بهترین زمان دادن قطره آهن و مولتی ویتامین به نوزاد

اسفند ۱۴۰۲ | زمان مطالعه : ۹ دقیقه
بهترین زمان دادن قطره آهن و مولتی ویتامین به نوزاد

دریافت مقادیر کافی از ویتامین‌ها و مواد معدنی برای اطمینان از سلامت و رشد کودکان بسیار مهم است. معمولا بیشتر بچه‌ها مقادیر کافی از مواد مغذی را از طریق یک رژیم غذایی متعادل دریافت می‌کنند، خصوصا بعد از شروع غذای کمکی کودک؛ اما در شرایط خاصی ممکن است کودکان به مکمل ویتامین یا مواد معدنی که مهم‌ترین آن‌ها قطره آهن کودکان است، نیاز داشته باشند. بسیاری از والدین می‌خواهند بدانند به جز اینکه چه زمانی مجاز هستند که از شیاف استامینوفن 125 استفاده کنند،  در مورد اینکه بهترین زمان دادن قطره مولتی ویتامین به نوزاد چه موقع است و قطره مولتی ویتامین تا چه سنی باید داده شود هم سوالاتی دارند. چه زمانی کودکان می‌توانند به جای قطره از قرص مولتی ویتامین استفاده کنند و بهترین قرص مولتی ویتامین برای کودکان چیست؟

بعد از خواندن این مقاله همه مسائل مربوط به مصرف ویتامین کودکان و اینکه آیا فرزند شما به مکمل احتیاج دارد یا نه خواهید دانست. 

آیا همه نوزادان به مکمل مولتی ویتامین نیاز دارند؟

به جز اینکه باید با ممنوعات غذایی نوزاد قبل از یک سالگی کاملا آشنا باشید، حتما باید این موضوع را هم بدانید که کودک شما قبل یا بعد از 6 ماهگی به مصرف مکمل مولتی ویتامین یا قطره تقویتی نوزاد نیاز دارد یا نه و یا اینکه اساسا بهترین زمان دادن قطره آهن و مولتی ویتامین چه موقع است و به چه عواملی بستگی دارد؛ سن کودک، رژیم غذایی او و اینکه از شیر مادر تغذیه می‌کند یا شیر خشک همگی در دادن مولتی به کودک تاثیر دارند. در مقاله طرز تهیه فرنی نوزاد ما درباره تغییرات رژیم غذایی کودک از 6 ماهگی توضیحات بیشتری داده‌ایم.

*شربت زینک سولفات کودکان برای چی خوبه

مصرف مولتی ویتامین قبل از 6 ماهگی

مولتی ویتامین از چند ماهگی داده میشود؟ در اکثر موارد، شیر مادر تقریباً همه مواد مغذی و ویتامین‌هایی را که کودک برای چهار تا شش ماه اول نیاز دارد، فراهم می‌کند. شیر خشک‌ها هم با انواع ویتامین‌ها و مواد مغذی غنی می‌شوند و اگر کودک شما روزانه حداقل 500 میلی‌لیتر شیر خشک دریافت می‌کند، به هیچ مکمل ویتامینی احتیاج ندارد.

بااین‌وجود در این مورد استثنائاتی هم وجود دارد. به‌عنوان‌مثال تمامی شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، یا نوزادانی که شیر خشک کمتر از مقدار ذکرشده در بالا (500 میلی‌لیتر در روز) مصرف می‌کنند، نیاز به دریافت مکمل‌های ویتامین D خواهند داشت. معمولاً قطره آهن نیز از 4 ماهگی تجویز می‌شود. نوزادان نارس نیز در هنگام تولد ذخیره آهن کمتری دارند و معمولاً از همان ابتدای تولد نیاز به مصرف مکمل آهن دارند.

در حقیقت همان قدر که لازم است غذاهای مضر در بارداری را بشناسید، به همان اندازه لازم است با بایدها و نبایدهای خوراک کودک و نوزاد خود نیز آشنایی داشته باشید. 

*در این مقاله بخوانید بهترین زمان دادن قطره آهن به نوزاد چه زمانی ست

مصرف مولتی ویتامین بعد از 6 ماهگی

در بالا گفتیم قطره مولتی ویتامین از چند ماهگی باید به نوزاد داد. همچون شربت کتوتیفن در نوزادان که حتما باید تحت نظارت پزشک استفاده شود، استفاده از مولتی ویتامین هم باید با نظر پزشک باشد. بعد از 4 تا 6 ماهگی، چون رژیم غذایی کودک شما به‌تدریج از رژیم غذایی تمام مایع به رژیم غذایی حاوی مقداری غذای جامد تغییر می‌کند، پزشک ممکن است نیاز بداند که برای کودکتان از مکمل‌های ویتامین دیگری نیز استفاده کند. كودكان در این سنین به‌سرعت در حال رشد هستند و به‌خصوص اگر رژیم غذایی متنوعی نداشته باشند ممکن است با کمبود ویتامین A و C مواجه شوند. دریافت مقادیر کافی ویتامین D نیز از طریق غذا دشوار است. به همین دلیل معمولاً پزشک اطفال توصیه می‌کند که به همه کودکان 6 ماهه تا 5 ساله هر روز مکمل‌های مولتی ویتامین حاوی ویتامین‌های A، C و D داده شود. در اینجا نیز، کودکانی که بیش از 500 میلی‌لیتر در روز شیر خشک می‌خورند، نیاز به دریافت این مکمل ندارند. تا چه زمانی باید به کودک مولتی ویتامین داد؟ تا پایان دو سالگی. در کودکان خاص ممکن است این زمان طولانی تر باشد.

بهترین زمان مصرف مولتی ویتامین برای کودکان صبح ناشتا و در کنار صبحانه است. با انتخاب این زمان به عنوان بهترین زمان دادن قطره مولتی ویتامین به نوزاد در روز جذب ویتامینها را حداکثر میکنید. 

زمان دادن قطره ویتامین D در نوزادان 

به جز اینکه مصرف ویتامین دی در دوران بارداری لازم و ضروری است، این ویتامین باید بعد از تولد نوزاد نیز به موقع مورد استفاده قرار بگیرد. بدن ما بعد از قرار گرفتن در معرض آفتاب، ویتامین D می‌سازد؛ اما کودک شما در شش ماه اول به‌هیچ‌وجه به میزان کافی آفتاب نمی‌خورد؛ بنابراین ویتامین D کافی از این طریق دریافت نمی‌کند، حتی اگر در مکانی نسبتاً آفتابی زندگی کنید. از طرفی پوست نوزادان بسیار جوان، نازک و لطیف است و هر دقیقه قرار گرفتن او در معرض آفتاب، خطر ابتلا به سرطان پوست و بروز چین‌وچروک در بزرگسالی را افزایش می‌دهد. ضد آفتاب کمک می‌کند تا نوزادان از خطرات ذکرشده در امان باشند، اما در عوض، پرتوهایی را که باعث می‌شود بدن ویتامین D بسازد نیز مسدود می‌کند.

نکته مهم دیگر این است که تنها مقادیر کمی ویتامین D از طریق شیر مادر به نوزادان منتقل می‌شود. به همین دلیل است که آکادمی اطفال آمریکا (AAP) توصیه می‌کند که از چند روز اول زندگی، به نوزاد شیرخوار خود به‌طور روزانه 400IU ویتامین D بدهید. حتی اگر خود شما هم از مکمل ویتامین D استفاده می‌کنید باز هم نیاز است که به نوزاد شیرخوار خود این مکمل را بدهید. به نوزادانی که روزانه بیش از 500 میلی‌لیتر شیر خشک مصرف می‌کنند، نباید مکمل مولتی ویتامین داده شود. این امر به این دلیل است که شیر خشک‌ها غالباً با ویتامین D و سایر مواد مغذی تقویت شده است؛ اما اگر کمتر از این مقدار شیر خشک مصرف می‌کنند، به آن‌ها نیز باید مکمل ویتامین دی داده شود.

ویتامین D همراه با ویتامین A به شکل قطره آ+د از 15 روزگی نوزاد تجویز می‌شود. در مورد اینکه چند قطره ویتامین آ+د برای نوزادان لازم است باید بگوییم که معادل 1 سی‌سی یا حدود 20 قطره. این شکل از مصرف قطره آد،  400 واحد ویتامین D و 1500 واحد ویتامین A به بدن او می‌رساند. ویتامین A نیز برای سلامت سیستم ایمنی، پوست و بینایی نوزاد مهم است.

مصرف آهن در نوزادان

شیر مادر و شیر خشک هر دو حاوی آهن هستند، اما تقریباً زمانی که کودک شما مصرف غذاهای جامد را شروع می‌کند (حدود 6 ماهگی)، زمان دادن قطره آهن به نوزاد نیز فرا می‌رسد. تا قبل از 6 ماهگی نیاز روزانه نوزاد به آهن حدود 0.27 میلی‌گرم در روز بود که از طریق تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک تأمین می‌شد، اما در 6 تا 12 ماهگی به 11 میلی‌گرم در روز افزایش می‌یابد. دادن قطره آهن به نوزاد تقریباً از 4 ماهگی آغاز می‌شود. توصیه می کنیم برای افزایش شیر مادر قبل از زایمان اقدام کنید و مکمل های لازم را حتما دریافت کنید تا نوزاد شما در چند ماه اول زندگی خود بتواند شیر با کیفیتی بنوشد. 

درصورتی‌که کودک شما از منابع غذایی حاوی آهن استفاده کند هم آهن مورد نیاز بدنش تأمین می‌شود. منابع غذایی حاوی آهن شامل گوشت‌های خالص، غلات و حبوبات پوره شده مانند عدس، لوبیا و غیره است. از این مواد غذایی در سویق کودک نیز استفاده می‌شود.

اگر شما و پزشک کودکتان احساس کنید که کودک شما به حد کافی از غذاهای غنی از آهن استفاده نمی‌کند، قطره آهن تجویز خواهد شد. نوزادان نارس نیز در هنگام تولد ذخیره آهن کمتری دارند و معمولاً از بدو تولد باید قطره آهن استفاده کنند.

 معمولاً نوزادان باید روزانه 10 تا 15 قطره آهن دریافت کنند. برای اینکه از سیاه شدن دندان‌های نوزاد پیشگیری کنید، باید قطره آهن را در انتهای دهان کودک و داخل حلق او بریزید. رنگ مدفوع بعد از دادن قطره آهن به نوزاد تیره می‌شود و این جای نگرانی ندارد.

مواد غذایی حاوی ویتامین C جذب آهن را در بدن افزایش می‌دهند. این منابع غذایی شامل مرکبات، کیوی، توت‌فرنگی، کلم بروکلی و گوجه‌فرنگی می‌شود.

اهمیت مصرف ویتامین B12 توسط مادران شیرده

ویتامین B12 برای تکامل سیستم عصبی و جلوگیری از کم‌خونی در کودکان بسیار مهم است. درصورتی‌که کودکی با کمبود این ویتامین مواجه شود در درازمدت عوارض متعددی برای او ایجاد می‌شود. غلظت این ویتامین در خون مادر با غلظت آن در شیر مادر برابر است؛ بنابراین مادران شیرده درصورتی‌که به مقدار کافی از ویتامین B12 استفاده کنند، کودکانشان با کمبود مواجه نخواهند شد.

این ویتامین به‌طور طبیعی در ماهی، گوشت، مرغ، تخم‌مرغ، شیر و محصولات لبنی یافت می‌شود. اگر در حال شیردهی هستید و به دلایلی چون گیاهخوار بودن یا علاقه نداشتن به گروه‌های غذایی بالا، به مقدار کافی از این ویتامین استفاده نمی‌کنید، باید حتماً یک مکمل حاوی ویتامین B12 مصرف کنید. نیاز شما به مصرف این ویتامین در دوران شیردهی از دوران بارداری نیز بیشتر است.

این نگرانی معمولاً در مورد کودکانی که از شیر خشک استفاده می‌کنند، وجود ندارد؛ زیرا اکثر شیر خشک‌ها با ویتامین‌های مختلف ازجمله ویتامین B12 غنی شده‌اند. دیگر ویتامین‌های موجود در شیر خشک شامل آسکوربات سدیم، اینوزیتول کولین، آلفا توکوفرول استات، نیاسینامید، پنتوتنات کلسیم، ریبوفلاوین، ویتامین A، هیدروکلروین پیروکسین، مونونیترات تیامین، اسید فولیک، فیلوکوئینون، بیوتین، ویتامین D3 هستند.

اهمیت مصرف ویتامین DHA توسط مادران شیرده

DHA، یک اسید چرب امگا 3 است که برای رشد مغز و چشم در نوزادان مهم است. شما باید از مقادیر کافی این ویتامین در رژیم غذایی خود استفاده کنید تا در شیر شما نیز ظاهر شود و کودکتان با کمبود مواجه نشود. این اسید چرب در روغن ماهی، تخم‌مرغ، آووکادو و برخی منابع غذایی دیگر وجود دارد. کودکانی که از شیر خشک استفاده می‌کنند با این کمبود مواجه نمی‌شوند زیرا شیر خشک‌ها با مقادیر کافی از اسید چرب DHA غنی شده‌اند.

برای مطرح کردن دغدغه هایتان، مشورت کردن با دیگر مادران و دریافت پیام های مشاور از متخصصان گهواره می‌توانید با کلیک روی اپلیکیشن گهواره آن را نصب کرده و به راحتی به جامعه بزرگ مادران گهواره‌ای بپیوندید.