بریدن دست کودک با چاقو | روش‌های درمان خراش پوست کودک و بریدگی

آیا درمان بریدگی دست کودک به بخیه نیاز دارد؟ چقدر طول می‌کشد که زخم ترمیم شود؟ وقتی کودکتان به جایی برخورد می‌کند و دچار بریدگی، خراش یا زخم می‌شود، این سوالات و بسیاری دیگر از پرسش‌ها از ذهن شما عبور می‌کند. کودکان کنجکاو هستند، پیوسته به وسایل مختلف دست می‌زنند و یا به مکان‌های مختلف سرک می‌کشند. نتیجه این کنجکاوی گاهی ایجاد خراش یا بریدگی بر روی پوست آن‌ها است. بریدگی اگرچه به ظاهر دلخراش است امّا با حفظ خونسردی و رعایت نکاتی که در ادامه می‌آید، می‌توانید کودک‌تان را آرام کرده و به درمان بریدگی او کمک کنید. 

مراحل روش خانگی برای درمان بریدگی

1.  برای درمان بریدگی، کودکتان را با گذاشتن موزیک یا کارتون آرام کرده و او را تشویق کنید که بنشیند یا دراز بکشد.
2. از آلودگی زخم جلوگیری کنید: اولویت اول شما جلوگیری از آلودگی بریدگی است. قبل از هر اقدامی، ابتدا دستهای خود را با آب ولرم و صابون به‌خوبی بشویید. 
3. هرگونه خونریزی را متوقف کنید: گاهی زخم کوچک است و خونریزی آن خودبخود متوقف میشود؛ اما گاهی که با زخم بزرگتر و عمیقتری روبه‌رو هستیم، نیاز است که روی زخم را با یک گاز استریل یا پارچه تمیز برای چند دقیقه، کمی فشار دهید تا خونریزی آن متوقف شود.
4. اگر شن‌ریزه، آشغال، شیشه یا هر چیز دیگری روی زخم است (و درحالی که زخم عمیق نیست)، با استفاده از یک موچین که با الکل ضدعفونی شده است، آن‌ها را بردارید. سپس زخم را زیر آب خنک و روان چند دقیقه بشویید. اگر آب روان در دسترس ندارید، از یک پارچه تمیز و خیس استفاده کنید و مکرراً پارچه را با آب و صابون تمیز کنید. 
5. از تمیز بودن دست‌های خودتان مطمئن باشید.
6. بهتر است از آب داغ استفاده نکنید.
7. از الكل، پراكسيد هيدروژن، يد و یا هر ماده دیگری که احتمال دارد سوزش و درد بیشتری ایجاد کند، پرهیز کنید. آرامش کودک شما بسیار مهم است. 
8. اگر اطراف زخم کثیف است، با صابون و آب آن را بشویید؛ اما مراقب باشید که صابون مستقیماً تا حد ممکن با خود زخم تماس نداشته باشد چراکه گاهی خاصیت قلیایی صابون باعث سوزش می‌شود.
9. اگر زخم بسیار کثیف است می‌توانید از کفِ آب و صابون برای تمیز کردن زخم استفاده کرده و بعد آن را با آب روان بشویید.
10. از فوت کردن روی زخم بپرهیزید! شما با هر فوت خود می‌توانید مقدار زیادی میکروب به سطح باز بریدگی منتقل کنید.
11. هنگامی که زخم کاملاً تمیز و خشک شد، از لوسیون ضدعفونی‌کننده و پماد آنتی‌بیوتیک زخم مانند پماد باسیتراسین Bacitracin  یا پماد موپیروسین روی زخم بمالید. می‌توانید در طول درمان بریدگی نیز، روزی یک تا سه بار از پماد حاوی آنتی‌بیوتیک روی زخم استفاده کنید تا احتمال عفونت کاهش یابد. برخی کودکان نسبت به این پماد آنتی‌بیوتیک موضعی حساسیت پوستی نشان می‌دهند. پس بهتر است تجویز دارو توسط پزشک و تنها در موارد ضروری انجام شود.
12. از چسب زخم برای پوشش بریدگی استفاده کنید. چسب زخم علاوه بر ایجاد یک سطح مرطوب وکمک به درمان بریدگی، از آلودگی خراش بر اثر تماس با سطوح آلوده و نهایتاً ایجاد عفونت جلوگیری می‌کند. اگر سطح بریدگی و زخم وسیع است، از بانداژ با گاز استریل برای پوشاندن زخم استفاده کنید. برای نچسبیدن بانداژ به زخم می‌توانید از مالیدن پماد زینک اکساید روی زخم‌های کوچک استفاده کنید. تا زمانی که زخم حالتی سفت و خشک به خود بگیرد، به باانداژ و پوشاندن زخم با چسب زخم ادامه دهید. بعد از آن، تماس بریدگی با هوای آزاد می‌تواند به درمان بریدگی کمک کند.
13. بانداژ یا چسب زخم را هر زمان که کثیف شد و حداقل روزی یک بار عوض کنید. در هر بار تعویض، دقت کنید که زخم عفونی نشده باشد. وقتی زخم به حدی سفت شد و حالت گرفت (به اصطلاح دلمه بست) که دیگر نیاز به پوشانده شدن نداشت، استفاده از کرم ضدآفتاب باعث کاهش باقی ماندن جای زخم روی صورت کودک می‌شود.

نکته: اگر هم‌زمان با بریدگی کودک دچار ضرب‌دیدگی شده باشد، برای جلوگیری از کبودی کمپرس سرد را هر یک تا دو ساعت به مدت 10 تا 15 دقیقه برای 24 ساعت روی محل ضرب‌دیدگی قرار دهید.

نصب اپلیکیشن گهواره

چه علائمی هشدار می‌دهند که زخم عفونی شده است؟

علائم زیر احتمال عفونی شدن زخم را مطرح می‌کنند؛ در صورت مشاهده آن‌ها به پزشک برای بررسی بیماری نوپا مراجعه کنید:

• تب بالاتر از 38.5 درجه سانتی‌گراد
• احساس ضعف و بی‌حالی
• خروج ترشحات چرکی یا سبز از بریدگی
• ادامه‌دارشدن یا افزایش درد در محل بریدگی؛ در حالت طبیعی انتظار می‌رود با مرور زمان کاهش یابد.
• طولانی شدن یا افزایش قرمزی در محل بریدگی و اطراف آن؛ معمولاً قرمزی محل بریدگی باید در پنج تا هفت روز اول روندی کاهشی داشته باشد. 
• گرم شدن اطراف محل بریدگی به‌طوری‌که درگذر زمان دمای آن کاهش نیابد.
• بادکردن و تاول زدن محل خراش به‌گونه‌ای که کاهش نیابد. اما به‌طور کلی همه بریدگی‌ها در ابتدا مقداری تورم دارند که طبیعی است و بهبود می‌یابد.
• کاهش فعالیت و تحرک در محل آسیب؛ مثلا زمانی‌که مفصل آرنج کودک دچار بریدگی شده است، کودک آن را تکان ندهد یا با تحرک آن دچار درد شود.

آیا تماس با هوا باعث تسریع در روند ترمیم بریدگی می‌شود؟

بسیاری بر این باورند که هر زخمی اگر با هوا تماس یابد، زودتر بهبود می‌یابد. پزشکان توصیه می‌کنند ابتدا زخم را با بانداژ یا چسب زخم بپوشانید تا زمانی که زخم خشک و سفت شده و حالت بگیرد. در این مرحله زخم نیاز دارد که مرطوب بماند و جریان هوا باعث خشک شدن زخم می‌شود. همچنین هوا ممکن است حاوی میکروب‌هایی باشد که روی سطح باز زخم بنشینند و باعث ایجاد عفونت شوند.

پس از چند روز که زخم شکل گرفت و سفت شد، تماس هوا می‌تواند کمک‌کننده باشد و به تسریع درمان بریدگی کمک کند. حتی پوشاندن زخم در این مرحله خطر ایجاد عفونت توسط باکتری‌های بی‌هوازی ( باکتری‌هایی که برای رشد به اکسیژن نیاز ندارند.) را بیشتر می‌کند. همچنین در این مرحله حتماً روی زخم کرم ضدآفتاب یا زینک اکساید بمالید و سعی کنید که نور آفتاب مستقیماً به بریدگی نخورد، این کار احتمال باقی ماندن جای زخم روی صورت کودک را کاهش می‌دهد.

چه زمانی برای درمان بریدگی به پزشک مراجعه کنیم؟

برای درمان بریدگی در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:

• خون‌ریزی زیاد و شدید در حدی که با 5 تا 10 دقیقه فشار مستقیم، بند نیاید.
• هرگونه خراش در چشم و پلک؛ برای درمان خراش سفیدی چشم حتما به پزشک مراجعه کنید.
• بریدگی توسط شیء بسیار کثیف ایجاد شود و احتمال آلودگی عمقی بریدگی زیاد باشد.
• آلودگی زیاد زخم به خاک، سنگ و شن‌ریزه که به‌راحتی قابل پاک‌سازی نباشد.
• بریدگی یا گازگرفتگی انسان یا حیوان ایجاد شود.
• علائم عفونت در زخم ظاهر شود.
• اگر کودک شما واکسن کزاز دریافت نکرده و یا از آخرین واکسن کزاز او بیش از پنج سال گذشته باشد.
• زخم عمیق باشد و به بخیه نیاز داشته باشد.

چه زخمی نیاز به بخیه دارد؟

فاکتورهای زیر از مواردی هستند که نیاز به بخیه دارند. به غیر از موارد زیر، درمان زخم بدون بخیه صورت می‌پذیرد:

• از نظر میزان خون‌ریزی

اگر با 10 دقیقه فشار مداوم خون‌ریزی متوقف نشود، احتمال پارگی عروقی وجود دارد و باید بررسی شده و بخیه زده شود.

• از نظر مکانی

1. بیشتر در زخم‌هایی که در صورت قرار داشته و از نظر زیبایی اهمیت دارند، درصورتی که خیلی سطحی نیستند (حتی در مواقعی که عمق و طولی کمتر از نیم سانتیمتر دارند) بهتر است توسط پزشک مورد معاینه قرار گرفته و درصورت نیاز بخیه زده شوند. 
2. درمان بریدگی در محل‌های دارای غضروف مانند بخش بیرونی گوش و مفاصل و همچنین ناحیه تناسلی بهتر است حتماً توسط پزشک به جهت نیاز به بخیه مورد بررسی قرار گیرد.
3. از نظر اندازه طول و عمق: راه درمان بریدگی عمیق، بخیه است. از این نظر به نکات زیر توجه کنید:
4. زخمی که عمق و طولی بیشتر از نیم اینچ (معادل تقریبا 1.25 سانتی‌مترکه می‌شود 1سانتی‌متر و 2 میلی‌متر) داشته باشد، به بخیه نیاز دارد.
5. زخمی آن‌قدر عمیق است که باعث نمایان شدن بافت ماهیچه، چربی، غضروف و یا استخوان زیرپوست شود.
6. زخمی که از نظر عمق، طول و شکل کناره‌های زخم به گونه‌ای است که دو کناره زخم با چسب زخم یا فشار ما کنار هم قرارنمی‌گیرند و مانند شکافی باقی می‌ماند.

نکته: برای بهترین نتیجه از بخیه، بهتر است نهایتاً تا 8 ساعت بعد از بریدگی به پزشک مراجعه کنید.

مدت زمان ترمیم زخم چقدر است؟

• بعد از حدود پنج روز از بریدگی، رشد مجدد بافتی آغاز می‌شود. معمولاً ترمیم سطحی زخم‌های جزئی سه هفته طول می-کشد.
• بیشتر زخم‌ها نهایتاً بعد از سه ماه کاملاً ترمیم یافته و پوست به 80 درصد استحکام اولیه خود می‌رسد.
• چندین ماه تا سال طول می‌کشد که جای زخم کاملاً از بین برود.
• معمولاً پزشک بعد از هفت تا 10 روز بخیه کودک را می‌کشد.
• استفاده از موادغذایی حاوی ویتامین A، ویتامین C و روی (Zink) در تسریع روند بهبودی زخم موثر بوده و مقاومت بدن در ابتلا به عفونت را کاهش می‌دهد.

چه ترکیباتی در درمان بریدگی موثر هستند؟

برای درمان بریدگی با یک جستجوی ساده در اینترنت به ترکیبات بسیاری برخورد می‌کنید که برای درمان انواع مختلف بریدگی و زخم معرفی شده‌اند؛ از کرم برای جای زخم صورت که ادعا می‌شود جای زخم را 100 درصد از بین می‌برند تا ترکیباتی که باعث تسریع روند درمان بریدگی می‌شوند. در ادامه چند مورد از این ترکیبات را بررسی کرده و صحت ادعا را می‌سنجیم.

پیش از استفاده از هر ترکیبی به‌خاطر داشته باشید که تمام پمادها، کرم‌ها و ترکیبات گیاهی تنها جای زخم را بسیار کم-رنگ می‌کنند. هیچ پمادی جای زخم را 100 درصد از بین نمی‌برد. روی زخمی که خشک شده و مراحل انتهایی بهبودی را می‌گذراند با مالیدن کرم مرطوب‌کننده ماساژ دهید. ترکیبی تحت عنوان بهترین پماد برای بریدگی صورت وجود ندارد.

آیا نور آفتاب باعث تیره شدن جای زخم می‌شود؟

بله! نور آفتاب باعث تیره شدن و باقی‌ماندن جای زخم می‌شود. تا حد ممکن از تماس مستقیم نور آفتاب با زخم و پس از بهبود با جای آن خودداری کنید. استفاده ازکرم ضدآفتاب و پوشیدن لباس‌هایی با آستین بلند که مثلاً روی زخم ساعد را بپوشاند، می‌تواند بسیار موثر باشد.

آیا عسل باعث تسریع درمان بریدگی می‌شود؟

از گذشته عسل به عنوان یک ترکیب ترمیم‌کننده زخم شناخته شده است. عسل دارای خواص آنتی‌باکتریال بوده و ایجاد-کننده تعادل در بالانس اسید و باز (PH) محل زخم است که به ترمیم زخم کمک می‌کند. در پاسخ به سوال فوق باید گفت بله! عسل در بهبود و درمان بریدگی و زخم موثر است، البته عسل واقعی! پماد‌های بسیاری نیز در بازار از عسل به عنوان ماده موثره خود استفاده می‌کنند.

آیا وازلین برای درمان زخم موثر است؟

پژوهش‌های بسیاری نشان می‌دهند که وازلین نه تنها باعث ایجاد سطحی مرطوب شده و از این طریق باعث تسریع روند بهبود زخم می‌شود؛ بلکه با پوشاندن زخم و ایجاد یک لایه محافظتی، از عفونی شدن زخم نیز جلوگیری می‌کند. بیشتر متخصصان استفاده از وازلین را پس از گذشت 24 ساعت از بریدگی، توصیه می‌کنند و معتقدند که استفاده از وازلین باعث می‌شود که جای زخم کمتری باقی بماند.

آیا زردچوبه برای درمان زخم مفید است؟

ترکیب کورکومین (curcumin) موجود در زردچوبه دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی بوده که باعث کاهش التهاب می‌شود. کاهش التهاب به تسریع در بهبودی زخم کمک کرده و همچنین زردچوبه می‌تواند در نرمیم بافتی و سااخت کلاژن موزد نیاز برای ترمیم زخم موثر باشد. استفاده از یک خمیر ساخته شده از ترکیب شیر و زردچوبه می‌تواند به روشن شدن پوست کمک کند.

آیا روغن زیتون می‌تواند باعث درمان بریدگی شود؟

نتایج پژوهش‌ها درباره تاثیر روغن زیتون در درمان بریدگی متفاوت بوده و به همین علت توصیه قطعی مبنی بر مفید بودن آن وجود ندارد. چرب کردن با روغن زیتون تاثیر اثبات‌شده قطعی در درمان بریدگی ندارد.

نکاتی برای درمان بریدگی و زخم هریک از بخش‌های بدن کودک

دهان و لب‌ها

• گذاشتن کمپرس سرد به کاهش تورم و خون‌ریزی کمک می‌کند.
• اگر زخم در داخل دهان فرزند شما است، برای چند دقیقه محل را با آب خنک بشویید. برای این کار می‌توانید که از کودکتان بخواهید که چندین بار آب سرد را در دهانش نگه دارد و سپس به بیرون بریزد.
• ذرات خاک را از ناحیه جدا کرده و محل زخم را تمیز کنید.

گوش خارجی:

• به بخشی از گوش که شما در کناره‌های دو طرف صورت مشاهده می‌کنید که تا پرده صماخ ادامه پیدا می‌کند، گوش خارجی گفته می‌شود.
• بخش زیادی از ساختمان گوش خارجی از غضروف ساخته شده و هر گونه خراشی نیاز به بررسی توسط پزشک دارد مگر بسیار ساده و سطحی باشد. همان‌طور که گفته شد، غضروف‌ها از محل‌هایی هستند که نیاز به بخیه دارند.
• ضربه مستقیم، حتی اگر جراحت باز ایجاد نکند، می‌تواند باعث تجمع مایع و خون در زیر پوست شود (اصطلاحاً هماتوم). هماتوم باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد.

گاهی نیز کودکان، در حین بازی با سگ و گربه، دچار خراش و حتی گازگرفتگی شوند و نیاز به درمان بریدگی دارند که در این باره در مقاله دیگری مفصلاً بحث خواهد شد.