قطره نفازولین بینی کودکان | نحوه و میزان مصرف آن

بهمن ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
قطره نفازولین بینی کودکان

قطره نفازولین بینی کودکان (مانند شیاف استامینوفن 125) یکی از دارو‌های مورد استفاده در رفع احتقان بینی در سرماخوردگی به ویژه درمان گرفتگی بینی کودکان در شب است. سرماخوردگی یک عفونتِ ویروسی خود‌ محدودشونده در بخش فوقانی دستگاه تنفسی است. بینی، سینوس‌های اطراف بینی، حلق و بخشی از حنجره، راه هوایی فوقانی را تشکیل می‌دهند. از‌این‌رو در متون پزشکی از سرماخوردگی به‌عنوان رینیت ویروسی (viral rhinitis) یاد می‌شود. رینیت ویروسی در وا‌قع نوعی التهاب در راه‌های هوایی فوقانی است که بر اثر ویروس‌های سرما-خوردگی ایجاد می‌شود. 

اگر سرماخوردگی در بارداری هم اتفاق بیفتد، بسته به شدت بیماری با همین علائم روبه رو خواهد بود. توجه داشته باشید که علائم کرونا در بارداری را از علائم سرماخوردگی در بارداری تفکیک کنید.

گرفتگی بینی کودکان یکی از علائم سرماخوردگی نوزاد است. ویروس‌های عامل سرماخوردگی در دستگاه تنفسی فوقانی مستقر شده و با ترشح موادی از خود، توجه سیستم ایمنی را جلب می‌کنند. سیستم ایمنی برای رسیدن به محل تجمع ویروس،‌ از گردش خون استفاده می‌کند. پس در طی سرما‌خوردگی، گردش خون بافت حفره بینی افزایش می‌یابد. افزایش گردش خون باعث تورم بافت و نهایتاً احساس احتقان یا گرفتگی بینی ایجاد می‌شود. این گرفتگی باعث خس خس بینی در نوزادان، کم شیر خوردن، بی‌قراری و حتی بی‌خوابی آن‌ها می‌شود. یکی از بهترین ترکیباتی که برای رفع گرفتگی بینی توصیه می‌شود، قطره نفازولین برای کودکان است.

قطره بینی نفازولین برای کودکان (Naphazoline)

نفازولین به دو صورت اسپری وقطره نفازولین برای کودکان کاربرد دارد؛ اسامی تجاری داروی ضداحتقان نفازولین شامل موارد زیر است:

  • قطره بینی نفازولین 
  • قطره بینی ناپریسول یا ناپریزول (Decofzol)
  • اسپری بینی ناپریسول با ناپریزول
  • قطره بینی دکوفزول (Naprisol)
  • اسپری بینی دکوفزول

ترکیبات قطره نفازولین بینی 0.05 درصد به این صورت است که هر 100 میلی‌لیتر از قطره بینی نفازولین حاوی 0.05 گرم نفازولین هیدروکلراید می باشد. اگر قرار است از سیتریزن استفاده کنید، حتما در مورد نحوه مصرف شربت سیتریزین برای کودکان تحقیق کنید.

مکانیسم عمل قطره بینی نفازولین هیدروکلراید

نفازولين يك مقلد دستگاه سمپاتيك بدن است. این دارو ضداحتقان با  تحريك مستقيم گيرنده‌هاي آلفاي موجود در عروق خونی کوچک، موجب تنگ‌شدن اين عروق و رفع احتقان چشم يا بيني مي‌گردد.

نحوه مصرف و موارد استفاده قطره نفازولین بینی

  • قطره نفازولین برای کودکان براي تسكين موقت احتقان، خارش و تحريكات خفيف بيني و چشم ناشي از آلرژي به عوامل محيطي، سرماخوردگي، گرد و غبار، دود و باد استفاده می‌شود. 
  • اين دارو براي تخفيف علائم رينيت و سينوزيت نيز به‌كار مي‌رود.
  • اثر دارو بعد از حدود 10 دقيقه شروع مي‌شود و حدود 6-2 ساعت ادامه مي يابد.
  • نحوه مصرف قطره بینی نفازولین: دو قطره از قطره نفازولین 05/0 درصد، حداکثر هر سه ساعت یک بار در هر سوراخ بینی چکانده شود.

نحوه مصرف قطره نفازولین در کودکان

عوارض استفاده از قطره نفازولین بینی در کودکان

گرچه استفاده از قطره دایمتیکون برای نوزاد یا حتی شربت کتوتیفن برای کودکان با کمترین عوارض همراه است، اما ممکن است قطره نفازولین اینگونه نباشد. لذا چنانچه پس از مصرف قطره بینی نفازولین کودک شما دچار علائم واکنش آلرژیک مانند تنگی نفس، خارش، کهیر و سرگیجه شدید، دارو را قطع کرده و سریعاً به اورژانس مراجعه کنید. سایر عوارض احتمالی قطره بینی نفازولین شامل:

  • سوزش موقت چشم
  • خشكي مخاط بيني
  • سردرد
  • وزوز گوش
  • تهوع
  • خستگي
  • تعريق
  • افزايش فشار خون

نکات

  • اگر مصرف دارو درگذشته با ایجاد واکنش‌های آلرژیک همراه بوده است، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
  • درمواردی که کودک شما داروی دیگری خصوصاً دارو‌های مربوط به بیماری‌های غده تیروئید، دیابت، بعضی دارو‌های افسردگی و بیماری‌های قلبی مصرف می‌کند؛ حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
  • در بیماری‌های قلبی، دیابتی، فشار خون، پرکاری تیروئید قبل از مصرف قطره و اسپری بینی نفازولین برای کودکان به پزشک متخصص اطلاع دهید تا منافع دارو نسبت به مضرات آن سنجیده شود.
  • به‌طور کلی استفاده از قطره بینی نفازولین برای نوزادان و کودکان به علت امکان بروز ضعف سیتم عصبی مرکزی، ایجاد اغماء و کاهش دمای بدن توصیه نمی‌شود و استفاده از قطره ضداحتقان نفازولین بدون تشخیص و تجویز پزشک، در کودکان زیر شش سال ممنوع است. بهتر است از قطره سدیم کلرید استفاده کنید.
  • استفاده مدارم بیش‌از سه روز یا 72 ساعت از این قطره بینی می‌تواند باعث تشدید گرفتگی و آبریزش بینی نوزاد می‌شود. نهایتاً سه روز از قطره بینی نفازولین استفاده کنید.
  • توجه داشته باشید که نفازولین دارای قطره چشمی به نام‌های قطره چشمی دکوفزول و قطره چشمی ناپریوین نیز می‌باشد. دوز و نحوه مصرف قطره چشمی متفاوت است.
  • در ارتباط با مصرف قطره بینی نفازولین در بارداری و شیردهی داده‌های کاملی در دسترس نیست و تحقیقات کافی صورت نگرفته است. پس قطره بینی نفازولین در بارداری و شیردهی تنها با دستور پزشک و در مواردی که فواید دارو بسیار چشمگیر است، با احتیاط مصرف شود.
  • دارو را در دمای زیر 30 درجه سانتیگراد، دور از نور(درون جعبه) نگهداری و از یخ‌زدگی محافظت نمایید. همچنین در صورت بروز تغییر رنگ یا ایجاد کدورت از مصرف دارو خودداری کنید.

توصیه می کنیم برای اطلاعات کامل در مورد موضوع عفونت در باردری، مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید.

چند روش دیگر که می‌توانید برای رفع احتقان بینی کودکان از آن‌ها استفاده کنید

  • استفاده از دارو‌های ضد احتقان مانند شربت آنتی هیستامین برای کودکان با خاصیت ضد‌احتقان (شربت‌های دکودنژستانت)، شربت سودوافدرین کودکان، قطره فنیلافرین برای کودکان و قطره بینی سدیم‌کلرید. هر کدام از موارد گفته شده مفصلاً در مقالات دیگری مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
  • علاوه بر قطره نفازولین برای کودکان استفاده از حمام بخار آب داغ (بخور آب) نیز موثر است. به این‌ صورت که برای چند دقیقه دوش آب داغ را در حمام باز گذاشته و سپس کودک را برای چند دقیقه در این بخار قرار دهید. توجه داشته باشید که زمان آن طولانی نشود و همچنین مراقب باشید که کودک با آب داغ تماس پیدا نکرده و دچار سوختگی نشود. برخی پژوهش‌ها به استفاده از بخور آب سرد برای رفع احتقان بینی نوزاد تاکید می‌کنند؛ اگرچه نظر متخصصان طب کودکان درباره تاثیر بخور آب سرد یا گرم متفاوت است.