فواید کتاب خواندن برای نوزادان و کودکان

فواید کتاب خواندن برای نوزادان آنقدر زیاد است که هیچ مادری در این عصر نباید از آن غافل باشد. کتابخوانی برای نوزاد نه تنها به او کمک می‌کند تا دامنه لغات بیشتری یاد بگیرد و با زبان مادری زودتر و سریع‌تر آشنا شود، قدرت تخیلش تقویت شود و مهارت‌های ارتباطی بیشتر و بهتری داشته باشد، بلکه یکی از مفیدترین برنامه‌ها برای پر کردن اوقات فراغت او هم هست. بنابراین حتما از کتاب و کتاب خوانی در برنامه ریزی روزانه برای کودکان خود کمک بگیرید. 

در مورد فواید کتاب خواندن برای نوزادان چه می‌دانید؟

برای اینکه فرهنگ مطالعه و کتابخوانی را به فرزندتان یاد بدهید، باید از زمانی که او نوپا است، شروع کنید. در واقع اگر بخواهید از فواید کتاب خواندن برای نوزادان بهره ببرید، باید این عادت را از دوران نوزادی نهادینه کنید.  داستان خوانی و قصه خوانی برای نوزاد یک ماهه و حتی کمتر موجب می‌شود که او صدای مادر را با صوت خاصی بشنود و به مرور به آن عادت کند و خو بگیرد. البته حتما باید بدانید که برای هر رده سنی از چه کتاب‌ها و مفاهیمی استفاده کنید. 

هنگام برنامه ریزی برای کودک یک ساله یا برنامه ریزی برای کودک دو ساله خود حتما از وجود کتاب هایی کمک بگیرید و استفاده کنید که با سن و سال کودک کاملا هماهنگ باشند. 

چگونه برای کودک کتاب بخوانیم؟

اینکه چگونه برای کودک کتاب بخوانیم یا چه کتاب‌هایی برای کودک انتخاب کنیم، اهمیت بسیار زیادی دارد. بد نیست بدانید که همه کودکان از زمانی که در رحم مادر هستند، صدای او را می‌شنوند و می‌شناسند. بنابراین برای شروع، "مادر" بهترین گزینه‌ای است که می‌تواند برای کودک کتاب بخواند و او را با فرهنگ کتابخوانی آشنا کند. 

هنگام کتاب خواندن برای کودک حتما باید از صدای بلند استفاده کنید و لحن خود را نیز بچگانه کنید. بهتر است به جای هر شخصیت کتاب از لحن بچگانهِ جداگانه‌ای استفاده کنید و مثلا برای شخصیت‌های حیوانی کتاب از صدای حیوانات به همراه استفاده از زبان بدن مناسب کمک بگیرید. به این ترتیب کودک به کتاب خواندن علاقه‌مند می‌شود و ترجیح می‌دهد از کتاب‌های متنوع استفاده کند. 

البته فراموش نکنید برای اینکه کتاب‌خوانی را در فرزند خود نهادینه کنید و آن را به یک عادت خوب و مفید تبدیل کنید، خودتان هم باید کتاب بخوانید. وقتی کودک والدین خود را در حین کتاب خواندن مشاهده کند، بدون هیچ دردسر و زحمتی به سمت کتاب و کتاب‌خوانی سوق پیدا می‌کند. 

برای کتاب خواندن برای کودکان اوقات مشخصی تعیین کنید؛ مثلا همیشه شب‌ها قبل از خواب برای او لالایی بخوانید یا قصه بگویید. به این ترتیب او عادت می‌کند تا با کتاب بخوابد.  

خصوصیات کتاب کودک

کتاب کودک باید مفاهیم آموزنده را بر اساس سن کودک یاد بدهد. همواره توجه داشته باشید که مفاهیم و عکس‌های موجود در کتاب تا چه اندازه با فرهنگ اجتماعی و زندگی شخصی شما هماهنگی دارد. تعریف کتاب برای کودک را فراموش نکنید؛ او را توجیه کنید که چرا کتاب می‌خرید و برایش کتاب می‌خوانید. در سنین بالاتر به همراه خودِ کودک به کتاب‌فروشی بروید و اجازه دهید خودش کتاب مورد علاقه‌اش را با نظارت شما انتخاب کند. به این ترتیب هم تفریحی سالم برای کودک خود رقم می‌زنید و هم حس استقلال او را تقویت می‌کنید.  

وقتی کتاب درستی را برای کودک خود انتخاب کنید، هر لحظه می‌توانید آن را برای کودک بخوانید. فراموش نکنید که شما می‌توانید از همان دوران بارداری عادت کتاب‌ خواندن و کتاب‌خوانی را برای کودک شروع کنید؛ زیرا جنین در رحم مادر از هفته مشخصی صدای مادر را می‌شوند و تشخیص می‌دهد. بنابراین با کتاب خواندن برای جنین خود نه تنها مغز او را درگیر لغات و کلمات می‌کنید، بلکه او را با صدای خود نیز آشنا‌تر می‌سازید. 

در ابتدا قطعا کودک معنای کلماتی که شما به زبان می‌آورید، نمی‌داند، اما همین که می‌شنود و تصاویر کتاب را می‌بیند، کافی است. توجه داشته باشید که در هر سنی به اندازه کافی و واقعی از کودک خود انتظار درک و توجه داشته باشید. حتی اگر احساس می‌کنید کودک به کتاب خواندن شما علاقه‌ای نشان نمی‌دهد، این کار را در دراز مدت ادامه دهید تا در آینده نتیجه این سماجت شیرینِ خود را ببینید. 

اهمیت کتاب و کتاب خوانی برای کودکان

برای یک تربیت صحیح، گنجاندن فرهنگ کتاب‌خوانی در برنامه زندگی کودک اهمیت بسیار زیادی دارد. اهمیت کتاب و کتاب خوانی برای کودک در این است که به او  کمک می‌کند تا در قالب شعر و داستان، رفتار صحیح را یاد بگیرد و با ادب و نزاکت بار بیایند. قطعا کتاب خواندن یک کودک از بازی کردن او در یک تبلت فایده بیشتری دارد. شما به عنوان یک والد آگاه می‌توانید با برنامه ریزی صحیح در مسیر تشویق کودکان به کتاب خواندن گام‌های بزرگی بردارید. مزایای کتابخوانی برای کودکان آنقدر زیاد است که هیچ والدی نمی‌تواند منکر آن شود. البته متاسفانه هنوز تعداد والدینی که کودکان خود را به سمت کتاب و کتاب‌خوانی سوق دهند، بسیار کم است، زیرا این مسیر به صبوری و انرژی زیادی نیاز دارد؛ از همین جهت کمتر والدینی وقت و انرژی خود را صرف تربیت یک کودک کتاب‌خوان می‌کنند. 

معیارهای انتخاب کتاب برای کودک

معیارهای انتخاب کتاب برای کودک بر اساس سن و سال آنها و حتی گاهی جنسیت آنها متفاوت است. رده سنی در انتخاب کتاب اهمیت بسیار زیادی دارد. کما اینکه برخی از کتاب‌ها اختصاصا برای دخترها و برخی دیگر برای پسرها نوشته شده‌اند تا مفاهیم خاص و منحصر به فردی را به هر کدام آموزش دهند. به منظور انتخاب کتاب برای فرزندتان و بهره وری از فواید کتاب خواندن برای نوزادان و کودکان حتما به رده سنی کتاب توجه کنید. 

یادآوری می‌کنیم که صرف نظر از موضوع سن کودک، کتاب خوانی والدین برای کودکان فرصتی عالی برای بغل کردن، احساس نزدیکی و ارتباط فیزیکی بیشتر با او و در نهایت ایجاد پیوند عاطفی است. اگر شما از همان ابتدا یک برنامه‌ روتین و معمول برای کتاب خواندن با کودک داشته باشید، کتاب‌ها را به بخشی طبیعی از زندگی روزانه فرزندتان تبدیل می‌کنید، طوری که آن را یک سرگرمی و تفریح سالم بداند. 

رده بندی گروه سنی کتاب کودک

حتما قبل از خرید کتاب برای فرزند خود به سن کودک و هماهنگی مفاهیم کتاب با سن و سال او توجه کنید. 

گروه سنی الف: کودکان قبل از سن دبستان و تا 6 سالگی. به عبارت بهتر دوران خردسالی کودک. در این رده سنی دو دوره مجزا وجود دارد؛ یکی از قبل از یادگیری زبان و دیگری بعد از یادگیری زبان. در دوره اول کودک با تصاویر ارتباط خیلی بهتری برقرار می‌کند و در دوره دوم می‌تواند یک سری روابط منطقی را به شکلی ساده درک کند. 

گروه سنی ب: گروه سنی 6 تا 8 سالگی. 

گروه سنی ج: این گروه سنی شامل سال‌های پایانی دبستان یعنی 9 تا 11 سالگی می شود که سال‌های سوم، چهارم و پنجم دبستان را در بر می گیرد.

گروه سنی د: این دوره شامل مرحله اول نوجوانی 10 و 11 سالگی یا همان دوره راهنمایی است. 

گروه سنی ه: گروه سنی ه شامل سال‌های دبیرستان یا مرحله دوم نوجوانی است که شامل 15،14،13،12 سالگی می‌شود.  

کلام آخر

به عنوان یک والد آگاه هرگز از فواید کتاب خواندن برای نوزادان غافل نشوید. کتاب خواندن برای نوزادان در واقع سرمایه‌گذاری بلند مدت روی تربیت کودک و نهادینه کردن عادات صحیح و مفید برای اوست. در این مسیر حتما خودتان نیز در برابر دیدگان کودک کتاب به دست بگیرید و کتاب بخوانید. برای نوزاد خود از کتاب‌های مقوایی، پارچه‌ای یا کتاب‌های مصور حمام استفاده کنید که پاره نمی‌شوند و برای کودک جذابیت بیشتری دارند. در یک کلام تربیت کودک خود را با آموزش فرهنگ کتاب خوانی ادغام کنید تا به نتایج خوب و هیجان‌انگیزی برسید.