در هفته سیزدهم بارداری چه می گذرد؟ | علائم و توصیه‌ها

ورود به هفته سیزدهم بارداری یعنی ورود به دوران ماه عسل حاملگی! دورانی که بیشتر میل به غذا و زندگی دارید. دیگر احساس تهوع نخواهید داشت و دوباره انرژی و اشتهای خود را به دست خواهید آورد. با شکم بزرگ خود ممکن است زیباتر از قبل شوید. جالب ترین قسمت از این مرحله از بارداری، حرکات نوزادتان است که کم کم آن را حس می کنید. در ابتدا ضربه های مختصری در درون خود احساس می کنید، گویی فرچه نقاشی در شکمتان حرکت می کند! به زودی ضربه های محکم تری احساس خواهید کرد که حتی همسرتان هم قادر به لمس آنها خواهد بود. با ما همراه باشید تا به شما علائم بارداری هفته سیزدهم را بگوییم. 

با نصب اپلیکیشن گهواره، می‌توانید به صورت هفتگی روند بارداری خود را پیگیری کرده و به اطلاعات تخصصی در مورد رشد جنین، سلامت مادر و توصیه‌های تغذیه‌ای دسترسی داشته باشید. این برنامه زمان آزمایش‌ها و غربالگری‌های ضروری دوران بارداری را به شما یادآوری می‌کند و با امکان ثبت و پایش وزن بارداری، می‌توانید وضعیت خود را با نمودار استاندارد مقایسه نمایید. همچنین هر روز پیام‌های مشاوره‌ای متناسب با سن بارداری دریافت خواهید کرد که به شما کمک می‌کند دوران بارداری سالم و آگاهانه‌ای را تجربه نمایید.

در هفته سیزدهم بارداری جنین چگونه است؟

در هفته سیزدهم بارداری اندازه جنین 7.4 سانتی متر است و حدود 23 گرم نیز وزن دارد. در این هفته کودکتان مانند یک انسان کوچک به نظر می‌رسد، به طوری که اکثر ویژگی‌های او به طور کامل تکامل یافته و در مکان‌های مناسب خودش قرار داده شده است.

• یکی از شگفت‌انگیزترین تغییراتی که در هفته سیزدهم بارداری اتفاق می‌افتد، ایجاد اثر انگشت در دستان کوچک کودکتان است.
• پوست او بسیار شفاف است، به طوری که می‌توانید رگ‌ها و اندام‌های او را ببینید؛ زیرا در این مرحله زیر پوست او چربی وجود ندارد. پوست او با پوششی نرم و مو مانند به نام لانوگو (Lanugo) پوشیده شده است. لانوگو پوست کودک را در برابر مایعاتی که در آن شناور است محافظت می‌کند. تخمدان‌های آن‌ها بیش از 2 میلیون تخمک را برای استفاده در آینده ذخیره کرده‌اند.
• کلیه و دستگاه ادراری او در این زمان کامل شده‌اند. مایعات آمنیوتیکی که قبلاً بلعیده، در هفته سیزدهم بارداری دفع می‌شود و از بدن او خارج می‌شود. جفت هم در کنار نوزاد مشغول به کار است و هورمون ها و سلول های قرمز خون را تولید می کند.
• طناب‌های صوتی او نیز توسعه یافته‌اند.
• پلک‌هایش با هم ادغام شده‌اند تا فرایند بلوغ چشم بدون هیچ مشکلی ادامه پیدا کند.
• اتصالات مغزی مورد نیاز او برای ارسال پیام به عضلات و اعصاب در حال حاضر تشکیل شده است. از این رو، کودک شما از هفته سیزدهم بارداری قادر به حرکت آزادانه است و از عضلات خود برای قرار گرفتن در موقعیت‌های مختلف در داخل شکم مادر، استفاده می‌کند.
• نسبت اعضای بدن او هنوز به حالت استاندارد نرسیده است اما او با سرعتی باورنکردنی در حال رشد است؛ سر او در این دوران یک سوم از کل بدنش را تشکیل داده است. بنابراین سر در هفته سیزدهم بارداری دیگر بزرگ‌ترین بخش بدن کودک نیست.
• کودک شما در این مرحله می‌تواند خمیازه بکشد و سکسکه کند. هنوز مکیدن را نمی‌تواند انجام دهد اما ممکن است انگشت شست خود را در دهانش قرار دهد.
• صورت نوزادتان بیشتر حالت ضد آب می گیرد. ضربان قلب او آرام تر می شود، ولی آنقدر قوی است که میتوانید در معاینات پزشکی بشنوید. مغز او به رشد خود ادامه میدهد. در حقیقت همه چیز در این سه ماه به سرعت رشد می کنند و نوزادتان در پایان سه ماهه دوم حاملگی دو برابر می شود.
• شما همچنان اکسیژن مورد نیازش را از طریق جریان خونتان تأمین می کنید، ولی نوزادتان از ششهایش استفاده خواهد کرد و ماهیچه های قفسه ی سینه ی خود را به کار می اندازد. 

توصیه می‌کنیم مقاله "بهترین روش وزن‌گیری جنین" را نیز در وب سایت گهواره بخوانید.

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

هفته سیزدهم بارداری چه علائمی دارد؟

با آغاز هفته سیزدهم بارداری کم‌کم خود را برای مهم‌ترین تغییر جسمی خود یعنی انبساط رحم ، آماده کنید. این اتفاق به این علت می‌افتد که فضای کافی برای رشد نوزاد مهیا شود.

بزرگ شدن دور کمر

هیچ وقت نمی‌توانید بیشتر از هفته سیزدهم بارداری ، حاملگی خود را پنهان کنید؛ زیرا بزرگ شدن دور کمر شما برای دیگران جلب توجه خواهد کرد. دیگر وقت آن رسیده است که لباس‌های مادرانه مخصوص دوران بارداری خود را آماده کنید و آن‌ها را به تن کنید.

کاهش فشار مثانه

با شروع هفته سیزدهم بارداری فشار وارد بر مثانه شما کاهش می‌یابد و در نتیجه نیاز کمتری برای مراجعه به سرویس بهداشتی خواهید داشت؛ دیگر در زمان‌هایی که عطسه می‌کنید یا می‌خندید نگران نشت کردن از مجرای ادرار نخواهید بود.

این اتفاق به این دلیل می‌افتد که از هفته سیزدهم بارداری ، رحم رشد خود را در ناحیه لگن ادامه می‌دهد و فضای درون آن را پر می‌کند. در نتیجه فشار وارد بر مثانه کاهش می‌یابد.

ترشحات واژن

شما ممکن است در این دوران نیاز به استفاده از پوشک داشته باشید چون با ترشحات شیری رنگ جزئی با بوی ملایم مواجه می‌شوید؛ این ترشحات برای محافظت از کانال زایمان در برابر عفونت تولید می‌شوند و همچنین باکتری‌های مهبل (واژن) در تعادلی سالم نگه می‌دارند.

توصیه می‌کنیم مقاله "ترشحات واژینال در بارداری چگونه است" را نیز در وب سایت گهواره بخوانید.

درد لگن

پس از هفته سیزدهم بارداری ممکن است دچار درد لگن و دردهای شکمی شوید. البته جای نگرانی نیست؛ چون‌که این دردها در اغلب موارد شدید یا غیر قابل تحمل نیستند.

درد همراه با ترشح

در صورتی که درد لگنی همراه با دفع خون و سایر ترشحات داشتید هرگز آن را نادیده نگیرید؛ زیرا می‌تواند برای شما و کودکتان مضر باشد. همچنین این عارضه می‌تواند نشانه‌ای از سقط جنین باشد. در این مواقع بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید.

سوزش معده 

در طول بارداری به علت تغییرات هورمونی ، دریچه‌ای که مانع از بازگشت اسید معده به مری می‌شود، انسجام خود را از دست می‌دهد. بنابراین باعث ایجاد رفلاکس معده خواهد شد. کار خاصی در این زمینه از دستتان بر نخواهد آمد باید با آن کنار بیایید.

تغییراتی در سینه‌ها

شکم و پستان شما از هفته سیزدهم بارداری بزرگ‌تر و پرتر می‌شوند؛ مجاری شیردهی نیز بزرگ‌تر می‌شوند. درواقع پستان‌های شما در حال آماده‌سازی برای دوران شیردهی هستند. همه این تغییرات باعث می‌شود سینه‌های شما بسیار حساس و کمی دردناک شود. ممکن است سینه‌های شما بافت ناهموار و گرهی پیدا کند و رگ‌های زیر پوست پستان شما قابل رؤیت شوند.

تغییراتی در حجم و فشار خون

همچنان که وارد سه ماهه دوم بارداری می‌شوید حجم خونتان افزایش می‌یابد. علت آن رفع نیازهای رحم است چرا که جنین را تغذیه می‌کند. بعلاوه این افزایش خون برای جبران خونی که در طول زایمان از دست می‌دهید به کار مفید است.

در این دوران احتمال زیادی وجود دارد که فشار خون پایین داشته باشید ؛ زیرا سیستم گردش خون شما در هفته سیزدهم بارداری مقاومت کمتری نسبت به خون دارد و رگ‌های خونی برای عبور آسان مقدار زیاد خون، گشاد می‌شوند. این وضعیت باعث می‌شود که شدت جریان خون به بدن کودکتان نیز کاهش یابد تا خطری او را تهدید نکند. این وضعیت مشکل خاصی برای شما ایجاد نمی‌کند.

کاهش فشار خون می‌تواند گاهی اوقات باعث احساس سرگیجه شود. خصوصاً در مواقعی که به طور ناگهانی از حالت افقی تغییر وضعیت می‌دهید؛ در این حالت زمان بیشتری لازم است تا خون به مغزتان برسد. برای اینکه به شرایط جدید عادت کنید بدنتان به زمان نیاز دارد.

توصیه می‌کنیم مقاله "علائم بارداری | ریزترین علائم و نشانه‌های بارداری" را نیز در وب سایت گهواره بخوانید.

سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری

سقط جنین به از دست دادن خودبه خودی جنین قبل از ورود مادر به هفته بیستم بارداری اطلاق می‌گردد. بعد از هفته بیستم به موجود در حال رشد نوزاد گفته می‌شود. با گذر از سه ماهه اول بارداری هفته خطر سقط جنین کاهش می‌یابد (به کمتر از 10%). البته متأسفانه، ورود به دوره دوم بارداری نمی‌تواند به طور کامل احتمال سقط جنین را رد کند.

علل سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری

سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری اتفاقی نادر و غیر منتظره است. در صورت وقوع سقط جنین ، مادر به مراقبت‌های ویژه نیاز خواهد داشت و در بارداری‌های بعدی یه عنوان فرد دارای ریسک سقط مجدد جنین شناخته می‌شود. برخی از علل سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری در ادامه اشاره گردیده است:

مشکلات کروموزومی

مشکلات کروموزومی جنین یکی از رایج‌ترین دلایل سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری است. اگرچه این مشکلات در طول سه ماهه اول نیز وجود دارد، اما ممکن است در غربالگری‌ها تشخیص داده نشوند. در بسیاری از موارد، جنین به‌طور خودبه‌خودی سقط می‌شود.

نارسایی گردن رحم

این مورد می‌تواند یکی دیگر از علل سقط جنین باشد. شما حتماً میدانید که رحم شما در حاملگی شما نقش مهمی دارد. پس از بارداری، رحم نرم‌تر می‌شود و با بسته شدن، مانع از دست رفتن جنین تا روزی که به دنیا بیاید، می‌شود؛ در صورت وجود هرگونه نارسایی گردن رحم، در طول سه ماهه دوم رحم منبسط شده و اجازه خروج کودک از طریق دهانه رحم را می‌دهد و در نتیجه سقط جنین رخ می‌دهد.

برخی از علل دیگر علل سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری عبارت‌اند از:

• ضربه و یا آسیب خارجی یا داخلی به ناحیه شکم
• عفونت ناحیه تناسلی
• مشکلات قلبی جنین
• ترومبوفیلیا (Thrombophilia)
• جفت سر راهی (Placenta previa)
• جدا شدن جفت (Abruption of placenta)

علائم و نشانه‌های سقط جنین در هفته سیزدهم بارداری

سقط جنین با علائم و نشانه‌های خاصی همراه است. شما نباید هیچ علامتی را نادیده بگیرید. در صورتی که هریک از علائم زیر را مشاهده کردید، حتماً به پزشکتان مراجعه کنید:

• خونریزی واژینال
• درد در ناحیه کمر و شکم
• ترشح لخته‌هایی از بدن شما
• التهاب غیرطبیعی معده
• درد شانه

دو مورد آخر در زمان خونریزی‌های داخلی رخ می‌دهد. آزمایش‌های زیادی وجود دارد که می‌تواند در تعیین علت سقط مکرر در زنان به کار رود. اگر علت پیدا شود، می‌توان آن را تحت درمان قرار داد؛ اما در مواردی که علت آن مشخص نیست، نگران نباشید و استراحت مطلق داشته باشید. بیش از 70٪ از زنانی که دچار سقط جنین با علل ناشناخته شده‌اند، بدون هیچ مشکلی، حاملگی‌های بعدی را سپری کرده‌اند و نوزادان سالمی هم به دنیا آورده‌اند.

توصیه می‌کنیم مقاله "بارداری پوچ چیست و علائم آن کدامند" را نیز در وب سایت گهواره بخوانید.

در هفته سیزدهم بارداری چه باید کرد؟

کارهایی که قبل از بارداری باید انجام دهیم و آنچه در دوران بارداری انجام می‌دهیم تاثیر مستقیمی بر سلامت ما و کودکمان در دوران بارداری و پس از آن خواهد داشت؛ بد نیست نکات زیر را نیز به خاطر بسپارید:

رژیم غذایی در هفته سیزدهم بارداری

شما هم ممکن است این گفته را شنیده باشید: “هنگامی که باردار هستید، دو برابر بخورید”. این درست نیست. اگر به اندازه دو نفر بخورید، اثرات آن حتی بعد از زایمان هم با شما باقی خواهد ماند.

• اکثر زنان به خاطر تغییر اندامشان از حاملگی هراس دارند در حالی که اگر اصول صحیح را در زمان حاملگی رعایت کنید، می‌توانند به‌راحتی به ظاهر قبلی خود بازگردید. با مراقبت از خود در ماه سیزدهم بارداری به سلامت هرچه بیشتر کودکتان نیز کمک خواهید کرد.
• شما در کل دوران بارداری بیش از 10-12 کیلوگرم وزن اضافه نمی‌کنید. این مواد مغذی موجود در رژیم غذایی است که اهمیت دارید نه مقدار غذا. هرگز در دوران بارداری پرخوری نکنید؛ زیرا ممکن است پس از زایمان کاهش وزن اضافه برایتان دشوار باشد.
• میزان کافی پروتئین مصرف کنید چراکه برای شما و کودکتان نیاز است. شما حداقل به میزان 71 گرم پروتئین در روز نیاز دارید که می‌توانید آن را از طریق گوشت، تخم‌مرغ، محصولات لبنی، آجیل، حبوبات و محصولات سویا مانند توفو به دست آورید.

مراقبت‌های دندانی در هفته سیزدهم بارداری

وقتی‌که کارهای جذاب دیگری در دوران حاملگی وجود دارد چه کسی به دندانپزشک می‌رود؟ شاید مراجعه به دندانپزشک کار خوش‌آیندی نباشد، ولی توجه و مراقبت از بهداشت دهان و دندان کاری مربوط به بدن است. حاملگی بر دندان‌ها و لثه‌هایتان هم تأثیر می‌گذارد. با مراقبت از دهان و دندان در این دوره که هورمون‌ها نامنظم هستند، می‌توانید سلامت خود و بدنتان را تضمین کنید. در دوران حاملگی شما غذای بیشتری می‌خورید و هورمون‌های دردسر زای حاملگی باعث می‌شوند که بافت لثه‌ی شما متورم، نرم‌تر و حساس‌تر شود. این عوامل باعث می‌شوند که شما بیشتر در معرض التهاب و خونریزی لثه قرار بگیرید؛ یعنی، همان شرایطی که حساسیت، ورم و آماس حاملگی نام دارند. بیش از نیمی از خانم‌های حامله این مشکلات را دارند. ژینژرویت حاملگی به علت جرم بی رنگ و چسبنده‌ای ایجاد می‌شود که روی دندان تشکیل شده و باعث پوسیدگی آن می‌شود.

در دوران حاملگی برای جلوگیری از ایجاد جرم دندان مرتب مسواک زده و از نخ دندان استفاده کنید، از مسواک نرم یا برقی استفاده کنید تا جرم دندان از بین برود و خونریزی کمی ایجاد شود. حداقل روزانه دو بار دهانتان را با دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده بشویید. به‌علاوه غذاهایی که کلسیم و ویتامین C زیادی دارند را در رژیم غذایی خود جای دهید. 

کاملاً ضروری است غذاهایی بخورید که مقدار مناسبی پروتئین، کلسیم، فسفر و ویتامین A ،C و D داشته باشند. چراکه برای محکم شدن دندان‌های نوزادتان لازم است. همچنین فلوراید یک ماده‌ی مغذی ضروری است و برای اینکه دندان‌های نوزادتان قوی باشند، باید در رژیم غذایی خود داشته باشید. عادت‌های بهداشتی و دندانی از دندان‌های نوزادتان هم مثل دندان‌های شما محافظت می‌کند. نوزادان با باکتری‌هایی که باعث پوسیدگی دندان می‌شوند، به دنیا می‌آیند. تحقیقات ثابت کرده‌اند که مادران بیشترین نقش را در انتقال باکتری‌هایی که جرم می‌سازند به نوزادان خود دارند.

توصیه می‌کنیم مقاله "معاینات پزشکی بارداری و نحوه انجام آن" را نیز در وب سایت گهواره بخوانید.