صورت کمبود آهن، نوزادان ممکن است از کم خونی، ضربان قلب سریع، رنگ‌پریدگی و ضعف رنج ببرند.

فواید شیردهی به نوزاد نارس برای مادران

همان‌طور که به فواید شیر مادر برای نوزاد نارس پرداختیم، باید بگوییم که شیردهی برای مادران هم دارای فوایدی است که در این قسمت به آن‌ها می‌پردازیم.

کاهش استرس برای مادر

بسیاری از مادران اظهار کرده‌اند مادامی که در حال شیر دادن به نوزاد خود هستند، احساس آرامش می‌کنند و این مسئله به دلیل تماس پوست نوزاد و مادر با یکدیگر است. از طرف دیگر شیردهی باعث ترشح هورمون اکسی توسین می‌شود که بسیاری از مطالعات نشان می‌دهند که باعث افزایش احساس آرامش مادر می‌شود. برخی از مطالعات همچنین نشان می‌دهند فشارخون مادرانی که به نوزاد خود شیر می‌دهند، نسبت به زنانی که شیر نمی‌دهند، پایین‌تر است که نشانه دیگری از استرس کمتر مادران شیرده است.

کاهش خونریزی

اکسی توسین آزادشده در دوران شیردهی به انقباض رحم مادر پس از زایمان کمک می‌کند. کوچک شدن رحم همچنین می‌تواند خونریزی پس از زایمان را کاهش دهد و رحم را سریع‌تر به حالت قبل از بارداری بازگرداند.

کاهش خطر افسردگی مادر

بر اساس تحقیقات اخیر، زنانی که به نوزادان خود شیر نمی‌دهند یا شیردهی را خیلی زود قطع می‌کنند، بیشتر در معرض خطر و احتمال ابتلا به افسردگی پس از زایمان هستند. علاوه بر این، اگر برای افسردگی پس از زایمان تحت درمان هستید، همچنان می‌توانید به نوزاد خود شیر داده و با برقراری تماس از طریق پوست، احساس آرامش کرده و شدت و میزان افسردگی را کاهش دهید.

کاهش ابتلا به بروز بیماری‌هایی مانند سرطان سینه و تخمدان

مطالعات متعدد نشان می‌دهد که هر چه یک زن بیشتر شیر به نوزاد زودرس خود شیر بدهد، در برابر سرطان سینه و تخمدان بیشتر محافظت می‌شود. به نظر می‌رسد حداقل یک سال شیردهی بیشترین اثر محافظتی را در برابر سرطان سینه داشته باشد. محققان معتقدند تأثیر شیردهی بر سرطان تخمدان نیز ممکن است با سرکوب استروژن مرتبط باشد.

افزایش شیر مادر برای نوزاد نارس

افزایش شیر مادر برای نوزاد نارس

به منظور تأکید بر فواید شیر مادر برای نوزاد نارس باید به چند نکته توجه کنید که در این قسمت به آن‌ها می‌پردازیم.

  • رژیم غذایی سالم: مادران شیرده باید رژیم غذایی سالم و متنوعی داشته باشند و غذاهای کاهش‌دهنده شیر مادر مانند غذاهای حاوی قند، چربی و کافئین را کاهش دهند.
  • آب کافی: نوشیدن آب کافی و منظم در طول روز می‌تواند به افزایش تولید شیر مادر کمک کند.
  • شیر خوردن مکرر نوزاد: شیر مادر بر اساس نیاز کودک تولید می‌شود؛ بنابراین، برای افزایش تولید شیر مادر، کودک شما شیر خوردن مکرر را تجربه کند.
  • ماساژ سینه: ماساژ سینه به مادران شیرده کمک می‌کند تا رسوبات شیر را از سینه‌ها جدا کرده و شیر بیشتری تولید کنند.
  • حفظ وزن سالم: حفظ وزن سالم با خوردن غذاهای سالم و تغذیه مناسب می‌تواند به افزایش شیر مادر کمک کند.
  • کاهش استعمال دخانیات: سیگار کشیدن شیر مادر را کاهش می‌دهد و باید از آن پرهیز کرد.

بارداری مرحله‌ای است که نیاز به مکمل‌های غذایی دارد؛ بنابراین، مادران باید در انتخاب رژیم غذایی بسیار مراقب باشند، زیرا رژیم غذایی مادر نه تنها باید نیازهای خود او، بلکه جنین در حال رشد او را نیز تأمین کند. شیر و محصولات لبنی منابع عالی کلسیم هستند که برای سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها ضروری است. آن‌ها همچنین حاوی مواد مغذی مهم دیگری مانند پروتئین، ویتامین D و ویتامین ب ۱۲ هستند که در دوران بارداری بسیار مهم هستند و ازآنجایی که مادر بعد از گذراندن دوران بارداری باید به نوزاد خود شیر دهد، مصرف شیر و لبنیات می‌تواند نیازهای بدن او و نوزاد به دنیا آمده‌اش را تأمین کند.

*مراحل غربالگری نوزاد نارس و کم وزن 

شیر مادر برای نوزاد نارس چگونه زیاد می‌شود؟

شیر مادر برای نوزاد نارس

همان‌طور که در بالا هم اشاره کردیم، رعایت برخی از نکات افزایش فواید شیر مادر برای نوزاد نارس همچون مصرف غذاهای سالم و دوری از مصرف دخانیات و استرس باعث ازدیاد شیر مادر می‌شود. در این قسمت برخی از خوراکی و داروهای گیاهی مؤثر در ازدیاد شیر مادر را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

دانه شنبلیله

دانه‌های شنبلیله‌ در سراسر جهان برای افزایش تولید شیر مادر استفاده می‌شود. این دانه سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ و برای رشد مغز نوزاد زودرس شما مهم است. همچنین می‌توانید از برگ‌های شنبلیله استفاده کنید زیرا سرشار از مواد مغذی مانند بتاکاروتن، ویتامین‌های گروه B، کلسیم و آهن هستند. دانه‌های شنبلیله را می‌توان به چای اضافه کرد یا در تهیه غذا استفاده کرد.

دانه رازیانه

از دانه‌های رازیانه علاوه بر استفاده برای افزایش شیر، برای کاهش گاز و قولنج نیز استفاده می‌شود. احتمالاً این فواید از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شود. می‌توانید یک قاشق چای‌خوری دانه رازیانه را یک‌شب در یک لیوان آب خیس کنید و صبح بنوشید یا در چای دم کنید.

سبزیجات سبز

سبزیجات سبز برگ مانند اسفناج، کلم پیچ، شنبلیله و سبزی خردل منابع بسیار خوبی از مواد معدنی مانند آهن، کلسیم و فولات هستند. این سبزیجات حاوی مقادیر زیادی ویتامین هستند که به افزایش تولید شیر مادر کمک می‌کند. شما باید هر روز حداقل یک وعده سبزیجات برگ سبز بخورید و همواره به فکر فواید شیر مادر برای نوزاد نارس باشید تا کودکان را بی‌بهره نگذارید.

ریحان

ریحان چندین نسل است که توسط مادران شیرده استفاده می‌شود. اگرچه باعث افزایش تولید شیر می‌شود، اما به خاطر اثرات آرام بخشش نیز شناخته شده است و باعث حرکات سالم روده و اشتهای خوب می‌شود.

بلغور جو دوسر

بلغور جو دوسر برای مدیریت دیابت پس از زایمان عالی است و همچنین منبع عالی انرژی است. سرشار از فیبر است و تأثیر مثبتی بر سیستم گوارشی دارد. می‌توانید برای صبحانه بلغور جو دوسر یا کلوچه جو دوسر میل کنید.

سخن پایانی

در این مقاله به فواید شیر مادر برای نوزاد نارس پرداخته شد. رعایت نکاتی همچون مصرف مواد غذایی سالم و استراحت و دوری از اضطراب می‌تواند باعث ازدیاد شیر مادر شود. امیدواریم بتوانید با رعایت نکات مهم در مراقبت کانگورویی و اصول شیردادن بتوانید تجربه خوبی از این دوران لذت بخش داشته باشید.

سؤالات متداول

1-منظور از مراقبت کانگورویی چیست؟

مراقبت کانگورویی بدین معناست که پوست بدن نوزاد با پوست بدن والدین در تماس باشد و در عین حال از شیر مادر خود تغذیه کند.

2-آیا مصرف مایعات برای ازدیاد شیر مادر مؤثر است؟

بله. هر چه مادر مایعات بیشتری مصرف کند، مسلماً شیر بیشتری خواهد داشت. بهتر است مادر استفاده از آبمیوه‌های طبیعی مانند آب هویج را در برنامه غذایی خود بگنجاند.