هفته ششم بارداری، علائم، تغذیه مادر و وضعیت جنین+عکس

در هفته ششم بارداری کودک شما به‌سرعت در حال رشد است؛ اعضای بدن و سیستم‌های بدن او شروع به شکل‌گیری می‌کنند یا به رشد خود ادامه می‌دهند. از هفته اول تا هفته هشتم بارداری به‌عنوان دوره رویانی شناخته می‌شود. کودک شما اکنون یک رویان است! شما نیز در این هفته از ماه دوم بارداری تغییرات زیادی در بدنتان احساس خواهید کرد و هورمون‌های بارداری در حال حاضر، در بالاترین سطح خود قرار دارند. تهوع، یبوست و خستگی از علائم شایع این هفته هستند. لوله های عصبی، کبد و کلیه، گوش داخلی، نای و حنجره و... از اعضایی هستند که در این هفته شکل می گیرند. در ادامه بیشتر در مورد اندازه جنین و علائم هفته ششم بارداری توضیح خواهیم داد.

شما می‌توانید با نصب اپلیکیشن گهواره ببینید که چه چیزهایی در بارداری طبیعی و چه چیزهایی خطرناک است و با دیگر مادران تبادل نظر داشته باشید.

در هفته ششم بارداری علائم چه هستند؟

علائم رشد جنین در هفته ششم چه‌ها هستند؟ در این مرحله از بارداری، ممکن است احساس حاملگی نکنید؛ زیرا تغییرات خارجی بدن شما، قابل مشاهده نیستند. بااین‌وجود ممکن است در هفته ششم بارداری علائم زیر را داشته باشید:

بیماری صبحگاهی 

یکی از مهمترین علائم هفته ششم بارداری ، تهوع است. تحقیقات نشان داده است که 80 تا 85 درصد از زنان در سه ماهه اول بارداری دچار حالت تهوع و 52 درصد از زنان نیز، دچار استفراغ می‌شوند. البته بیماری صبحگاهی در بارداری فقط به صبح محدود نمی‌شود و در تمام طول روز می‌تواند اتفاق بیفتد. علت بیماری صبحگاهی کاملاً مشخص نیست، اما اعتقاد بر این است که افزایش هورمون گنادوتروپین کوریونی انسانی، در بروز آن نقش دارد. در بیشتر زنان تا سه ماهه دوم بارداری این وضعیت بهبود پیدا می‌کند. در یک تصور اشتباه تهوع کمتر یا نبود آن را به عنوان بارداری جنین پسر در هفته ششم عنوان میکنند اما میزان تهوع ارتباطی با جنسیت جنین ندارد.

آنچه شما می توانید انجام دهید:

• چند بار در روز وعده‌های غذایی کوچک بخورید.
• تا جایی که وضعیت شما پایدارتر شود، فقط به سراغ غذاهایی بروید که به خوبی می‌توانید آنها را تحمل کنید.
• از مصرف غذاهای پر ادویه یا چرب اجتناب کنید و از پزشک در مورد تغذیه در هفته ششم بارداری بپرسید. 
• بلافاصله بعد از خوردن غذا، دراز نکشید.
• سعی کنید از بوهایی که باعث ایجاد حالت تهوع در شما می‌شوند، دوری کنید.
• مایعات زیادی بنوشید، به‌خصوص اگر تهوع شما همراه با استفراغ بوده است.
• از زنجبیل در غذا یا چای استفاده کنید یا آب نبات‌های زنجبیلی، بمکید (از پزشک خود درباره مجاز بودن زنجبیل سؤال کنید؛ در اکثر زنان مصرف آن هیچ ایرادی ندارد)
• در مطالعاتی مشخص شده است که ویتامین B-6 به بهبود بیماری صبحگاهی کمک می‌کند؛ بنابراین ممکن است پزشکتان در موارد شدید، مکمل‌های ویتامین B-6 را برایتان تجویز کند.
• برخی از زنان می‌گویند که از طریق طب سوزنی، توانسته‌اند بر این عارضه غلبه کنند. قبل از انجام این کار، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
• بسیاری از افراد از پزشک می‌پرسند برای تهوع هفته ۶ بارداری چی بخورم ؟ ممکن است با مصرف خوراکی‌های ترش مانند تکه لواشک یا یک نوشیدنی ترش، حالت تهوع شما را به‌طور موقت برطرف شود. البته برخی از زنان باردار هم ممکن است هفته ششم بارداری بدون حالت تهوع سپری شود. 

احساس خستگی شدید

اگر احساس خستگی شدید در بارداری به‌خصوص در هفته ششم، کاملاً طبیعی است؛ این تأثیر هورمون‌های حاملگی و افزایش حجم خون است.

آنچه شما می‌توانید انجام دهید: 

• سعی کنید در طول روز، چند بار چرت‌های کوتاه بزنید. 
• زودتر به رختخواب بروید.
• مایعات را بیشتر در اوایل روز بنوشید تا مجبور نشوید شب‌ها به طور مرتب از خواب برخیزید و به سرویس بهداشتی مراجعه کنید.
• برخی از کارها را به دیگران بسپارید. 
• کافئین را کنار بگذارید و برای تقویت انرژی، از میوه یا آب میوه تازه استفاده کنید.

یبوست 

مصرف ویتامین‌های دوران بارداری برای سلامتی شما و جنین ۶ هفته بسیار مهم هستند؛ اما همه آن‌ها حاوی آهن هستند که می‌تواند باعث یبوست در بارداری شود. علاوه بر این، تغییرات هورمونی حاملگی نیز، فعالیت دستگاه گوارش را کند می‌کند و باعث تشدید یبوست بارداری می‌شود. 

آنچه شما می‌توانید انجام دهید:

• به مقدار زیاد مایعات بنوشید. متخصصین توصیه می‌کنند که زنان باردار، روزانه 10 لیوان مایعات بنوشند. نکته: اگر ادرار شما به رنگ زرد تیره است، یعنی آب بدنتان کافی نیست؛ تا جایی باید بدنتان را آبرسانی کنید که ادرارتان به رنگ شفاف درآید. 
• با خوردن مقدار زیادی میوه، سبزیجات، نان و غلات سبوس دار، حبوبات و آجیل، میزان مصرف فیبر خود را افزایش دهید.
• فعالیت داشته باشید. ورزش برای بدن و ذهن مفید است. همچنین به جلوگیری از یبوست کمک می‌کند.
• یادتان باشد که قبل از مشورت با پزشک، از ملین استفاده نکنید.

نوسانات خلقی مادر

اکثر زنان از هفته‌های 6 تا 10 بارداری دچار تغییرات خلقی در بارداری می‌شوند که علت آن می‌تواند یک یا تعدادی از موارد زیر باشد:

• نوساناتی در سطح استروژن و پروژسترون 
• نگرانی ناشی از وقوع یک تغییر عمده در زندگی شما
• خستگی و استرس جسمی
• حالت تهوع و دیگر عوارض بارداری
• تغییرات متابولیک بدن 

عوامل هورمونی همچنین می‌توانند سطح انتقال دهنده‌های عصبی مغز را تحت تأثیر قرار دهند. انتقال دهنده‌های عصبی مواد شیمیایی مغز هستند که بر خلق و خو تأثیر می‌گذارند. 

سعی کنید با فردی که با او راحت هستید درباره شرایط خود صبحت کنید. برای آرامش ذهن و روح خود، کتاب بخوانید، مدیتیشن کنید، یک موسیقی خوب گوش دهید، به گردش بروید و خلاصه، هر کاری که حالتان را بهتر می‌کند، انجام دهید. در صورت نیاز، می‌توانید با یک مشاور درباره وضعیت خود مشورت کنید. 

سایر علائم هفته ششم بارداری

تغییر در اشتها؛ به این معنا که ممکن است از برخی غذاها متنفر شوید و برخی دیگر را هوس کنید.

* بی اشتهایی در بارداری و جنسیت جنین چه ارتباطی با هم دارند؟

• نفخ شکم 
• حساسیت و تورم پستان
• تکرر ادرار و نیاز به دفع ادرار شبانه
• همچنین ممکن است در هفته ششم بارداری لکه بینی داشته باشید که معمولا به صورت نشت لک صورتی در هفته ششم بارداری است. این وضعیت در اکثر موارد جای نگرانی ندارد، اما می تواند نشانه سقط جنین در هفته ششم بارداری باشد؛ بنابراین حتما با پزشک زنان درباره آن مشورت کنید. 
• برخی از زنان هم دچار گرگرفتگی در هفته ششم بارداری می‌شوند.  ( در مورد علت گرگرفتگی صورت در زنان در این مقاله بیشتر بخوانید)
• کمر درد در هفته ششم بارداری ممکن است به سراغ برخی از زنان بیاید، اما احتمال آن کم است. هر چه به اواخر بارداری نزدیکر می‌شوید، این عارضه تشدید می‌شود.

در طول دوران بارداری، سطح هورمونهای خاصی در بدن شما تغییر می کند که علت اصلی اکثر علائم بارداری در این هفته، همین موضوع است.  

با اپلیکیشن گهواره، هفته به هفته بارداریت رو دنبال کن.

نصب اپلیکیشن گهواره

ایا در هفته ششم بارداری شکم بزرگ می‌شود؟

جنین در هفته ششم در کجای شکم قرار دارد ؟ اگرچه شکم شما در هفته ششم بارداری تغییر چندانی نمی‌کند و مردم متوجه بارداری شما نمی‌شوند، اما رحم شما در حال رشد است. رحم در حال رشد ممکن است به مثانه فشار وارد کند و باعث تکرر ادرار در شما شود. افزایش جریان خون به کلیه‌های شما نیز در تکرر ادرار در بارداری نقش دارد. در زیر عکس جنین شش هفته در شکم مادر را مشاهده میکنید.

تغییرات بدن جنین در هفته ششم بارداری

در هفته 6 بارداری تغییرات زیادی در رشد جنین شش هفته ایجاد می‌شود. به‌طورکلی، جنین در این هفته کمتر از 0.0127 سانتی‌متر طول دارد و تقریباً به اندازه یک دانه انار یا نخودفرنگی است. جنین شبیه به یک قورباغه است با یک دم کوچک که بعدها به ستون فقرات تبدیل می‌شود. 

 اندام‌ها و سیستم‌هایی که در این هفته در حال شکل‌گیری هستند عبارت‌اند از:

• جوانه‌های تشکیل‌دهنده دست و پا
• لوله عصبی (بافتی که مغز، نخاع، اعصاب و ستون فقرات را تشکیل می‌دهد)
• یک سر بزرگ و یک بدن کوچک‌تر به شکل حرف C
• ویژگی‌های صورت ازجمله چشم، بینی، فک، گونه‌ها و چانه
• گوش داخلی
• کلیه‌ها، کبد، ریه‌ها، غده هیپوفیز
• نای، حنجره و برونش‌ها 
• قلب در این هفته به چهار حفره تقسیم می‌شود و خون را پمپاژ می‌کند. (در این مقاله بخوانید برای تشکیل قلب جنین چه بخوریم)
• تشکیل جوانه‌های اولیه که مسئول تشکیل دستگاه تناسلی مردان یا زنان هستند.
• در این هفته، جنین دارای جوان‌های دندان و یک لایه نازک از پوست است. 

هفته ششم بارداری و سونوگرافی 

یکی از مهم‌ترین اتفاقات هفته ششم بارداری این است که ضربان قلب جنین اغلب در این مرحله از بارداری توسط سونوگرافی واژن قابل تشخیص است. به همین دلیل، معمولاً اولین سونوگرافی بارداری در این هفته انجام می‌شود. این سونوگرافی به تشخیص اولیه جنین و تشخیص هرگونه ناهنجاری کمک می‌کند.

پزشک با انجام سونوگرافی در هفته ششم به اداری بررسی می‌کند که قلب جنین تشکیل شده است یا نه. ضربان قلب معمولاً بین هفته ششم و هفته نهم بارداری افزایش می‌یابد؛ به‌طوری‌که در حال حاضر، قلب جنین حدود 150-160 بار در دقیقه می‌تپد که تقریباً دو برابر سریع‌تر از قلب شما خواهد بود. در ادامه بارداری، ضربان قلب جنین کاهش خواهد یافت.

سونوگرافی سه ماهه اول بارداری همچنین به شناخت قطب جنین (جرم سلول‌ها) و طول تاج-کفل (سر تا باسن) جنین کمک می‌کند. این اندازه‌گیری‌ها به پزشک زنان کمک می‌کند که سن حاملگی شما را تشخیص دهد. سونوگرافی هفته ششم بارداری همچنین به تشخیص اینکه جنین شما دوقلو یا چند قلو است یا تکی، هم کمک می‌کند. همچنین به پزشک در تشخیص اینکه محل جنین در رحم، طبیعی باشد یا نه نیز، کمک می‌کند. 

مراجعه به پزشک زنان در هفته ششم بارداری

اکثر خانم‌ها در این هفته، برای اولین بار به پزشک مراجعه می‌کنند. پزشک شما را معاینه می‌کند و آزمایش‌های لازم را برای تأیید بارداری و ارزیابی سلامت شما، درخواست می‌کند. 

آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• معاینه زنان و زایمان از جمله پاپ اسمیر
• معاینه پستان‌ها
• آزمایش خون برای ارزیابی گروه خونی، فاکتور Rh، سطح آهن بدن، بررسی ایمنی نسبت به سرخک، هپاتیت و غیره. 
• بررسی عفونت‌های مقاربتی که ممکن است شامل آزمایشاتی برای کلامیدیا، سوزاک و HIV باشد.
• آزمایش ادرار برای ارزیابی سطح گلوکز (قند) و عفونت ادرار.
• انجام آزمایش ژنتیکی قبل از تولد ، مانند غربالگری سندرم داون (در صورت نیاز)

اگر قبلاً مصرف یک مولتی ویتامین مناسب حاوی اسید فولیک مصرف را آغاز نکرده‌اید، پزشک در این مرحله برایتان تجویز خواهد کرد یا در صورت نیاز، دوز آن را تغییر خواهد داد. تحقیقات نشان داده است که مصرف کافی اسید فولیک قبل و در دوران بارداری، می‌تواند خطر نقایص لوله عصبی را در کودک شما کاهش دهد. یکی از نقایص لوله عصبی شایعی که در اثر کمبود فولیک اسید ایجاد می‌شود، اسپینا بیفیدا نام دارد. برای پیشگیری از این بیماری‌ها، شما روزانه باید 400 میکروگرم اسید فولیک مصرف کنید. به کسانی که قبلاً کودکی با نقص لوله عصبی داشته اند، ممکن است توصیه شود قبل از بارداری و در هفته های اولیه بارداری، مقدار بیشتری اسید فولیک مصرف کنند (پزشک در این مورد تصمیم می گیرد). 

علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، شما در تمام طول بارداری از جمله در هفته ششم بارداری ، می توانید هر سوال یا نگرانی که دارید را با پزشک زنان در میان بگذارید. علاوه بر این، در صورتی که در هفته ششم بارداری هر یک از علائم زیر را داشتید نیز، حتما با پزشک تماس بگیرید:

• لکه بینی یا مقدار کمی خونریزی واژینال
• احساس ضعف یا سرگیجه
• گرفتگی لگن یا دردهای شدید
• حالت تهوع مداوم، استفراغ یا هر دو و کمبود آب بدن ناشی از آن

در صورت وجود هر یک از علائم زیر نیز، باید فورا به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید:

• خونریزی شدید واژن
• نشت مایعات یا بافت از واژن
• از دست دادن هوشیاری یا غش کردن
• درد شدید لگن

تغییرات سبک زندگی در هفته ششم بارداری

درصورتی‌که سبک زندگی شما کاملاً سالم نباشد، در دوران بارداری و هنگام شیردهی، باید تغییراتی در سبک زندگی خود داشته باشید که شامل موارد زیر می‌شود:

• از مصرف الکل، مواد مخدر و دخانیات خودداری کنید.
• مصرف کافئین در بارداری را به حداکثر 200 میلی‌گرم در روز (معادل دو فنجان قهوه فوری) برسانید.
• در مورد تمام داروها، مکمل‌ها (حتی اگر کاملاً طبیعی باشند) با پزشک مشورت کنید.
• یک رژیم غذایی سالم داشته باشید.
• ویتامین‌های دوران بارداری را به‌صورت منظم مصرف کنید.
• مطمئن شوید که گوشت، مرغ، تخم‌مرغ و دیگر منابع غذایی شما، به خوبی پخته شده باشند.
• از آب تصفیه نشده و لبنیات غیر پاستوریزه اجتناب کنید.
• تمام میوه‌ها و سبزیجات را قبل از مصرف، به خوبی بشویید تا خطر عفونت‌های باکتریایی یا قرار گرفتن در معرض سموم دفع آفات، به حداقل برسد.
• از رفتن به حمام داغ و سونا، خودداری کنید؛ زیرا افزایش دمای بدن شما برای جنین خطرناک است.
• بدنتان را به خوبی آب‌رسانی کنید تا از بروز مشکلاتی چون یبوست خودداری کنید.
• حتی اگر خیلی زود احساس خستگی می‌کنید، بازهم لازم است با انجام برخی تمرینات سبک مانند پیاده‌روی. این به شما کمک می‌کند تا فعال باشید و بدن خود را برای تغییرات بیشتر مناسب نگه دارید. همیشه از پزشک خود در مورد آن سؤال کنید.
• برای مقابله با حالت تهوع، استفراغ، خستگی و دیگر علائم اولیه بارداری باید حجم وعده‌های غذایی خود را کم کنید اما به‌دفعات غذا بخورید؛ همچنین از چرت زدن مکرر برای تقویت سطح انرژی خود کمک بگیرید. 

در هفته ششم بارداری چه بخوریم؟

اسید فولیک، کلسیم، آهن و ویتامین D در بارداری چهار ماده غذایی مورد نیاز برای رشد کودک در هفته 6 بارداری هستند. در مکمل‌های دوران بارداری شما معمولاً مقادیر کافی از این مواد مغذی وجود دارد؛ بنابراین طبق تجویز پزشک، از آنها استفاده کنید. 

پروتئین نیز بخش مهمی از یک رژیم غذایی سالم در دوران بارداری است؛ زیرا برای رشد و تکامل بافت‌های بدن کودک نیاز است. به‌ویژه پروتئین حیوانی سرشار از اسیدهای آمینه‌ای است که بدن قادر به تولید آنها نیست که به آنها، اسید آمینه‌های ضروری گفته می‌شود. 

پس اگر می‌پرسید که در هفته ششم بارداری چه بخوریم، علاوه بر نکات بالا، موارد زیر را نیز در نظر بگیرید:

• حتما از سبزیجات تازه استفاده کنید؛ تقریبا همه انواع سبزیجات، حاوی فولات (فولیک اسید) هستند که برای پیشگیری از نقایص لوله عصبی نوزادان، ضروری است. 
• با خورد گوشت قرمز کم چربی، آهن به بدنتان برسانید که در بارداری به دلیل افزایش حجم خونتان، بیشتر به آن نیاز خواهید داشت. منابع گیاهی هم حاوی آهن هستند اما معمولا جذب آهن آنها، ضعیف‌تر است. 
• با خوردن تخم مرغ، گوشت و لبنیات کم چرب، می توانید پروتئین موردنیاز و مقدار زیادی اسید آمینه ضروری به بدنتان برسانید. حبوبات نیز، گزینه خوبی است که علاوه بر پروتئین، حاوی آهن زیادی نیز هست. 

به یاد داشته باشید که در هنگام تهیه غذا در بارداری، باید بیشتر از همیشه مراقب باشید تا از خطر مسمومیت غذایی جلوگیری کنید. گوشت را کاملاً بپزید و قبل از دست زدن به هر ماده غذایی، دست خود را بشویید. همیشه میوه و سبزیجات را به خوبی بشویید و یخچال را مرتباً تمیز کنید. بعلاوه، از خوردن غذای مانده، خودداری کنید؛ زیرا ممکن است باکتری‌ها در آن رشد کرده باشند. البته جای نگرانی نیست؛ شما با کمی احتیاط می‌توانید از خوردن اکثر غذاهای سالم لذت ببرید. 

یادتان باشد که ممکن است دائما با گرسنگی در هفته ششم بارداری مواجه شوید. مهم‌ترین علت ضعف در هفته ششم بارداری تغییرات هورمونی بدنتان است. برای مقابله با ضعف و گرسنگی در هفته ششم بارداری سعی کنید که وعده‌های غذایی کوچک اما مکرر داشته باشید. همچنین سعی کنید که بخش اصلی غذای شما را پروتئین تشکیل بدهد؛ البته کربوهیدرات برای تأمین انرژی شما و کودک، لازم است اما بهتر است که از کربوهیدرات‌های پیچیده نظیر غلات و سیب‌زمینی استفاده کنید.

هفته ششم بارداری دوقلو

اگر دوقلو یا چندقلو باردارید، بیشتر از سایرین در معرض برخی از عوارض حاملگی قرار دارید. در اینجا به رایج‌ترین عوارضی که در هفته ششم بارداری ممکن است با آن‌ها درگیر شوید، اشاره شده است. 

• کم خونی
• پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری
• دیابت بارداری
• خونریزی واژن
• کلستاز
• سندروم انتقال خون دوقلوها (زمانی که یکی از قل ها از قل دیگر، خون بیشتری دریافت می‌کند)
• زایمان زودرس
• محدودیت رشد داخل رحمی یا تأخیر در رشد جنین

پس از تشخیص بارداری دوقلو، دوره درمانی شما ممکن است کمی تغییر کند. ممکن است شما نیاز به معاینات مکرر داشته باشید، یکسری محدودیت‌ها داشته باشید یا حتی یک زایمان زودتر از موعد را به روش سزارین،برنامه‌ریزی کنید. زنانی که دوقلو باردار هستند، وزن بیشتری اضافه می‌کنید (حدود 16.5 تا 24.5 کیلوگرم). همچنین معمولاً به مواد مغذی بیشتری احتیاج دارند (ازجمله اسید فولیک، کلسیم، آهن و پروتئین) که پزشک از طریق تنظیم دوز مکمل‌ها، آن را تأمین خواهد کرد.