زمان انجام سونوگرافی داپلر در بارداری

سونوگرافی داپلر یک روش تشخیص در پزشکی نوین است که در رشته‌های مختلفی از جمله زنان و زایمان، قلب و عروق، مغز و اعصاب و سایر رشته‌ها کاربرد دارد. این سونوگرافی در دوران بارداری برای تشخیص ضربان قلب، جریان خون، اشکال در خون رسانی به رگ‌ها، مشکلات قلبی و مغزی جنین و عدم رشد طبیعی جنین استفاده می‌شود.

سونوگرافی داپلر چیست؟

سونوگرافی داپلر جنین یا سونوگرافی داپلر کالر جنین که در زبان عامیانه به سونوگرافی رنگی معروف است با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا می‌تواند رشد طبیعی جنین، میزان مواد مغذی و اکسیژن کافی به بافت‌ها، سرعت جریان خون، مسدودیت مسیر خون در رگ‌های اصلی و تامین خون را تشخیص دهد. علاوه بر آن سونوگرافی داپلر در تشخیص و درمان بیماری‌هایی از قبیل:

•  کاهش جریان خون یا انسداد رگ‌ها
•  گرفتکی و کندی جریان خون
• لخته شدن خون
• ترومبوز وریدی عمقی (لخته شدن خون در عروقی عمقی)
• ترومبوفلبیت (لخته شدن خون در وریدهای زیر سطح پوست)
• آترواسکلروزیس (تنگی و سخت شدن عروق پاها)
• و التهاب عروق خونی دست و پا موثر است.

*در این مقاله بخوانید سونوگرافی سه بعدی جنین چیست و چرا انجام میشود

انواع سونوگرافی داپلر در زمان بارداری

• سونوگرافی داپلر در دوران بارداری به زمان بارداری و نوع دستگاه بستگی دارد.
• سونوگرافی داپلر: این سونوگرافی را می‌توان بصورت همزمان با سونوگرافی معمولی در زمان بارداری انجام داد. 
• سونوگرافی داپلر واژینال: این نوع سونوگرافی به پزشک برای بررسی حاملگی خارج از رحم کمک می‌کند و همانطور که از نام آن پیداست، مبدل دستگاه در داخل واژن قرار می‌گیرد.
• سونوگرافی داپلر جنین: در این سونوگرافی ضربان قلب جنین بررسی می‌شود.
• سونوگرافی داپلر شریان رحمی: این نوع سونوگرافی به زنانی که بیماری پره اکلامپسی دارند پیشنهاد می‌شود.
• سونوگرافی داپلر شریان ناف: در بارداری دوقلو و زمانی که جنین به کندی رشد می‌کند، این نوع سونوگرافی انجام می‌شود. در این سونوگرافی جریان خون جنین از طریق بند ناف مورد بررسی قرار می‌گیرد تا از سلامت آن اطمینان حاصل شود.

ضرورت انجام سونوگرافی داپلر 

سونوگرافی داپلر برای موارد مختلف و در شرایط مختلف تجویز می‌شود. حال به مواردی که پزشک انجام این آزمایش را تجویز می‌کند می‌پردازیم.

• در زمان بارداری
• اگر مادر باردار سیگار یا مواد حاوی نیکوتین مصرف کند.
• اگر مادر دوقلو یا چند قلو باردار باشد.
• تشخیص چسبندگی جفت (در مورد راه های جلوگیری از چسبندگی جفت در این مقاله بیشتر بخوانید)
• اگر میزان رشد جنین به کندی انجام شود.
• مادران بارداری که قبلا سقط جنین داشته باشند.
• اگر نوزاد قبلی در بدو تولد مرده باشد.
• اگر شریان بند ناف جنین یا جریان خون عروق خونی بند ناف مشکل داشته باشد.
• اگر حساسیت گروه خونی مادر و جنین (RH) اتفاق افتاده باشد.
• اگر مادر باردار فشار خون بالا یا دیابت داشته باشد.
• اگر شاخص توده بدنی (BMI) مادر خیلی بالا یا پایین باشد.
• مادرانی که در هفته بیستم بارداری به سندروم گونه سیلی خورده مبتلا شوند.

سونوگرافی رنگی برای تشخیص چسبندگی رحم در بارداری

تشخیص چسبندگی غیر طبیعی جفت یکی از مواردی است که با سونوگرافی داپلر قابل تشخیص است که یکی از علائم مهم آن خونریزی در سه ماهه سوم بارداری است. در این مورد فضای عروقی متعددی در داخل جفت و عروق فراوان در حدفاصل بین جفت و رحم مشاهده می‌شود و همچنین فضای نرمال پشت جفت هم از بین می‌رود. در نهایت دست‌اندازی پرزهای جفتی به داخل رحم با دیدن همان فضاهای عروقی متعدد و عروق پل زننده در ضخامت جفت،مطرح کننده چسبندگی غیرطبیعی جفت به رحم می‌باشد.

بهترین زمان برای انجام سونوگرافی داپلر

انجام سونوگرافی داپلر در سه ماهه اول و دوم بارداری کاربردی ندارد. معمولا اگر مادر بارداری خاص نداشته باشد، اسن سونوگرافی در سه ماهه سوم و از هفته 28 به بعد تجویز می‌شود. معمولا انجام یکبار سونوگرافی داپلر در دوران بارداری کافی است، اما در شرایط مانند بارداری‌های پر خطر، داپلر جنین بیش از یکبار توسط پزشک تجویز می‌شود. توصیه می‌شود که این سونوگرافی را در هفته 30 یه یعد بارداری انجام داد.

مزایای سونوگرافی داپلر

به سرعت، رگ‌ها و جریان‌های متلاطم شناسایی می‌شود.

اگر در جریان خون و شریان بند ناف جنین مشکلی باشد مشخص می‌کند.

جهت جریان و شتاب خون را بررسی می‌کند.