مقدار مصرف شربت کتوتیفن در کودکان

اردیبهشت ۹۹ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه

به اشتراک بگذارید

مصرف شربت کتوتیفن در کودکان از آنجاییکه داروی قابل دسترسی بوده بسیار مورد بحث و شایعات قرار میگیرد. کتوتیفن به گروه داروهای ضد آلرژی، آنتی هیستامین و پیشگیری از آسم تعلق دارد. این دارو، علاوه بر درمان ضد حساسیت، همراه با داروهای دیگر برای درمان و کنترل آسم آلرژیک خفیف استفاده می‌شود. کتوتیفن نوعی داروی ضد آلرژی است که با کاهش پاسخ بدن به آلرژن‌ها (عوامل آلرژی‌زا) به کاهش نشانه‌های آلرژی کمک می‌کند. گاهی این آلرژن‌ها می‌توانند باعث حمله ‌ی آسمی شدید شوند. این دارو به صورت قرص، قطره چشمی و شربت عرضه می‌شود که شکل شربت آن رایج‌تر است. مصرف و قطع مصرف شربت کتوتیفن نیز مانند شیاف استامینوفن ، مولتی ویتامین ، قطره دایمتیکون باید حتماً با تجویز پزشک باشد و نباید آن را به دیگران پیشنهاد داد.

در این مقاله می‌خوانید:

موارد مصرف شربت کتوتیفن کدامند؟
اثرات جانبی و عوارض مصرف شربت کتوتیفن
تداخلات دارویی شربت کتوتیفن
مصرف شربت کتوتیفن در کودکان
دوز مصرف شربت کتوتیفن در کودکان
شربت کتوتیفن و مرگ خاموش

موارد مصرف شربت کتوتیفن کدامند؟

ضدآلرژیک: داروهای ضدآلرژیک برای درمان آلرژی استفاده می‌شوند. این داروها مانع از آزادسازی واسطه‌های التهابی یا تاثیرگذاری واسطه‌های آزاد شده روی سلول‌های عملشان می‌شوند.

آنتی‌هیستامین: این داروها به صورت انتخابی به گیرند‌های هیستامین چسبیده و آن را غیرفعال می‌کنند. محل اثر آنها در نایژه‌ها، مویرگ‌ها و سایر ماهیچه‌های صاف است و برای جلوگیری یا تخفیف بیماری‌های حرکتی، آلرژی فصلی یا درماتیت آلرژیکی و القای خواب استفاده می‌شود.

ضد خارش: این داروها معمولاً اثرات موضعی هم دارد و خارش را از بین می‌برند.

مکانیسم اثر شربت کتوتیفن

به زبان ساده می‌توان گفت، برخی از گلبولهای سفیدی در بافتهای بدن وجود دارد که دارای یک سری گیرند‌های خاص هستند. وقتی آلرژن‌ها به این گیرنده‌های می‌چسبند این گلبول‌ها، هیستامین ترشح می‌کنند که علایم آلرژی از جمله قرمزی پوست و خارش را سبب می‌شود.

کتوتیفن برای کم کردن شدت حملات آسم نیز استفاده می‌شود و این کار را با از بین بردن التهاب در مجاری تنفسی انجام می‌دهد که باعث جریان بهتر هوا و تنفس بهتر می‌شود.

زمان اثر شربت کتوتیفن

در درمان های خفیف پوستی یا چشمی یا حساسیت های معمول اثرات کتوتیفن طی یکی دو روز اول مشاهده می شود ولی در درمان آسم و بیماری های شبه آسم معمولا بعد از یک هفته، اثرات درمانی کتوتیفن ظاهر شده و بعد از گذشت ده هفته این اثرات به سطح بسیار قابل ‌قبولی می‌رسند.

روش نگهداری و مصرف شربت کتوتیفن

کتوتیفن باید در دمای اتاق به دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم نگهداری شود. از منجمد کردن آن خودداری کنید. کتوتیفن را دور از دسترس اطفال نگهداری کنید. می‌توان این دارو را همراه با غذا یا بدون آن مصرف کرد.

اثرات جانبی و عوارض مصرف شربت کتوتیفن

داروهای زیادی می‌توانند منجر به اثرات جانبی شوند. در واقع اثر جانبی، پاسخ ناخواسته‌ی داروست که در زمان مصرف دُز عادی آن رخ می‌دهد. اثرات جانبی می‌توانند شدید یا خفیف و دائمی یا موقتی باشند. ممکن است تمام اثرات جانبی یک دارو توسط تمام افراد احساس نشده باشند بسیاری از این اثراتِ جانبی، قابل‌ مدیریت هستند و بعضی از آنها با گذر زمان از بین می‌روند.

سوزش، خارش چشم، سردرد، بینی روان، احساس طعم بد و خشکی در دهان، افزایش حساسیت به نور، درد شکمی، کاهش اشتها و در برخی کودکان بی قراری از جمله اثرات جانبی داروی کتوتیفن هستند. همچنین مصرف شربت کتوتیفن دفع آب را افزایش میدهد که منجر به اسهال می شود.

اگر هر یک از این اثرات ادامه پیدا کرد یا بدتر شد، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. ممکن است خواب‌آلودگی، سرگیجه، مشکل در خواب یا علائمی مانند آنفولانزا نیز مشاهده شود. در صورت مشاهده‌ی پوسته پوسته شدن بدن، جوش‌هایی که قسمت زیادی از بدن را پوشانده باشند، جوش‌هایی که به سرعت پخش شوند یا جوش‌های همراه با تب یا ناراحتی، سریعاً مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.

تداخلات دارویی شربت کتوتیفن

تداخل دارویی در واقع همان اثرات ناخواسته‌ای است که از ترکیب یا مصرف همزمان دو یا چند دارو به وجود می‌آید. داروی کتوتیفن با داروهای خوراکی مخصوص درمان دیابت، قرص خواب، داروهای ضد اضطراب و شل‌ کننده‌ی عضلات تداخل دارد.

لازم است در مصرف شربت کتوتیفن احتیاطاتی انجام شود که به شرح زیر است:

در صورت داشتن سابقه‌ی صرع نباید کتوتیفن مصرف کرد زیرا این دارو، آستانه‌ی صرع را کاهش می‌دهد.
در زمان شیردهی به علت احتمال ترشح آن در شیر، مصرف نشود.
اگر از داروهای دیگری برای درمان آسم استفاده می‌کنید حتماً به پزشک اطلاع دهید و بدون تجویز او مصرف آنها را متوقف نکنید.
شربت کتوتیفن ممکن است اثرات داروهای آرام‌بخش‌، داروهای ضد هیستامین و داروهای استفاده شده برای درمان افسردگی و اضطراب را افزایش دهد.
به دلیل وجود کربوهیدرات در شربت کتوتیفن، مصرف آن برای افراد دیابتی ممنوع است. ممکن است در بیمارانی که همراه با کتوتیفن، داروهای ضد دیابتی نیز مصرف می‌کنند، ترومبوسیتوپنی (اختلال در پلاکت‌های خون) رخ دهد.

مصرف بیش از حد یا مسمومیت شربت کتوتیفن

تمام داروها وقتی در دُز بیشتر از حد مجاز مصرف شوند می‌توانند خطرناک باشند. اگر تصادفاً بیش از مقدار مجاز کتوتیفن مصرف کردید، فوراً به دکترتان اطلاع دهید .

مصرف شربت کتوتیفن در کودکان

مطالعات انجام شده تاکنون نتوانسته‌اند علت خاصی برای منع مصرف داروی کتوتیفن در اطفال پیدا کنند. با این حال از آنجایی که این دارو جزو داروهای آنتی‌هیستامین محسوب می‌شود باید در دادن آن به کودکان احتیاط کرد. ممکن است سرفه‌های ممتد کودک خواب والدین را آشفته کند و بخواهند برای برطرف کردن آن به کتوتیفن متوسل شوند اما باید در نظر داشت که در بیشتر موارد ‌سرفه کودک در اثر آلرژی نیست، بلکه در اثر ابتلا به ویروس است. لذا این دارو نه تنها کمکی به رفع سرفه‌ی آنها نمی‌کند بلکه با عوارضی همچون سرگیجه، کاهش ریتم تنفسی، اختلال در ضربان قلب و مرگ ( در موارد بسیار نادر) همراه است.

دوز مصرف شربت کتوتیفن در کودکان

از آنجایی که استفاده از روش‌های درمانی استنشاقی آسم برای کودکان دشوار است، لذا شربت کتوتیفن گزینه‌ی مناسبی ست. برای کودکان 6 ماه تا 3 سال دُز پیشنهادی بر اساس وزن بدن تعیین شده و دوبار در روز در نوبت صبح و عصر مصرف می‌شود و برای کودکان بزرگتر از 3 سال، با ضریب بیشتر و باز هم بر اساس وزن بدن و در دو نوبت صبح و عصر داده می‌شود. لازم به ذکر است که استفاده از این شربت در کودکان زیر یک سال ممنوع است. برای کاهش اثرات جانبی، ممکن است دکتر به شما پیشنهاد دهد که با دُز کمتر شروع کنید و بعد از 5 روز میزان را به دُز پیشنهادی افزایش دهید.

موارد زیادی می‌تواند بر روی دُز مورد نیاز برای کودک تاثیر بگذارند مانند وزن و مصرف سایر داروها. می‌توانید این دارو را با سرنگ به داخل دهان کودکتان بریزید. و با این کار می‌توانید مقداری که به او می‌دهید را به صورت دقیق اندازه‌گیری کنید. خیلی مهم است که این دارو حتماً با تجویز پزشک مصرف شود. اگر یک نوبت را از دست دادید هرلحظه یادتان افتاد آن را جبران کنید و بعد به همان ترتیبِ منظم و تعیین‌شده ادامه دهید. اگر نوبت دُز بعدی نزدیک بود، نیازی به جبران دُز قبلی نیست. هرگز دُز دو برابر به کودک ندهید.

اثر کتوتیفن بر باروری

در آزمایشات انجام شده روی موش‌های ماده که 2 تا 50 میلی‌گرم بر کیلوگرم کتوتیفن به مدت دو هفته دریافت کرده بودند، هیچ اثری روی باروری مشاهده نشد. در موش‌های نر، که دُز 50 میلی‌گرم بر کیلوگرم کتوتیفن مصرف می‌کردند، کاهشی در درصد باروری مشاهده شد.

مصرف شربت کتوتیفن در بارداری

مطالعات خوب و کنترل‌شده‌ای در مورد اثر کتوتیفن بر بارداری انسان‌ها انجام نشده است. با این حال در آزمایشات انجام شده روی موش‌ها مشخص شد که کتوتیفن از سد مادری/جنینی عبور می‌کند اما تنها درصد کمی از آن در بافت‌های جنین پیدا شد.

هیچگونه اثرات تراتوژنیک یا جنینی در مصرف کتوتیفن توسط مادر مشاهده نشد. در هنگام مصرف 56 تا 100 میلی‌گرم برکیلوگرم کتوتیفن توسط مادر، وزن‌گیری در طول بارداری و وزن کلی بدن او کاهش پیدا کرد. دُز 100 میلی‌گرم برای برخی حیوانات مرگبار بود.

مصرف کتوتیفن در دوران پس از زایمان

در نوزاد موش‌های ماده که به مدت بیست روز، تا 5 میلی‌گرم در روز کتوتیفن مصرف می‌کردند، هیچ اثری مشاهده نشد. با این حال در دُز بالای 50 میلی‌گرم، 10 درصد از موش‌های مادر مُردند و در باقیمانده، حجم مدفوع افزایش یافت که منجر به کاهش خفیف در مایعات بدن و کاهش وزن بدست آمده در طول چهار روز اول شد.

مصرف کتوتیفن در دوران شیردهی

در مطالعات حیوانی روی موش‌هایی که به آنها کتوتیفن داده می‌شد، حضور این ماده در شیر تایید شده است، با این حال، هنوز مشخص نشده است که آیا در مصرف انسانی نیز این اتفاق رخ می‌دهد یا خیر. استفاده از این دارو در دوران شیردهی مجاز است، با اینحال بایستی در مصرف آن احتیاط کرد و لازم است حتماً با تجویز دکتر مصرف شود.

شربت کتوتیفن و مرگ خاموش

شایعات زیادی وجود دارد مبنی بر اینکه مصرف شربت کتوتیفن در کودکان منجر به مرگ می‌شود و چندی پیش اخباری در مورد مرگ دو کودک بعد از مصرف این دارو منتشر شد. اما آنچه مشخص است، هیچ تحقیق علمی مبنی بر مرگ‌آور بودن این دارو برای کودکان وجود ندارد. با این حال همانطور که گفته شد کتوتیفن جزو داروهای آنتی‌هیستامین محسوب می‌شود و یکی از اثرات جانبی داروهای آنتی‌هیستامین، خواب‌آلودگی و گیجی ست. مصرف دو داروی آنتی‌هیستامین به صورت همزمان بالطبع این اثرات را تشدید می‌کند. بسیاری از افراد ممکن است شربت کتوتیفن را همراه با داروی دیفن هیدرامین که آن نیز یک داروی آنتی‌هیستامین است به کودک بدهند که بسیار خطرناک است و بدون تجویز و زیر نظارت پزشک به هیچ عنوان نباید انجام شود.