معرفی بهترین شربت برای آبریزش بینی کودکان | نحوه و دوز مناسب مصرف
سرماخوردگی و به دنبال آن آبریزش بینی، مشکلی بسیار شایع در کودکان است. در این شرایط، انتخاب بهترین شربت برای آبریزش بینی کودک، اهمیت بسیار بالایی دارد. پلارژین کیدز، سیتریزین، لوراتادین، دسلوراتادین، کلرفنیرامین، فنیستیل، کتوتیفن و هیدروکسی زین، در لیست بهترین شربت برای آبریزش بینی کودکان قرار دارند. اما آیا میدانید کدام یک برای فرزند شما مناسبتر است؟ در این مقاله از مجله سلامت گهواره، به بررسی سن مناسب و دوز مصرفی هر یک از این شربتها میپردازیم؛ چراکه توجه به این دو فاکتور بسیار مهم بوده و مصرف خودسرانه یا دوز اشتباه، میتواند عوارض جانبی ناخوشایندی برای کودک به همراه داشته باشد.
با نصب اپلیکیشن گهواره، قد و وزن کودک خود را روی نمودار بررسی کنید و از رشد مناسبش اطمینان یابید. روزانه متناسب با سن کودکتان ، پیامهای مشاوره تخصصی دریافت کنید و با توصیههای تغذیهای و دستور پختهای مناسب، تغذیه سالمتری برای او فراهم کنید. همچنین، با بازیهای مناسب و آزمونهای دورهای به تقویت هوش و مهارتهای فرزندتان کمک کنید.
بهترین شربتهای آبریزش بینی کودکان کدام است؟
در ادامه، به معرفی و بررسی تعدادی شربت برای آبریزش بینی کودکان خواهیم پرداخت که معمولا توسط پزشکان تجویز میشوند و کارایی بالایی در درمان آبریزش بینی دارند.
شربت پلارژین کیدز
شربت پلارژین کیدز، یک محصول گیاهی تهیه شده از عصاره خشک ریشه گیاه پلارگونیوم است. این شربت برای آبریزش بینی کودکان 1 تا 12 سال فرموله شده تا به بهبود سریع علائم سرماخوردگی همچون آبریزش بینی کمک کند. این شربت گیاهی برای آبریزش بینی کودکان، برخلاف بسیاری از داروهای ضدآبریزش بینی، فاقد عوارضی همچون بیقراری و خوابآلودگی بوده و برای حفظ سلامتی کودکان، در ترکیب خود از الکل، قند، گلوتن و رنگدهندهها استفاده نکرده است.
این شربت ضدسرفه و ضدسرماخوردگی باید سه بار در روز (صبح، ظهر و شب) و طبق دوزهای مشخصشده زیر مصرف شود:
- کودکان 1 تا 6 سال: هر نوبت 2.5 میلیلیتر
- کودکان 6 تا 12 سال: هر نوبت 5 میلی لیتر
پس از مشاهده بهبودی نسبی آبریزش بینی در کودک، باید برای تثبیت درمان و جلوگیری از بازگشت آن، دارو را برای 2 تا 3 روز دیگر ادامه دهید. اما به طور کلی، طول مدت مصرف شربت پلارژین کیدز نباید از 14 روز تجاوز کند.
شربت سیتریزین
یکی دیگر از شربتهایی که در لیست بهترین شربت برای آبریزش بینی کودکان قرار دارد، شربت سیتریزین است. این شربت، که در گروه داروهای ضدحساسیت (آنتیهیستامینها) قرار دارد، برای درمان آبریزش بینی شدید ناشی از آلرژی و سرماخوردگی در سنین دو سال به بالا مورد استفاده قرار میگیرد. علاوه بر کاهش آبریزش، سیتریزین میتواند به تسکین گرفتگی بینی هم کمک کند.
دوز دقیق مصرف شربت سیتریزین برای کودکان (با غلظت متداول 5 میلیگرم در هر 5 میلیلیتر) به سن و شدت علائم کودک بستگی دارد. اما به طور کلی، دوز پیشنهادی این شربت بر اساس گروه سنی مختلف به شرح زیر است:
- کودکان 2 تا 6 سال: 2.5 میلیلیتر، یک بار در روز، که در صورت لزوم میتوان آن را تا ۵ میلیلیتر در روز (به صورت یک دوز کامل 5 میلیلیتری یا دو دوز 2.5 میلیلیتری) افزایش داد.
- کودکان 6 تا 11 سال: 5 تا 10 میلیلیتر، یک بار در روز (بسته به شدت علائم)
نکته: مصرف برای کودکان زیر 2 سال و نوزادان تنها باید با تجویز و نظارت مستقیم پزشک متخصص صورت گیرد.
شربت لوراتادین
شربت لوراتادین، که به عنوان یک آنتیهیستامین نسل دوم طبقهبندی میشود، یکی از داروهای پرکاربرد و مطمئن برای مدیریت آبریزش بینی در کودکان است. این شربت برای آبریزش بینی کودکان، چه ناشی از آلرژی و چه در پی سرماخوردگیهای معمولی، به کار میرود و کارایی خود را در کاهش این علامت آزاردهنده به خوبی اثبات کرده است. شربت لوراتادین برای کودکان با نامهای تجاری مختلفی همچون لوراتکس و کلاریتین هم شناخته میشود.
اغلب این شربت برای آبریزش بینی کودکان بالای دو سال تجویز شده و دوز مصرفی آن باید مطابق با سن و شرایط کودک تعیین شود. دوز معمول و توصیه شده شربت لوراتادین برای آبریزش بینی کودکان 2 تا 6 سال، 5 میلیلیتر در روز است.
شربت دسلوراتادین
شربت دسلوراتادین که در بازار با نامهای تجاری رایجی همچون کلارینکس و نئوتادین هم شناخته میشود، یک داروی آنتیهیستامین نسل دوم است که کارایی بالایی در متوقف کردن آبریزش بینی و سایر علائم حساسیت در کودکان دارد. در مقایسه با بسیاری از آنتیهیستامینهای دیگر، دسلوراتادین معمولا اثرگذاری قویتر و طولانیمدتتری دارد و همین امر آن را به گزینهای بسیار مطلوب برای درمان سریع آبریزش بینی تبدیل کرده است. به دلیل پروفایل ایمنی مناسب، این شربت نه تنها برای کودکان، بلکه برای نوزادان بالای 6 ماه هم قابل تجویز و استفاده است.
دوز معمول و توصیه شده این شربت آنتی هیستامین برای کودکان و نوزادان به صورت زیر است:
- کودکان 1 تا 5 سال: روزی یکبار، 1.5 میلیلیتر
- کودکان 5 تا 6 سال: روزی یکبار، 2.5 میلیلیتر
تعیین دوز مصرفی شربت نئوتادین برای آبریزش بینی کودکان 6 تا 12 ماه، فقط باید توسط پزشک متخصص اطفال صورت گیرد.
شربت کلرفنیرامین
شربت ضد آبریزش بینی کودکان کلرفنیرامین در گروه داروهای ضدحساسیت یا آنتیهیستامینها طبقهبندی میشود و به نسل اول این داروها تعلق دارد. این شربت در متوقف کردن آبریزش بینی در کودکان که ناشی از حساسیتهای فصلی (رینیت آلرژیک) یا سرماخوردگی است، بسیار عالی عمل میکند. با وجود اثربخشی خوب این شربت برای آبریزش بینی کودکان، یکی از ویژگیهای بارز آن، ایجاد خوابآلودگی نسبتا بیشتر در مقایسه با آنتیهیستامینهای نسل دوم است که باید هنگام مصرف مورد توجه قرار گیرد.
معمولا تجویز این شربت برای آبریزش بینی کودکان بالای 2 سال صورت میگیرد. با این حال، در برخی موارد و با تشخیص و تجویز پزشک متخصص، ممکن است برای کودکان در سن یک سالگی هم تجویز شود.
دوز معمول مصرف این شربت برای آبریزش بینی کودک در سنین مختلف، به شرح زیر است:
- کودکان 1 تا 2 سال: 1 میلیگرم (معادل 2.5 سیسی) و دو بار در روز
- کودکان 2 تا 6 سال: 1 میلیگرم (معادل 2.5 سیسی) و هر 4 تا 6 ساعت
توجه: مجموع دوز مصرفی روزانه این شربت برای آبریزش بینی کودکان 2 تا 6 سال، نباید از 6 میلیگرم تجاوز کند.
شربت هیدروکسی زین
شربت هیدروکسی زین، که در دستهبندی آنتیهیستامینهای نسل اول قرار میگیرد، به عنوان یک گزینه درمانی موثر برای مدیریت علائم ناشی از حساسیتها و سرماخوردگی در کودکان بالای 6 سال و حتی زیر 6 سال مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو با مهار گیرندههای هیستامین، به صورت قدرتمندی علائمی همچون آبریزش بینی، عطسه، و خارش را تسکین میبخشد و در بهبود وضعیت عمومی بیمار موثر است. یکی از ویژگیهای مهم شربت هیدروکسی زین برای آبریزش بینی کودکان، اثرگذاری سریع آن است؛ معمولا این دارو بین 30 تا 60 دقیقه پس از مصرف، اثر خود را نشان میدهد.
مقدار مجاز مصرف این شربت برای آبریزش بینی کودکان به صورت زیر است:
- کودکان زیر 6 سال: 50 میلیگرم در روز
- کودکان بالای 6 سال: 50 تا 100 میلیگرم در روز
تذکر مهم: اگرچه مطالعات، عوارض جانبی خاصی برای نوزادان و کودکان زیر 6 سال در ارتباط با این دارو نشان ندادهاند، اما مصرف آن برای این گروه سنی حتما باید تحت نظر پزشک صورت پذیرد.
قطره فنیستیل
قطره فنیستیل به عنوان یکی از قویترین و موثرترین آنتیهیستامینهای تسکیندهنده علائم آلرژی در کودکان شناخته میشود. کاربرد اصلی این قطره شامل کاهش خارشهای پوستی با منشاهای گوناگون و همچنین بهبود نشانههای آلرژی تنفسی همچون آبریزش و احتقان بینی، عطسه و آبریزش و سوزش چشم است. این دارو به طور معمول برای کودکان بالای یک سال تجویز میشود؛ با این حال، مصرف آن برای نوزادان بین 1 ماه تا یک سالگی هم با دستور و تشخیص پزشک متخصص امکانپذیر است.
مقدار مصرف این قطره برای مدیریت علائم آبریزش بینی در کودکان 1 ماه تا 12 سال، روزی سه نوبت و هر بار 2 قطره به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است. به عنوان مثال، یک کودک 2 ساله با وزن 12 کیلوگرم، باید سه بار در روز و هر بار 8 قطره دریافت کند.
شربت کتوتیفن
این شربت آنتیهیستامین، با مهار آزادسازی هیستامین، به کاهش علائم آلرژیک همچون آبریزش بینی، خارش و آبریزش چشم کمک میکند. با این حال، به دلیل پروفایل عوارض جانبی بالاتر در مقایسه با سایر داروهای ضدآبریزش بینی، معمولا در فهرست انتخابهای اولیه درمانی قرار نمیگیرد. مصرف شربت کتوتیفن برای آبریزش بینی کودکان بالای سه سال مجاز بوده و دوز معمول شروع درمان، هر 12 ساعت، 0.05 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است.
در موارد بسیار خاص، مصرف این شربت برای آبریزش بینی کودکان و نوزادان زیر یک سال، یا حتی زیر شش ماه، پس از ارزیابی کامل ریسک و مزایای درمانی و تعیین دوز دقیق توسط متخصص اطفال مجاز تلقی میشود.
در ادامه، عوارض جانبی، تداخلات دارویی مهم و موارد منع مصرف هریک از شربتهای آبریزش بینی ذکر شده را قرار دادیم. توجه به این نکات برای تضمین ایمنی و اثربخشی درمان ضروری است.
| اسم شربت | عوارض جانبی رایج | تداخلات دارویی مهم | موارد احتیاط و منع مصرف |
| شربت پلارژین کیدز | در موارد نادر؛ ناراحتی معده، سوزش سر دل، تهوع، اسهال، واکنشهای پوستی | داروهای ضد انعقادی و داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی | ممنوع برای نوزادان و کودکان دارای حساسیت به گیاه پلارگونیوم |
| شربت سیتریزین | خوابآلودگی، گیجی، خشکی دهان و خستگی | آرامبخشها، مسکنهای قوی و سایر داروهای سرماخوردگی و ضدحساسیت | ممنوع برای کودکان مبتلا به نارسایی کلیوی یا کبدی و دارای سابقه واکنش آلرژیک به سیتریزین |
| شربت لوراتادین | خوابآلودگی، خشکی دهان، احساس خستگی و سردرد | سایر آنتیهیستامینها و داروهای سرماخوردگی | ممنوع برای کودکان مبتلا به بیماریهای کلیوی، کبدی، آسم و حساس به لوراتادین |
| شربت دسلوراتادین | سرفه، خوابآلودگی، ناراحتی معده، سردرد، خشکی دهان و خستگی خفیف | برخی آنتیبیوتیکها همچون اریترومایسین، سایر داروهای ضدحساسیت | ممنوع برای بیماران دارای نارسایی کبدی یا کلیوی، آسم و حساس به دسلوراتادین و سایر آنتیهیستامینها |
| شربت کلرفنیرامین | خوابآلودگی، سرگیجه، تاری دید، تهوع، استفراغ، مشکلات خواب و سردرد | داروهای مسکن یا ضدسرفه اپیوئیدی، داروهای خواب یا اضطراب، داروهای شلکننده عضلات و سایر آنتیهیستامینها | ممنوع برای کودکان مبتلا به بیماری کبدی، کلیوی، فنیلکتونوریا و بیماریهای ریوی |
| شربت هیدروکسی زین | سردرگمی، خوابآلودگی، خشکی دهان، توهم و سردرد | داروهای خوابآور یا ضد اضطراب، برخی آنتیبیوتیکها، آنتیهیستامینها و داروهای خاص برای مشکلات معده | ممنوع برای کودکان با مشکلات تنفسی همچون آسم، نارسایی کلیوی یا کبدی، بیماری تیروئید، مشکلات معده یا روده و دارای آلرژی به هیدروکسی زین |
| فنیستیل | بی قراری، سردرد، سرگیجه، ناراحتی گوارشی، حالت تهوع، خشکی دهان و خشکی گلو | ضد افسردگیها، خوابآور و آرامبخش، داروهای ضددرد اپیوئیدی، داروهای ضد تشنج، سایر آنتیهیستامینها و داروهای ضد استفراغ | ممنوع برای نوزادان زیر 1 ماه و کودکان مبتلا به صرع و گلوکوم |
| شربت کتوتیفن | خوابآلودگی، مشکل در خواب، سرگیجه، درد شکمی، اسهال و کاهش اشتها | داروهای خوابآور، داروهای ضد اضطراب، شلکننده عضلات و برخی آنتیهیستامینها | ممنوع برای کودکان دارای حساسیت به این شربت، کودکان مبتلا به بیماریهای کبدی و کلیوی و مشکلات گوارشی همچون انسداد روده |
اطلاعات ارائه شده در این جدول تنها بخشی از عوارض، تداخلات دارویی و موارد منع مصرف هستند. هر دارو ممکن است عوارض شدیدتر و موارد منع مصرف بیشتری داشته باشد. پس قبل از شروع مصرف هر کدام از این شربتها، برای کسب اطلاعات کامل درباره تداخلات، عوارض و موارد منع مصرف آن، با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.
شربتهای مجاز بر اساس گروه سنی
در جدول زیر، محدودههای سنی مجاز و تایید شده برای هر یک از شربتهای آبریزش بینی کودکان آورده شده است.
| نام شربت | نوزادان | کودکان 1 تا 5 سال | کودکان بالای 5 سال |
| پلارژین کیدز | مجاز نیست | مجاز | مجاز |
| سیتریزین | فقط با تجویز پزشک | مجاز (معمولا از 2 سال) | مجاز |
| لوراتادین | مجاز نیست | مجاز (معمولا از 2 سال) | مجاز |
| دسلوراتادین (نئوتادین) | برای بالای 6 ماه با تجویز پزشک | مجاز | مجاز |
| کلرفنیرامین | معمولا مجاز نیست | مجاز | مجاز |
| هیدروکسیزین | فقط با تجویز پزشک | با نظر پزشک | مجاز |
| قطره فنیستیل | مجاز نیست، مگر با تجویز پزشک | مجاز | مجاز |
| کتوتیفن | فقط در موارد خاص با نسخه متخصص | زیر 3 سال مجاز نیست | مجاز |
به نقل از سایت Healthline
سازمان غذا و داروی آمریکا اعلام کرده است که داروهای سرماخوردگی برای کودکان زیر 2 سال ایمن نیستند.
According to the FDA, cold medicines are not safe for babies under 2 years old.
بنابراین اگر نوزاد یا کودک زیر 2 سال شما علائم سرماخوردگی همچون آبریزش بینی دارد، حتما قبل از مصرف شربت برای آبریزش بینی کودکان با پزشک مشورت کنید.
درمان آبریزش بینی کودکان در خانه و بدون نیاز به پزشک
برای درمان آبریزش بینی کودکان در منزل، میتوان از روشهایی همچون مصرف مایعات کافی، استفاده از دمنوشهای گرم و بدون کافئین نظیر بابونه و زنجبیل، بخور، دوش آب گرم و اسپری سالین بهره برد. همچنین اکثر شربتهای آبریزش بینی کودکان معمولا برای کودکان بالای 2 سال بدون نسخه قابل مصرف هستند؛ با این حال، توصیه میشود پیش از استفاده حداقل با داروساز مشورت شود.
چه زمانی برای آبریزش بینی کودکان به پزشک مراجعه کنیم؟
زمانی که کودک شما علائم زیر را نشان میدهد، لازم است برای بررسی دقیق و درمان مناسب به پزشک متخصص مراجعه کنید:
- آبریزش بینی بیش از سه هفته ادامه داشته باشد.
- کودک دچار تب باشد.
- آبریزش بینی بوی نامطبوعی داشته یا خونی باشد.
- کودک از تاری دید شکایت کند.
- تورم در نواحی پیشانی، اطراف چشمها، کنار بینی یا گونهها مشاهده شود.
- تنفس کودک سخت شده باشد.
مصرف صحیح شربت آبریزش بینی کودکان، کلید اثربخشی آن است
با وجود آنکه شربتهای آبریزش بینی راهحلی سریع و در دسترس برای توقف این عارضه آزاردهنده در کودکان هستند، اما نباید سادگی مصرف آنها، شما را از حساسیت موضوع غافل کند. هر شربتی دارای محدودیتهای سنی و دوز مشخصی است که بر اساس سن شرایط سلامت کودک تعیین میشود. اشتباه در محاسبه دوز یا نادیده گرفتن تداخلات دارویی شربت، میتواند ایمنی کودک را به خطر اندازد. پس برای انتخاب مناسبترین شربت برای آبریزش بینی کودکان و آگاهی از دوز صحیح آن، به پزشک مراجعه کرده و توصیههای او در خصوص دوز و طول مدت درمان را ملاک عمل قرار دهید.
منابع
سوالات متداول
پلارژین کیدز، سیتریزین، لوراتادین، دسلوراتادین، کلرفنیرامین، هیدروکسی زین، فنیستیل و کتوتیفن از جمله شناختهشدهترین شربتهای آبریزش بینی برای کودکان هستند.
اکثر شربتهای ضدآبریزش بینی بدون تجویز پزشک برای کودکان زیر دو سال ایمن نیستند و مصرف خودسرانه آنها توصیه نمیشود. با این حال، شربت پلارژین کیدز معمولا برای مصرف در سن یک سالگی مناسب هستند.
بله، بعضی شربتها همچون کلرفنیرامین و هیدروکسی زین که از آنتیهیستامینهای نسل اول هستند، ممکن است باعث خوابآلودگی و گیجی کودک شوند. در مقابل، آنتیهیستامینهای نسل دوم نظیر سیتریزین و لوراتادین اثر خوابآوری کمتری دارند.
برخی از عوارض جانبی رایجی که ممکن است پس از مصرف این شربتها مشاهده شوند شامل خشکی دهان، سردرد، احساس خستگی و خوابآلودگی هستند.
روزانه پیام مشاور، متناسب با سن کودکتون دریافت کنین. 
سوالاتتون رو از مامانای با تجربه بپرسین.
با بازیهایی که به رشد هوش و خلاقیت فرزندتون کمک میکنه آشنا بشین.