هفته پنجم بارداری، علائم مادر و جنین، لکه بینی و درد زیرشکم

اگرچه تازه وارد هفته پنجم بارداری خود شده‌اید و راه زیادی در پیش دارید، اما اتفاقات زیادی درون شما در حال رخ دادن هستند. از این هفته، ماه دوم بارداری شما آغاز می شود و تحولات مهمی نظیر شکل گیری قلب جنین در این هفته، اتفاق می افتد. در هفته پنجم بارداری همچنین، سطح هورمون hCG در بدنتان به حدی افزایش می‌یابد که می‌توانید با یک تست بارداری خانگی مانند استفاده از بیبی چک باردار بودن خود را تشخیص دهید. علائم هفته پنجم بارداری و تغییرات بدن خودتان و جنین را در ادامه بخوانید.

مراحل تکامل کودک در هفته پنجم بارداری

در هفته ۵ بارداری چه اتفاقی می افتد ؟ نوزاد شما در هفته پنجم بارداری هنوز هم بسیار کوچک است؛ بااین‌حال، هر روز اتفاقات و تغییرات جالبی می‌افتد. این هفته، کودک شما هنوز بسیار کوچک است، اما به‌سرعت در حال رشد است! یک دانه برنج را تصور کنید؛ کودک شما تقریباً همان اندازه است با شکلی شبیه به یک قورباغه کوچک! در این مرحله، کودک کوچک شما از هفته اول بارداری تا هفته پنجم می‌تواند بین 0.127 و 0.254 سانتی‌متر طول داشته باشد. بالاخره جنین شما به اندازه‌ای می‌رسد که با چشم غیر مسلح هم دیده می‌شود؛ البته هنوز هم خیلی کوچک است.

سایر علائم بارداری در هفته پنجم حاملگی عبارت‌اند از:

تکامل جفت و بند ناف

یکی از مهم‌ترین اتفاقات این هفته این است که جفت و بند ناف جنین در هفته پنجم در حال تکامل هستند. وظیفه این دو رساندن مواد مغذی و اکسیژن به جنین است. برخی از این مواد مغذی نظیر کلسیم، فولیک اسید و دیگر ویتامین‌ها نقش بسیار مهمی در سلامت جنین ایفا می‌کنند. همچنین مواد زائد جنین از طریق آنها دفع خواهد شد.

شروع تکامل سیستم عصبی

جنین شما اکنون بیشتر شبیه به یک لوله پیچ‌درپیچ است که یک سر آن سر نوازد شما و طرف دیگر، قسمت تحتانی بدن او می‌شود. بین این دو نیز، لوله عصبی شروع به تکامل می‌کند. این لوله در نهایت به نخاع، مغز و سایر سلول‌های عصبی تبدیل خواهد شد. دریافت روزانه ۴۰۰ میکروگرم فولیک اسید نقش مهمی در سلامت جنین و پیشگیری از نقایص لوله عصبی ایفا می‌کند.

مغز نوزاد شما در شروع ماه دوم بارداری به دو لب تقسیم می‌شود.

شروع تکامل قلب

قلب اولین ارگان جنینی است که در حدود 21 یا 22 روز بعد از لقاح، شروع تشکیل و تپیدن می‌کند. قلب جنین از یک برآمدگی در میانه‌های رویان، شروع به تکامل می‌کند. قلب کودکتان در حال حاضر یک لوله کوچک است، اما هفته آینده، بطن‌های چپ و راست آن تشکیل خواهند شد. البته ماما شما نمی‌تواند با سونو گرافی هفته پنجم بارداری ضربان قلب را در این زمان تشخیص دهد. برای تشخیص ضربان قلب توسط سونوگرافی، باید تا هفته هفتم تا هفته هشتم بارداری صبر کنید.

توصیه می‌کنیم که مقاله "غربالگری سه ماهه اول بارداری چگونه انجام می‌شود" را نیز در وب سایت گهواره مطالعه کنید.

تکامل سایر اعضای بدن

دیگر اعضای بدن جنین هم در این هفته به‌سرعت رشد می‌کنند. دستگاه تنفسی‌اش به‌صورت شیارهایی پشت صورتش ظاهر می‌شود. در هفته 5 بارداری دست‌ها و پاهای جنین مانند جوانه‌های ریز و خیلی کوچکی هستند. دست‌های پره‌ای شکل و انگشت‌های خیلی کوچک هم تشکیل می‌شوند.

کبد سلول‌های خونی تولید می‌کند. تشکیل سلول‌های خونی برای اولین بار در این هفته انجام می‌شود. حتی کلیه‌ها هم تا هفته پنجم بارداری تشکیل می‌شوند. دستگاه گوارش و رگ‌های خونی هم ایجاد می‌شوند. چشم‌ها نیز در این هفته، تکامل خود را آغاز می‌کنند.

در بخش بعدی به علائمی که ممکن است در هفته پنجم بارداری تجربه کنید، اشاره کرده‌ایم.

علائم هفته پنجم بارداری

بیماری صبحگاهی در هفته پنجم حاملگی

اکثر زنان از هفته ۵ بارداری دچار بیماری صبحگاهی می‌شوند. بیماری صبحگاهی همان حالت تهوع بارداری است که می‌تواند صبح‌ها، عصرها و در تمام طول روز، اتفاق بیفتد. برخی از زنان نیز، ممکن است همراه با حالت تهوع، استفراغ نیز داشته باشند. درصورتی‌که بیماری صبحگاهی شما شدید باشد، ممکن است در سه ماهه اول بارداری مقداری هم وزن از دست بدهید.

برای مقابله با این عارضه در طول روز، به مقدار فراوانی مایعات بنوشید تا از کم‌آبی بدنتان جلوگیری کنید. همچنین از خوردن غذاهای چرب و تند که می‌توانند حالت تهوع بارداری را تشدید کنند، خودداری کنید. درصورتی‌که وعده‌های غذایی کوچک اما مکرر میل کنید، در اکثر موارد می‌توانید این عارضه بارداری را تحت کنترل داشته باشید.

لکه بینی در هفته پنجم بارداری

اگر لکه بینی داشتید یا ترشحات در هفته پنجم بارداری صورتی بود، نگران نشوید؛ این اتفاق طبیعی است و تقریباً ۲۵ درصد از زنان آن را تجربه می‌کنند. البته این خونریزی بسیار جزئی خواهد بود، به‌طوری‌که حتی یک نوار بهداشتی را نیز به‌طور کامل کثیف نمی‌کند. علت لکه بینی در هفته پنجم حاملگی چیست؟ لکه بینی معمولاً مربوط به فرایند لانه گزینی جنین در رحم است. اما بهتر است که در ملاقات با ماما درباره علت خونریزی در هفته پنجم بارداری با او صحبت کنید؛ به‌خصوص اگر خونریزی شما بیشتر از یک لکه بینی جزئی باشد و یا برای بیشتر از دو روز، طول بکشد. مقاله "انواع خونریزی در بارداری و علل آن" را در وب سایت گهواره بخوانید تا اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید.

تکرر ادرار در هفته پنجم حاملگی

در اوایل هفته‌ 5 بارداری دفعات ادرار شما زیادتر می‌شود و فشار زیادی به مثانه‌تان وارد می‌کند. حتی ممکن است بلافاصله بعد از ادرار، احساس دیوانه کننده‌ای از نیاز شدید برای مراجعه به دست‌شویی در شما احساس شود. این اتفاق می‌تواند در تمام طول بارداری اتفاق بیفتد و علت آن این است که کلیه‌های شما در دوران بارداری باید مایعات بیشتری را پردازش کنند؛ زیرا حجم خون شما افزایش پیدا کرده است. اگرچه این وضعیت ممکن است آزاردهنده باشد اما کاملاً طبیعی است.

با دید مثبتی به قضیه نگاه کنید. حداقل با هر بار رفتن و برگشتن به دست‌شویی ورزش می‌کنید! با اینکه ممکن است نگه داشتن ادرار وسوسه‌انگیز باشد، ولی این کار را نکنید، چون باعث می‌شود دچار سرگیجه شوید.

نکته مهم این است درد و سوزش در هنگام ادرار کردن در حاملگی معمول نیست و ممکن است نشانه عفونت ادراری باشد که بعضی وقت‌ها با تب همراه است. اگر سوزش ادرار دارید، حتماً به ماما مراجعه کنید تا با انجام آزمایش ادرار و بررسی باکتری‌ها، از داروهای مناسب در زمان بارداری استفاده کنید.

خستگی شدید در هفته پنجم حاملگی

اگر احساس خستگی شدید در بارداری داشتید، اصلاً تعجب نکنید. سطح هورمون پروژسترون در بدن شما افزایش پیدا کرده است که باعث می‌شود شما بیشتر از قبل احساس خستگی داشته باشید. اجتناب از مصرف کافئین و فعالیت‌های شدید قبل از خواب، می‌تواند به بهتر خوابیدن شما کمک کند.

شما هنوز هم می‌توانید بسیاری از امور روزمره خود را ادامه دهید؛ اما سعی کنید به خودتان فشار نیاورید. بسیار مهم است که شما یک تعادل سالم بین فعالیت‌های روزانه خود و زمان استراحتتان برقرار کنید. اگر برای استراحت کردن یا چرت زدن نیاز به زمان بیشتری دارید، احساس عذاب وجدان نداشته باشید؛ این کاملاً طبیعی است و به تغییرات هورمونی بدن شما مربوط می‌شود. اگر تا می‌توانید استراحت کنید، به خودتان و کودک در حال رشدتان لطف بزرگی خواهید کرد.

تغییرات خلق و خو در هفته پنجم حاملگی

تغییرات خلق و خو در دوران بارداری بسیار شایع است بسیاری از زنان این علائم را به علائم سندروم پیش از قاعدگی (PMS) شبیه می‌دانند اما معمولاً از شدت آن بیشتر است بهترین کار این است که راه‌هایی برای پرت کردن حواس خود پیدا کنید بیشتر فعالیت کنید پیاده‌روی کنید به یک موسیقی لذت‌بخش گوش کنید و بسیاری کارهای تفریحی دیگر را برای مسدود کردن ذهنتان دنبال کنید.

تغییرات پستانها در هفته پنجم حاملگی

اگر همیشه آرزوی سینه های بزرگتر را داشته اید، از هفته پنجم بارداری آرزویتان برآورده می شود! سینه های اکثر زنها تا هفته دوازدهم بارداری به اندازه ی یک پیاله ورم می کنند و می توانید تصور کنید که در هنگام زایمان، سینه هایتان به اندازه ی دو پیاله خواهد شد. در حقیقت حدود دو کیلوگرم از وزنی که در حاملگی اضافه می کنید، مختص سینه هایتان است.

حساسیت سینه‌ها از همان اوایل حاملگی با دردی خفیف شروع می‌شود و رفته‌رفته به سوزش و درد بیشتر تبدیل می‌شود؛ به‌طوری‌که با کمترین تحریکی، سینه‌هایتان درد می‌کند. این ورم و حساسیت به خاطر افزایش تولید استروژن و پروژسترون در بدن شماست. این هورمون‌ها مسئول رسیدن خون‌رسانی بیشتر به سینه‌ها هستند تا برای شیردهی آماده شوند.

ممکن است شکل سینه‌هایتان هم عوض شود. در عرض چند هفته ممکن است هاله نوک سینه‌هایتان (قسمت قهوه‌ای رنگ) نیز، به دلیل تولید رنگ‌دانه‌های بیشتر، تیره‌تر شود. همچنین غده‌های کوچک شیردهی، رشد می‌کنند تا سینه‌هایتان آماده‌ی شیردهی شوند. این غده‌ها روغن لغزنده‌ای ترشح می‌کنند که باعث می‌شود اطراف نوک سینه‌هایتان ناهموار دیده شوند. همچنین ممکن است در اطراف سینه‌هایتان رگ‌های آبی‌رنگ مشاهده کرده و دردهای خفیف ناگهانی داشته باشید و یا دردهای مکرری را احساس کنید. اکثر این ناراحتی و اذیت‌ها بعد از سه ماه اول بارداری کمتر می‌شوند. تا آن موقع می‌توانید سینه‌های دردناک خود را زیر آب گرم (نه داغ!) ماساژ دهید.

آیا بعد از حاملگی سینه‌هایتان به حالت اول بازمی‌گردد؟ شاید نه. البته میزان شل شدن سینه‌هایتان در اصل به ژنتیک بازمی‌گردد. پوشیدن سینه‌بندهای مناسب و راحت در طول شب و روز می‌تواند میزان افتادگی سینه و ترک‌های روی پستان‌ها را کاهش دهد. کنترل وزن نیز مؤثر است. چون وزن اضافی باعث ترک پوست می‌شود.

هفته پنجم بارداری بدون علامت!

برخی از زنان در هفته پنجم بارداری هیچ علامتی ندارند و این ممکن است باعث نگرانی آن‌ها بشود. اما این کاملاً طبیعی است زیرا برخی از زنان ممکن است هیچ‌یک از علائم هفته پنجم بارداری را نداشته باشد علاوه بر این باید بدانید که شکم شما در این هفته هیچ تغییری نمی‌کند فقط ممکن است بعضی از زنان به دلیل نفخ شکم و سفت‌شدن ناشی آن، احساس کنند که شکمشان برآمده شده است.

هفته پنجم بارداری بتا باید چند باشه؟

سطح هورمون hCG در این ماه به حدی بالا رفته است که شما بتوانید با انجام یک تست بارداری خانگی به بارداری خود پی ببرید. به همین دلیل، اکثر زنان در هفته پنجم بارداری متوجه باردار بودن خود می‌شوند. اکنون این شما هستید که باید تصمیم بگیرید این خبر را با دیگران به اشتراک بگذارید یا اندکی بیشتر صبر کنید. برخی از زنان ترجیح می‌دهند که تا انتهایی سه ماه‌های اول بارداری که ریسک سقط جنین کاهش پیدا می‌کند، صبر کنند. البته برای تأیید نهایی بارداری، لازم است که به دکتر مراجعه کنید تا بررسی‌های بیشتری انجام دهد.

توصیه می‌کنیم که مقاله "تشخیص خانگی بارداری در روزهای اول" را نیز در وب سایت گهواره بخوانید.

توصیه های هفته پنجم بارداری

به ماما مراجعه کنید

پس از تأیید شدن بارداری، ممکن است این اولین ملاقات شما با ماما باشد. در این ملاقات، ماما فشار خون و وزن شما را بررسی خواهد کرد. ماما ممکن است از شما سؤالاتی از قبیل تاریخ آخرین قاعدگی، سابقه بارداری‌های قبلی و حساسیت به دارو یا هر چیز دیگری، سؤال بپرسد. همچنین ممکن است ماما بر اساس وضعیت شما، یک رژیم غذایی مخصوص و  تعدادی مکمل برایتان تجویز کند.

شما نیز می‌توانید در این جلسه، هر سؤالی که دارید را از ماما بپرسید؛ مثل:

• آیا هفته پنجم بارداری و درد زیر شکم طبیعی است ؟
• آیا من امکان شنیدن ضربان قلب در هفته پنجم بارداری را دارم؟
•  طرز خوابیدن در هفته پنجم بارداری چگونه باشد بهتر است؟
• آیا احساس گرسنگی در هفته پنجم بارداری طبیعی است؟

و بسیاری سوالات دیگر.

انتخاب‌های غذایی سالم‌تری داشته باشید

در هفته پنجم بارداری توجه بیشتری به آنچه می‌خورید، داشته باشید و همیشه سالم‌ترین گزینه‌های غذایی را انتخاب کنید. پیروی از یک رژیم غذایی متعادل که شامل سبزیجات، میوه‌ها، آجیل‌ها، لبنیات و غلات باشد، ضروری است. همچنین مطمئن شوید که به اندازه کافی آب می‌نوشید. ویتامین‌های دوران بارداری را که توسط ماما تجویز می‌شود، به‌طور منظم مصرف کنید.

شما باید از مصرف ماهی‌هایی که مقدار بالایی جیوه دارند نظیر شمشیر ماهی، خودداری کنید. همچنین از مصرف غذاهای نپخته و غیر پاستوریزه مانند تخم مرغ عسلی، اکیداً خودداری کنید. مثلاً مصرف غذاهایی مانند سوشی که در آن‌ها از ماهی خام استفاده شده است و بسیاری از لبنیات محلی که پاستوریزه نیستند، در دوران بارداری ممنوع است. مصرف این نوع مواد غذایی ممکن است باعث مسمومیت غذایی شما شود. همچنین مصرف کافئین، غذاهای سرخ شده و شیرین را محدود کنید. همچنین می‌توانید از ماما بپرسید که باید هفته پنجم بارداری چی بخورم تا جنینم سالم باشد.

عادات خطرناک را ترک کنید

مصرف الکل و سیگار کشیدن را نیز به‌طورکلی متوقف کنید؛ زیرا این می‌توانند تأثیر منفی بر بارداری بگذارند. توصیه می‌کنیم که حتما مقاله ممنوعیت‌های دوران بارداری را در وب سایت گهواره بخوانید. بهترین کار ترک الکل و دخانیات از سه ماه قبل از بارداری است. اما اگر ناخواسته بارداری رخ داد هر زمان که متوجه شدید سریعاً این کارها را ترک کنید. 

سینه بند مناسب تهیه کنید

اگر سینه‌هایتان ورم کرد و سینه‌بند روی پوستتان رد انداخت، برای خود چند سینه‌بند راحت، مناسب و بزرگ‌تر بخرید. سینه‌بندی را انتخاب کنید که بندهای زیادی در پشتش داشته باشد تا بتوانید وقتی ورم سینه‌هایتان بیشتر شد، آن را بزرگ‌تر کنید. از پوشیدن سینه‌بندهایی که فنرهای مخفی دارند خودداری کنید، چون سینه‌های حساس شما را اذیت می‌کنند. به هنگام خواب یا در خانه می‌توانید از سینه‌بندهای اسپرت و نخی استفاده کنید. آگاه باشید که سینه‌بندهای کش‌دار می‌توانند باعث درد زیادی شوند، پس سینه‌بندهای راحتی را انتخاب کنید.

بیشتر استراحت کنید

ممکن است در هفته پنجم بارداری زودتر از همیشه، خسته شوید؛ بنابراین هر وقت فرصت پیدا کردید، استراحت کنید. همچنین بهتر است در این مرحله از بارداری، از انجام فعالیت‌های شدید خودداری کنید.

مراقبت عفونت‌های منتقله از حیوانات خانگی باشید

درصورتی‌که گربه خانگی دارید بهتر است از فرد دیگری بخواهید که از او مراقبت کند و به‌خصوص برای عوض کردن بستر گربه؛ زیرا گربه می‌توانند ناقل یک عفونت به نام توکسوپلاسموزیس باشد. این عفونت می‌تواند عوارض جدی برای جنین ایجاد کند.