علائم بارداری در شیردهی چیست؟

یک باور قدیمی و رایج وجود دارد که در دوران شیردهی به نوزاد پس از زایمان نمی‌توان باردار شد. این درست نیست. زنان می‌توانند در دوران شیردهی باردار شوند، حتی اگر قاعدگی آنها پس از زایمان از هنوز شروع نشده باشد. در واقع احتمال بارداری در شیردهی بدون پریود اصلاً کمتر از دورانی که پریود آغاز می‌شود نیست. اگرچه مادرانی که تازه زایمان کرده‌اند معمولاً زیر سه هفته پس از زایمان، تخمک‌گذاری نمی‌کنند و مادر ممکن است ماه‌ها پس از زایمان قاعدگی نداشته باشد، هیچ راهی برای اطمینان یا پیش بینی دقیق زمانی وجود ندارد که بدن او اولین تخمک پس از زایمان خود را آزاد می‌کند و بیشتر مادران از این اتفاق تا دو هفته بعد از تخمک گذاری بی‌خبراند. 

با این حال، اگر او به طور انحصاری به نوزاد خود هر روز و هفت روز هفته تنها از شیر خودش بدهد، ممکن است تا شش ماه یا حتی بیشتر بعد از زایمان دوباره تخمک گذاری یا قاعدگی نداشته باشد. به عبارت دیگر، هر چه تعداد دفعات دادن شیر مادر به کودک بیشتر باشد، ممکن است پریود بیشتر به تعویق بیفتد. بنابراین از آنجایی که احتمال بارداری مادران وجود دارد باید بدانید علائم بارداری در شیردهی چیست. در ادامه بیشتر در مورد حاملگی در این دوران توضیح خواهیم داد.

نشانه‌های بارداری در شیردهی چیست

تشخیص سریع علائم بارداری مجدد در شیردهی دشوار است، به خصوص اگر سیکل‌های نامنظم داشته باشید. اولین نشانه های بارداری قبل از پریود بسیار شبیه علائم PMS است و در ابتدا می‌تواند برای شما کمی گیج کننده باشد. بنابراین نمی‌توان آنها را علائم قطعی بارداری در شیردهی دانست. اگر شک دارید، آزمایش بارداری به شما کمک می‌کند تا پاسخ را دریافت کنید. با این حال، برخی از علائم بارداری در دوران شیردهی عبارتند از:

• تشنگی مفرط: ممکن است به طور مکرر احساس تشنگی کنید، و این در دوران شیردهی رایج است زیرا کودک شما بخش عمده‌ای از مایعاتی را که دریافت می‌کنید مصرف می‌کند. اما اگر در دوران شیردهی باردار شوید، تشنگی‌تان حتی تشدید می‌شود زیرا نوزاد جدید نیز این کار را می‌کند. در این شرایط تکرر ادرار در بارداری افزایش می‌یابد.
• خستگی: احساس خستگی شدید در بارداری یکی از نشانه‌های حاملگی در شیردهی است. در این شرایط احتمالاً با کوچکترین تلاشی احساس خستگی می‌کنید. تنها شستن لباس‌ها یا ظروف ممکن است برای شما خیلی سخت باشد. در حالی که خستگی معمولاً در اواخر سه ماهه اول ایجاد می‌شود، در مادران شیرده، این می‌تواند در اوایل بارداری اتفاق بیفتد و از علائم اولیه یا علائم بارداری در اوایل شیردهی محسوب می‌شود.
• سینه‌های حساس و دردناک: این یکی از علائمی است که احتمالاً به شیردهی نسبت می‌دهید. با این حال، اگر به طور ناگهانی افزایش حساسیت نوک پستان را تجربه کردید یا بعد از شیردهی، نوک پستان‌هایتان بسیار دردناک شد، ممکن است لازم باشد تست بارداری انجام دهید. زیرا این حساسیت یکی از علائم بارداری در هنگام شیردهی است.

* برای اطلاع از انواع تست بارداری خانگی و میزان دقت هریک کلیک نمایید. 

• کاهش تولید شیر: اگر احساس می‌کنید که تولید شیر شما به میزان قابل توجهی کاهش یافته است و کودک حتی پس از یک تغذیه‌ی معمولی گرسنه می‌ماند، ممکن است به دلیل بارداری باشد. این معمولاً بعد از حدود دو ماه از بارداری رخ می‌دهد. همچنین، در صورت بارداری، طعم شیر مادر تغییر می‌کند و این ممکن است زمانی آشکار شود که کودک شما از شیر خوردن امتناع می‌کند یا به نظر می‌رسد با تردید غذا می‌خورد. برخی از نوزادان نیز ممکن است در نتیجه این تغییرات تغذیه با شیر مادر را به طور کامل کنار بگذارند.
• گرفتگی: گرفتگی که در صورت بارداری رخ می‌دهد می‌تواند بسیار شدید باشد. ممکن است احساس کنید که در شرف شروع قاعدگی هستید، اما این هرگز اتفاق نمی‌افتد و فقط گرفتگی عضلات ادامه می‌یابد. این می‌تواند یک شاخص قوی و از علائم بارداری در حین شیردهی باشد، به خصوص اگر با لکه بینی همراه باشد.
• حالت تهوع: اگر در دوران شیردهی باردار شوید، احتمال دارد این بار تهوع بارداری بیشتری را نسبت به دوران بارداری قبلی تجربه کنید. از این رو، مهم است که مطمئن شوید که مانع از تغذیه‌ی مناسبتان نمی‌شود، زیرا باید به طور همزمان به دو نوزاد غذا می‌دهید و همچنین باید انرژی و سلامت خود را حفظ کنید.
• افزایش گرسنگی: به عنوان یکی دیگر از علائم بارداری موقع شیردهی، گرسنگی شما به شکل قابل توجهی افزایش می‌یابد. 
• احساس توده در سینه: بارداری و همچنین تغییرات هورمونی زیادی که پس از زایمان رخ می‌دهد، می‌تواند منجر به تشکیل انواع مختلف توده در سینه شود. اینها می‌توانند از کیسه‌های شیرِ مسدود شده به نام گالاکتوسل تا کیست‌های پر از مایع و بافت فیبری به نام فیبروآدنوما متغیر باشند.

بارداری در شیردهی و جنسیت جنین

مانند همیشه یکی از سوالات رایجی که در مورد علائم بارداری در زن شیرده رخ می‌دهد این است که آیا شیردهی روی جنسیت جنین تاثیر می‌گذارد؟ حقیقت این است که شیردهی تاثیری بر جنسیت جنین ندارد. به طور کلی مسائل موثر بر تعیین جنسیت جنین ناشناخته‌اند. و جنسیت جنین حتی قبل از لانه‌گزینی مشخص می‌شود. از این رو تعیین جنسیت جنین از روی اولین علائم بارداری در شیردهی ممکن نیست و تنها روش موثر، سونوگرافی تعیین جنسیت جنین است. 

تجربه بارداری در دوران شیردهی

نکات بهداشتی برای مادر شیرده، نوزاد متولد نشده و نوزاد تازه متولد شده در شرایط بارداری در این دوران ضروری است. اگر متوجه شدید که باردار هستید و علائم بارداری پسر یا علائم بارداری دختر را دارید، در حالی که هنوز به نوزاد خود شیر می‌دهید، جای نگرانی وجود ندارد. تنها پیروی از چند نکته ساده به شما کمک می‌کند تا مطمئن شوید که نوزاد، نوزاد متولد نشده و خود شما سالم و سرحال بمانید.

یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید

مهم است که خوب غذا بخورید و رژیم غذایی خود را به درستی برنامه‌ریزی کنید تا مطمئن شوید که نیازهای غذایی روزانه‌تان برآورده شده است. شما باید نه تنها خودتان، بلکه دو فرد در حال رشد دیگر را به طور همزمان تغذیه کنید. علاوه بر داشتن یک رژیم غذایی متعادل، باید ویتامین دوران بارداری مصرف کنید و حداقل 500 کالری به رژیم غذایی روزانه خود اضافه کنید. زیرا جنین برای رشد کافی به حداقل 300 کالری نیاز دارد. 

خوب استراحت کنید

سطح انرژی شما احتمالاً بسیار پایین‌تر از بارداری معمولی است. این به این دلیل است که بدن شما در پرورش جنین نقش دارد در حالی که در حال تغذیه نوزاد تازه متولد شده نیز می‌باشد. این کار باعث تلاش مضاعف شما می‌شود و بدون انجام کار زیادی مستعد خستگی خواهید بود. استراحت خوب به شما کمک می‌کند تا با همه اینها خیلی بهتر کنار بیایید.

 

یک موقعیت راحت برای شیردهی انتخاب کنید

هنگام شیردهی می‌توانید انتخاب کنید که دراز بکشید یا در یک موقعیت راحت بنشینید. این به شما کمک می‌کند تا استراحت خوبی داشته باشید، چیزی که در حین مراقبت از یک نوزاد به آن نیاز دارید، و همچنین در حالی که نوزاد بعدی را باردارید. با این حال، اگر دراز کشیدن را انتخاب کردید، مطمئن شوید که در حین شیر دادن به کودک خود به خواب نروید.

هیدراته بمانید

شیردهی می‌تواند مایعات بدن را کاهش دهد، و این مهم است که همیشه هیدراته بمانید. هنگامی که باردار هستید، این موضوع اهمیت بیشتری پیدا می‌کند زیرا کم آبی بدن می‌تواند منجر به سرگیجه شود و برای رشد جنین مضر باشد. بنابراین، مطمئن شوید که هر روز مقدار زیادی آب، آب میوه و سایر مایعات سالم را می‌نوشید.

از نوک پستان مراقبت کنید

افزایش سطح هورمون‌های بارداری، به ویژه استروژن و پروژسترون، می‌تواند نوک سینه شما را زخم کند. شیردهی را هم به این اضافه کنید، احتمال خشک شدن یا ترک خوردن نوک سینه‌های شما بیشتر می‌شود. اگر از نوک سینه‌ها مراقبت کافی صورت نگیرد، این می‌تواند منجر به عفونت‌های باکتریایی شود. استفاده از محافظ نوک سینه یا پمادهای خاصی که برای این منظور در نظر گرفته شده‌اند ممکن است به شما آرامش دهد. درد ممکن است با پیشرفت بارداری کاهش یابد و ممکن است در عرض چند هفته احساس بهتری داشته باشید.

در صورت لزوم شیردهی را متوقف کنید

اگر متوجه شدید که علائم بارداری شما بدتر می‌شود یا باعث ناراحتی شدیدتان می‌شود و تأثیر نامطلوبی بر سلامتیتان می‌گذارد، ممکن است بخواهید کودک خود را از شیر بگیرید. می‌توانید تعداد وعده‌های غذایی را کاهش دهید و بقیه زمان‌ها را با شیر خشک تغذیه کنید. اگر کودک شما بیش از شش ماه سن دارد، می‌توانید به آرامی مصرف مواد جامد را افزایش دهید و بنابراین به تدریج شیردهی را به طور کامل متوقف کنید. بعضی از کودکان ممکن است به جای اینکه یک نیاز تغذیه‌ای داشته باشد، به شیر مادر وابستگی عاطفی داشته باشند. در این صورت، برای جبران کمبود شیردهی، پیوند عاطفی را با کودک خود از راه‌های دیگر افزایش دهید. 

مراقبت از فرزند اول در بارداری در دوران شیردهی

شیر شما مواد مغذی مورد نیاز فرزند اولتان را تامین می کند. با این حال، احتمالاً با پیشرفت بارداری، شیر کمتری تولید خواهید کرد. همچنین با شروع تولید آغوز، محتوای شیر شما تغییر می کند و ممکن است طعم آن متفاوت باشد. این تغییرات ممکن است باعث شود فرزند بزرگتر در مقطعی از بارداری خود را از شیر بگیرد. این اغلب در حدود 5 ماه اتفاق می‌افتد. آغوز یک ملین طبیعی است، بنابراین مدفوع کودک بزرگتر شما ممکن است بیشتر از حد معمول شل شود. این جای نگرانی ندارد. اگر فرزند بزرگ‌تر شما کمتر از 1 سال دارد مطمئن شوید که پس از تغییر شیر به اندازه کافی وزن اضافه می‌کند. اگر هنوز برای تغذیه خود به شیر مادر تکیه می کنند، ممکن است نیاز به معرفی خوراک اضافی داشته باشید. برای مشاوره با پرستار بهداشت کودک مادر خود صحبت کنید.

مراقبت از خودتان در بارداری 

شیردهی در دوران بارداری می تواند سینه ها را دردناک و نوک سینه‌ها را حساس کند. ممکن است متوجه شوید که حتی بیشتر از آنچه در دوران بارداری دارید خسته هستید یا تهوع صبحگاهی بدتری را تجربه می کنید. این عوارض جانبی به دلیل هورمون‌های بارداری شماست. آنها ممکن است پس از سه ماهه اول از بین بروند، اما برای برخی از زنان تمام بارداری طول می‌کشد. می‌توانید با تغذیه خوب، اطمینان از هیدراته بودن و استراحت کافی از خود مراقبت کنید. شما نیازی به مصرف مکمل‌های ویتامین یا مواد معدنی زیادی ندارید - بدن شما با تولید شیر مادر و تغذیه نوزاد متولد نشده خود به طور همزمان سازگار می‌شود.

مراقبت بعد از تولد نوزاد دوم

می‌توانید پس از تولد نوزاد به تغذیه کودک بزرگتر خود ادامه دهید. این تغذیه پشت سر هم نامیده می شود. نوزاد شما باز هم تمام آغوز مورد نیاز خود را دریافت خواهد کرد. لازم نیست فرزند بزرگتر خود را محدود کنید. روش‌های مختلفی برای تغذیه پشت سر هم وجود دارد. می‌توانید همزمان به هر دو کودک غذا بدهید (ممکن است به بالش شیردهی برای نگه داشتن نوزاد نیاز داشته باشید یا ممکن است راحت‌تر دراز بکشید). یا می‌توانید ابتدا به نوزاد جدید و سپس به فرزند بزرگتر خود غذا دهید. ممکن است متوجه شوید که فرزند بزرگتر شما می‌خواهد همیشه شیر بخورد زیرا شما شیر بیشتری دارید. اگر دوست دارید، می‌توانید دفعات شیردهی به آنها را محدود کنید. 

چگونه فرزند بزرگتر خود را از شیر بگیریم

اگر تصمیم دارید فرزند بزرگتر خود را از شیر بگیرید، ایده خوبی است که این کار را در زمانی که هنوز باردار هستید انجام دهید تا او مجبور نباشد پس از تولد نوزاد با تغییرات زیادی کنار بیاید. اگر می‌خواهید کودک بزرگ‌تر خود را تشویق کنید که در دوران بارداری از شیر گرفتن، او را به آرامی با تأخیر در شیر دادن یا تشویق به شیر دادن کوتاه‌تر امتحان کنید. اگر کودک شما به اندازه کافی بزرگ شده است، به او توضیح دهید که سینه‌هاینتم درد می‌کند.

آیا می‌توان در دوران بارداری به شیردهی ادامه داد؟

هیچ قانون سختی در مورد شیردهی در دوران بارداری وجود ندارد. اما باید کالری کافی برای خود، کودک شیرده و کودک در حال رشد را در نظر داشته باشید. کالری دریافتی خود را در سه ماهه دوم و سوم افزایش دهید تا به اندازه کافی برای دو نوزاد قوی باشید. همچنین هنر گوش دادن به بدن خود و انتخاب غذاهای سالم را بیاموزید. ممکن است کودک شیرده در چند ماه اول بارداری شروع به امتناع از شیر خوردن کند. این را می‌توان به تغییر طعم شیر مادر نسبت داد. همچنین ممکن است میزان شیر شما کاهش یابد و به امتناع کودک از شیردهی کمک کند. ممکن است در شرایطی شیردهی در این دوران برای مادر خطرناک باشد به ویژه وقتی مادر با کمبود کلسیم رو به روست یا قبل از این بارداری یک زایمان چند قلویی داشته است. بهتر است با توجه به شرایط خاص خودتان در این مورد با پزشک مشورت کنید. ممکن است پزشک به شما توصیه کند شیردهی را متوقف کنید. این موارد به شرح زیر است:

• در این صورت خطر سقط جنین وجود دارد
• اگر ناتوانی دهانه رحم ثابت شده باشد
• بعد از سه ماهه دوم بارداری، زمانی که نیازهای نوزاد متولد نشده به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد و می‌تواند به راحتی شما را خسته کند.
• در سه ماهه آخر بارداری که تحریک نوک پستان می‌تواند منجر به انقباضات دردناک شود

اگر در دوران شیردهی باردار می‌شوید، مهم است که نیازها و نیازهای کودک شیرده و فرزند متولد نشده خود را با یکدیگر سنجید. تصمیم‌گیری در مورد اینکه آیا بهتر است به شیردهی ادامه دهید یا خیر، چیزی است که باید پس از ارزیابی همه جوانب اتخاذ کنید. شرایط فردی شما نیز نقش مهمی در تصمیماتی که می‌گیرید و انتخاب‌هایی که می‌کنید ایفا می‌کند. در نهایت، مهم است که بعداً در زندگی نسبت به هیچ یک از این موارد احساس گناه یا پشیمانی نداشته باشید.

شیردهی به عنوان روشی برای پیشگیری از بارداری

با این حال، شیردهی توسط بسیاری از مادران به عنوان یک روش طبیعی و موثر پیشگیری از بارداری استفاده می‌شود. این بدان معنا نیست که شما تخمک گذاری نمی‌کنید یا نمی‌توانید باردار شوید. حفاظت از شیردهی با گذشت زمان پس از زایمان به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد. اگر می‌خواهید از LAM برای جلوگیری از باردار شدن خود استفاده کنید، موارد زیر را به خاطر بسپارید.

• هر وقت کودک نیاز داشت به او شیر بدهید: به کودک خود توجه کنید و همیشه وقتی می‌خواهد شیر بخورد به او شیر دهید. حداقل هر چهار ساعت در روز و هر شش ساعت در شب شیر دهید. به یاد داشته باشید که دوشیدن شیر جایگزین مناسبی برای شیردهی نیست.
• تنها از شیر خود به کودک بدهید: این بدان معناست که تا شش ماهگی برای معرفی غذای جامد به کودک خود عجله نکنید. همچنین از مکمل شیر مادر با آب یا شیر خشک خودداری کنید. این تحقیق هنوز در مراحل اولیه است و نیاز به مطالعات تکمیلی دارد.
• از پستانک استفاده نکنید: به کودک خود اجازه دهید هر زمان که بخواهد با شیر دادن به او نیازهای شیردهی‌اش را برطرف کند. پستانک یک عامل خطر برای قطع ناگهانی شیردهی و وقوع بارداری است.
• زمان بازگشت به محل کار را در نظر داشته باشید: اگر بعد از زایمان به سر کار برمی‌گردید و در حین دوشیدن شیر برای نوزادتان به استفاده از LAM ادامه دهید، احتمال باردار شدن شما بیشتر از مادران غیرشاغل است که از همان روش استفاده می‌کنند.
• اگر پریودتان برگردد: اگر در حالی که هنوز به طور انحصاری با شیر مادر تغذیه می‌کنید، پریودتان برگشت، شانس بیشتری برای باردار شدن دارید.

برای اینکه روش موثر باشد، پریود شما نباید برگردد و قبل از شش ماهگی نوزاد نباید لکه بینی داشته باشید. این یکی از عواملی است که آن را به یک روش موقت کنترل بارداری تبدیل می‌کند. اگر کودک در سنین پایین تمام شب بخوابد، احتمالاً عادت ماهانه شما سریعتر باز می‌گردد. اگر کودک از تغذیه تکمیلی با شیر خشک استفاده کند، نیز همین امر صادق است.