در هفته نهم بارداری چه می گذرد؟ | علائم و توصیه‌ها

دی ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه

به اشتراک بگذارید

با ورود به هفته نهم بارداری شما ماه سوم بارداری را آغاز کرده‌اید و این خبر خوشحال کننده‌ای است. در این هفته اتفاقات متعددی برای شما و جنین در حال رشد رخ خواهد داد. در هفته نهم بارداری تهوع شما در اوج خود قرار دارد و برخی از عوارض بارداری نظیر نوسانات خلقی و سوزش سر دل در شما دیده خواهد شد.

خبر خوب این است که کودک شما در این هفته با سرعت به رشد و تکامل خود ادامه می‌دهد و در حال حاضر شباهت بیشتری به انسان پیدا کرده است و حتی می‌تواند حرکت کند. کودک شما تنها برای یک هفته دیگر در فاز رویان خواهد بود و پس از آن وارد فاز جنینی می‌شود. طول بدن او در حال حاضر حدود 2.54 سانتی‌متر است، تقریباً به اندازه یک زیتون سبز متوسط! با ادامه مقاله همراه ما باشید تا با خصوصیات هفته نهم بارداری آشنا شوید.

در این مقاله می‌خوانید:

هفته نهم بارداری جنین چه شکلی است؟
هفته نهم بارداری چه علائمی دارد؟
در هفته نهم بارداری سونوگرافی چه چیزی را نشان می دهد؟
هفته نهم بارداری چی بخوریم
چه کارهایی در هفته نهم بارداری باید انجام داد
خطرات هفته نهم بارداری چیست؟

هفته نهم بارداری جنین چه شکلی است؟

شما ماه سوم بارداری خود را شروع کرده‌اید. هرچند هنوز هم هیچ احساسی ندارید، ولی نوزادتان حرکت‌های مختصر خود را شروع کرده است. رشته‌های عصبی و ماهیچه‌های او به‌طور منظم کار می‌کنند و او حالا می‌تواند بازوهایش را خم کند. رشد سریع نوزادتان ادامه دارد، ولی تغییر سریع سلول‌ها تقریباً متوقف شده است.

به زودی نوزاد شما دیگر به کیسه‌ی زردرنگی که برایش سلول‌های خون را فراهم می‌کرد، نیاز نخواهد داشت، چون مغز استخوان، کبد و طحال او، این وظیفه را به عهده می‌گیرند. در حقیقت از این هفته تقریباً تمام ارگان‌هایش شروع به کار می‌کنند. کبد او صفرا تولید می‌کند و پانکراس انسولین می‌سازد.

در این زمان ضربان قلب نوزاد به ۱۷۰-۱۶۰ بار تپش در دقیقه رسیده است. ( در مورد علت ضعیف بودن ضربان قلب جنین در این مقاله بیشتر بخوانید.) در هفته نهم بارداری اندازه جنین تقریباً بیش از 2.5 سانتی‌متر است و در آخر این ماه، طولش به دو برابر می‌رسد. اگر می‌توانستید او را ببینید، کاملاً متوجه می‌شدید که بازوها و پاهایش هم بلندتر شده‌اند و انگشت‌هایش هم بهتر مشخص می‌شوند. همچنین سرش گردتر شده و بهتر از همیشه روی گردنش می‌ایستد. شاخه‌های جمجمه‌ی او در حال شکل‌گیری هستند.

چشم‌هایش هنوز در دو طرف سرش هستند، ولی با رشد سر، چشم‌هایش هم به جلو حرکت می‌کنند. نوک بینی‌اش هم شکل گرفته و شکل‌گیری گوش‌هایش ادامه دارند و لوله‌هایی دارد که از گلو به ریه‌هایش وصل شده‌اند.

هفته نهم بارداری چه علائمی دارد؟

در هفته نهم بارداری شما احتمالاً برای افراد دیگر، باردار به نظر نمی‌رسید؛ اما خودتان ممکن است متوجه تغییراتی در بدنتان شوید.

تغییر سایز بدن

ایا در هفته نهم بارداری شکم بزرگ می‌شود؟ محسوس نیست اما از این هفته به دلیل بزرگ شدن دور کمر یا نفخ ناشی از نوسانات هورمونی و همچنین بزرگ شدن سینه‌ها، ممکن است لباس‌هایتان کمی برایتان تنگ شوند. همچنین شما از هفته اول بارداری تا این هفته حدود 1 تا 2 کیلوگرم وزن اضافه کرده‌اید. هر بار که برای ویزیت نزد پزشکتان می‌روید، از شما خواهد خواست روی ترازو بایستید. شاید از اضافه وزن‌های خود که هر ماه هم بیشتر می‌شوند، خجالت بکشید؛ ولی وزن شما برای نوزادتان و خودتان مهم است. زیرا اضافه وزن زیاد یا کم می‌تواند حاملگی شما را پیچیده و مشکل‌دار کند.

وزن کم مادر می‌تواند باعث متولد شدن نوزادی با وزن کم شود و اضافه وزن زیاد باعث افزایش وزن نوزاد و سختی در زایمان می‌شود. همچنین اضافه وزن زیاد می‌تواند خطر دیابت ناشی از حاملگی، فشار خون بالا، حاملگی طولانی، مشکلات هنگام زایمان و سزارین را زیاد کند. خانم‌هایی که وزن زیادی در دوران حاملگی دارند، کمتر احساس راحتی می‌کنند و البته هرچه در دوران حاملگی اضافه وزن زیادی داشته باشید، بعد از تولد نوزادتان، باید بیشتر وزن کم کنید.

خستگی

بسیار طبیعی اگر در هفته نهم بارداری دائما احساس خستگی داشته باشید. بارداری فرایندی است که به انرژی زیادی نیاز دارد؛ چراکه بدن شما برای مراقبت از کودک در حال رشد، کار بیشتری را متحمل خواهد شد. علاوه بر این، بارداری باعث می‌شود که قند و فشار خون شما کاهش پیدا کند. همه این عوامل در کنار هم باعث می‌شوند که شما به‌خصوص در سه ماهه اول بارداری دائما احساس خستگی شدید داشته باشید.

همچنین به دلیل وجود برخی از عوارض بارداری نظیر تکرر ادرار، مجبورید که در طول شب بارها از خواب برخیزید. این عوامل نیز باعث می‌شوند که در طول شب نتوانید به مقدار کافی بخوابید و خستگی شما تشدید شود.

ضعف و گرسنگی

ممکن است در این هفته بیشتر از قبل احساس گرسنگی داشته باشید؛ بنابراین سعی کنید با خوردن میان وعده‌ها، حس گرسنگی خود را برطرف کنید. فقط باید به خاطر بسپارید که شما در دوران بارداری باید حدود ۳۰۰ کالری بیشتر از نیاز روزانه خود مصرف کنید نه بیشتر. غذاهایی مانند میوه، غلات و ماست گزینه‌های بسیار خوبی برای میان وعده‌های شما هستند.

گرفتگی و درد زیر شکم

ممکن است در هفته نهم بارداری درد زیر شکم و یکسری گرفتگی‌های خفیف رحم را تجربه کنید؛ اما اگر گرفتگی شدید است یا احساس درد دیگری مانند کمردرد دارید، لازم است با پزشک خود تماس بگیرید.

تغییر در حس بویایی و حس چشایی

ممکن است در این هفته حتی بوی اودکلن یک غریبه در شما حالت تهوع ایجاد کند و یا غذایی که تا چند هفته پیش دوست داشتید، اکنون معده‌ی شما را تحریک کند. به‌طورکلی بوها و مزه‌ها در دوران حاملگی شدت می‌یابند، ولی این در همه‌ی خانم‌ها صادق نیست. میزان ترشح بزاق نیز ممکن است در برخی زنان افزایش پیدا کند. به‌هرحال، اگر حس‌های شما تشدید پیدا کرد، سعی کنید از چیزهایی که شما را آزار می‌دهند، دوری کنید و خدا را شکر کنید که بعد از به دنیا آمدن نوزادتان حواستان به حالت عادی بازمی‌گردند.

علائم هفته نهم بارداری

پستان‌های دردناک

سینه‌ها و نوک پستان‌ها در هفته نهم حاملگی دردناک خواهند بود که به خاطر عملکرد هورمون‌هایی مثل استروژن است. برای این درد نمی‌توان کاری کرد جز اینکه نباید لباس تنگ بپوشید. از چیزهایی که با نوک سینه‌تان تماس می‌گیرند دوری کنید، چون درد آن را زیادتر می‌کنند. این درد در طی هفته‌های آینده کمتر خواهد شد. ماساژ با آب گرم نیز ممکن است مؤثر باشد.

مشکلات گوارشی

هورمون‌هایی مثل پروژسترون، درحالی‌که نوزادتان رشد می‌کند، حجم بدنتان را افزایش می‌دهد. متأسفانه این هورمون‌ها سرعت حرکت غذا در سیستم گوارش را نیز کاهش می‌دهند و باعث‌ترش کردن معده، یبوست و نفخ می‌شوند. نفخ شکم در دوران حاملگی کاملاً طبیعی است و نباید آن را با دارو درمان کرد. از خوردن غذاهایی که باد شکم تولید می‌کنند، مثل غلات و کلم خودداری کنید و در وعده‌های غذایی خود کمتر غذا بخورید اما در دفعات بیشتر. از این وضعیت ناراحت نباشید، تمام کسانی که حامله شده‌اند شما را درک خواهند کرد.

توصیه‌ می‌کنیم مقاله "درمان استفراغ در دوران بارداری" را نیز در وب سایت گهواره بخوانید.

لکه بینی

ممکن است در سه ماهه اول بارداری گاهی لکه بینی داشته باشید. در این شرایط حتماً با متخصص زنان و زایمان مشورت کنید؛ زیرا خطر سقط جنین در سه ماه‌ اول بارداری از هر زمان دیگری بیشتر است.

یبوست

با اینکه ممکن است صحبت راجع به آن برایتان خجالت‌آور باشد، ولی بدانید که یبوست در دوران بارداری یک مشکل معمول و شایع است. مدفوع سفت، کم و خشک در حاملگی به دو علت رخ می‌دهد: هورمون‌های حاملگی سرعت حرکت غذا را در سیستم گوارش کم می‌کنند و همچنین آهن موجود در ویتامین‌های دوران حاملگی باعث ایجاد یبوست می‌شوند. سعی کنید که یبوست را جدی بگیرید و آن را حل کنید، چون فشارهای بیش‌ازحد، ممکن است باعث ایجاد هموروئید (بواسیر) یا شدید شدن آن شوند.

یکی از راههای جلوگیری از یبوست، ورزش و پیاده ‌روی در دوران بارداری است؛ ورزش کردن معمولاً به حرکت غذا کمک می‌کند. بعضی وقت‌ها ویتامین‌های حاملگی باعث ایجاد اسهال می‌شوند، ولی یبوست ناشی از داروها شایع‌تر است. مصرف ویتامین‌ها را متوقف نکنید، شما و نوزادتان به آنها احتیاج دارید. اگر آهن باعث یبوست در شما شد و با تغییر رژیم غذایی و ورزش مشکلتان حل نشد، پزشک ویتامین‌هایی را تجویز خواهد کرد که آهن کمتری دارند. برای کمتر شدن و جلوگیری از یبوست بارداری، مایعات بنوشید! روزانه هشت تا ده لیوان آب بنوشید و غذاهایی که فیبر زیادی دارند، بخورید.

کمردرد

کمردرد در هفته نهم بارداری شایع نیست و معمولاً در دوران حاملگی وقتی وزنتان زیاد می‌شود، کمر شما در معرض فشار زیادی قرار می‌گیرد. بااین‌وجود، برخی از افراد که مستعد کمردرد هستند ممکن است از همین هفته نیز آن را احساس کنند.

وقتی شکم شما بزرگ‌تر می‌شود، ستون فقرات شما جلوتر می‌رود. اگر عضلات شکمی و کمر شما ضعیف باشد، این فشار باعث درد کمر در مراحل بعدی حاملگی خواهد شد. لرزاندن لگن یک ورزش است که به قوی‌تر شدن ماهیچه‌های کمر و شکم کمک می‌کند و از درد در ناحیه‌ی ماهیچه‌های شکم و کمر جلوگیری می‌کند. برای انجام این ورزش، روی زمین یا تخت سفت دراز کشیده، زانوهایتان را خم کنید و کف پاهایتان را زمین بگذارید. باسن خود را کاملاً موزون و آرام بلرزانید. باسن خود را بلند کنید و بچرخانید گویی در حال رقصیدن هستید. هدف این قسمت از ورزش این است که وقتی به ماهیچه‌های باسن فشار می‌آورید، همزمان ماهیچه‌های شکمتان هم کار می‌کنند و کمرتان قوی‌تر می‌شود. انجام این ورزش تا هفته‌ی ۲۴ حاملگی بلامانع است. بعدازآن از دراز کشیدن روی سطح کاملاً صاف خودداری کنید، چون بزرگ شدن رحم به رگ‌های خونی فشار وارد می‌کند و گردش خون را کندتر می‌کند.

سایر علائم هفته نهم بارداری

نوک سینه‌ها نیز تیره‌تر می‌شوند. با افزایش حجم خون به منظور رساندن مواد مغذی به کودک، علاوه بر تکرر ادرار ممکن است باعث شود که رگ‌های شما برجسته‌تر شوند. در هفته نهم بارداری تهوع معمولاً اوج می‌گیرد و در اواخر سه ماهه اول بارداری، رو به بهبود می‌رود. علاوه بر تغییرات جسمی در هفته نهم بارداری، شما دچار یکسری نوسانات خلقی نیز خواهید شد که امید است که تا پایان سه ماهه اول بارداری بهبود یابد. برخی از زنان نیز در این هفته دچار گرفتگی بینی و سردرد می‌شوند.

در هفته نهم بارداری سونوگرافی چه چیزی را نشان می‌دهد

در هفته نهم بارداری سونوگرافی چه چیزی را نشان می دهد؟

اگرچه کودک شما در این هفته هنوز بسیار کوچک است، اما تکامل قلب او به حدی رسیده است که می‌توان از طریق سونوگرافی ضربان قلب جنین را شنید. بااین‌وجود اگر پزشک شما نتواند در هفته نهم بارداری ضربان قلب جنین را بشنود، نگران نشوید. این فقط به این معناست که کوچولوی شما در کنج رحم مخفی شده و پشتش را به دستگاه سونوگرافی کرده است! بنابراین شنیدن ضربان قلب او در این شرایط سخت می‌شود. اگر شرایط این‌گونه باشد، فقط چند هفته دیگر صبر کنید تا بتوانید ریتم دل‌انگیز ضربان قلب جنین را بشنوید.

توصیه می‌کنیم که مقاله "غربالگری سه ماهه اول بارداری چگونه انجام می‌شود" را نیز در وب سایت گهواره بخوانید.

هفته نهم بارداری چی بخوریم

مهم‌ترین کاری که برای سلامت خود و جنین باید انجام دهید، این است که در رژیم غذایی هفته نهم بارداری از غذاهای سالم و مقوی استفاده کنید. ممکن است غذا خوردن در هفته نهم بارداری به دلیل بیماری صبحگاهی کمی سخت باشد؛ اما بسیار مهم است که به تغذیه خود اهمیت بدهید و از غذاهای غنی از پروتئین و کربوهیدرات‌های سالم استفاده کنید. نکاتی که باید در تغذیه هفته نهم بارداری رعایت کنید، عبارت‌اند از:

از خوردن گوشت، ماهی یا تخم مرغی که کاملاً پخته نشده است، خودداری کنید. همچنین توصیه می‌شود که از مصرف محصولات فراوری‌شده نظیر سوسیس و کالباس، اجتناب کنید.
از ماهی‌هایی مانند شمشیر ماهی، کوسه‌ماهی، ماهی کاشی و ماهی خال‌مخالی به‌طورکلی دوری کنید. زیرا حاوی مقدار زیادی جیوه هستند که سمی است. همچنین بیش از دو یا سه وعده از دیگر انواع ماهی در هفته میل نکنید؛ زیرا همه محصولات دریایی حاوی آلاینده‌ها و مواد سمی هستند اگرچه برخی کمتر و برخی بیشتر.
قبل از مصرف، تمام میوه‌ها و سبزیجات را به خوبی بشویید تا دچار مسمومیت غذایی حاملگی نشوید.
تخته‌های برش و ظروف آشپزی را کاملاً تمیز کنید. حتی هنگام آماده کردن ترکیبات مختلفی که در یک غذای واحد به کار می‌روند، هر بار تخته را به خوبی تمیز کنید.
روزانه چهار وعده لبنیات بخورید. از مصرف محصولات لبنی غیرپاستوریزه و یا پرچرب خودداری کنید.
بیش از یک یا دو نوشیدنی کافئین دار در روز ننوشید. ( کمتر از 200 میلی گرم کافئین در روز)
مکمل اسید فولیک و سایر ویتامین‌های دوران بارداری خود را که توسط پزشک تجویز شده است، به صورت روزانه و منظم مصرف کنید.
مقدار زیادی آب بنوشید تا هیدراته بمانید، به خصوص اگر بیماری صبحگاهی شما با استفراغ همراه باشد.

چه کارهایی در هفته نهم بارداری باید انجام داد

برای تسکین درد و حساسیت پستان‌ها، سینه‌بند بارداری بپوشید. سینه‌بندهای ورزشی نیز ممکن است مناسب باشند.
برای مقابله با یبوست بارداری مقدار زیادی آب بنوشید و غذاهای پر فیبر بخورید.
برای پیشگیری از سرگیجه در بارداری به‌آرامی بایستید ، از حذف وعده‌های غذایی اجتناب کنید و از ایستادن بیش‌ازحد طولانی خودداری کنید.
برای جلوگیری از سوزش سر دل و حالت تهوع روزانه چندین وعده غذایی کوچک میل کنید، غذا را به خوبی بجوید و از مصرف غذاهای چرب و تند خودداری کنید. همچنین بلافاصله بعد از غذا دراز نکشید.
برای مقابله با ادرار مکرر، از مصرف کافئین در بارداری به ویژه قبل از خواب خودداری کنید.
به‌طور منظم ورزش کنید. پیاده روی در بارداری باعث اتفاقات خوبی در بدنتان می‌شود. کالری می‌سوزاند، ماهیچه‌هایتان را تقویت می‌کند، گردش خون را افزایش می‌دهد و جلوی یبوست را می‌گیرد. خطر بیماری قلبی، دیابت، فشار خون بالا، سرطان روده‌ی بزرگ، افسردگی و عصبانیت را کاهش می‌دهد. همچنین به کنترل وزن کمک می‌کند، استخوان‌ها، ماهیچه‌ها و مفصل‌ها را سالم و قوی نگه می‌دارد و از لحاظ روانی انسان را شاداب نگه می‌دارد. برنامه‌ی خوابتان را نیز تنظیم می‌کند، استرس را کاهش داده و اعتماد به نفس را افزایش می‌دهد.
اگر سیگاری هستید باید تا قبل از این هفته آن را ترک کرده باشید؛ زیرا سیگار کشیدن با خطر سقط جنین، مشکلات جفت، زایمان زودرس، تولد نوزادان کم‌وزن، سندروم مرگ ناگهانی نوزادان (SIDS) و عارضه شکاف کام یا لب شکری همراه است. مصرف الکل نیز خطرناک است و می‌تواند باعث نقایص هنگام تولد شود.
از تمیز کردن بستر گربه خودداری کنید.

خطرات هفته نهم بارداری