طرز تهیه فرنی برای نوزاد 6 ماهه تا 1 سال

با شروع غذای کمکی از شش‌ماهگی، طرز تهیه فرنی برای نوزاد به یکی از دغدغه اصلی تازه مادران تبدیل می‌شود. فرنی یکی از مقوی‌ترین و خوش‌خوراک‌ترین انتخاب‌ها برای نوزادان است. گرچه برخی والدین با جست‌وجو در اینترنت با توصیه‌هایی برای شروع غذای کمکی از چهار ماهگی مواجه می‌شوند. اما متخصصان تغذیه و سلامت کودک تأکید می‌کنند که آغاز تغذیه کمکی پیش از شش ماهگی می‌تواند به دلیل نارس بودن دستگاه گوارش، افزایش احتمال آلرژی و جایگزین شدن غذای کمکی با شیر (به‌جای تکمیل آن) مناسب نباشد. به همین دلیل، بهترین و مطمئن‌ترین زمان شروع فرنی و سایر غذاهای کمکی، شش‌ماهگی به بعد است.

فرنی در انواع مختلفی تهیه می‌شود و ترکیب اصلی آن معمولاً شیر (شیر مادر، شیرخشک یا شیر پاستوریزه) و آرد برنج است، اما بسته به سن نوزاد و سلیقه مادر می‌تواند بدون شیر یا با ترکیبات متنوع‌تری نیز آماده شود. در این مقاله از مجله سلامت گهواره قصد داریم انواع فرنی نوزاد را معرفی کنیم و طرز تهیه هرکدام را به‌طور کامل آموزش دهیم.

با نصب اپلیکیشن گهواره، قد و وزن کودک خود را روی نمودار بررسی کنید و از رشد مناسبش اطمینان یابید. روزانه متناسب با سن کودکتان ، پیام‌های مشاوره‌ تخصصی دریافت کنید و با توصیه‌های تغذیه‌ای و دستور پخت‌های مناسب، تغذیه سالم‌تری برای او فراهم کنید. همچنین، با بازی‌های مناسب و آزمون‌های دوره‌ای به تقویت هوش و مهارت‌های فرزندتان کمک کنید.

معرفی انواع فرنی نوزاد با توجه به سن

معمولا لازم است که تا قبل از شش ماهگی نوزادان فقط از طریق شیر مادر و یا شیر خشک تغذیه شوند؛ تغذیه مادر در دوران بارداری در کیفیت شیر او می تواند تاثیر گذار باشد. برای مثل خوردن کندر در بارداری، خوردن لبو در بارداری و خوردن ماهی در بارداری نه تنها در تقویت جنین و مادر باردار موثر است، بلکه مواد لازم برای تولید شیر با کیفیت را در بدن مادر ذخیره می کننند. 

تغذیه نوزاد صرفا با شیر مادر یا شیر خشک تا قبل از شش ماهگی به این دلیل است که هنوز رفلاکسهای گوارشی نوزاد به خوبی شکل نگرفته است و هنوز عادت به تغذیه از طریق مکیدن دارد. تقریبا از شش ماهگی به بعد شما می‌توانید در کنار تغذیه اصلی نوزاد که با شیر مادر یا شیر خشک است، دادن غذای کمکی به نوزاد را نیز آغاز کنید. 

غذای کودک غنی شده ماجان با انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی در 5 طعم فرنی برنج، حریره بادام، چند غله با خرما، گندم و گندم عسل می‌باشد. غذای کودک ماجان به صورت آماده به مصرف می‌باشد و نیازی به آماده‌سازی ندارد.

اولین غذای نوزاد می‌بایست یک بافت کاملاً صاف و یکنواخت کرمی شکل داشته باشد و رقت آن تنها کمی غلیظ‌تر از شیر مادر باشد، درست مثل فرنی آرد برنج یا انواع سرلاک نوزادان. اگر فرنی را کاملا رقیق تهیه کنید، ممکن است بتوانید حتی کمی زودتر مثلا از 4 ماهگی، دادن غذای کمکی را آغاز کنید. البته برای این کار لازم است که ابتدا با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.

طرز تهیه فرنی نوزاد 4 ماهه با طرز تهیه فرنی برای تغذیه نوزاد 5 ماهه و یا 6 ماهه تفاوتی از نظر ترکیبات مورد استفاده ندارد. رقت فرنی نیز می‌بایست در هفته‌های اول تغذیه نوزاد کم باشد؛ چه نوزاد 4 ماهه باشد و یا بیشتر. سپس به تدریج که نوزاد کوچک شما به بلعیدن غذا عادت کرد و خوردن آن از طریق قاشق غذاخوری را یاد گرفت، می‌توانید به‌تدریج حجم و قوام غذا را افزایش دهید. 

به عنوان یک گزینه بسیار ایده ال برای غذای کودک شش ماهه؛ فرنی را می‌توانید با آب، شیر مادر و یا شیر پاستوریزه تهیه کنید. برخی هم ممکن است به جای آرد برنج از شیر خشک یا در کنار آرد برنج از شیر خشک یا سویق (برای سنین بالاتر از ۱۰ ماه) استفاده ‌کنند. طرز تهیه سویق کودک بسیار ساده است؛ اما کمی حوصله می خواهد. در ادامه قصد داریم که طرز تهیه فرنی نوزاد شش ماهه را با دستورالعملهای متنوع به شما یاد بدهیم، فقط قبل از آن توجه شما را به چند نکته مهم جلب می‌کنیم:

• از زمانی که غذای کمکی را شروع می‌کنید باید به‌دفعات به نوزادتان آب جوشیده سرد شده نیز بدهید. قبل از این نیازی به این کار نبود.
• در این زمان باید علاوه بر قطره ویتامین، روزانه به نوزاد 15  میلی گرم آهن المنتال بدهید ( در قطره های مختلف مقدارش متفاوت است).
• برای پیشگیری از سیاه شدن دندان‌های شیرخوار، بعد از دادن قطره آهن باید به او آب بدهید و دندان‌هایش را تمیز کنید.
• توصیه می‌کنیم برای تهیه فرنی نوزاد از شکر یا نبات استفاده نکنید تا سالمتر باشد. اما اگر استفاده کردید، مقدار آن را بسیار محدود کنید.

در ادامه معرفی کامل انواع فرنی نوزاد بر اساس سن همراه با طرز تهیه هرکدام ارائه شده است. سن مناسب طبق توصیه متخصصین تغذیه کودک و مناسب بودن مواد اولیه انتخاب شده‌اند.

با اپلیکیشن گهواره، هر هفته در جریان تغییرات و نیازهای کودکت قرار بگیر.هر روز یک پیام مشاور متناسب با سن کودکت دریافت کن. قد و وزن کودکت رو هر ماه وارد کن تا بهت بگیم رشد کودکت مناسب هست یا نه.

نصب اپلیکیشن گهواره

۱. فرنی با آب و آرد برنج

فرنی با آب و آرد برنج یکی از غذاهای سالم برای نوزادان است که می‌تواند از 6 ماهگی به عنوان غذای کمکی به نوزاد داده شود. این فرنی بدون شیر و شکر است و بهترین گزینه برای شروع غذای کمکی محسوب می‌شود.

طرز تهیه فرنی آب و آرد برنج

• ۱ قاشق غذاخوری آرد برنج را در ۱ لیوان آب حل کنید و روی حرارت ملایم قرار دهید.
• مدام هم بزنید تا یکدست و غلیظ شود.

۲. فرنی با شیر خشک

فرنی با شیر خشک نیز یکی دیگر از غذاهای کمکی نوزاد است که مشابه فرنی آب و آرد برنج از 6 ماهگی به نوزادان توصیه می‌شود.

طرز تهیه فرنی با شیر خشک

• آرد برنج را با مقدار کمی آب بپزید.
• پس از برداشتن از روی حرارت، دو پیمانه شیر خشک حل‌شده در آب ولرم را به آن اضافه کنید.
• توجه داشته باشید که شیر خشک نباید روی حرارت قرار گیرد.

۳. فرنی با خرما 

فرنی با خرما یکی از غذاهای کمکی مقوی برای نوزادان است که معمولا از 7 ماهگی به نوزادان توصیه می‌شود. این فرنی برای افزایش انرژی و ملایمت گوارشی مناسب است.

طرز تهیه فرنی با خرما

• ۲ عدد خرما را داخل آب جوش نرم کرده و هسته را جدا کنید.
• خرما را له کنید و به فرنی ساده اضافه کنید.

۴. فرنی انجیر

فرنی انجیر ملین طبیعی و مفید برای یبوست نوزاد است. نوزاد از 8 ماهگی به بعد مجاز به مصرف این نوع فرنی است.

طرز تهیه فرنی انجیر

• انجیر خشک را ۳۰ دقیقه خیس کنید.
• سپس انجیرها پوره کنید و در ۵ دقیقه پایانی پخت فرنی اضافه کنید.

۵. فرنی با آرد برنج و بادام

فرنی با آرد برنج و بادام مقوی و سرشار از کلسیم و چربی مفید است. این نوع فرنی بعد از 7 ماهگی برای نوزادان قابل تهیه است.

طرز تهیه فرنی با آرد برنج و بادام

• بادام‌ها را پوست گرفته و آسیاب کنید.
• همراه با آرد برنج و آب یا شیرخشک فرنی را آماده کنید.

۶. فرنی با آرد گندم 

فرنی با آرد گندم بعد از 8 ماهگی نوزاد به عنوان غذای کمکی مناسب است. زیرا گوارش آن کمی سنگین‌تر است. به همین دلیل است که معمولاً از 8 ماهگی توصیه می‌شود.

طرز تهیه فرنی با آرد گندم 

• تهیه فرنی با آرد گندم مشابه با فرنی ساده است.
• در تهیه این نوع فرنی بهتر است به جای آرد برنج از آرد گندم استفاده کنید.

۷. فرنی با برنج نیم‌دانه 

فرنی با برنج نیم دانه برای نوزادانی که از مرحله‌ اول غذا خوردن عبور کرده‌اند مناسب‌تر است. از این رو متخصصان تغذیه این نوع فرنی را برای نوزادان از 8 ماهگی مناسب می‌دانند.

طرز تهیه فرنی با برنج نیم دانه

• برنج نیم‌ دانه را با آب بپزید تا کاملاً له شود.
• برنج پخته شده را میکس کنید.
• برنج پخته و میکس شده را به ترکیب فرنی اضافه کنید. 

۸. فرنی با جو پرک 

فرنی با جو پرک سرشار از فیبر و مناسب برای افزایش وزن سالم است. این نوع فرنی به سبب ترکیباتش از 9 ماهگی برای نوزادان مناسب است.

طرز تهیه فرنی با جو پرک

• جو پرک را ۱۰–۱۵ دقیقه در آب بپزید.
• سپس جو پرک را سپس با کمی شیر یا شیرخشک مخلوط کنید.

۹. فرنی با نشاسته ذرت 

فرنی با نشاسته ذرت مناسب برای رفع مشکلات گوارشی یا اسهال است. این نوع فرنی برای نوزادان از 7 ماهگی مناسب است. 

طرز تهیه فرنی با نشاسته ذرت

• ۱ قاشق نشاسته را در نیم لیوان آب حل کرده و روی حرارت ملایم قرار دهید تا حالت فرنی پیدا کند.
• سپس آن را با شیر ترکیب کنید.

۱۰. فرنی با کره 

فرنی با کره برای افزایش کالری بسیار مناسب است. این نوع فرنی به سبب ترکیباتش مناسب نوزادان 9 ماهه و بالاتر است.

طرز تهیه فرنی با کره

• تهیه فرنی با کره مشابه با فرنی معمولی است. فقط کافی است در انتهای پخت فرنی یک قاشق چای‌خوری کره حیوانی اضافه کنید.

۱۱. فرنی حریره بادام 

فرنی حریره بادام یک ترکیب ملایم، مقوی و مناسب شروع غذای کمکی است. به همین دلیل بعد از 6 ماهگی توسط متخصصین تغذیه به نوزادان توصیه می‌شود.

طرز تهیه فرنی حریره بادام

• بادام خیس‌خورده و پوست‌گرفته را آسیاب کنید.
• بادام آسیاب شده را با آب یا شیرخشک بجوشانید تا حالت حریره پیدا کند.

۱۲. فرنی سنجد 

فرنی سنجد مقوی برای استخوان‌ها و افزایش وزن است. این نوع فرنی بعد از 10 ماهگی برای نوزادان مناسب است.

طرز تهیه فرنی سنجد

• پودر سنجد را در آب یا شیر بجوشانید تا قوام بیابد.
• سپس آن را به فرنی معمولی اضافه کنید.

۱۳. فرنی سیب 

فرنی سیب یک ترکیب عالی برای کنترل یبوست و سرشار از ویتامین است. این فرنی بعد از 7 ماهگی برای نوزادان قابل مصرف است.

طرز تهیه فرنی سیب

• سیب را رنده یا پوره کنید.
• سپس سیب پوره شده را به فرنی ساده اضافه کنید.

۱۴. فرنی هلو

فرنی هلو یه ترکیب خوش‌طعم و ملایم برای معده نوزاد است. این نوع فرنی از 7 ماهگی می‌توند برای نوزادان مناسب باشد.

طرز تهیه فرنی هلو 

• هلو را پوره کنید.
• پوره هلو را در ۵ دقیقه پایانی پخت به فرنی ساده اضافه کنید.

۱۵. فرنی هویج 

 فرنی هویج برای تقویت بینایی و دستگاه گوارش عالی است. این فرنی بعد از 6 ماهگی نوزاد برای او مناسب است.

طرز تهیه فرنی هویج

• هویج را بپزید.
• هویج پخته شده را پوره کنید.
• هویج پخته پوره شده را با فرنی ترکیب کنید.

۱۶. فرنی پسته

فرنی پسته یکی از مقوی‌ترین فرنی‌های موجود برای نوزادان است. این نوع فرنی به‌دلیل احتمال آلرژی، قبل از ۱ سالگی توصیه نمی‌شود. از این رو بعد از 12 ماهگی برای نوزادان قابل استفاده است.

طرز تهیه فرنی پسته

• پسته بدون پوست و نمک را آسیاب کنید.
• در انتهای پخت فرنی پسه آسیاب شده را به مخلوط موجود اضافه نمایید.

۱۷. فرنی کدوحلوایی

فرنی کدوحلوایی تأمین‌ کننده ویتامین A بدن نوزاد و بسیار خوش‌خوراک است. این نوع فرنی بعد از 7 ماهگی برای نوزادان قابل استفاده است.

طرز تهیه فرنی کدوحلوایی

• کدوحلوایی را کاملا پخته و پوره کنید.
• کدو حلوایی پوره شده را با فرنی ساده مخلوط کنید.

نه نقل از CDC

دانه‌ پوره‌­شده و غلات پخته را با شیر مادر، شیر خشک یا آب مخلوط کنید تا فرنی (پوره‌ گونه) صاف و آسان برای بلع شدن توسط نوزاد باشد.

Mix cereals and mashed, cooked grains with breast milk, formula, or water to make them smooth and easy for your baby to swallow

طرز تهیه فرنی برای نوزاد رفلاکسی

رفلاکس در نوزادان بسیار شایع است و متاسفانه شرایط سختی را برای والدین ایجاد می‌کند؛ چراکه دیدن گریه و بی‌قراری نوزاد در اکثر ساعات روز از جمله در هنگام غذا خوردن ناراحت کننده‌ است. غذا دادن به نوزاد رفلاکسی اصول و قواعد خودش را دارد که اگر آنها را رعایت کنید کمک بسیاری به کودک خود خواهید کرد.

لعاب برنج به دلیل آنکه باعث تشدید رفلاکس می‌شود توصیه نمی‌شود؛ بنابراین اگر به دنبال طرز تهیه فرنی برای نوزاد رفلاکسی هستید باید بدانید که فرنی آرد برنج به هیچ وجه انتخاب خوبی نیست. البته نگران نباشید زیرا لعاب برنج ارزش غذایی خاصی ندارد و کودکتان را چیز خاصی را از دست نمی‌دهد! معمولا متخصصین کودکان توصیه می‌کنند که شروع غذای کمکی در این کودکان با پوره غلات و سبزیجات و سوپ های نرم و لعاب دار خانگی باشد. حتی حریره بادام نیز بهتر است برای این کودکان مصرف نشود.

*طرز تهیه شیر خشک در منزل | آموزش مرحله به مرحله

فواید فرنی برای نوزاد

فرنی یکی از بهترین و مطمئن‌ترین غذاهای کمکی برای نوزادان است، زیرا هم هضم آسانی دارد و هم می‌توان آن را با مواد اولیه مختلف تهیه کرد. این غذا منبع خوبی از انرژی، ویتامین‌ها و مواد مغذی مورد نیاز رشد نوزاد است و چون از ترکیبات ساده تهیه می‌شود، خطر آلرژی بسیار کمی دارد.

یکی از مزیت‌های مهم فرنی، قابلیت تنظیم قوام آن است؛ به همین دلیل برای شروع غذای کمکی می‌توان آن را رقیق تهیه کرد و به‌تدریج غلیظ‌تر ساخت. فرنی به نوزاد کمک می‌کند افزایش وزن سالم داشته باشد و در عین حال به دلیل تنوع‌پذیری بالا، می‌توان آن را با مواد مفیدی مثل میوه‌ها، غلات و مغزها ترکیب کرد.

در نهایت، فرنی سریع و آسان آماده می‌شود و همین موضوع آن را به یکی از محبوب‌ترین غذاها برای دوران شروع تغذیه‌ی کمکی تبدیل کرده است.

نکات مهم و پایانی

• شروع از مقدار کم: در روزهای اول تغذیه کمکی، فرنی را بسیار رقیق و در حجم کم (۱ تا ۲ قاشق) به نوزاد بدهید و به‌تدریج مقدار و غلظت را افزایش دهید.
• عدم استفاده از شکر و نمک: هیچ‌گونه شیرین‌کننده، نمک یا افزودنی به فرنی نوزاد اضافه نکنید. طعم طبیعی بهترین و سالم‌ترین گزینه است.
• تازه‌خوری: فرنی باید همان روز تهیه و مصرف شود. باقیمانده‌ی فرنی را نگه ندارید، مخصوصاً اگر با شیر مادر یا شیرخشک تهیه شده باشد.
• حرارت مناسب: هنگام اضافه کردن شیرخشک یا شیر مادر، فرنی نباید داغ باشد؛ گرما باعث از بین رفتن ارزش غذایی و ایجاد گلوله‌های غیرقابل‌هضم می‌شود.
• آزمایش حساسیت: اگر ماده‌ی جدیدی مثل بادام، گندم یا میوه اضافه می‌کنید، برای اولین بار مقدار بسیار کم بدهید تا واکنش احتمالی بررسی شود.
• قوام فرنی متناسب با سن: برای ۶ ماهگی رقیق، از ۷ تا ۸ ماهگی متوسط و پس از ۹ ماهگی غلیظ‌تر تهیه می‌شود.
• استفاده از مواد اولیه باکیفیت: آرد برنج خانگی یا بسته‌بندی معتبر، آب سالم و مواد اولیه‌ی تازه نقش مهمی در سلامت نوزاد دارد.
• پرهیز از استفاده از شیر گاو قبل از یک‌سالگی: اگر فرنی با شیر تهیه می‌شود، از شیرخشک یا شیر مادر استفاده کنید. شیر گاو فقط در غذا پس از یک‌سالگی مجاز است.
• هم‌زدن مداوم: برای جلوگیری از گلوله‌شدن و ته‌گرفتن، فرنی باید روی حرارت ملایم و با هم‌زدن مداوم پخته شود.

با رعایت این نکات، فرنی به یکی از بهترین، سالم‌ترین و مطمئن‌ترین غذاهای کمکی برای نوزاد تبدیل می‌شود.