غذا دادن به کودک پنج ماهه

آیا می دانید کودک از چه سنی می تواند خودش غذا بخورد؟ برای غذا دادن به کودک پنج ماهه هم باید احتیاط کنید و هم باید بهترین غذا برای وزن گیری نوزاد را انتخاب کنید. شروع تغذیه تکمیلی از پنج ماهگی در شرایط خاص توسط برخی از پزشکان تایید و توصیه می‌شود. معمولا کودکان کم وزن تغذیه تکمیلی را زودتر شروع می کنند. در واقع پاسخ این سوال که غذا دادن به نوزاد از کی شروع میشه بسته به وضعیت جسمانی کودکان متغیر است.  

به عبارت دیگر شیرخوارانی که رفلاکسی هستند یا وزن‌گیری مناسبی ندارند، تحت شرایطی می‌توانند غذای کمکی را زودتر از پایان شش ماه و تقریبا از ماه چهارم و یا پنجم شروع کنند. گرچه غذا دادن به کودک زیر شش ماه می‌تواند عواقب آزاردهنده و بدی در بزرگسالی داشته باشد و به شدت معده شیرخوار را درگیر کند، اما اگر پزشک توصیه کند که تغذیه کمکی شیرخواری با رعایت یکسری از نکات و اصول خاص باید زودتر از شش ماه آغاز شود، بهتر است مادران این توصیه را جدی بگیرند و اجرا کنند. 

غذا دادن به کودک پنج ماهه در چه شرایطی بلامانع است؟

کودکی که وزن‌گیری مناسبی ندارد یا دچار ریفلاکس شدید است، تحت نظارت یک پزشک متخصص و حاذق می‌تواند تغذیه کمکی را زودتر از شش ماه آغاز کند.

بهتر است در شورع تغذیه تکمیلی برای کودکان حتما از وسایل غذادهی به کودکان شیرخوار استفاده کنید و در مورد نکاتی برای استفاده و نگهداری از غذای کودک نیز تحقیق کنید. 

کودکان رفلاکسی به دلیل بالا آوردن‌های پی در پی نمی‌توانند وزن‌گیری مناسبی داشته باشند. از همین جهت شروع تغذیه تکمیلی برای آنها زودتر صورت می‌گیرد. همانطور که طریقه غذا دادن به کودک 6 ماهه اصول و قوانینی خاص خودش را دارد، غذا دادن به کودک پنج ماهه نیز باید با قواعد خاص خودش انجام شود. 

در تغذیه تکمیلی به دلیل اینکه از شیر مادر غلیظ‌تر است و قوام بیشتری دارد، احتمال بالا آوردن آن توسط شیرخوار کمتر است. غذای کمکی در چهار یا پنج ماهگی نیز همچون شش ماهگی با فرنی و حریره بادام شروع می‌شود. 

نحوه غذا دادن به کودک زیر شش ماه

همانطور که تغذیه در دوران بارداری بسیار مهم است؛ تغذیه کودکان نیز اهمیت زیادی دارد. احتمالا در دوران بارداری خود نسبت به استفاده از دمنوش مناسب بارداری برای بهبود ویارتان استفاده کرده اید. دوری کردن از غذاهای مضر در بارداری، مانند فست فود در دوران بارداری از جمله کارهای مهمی است که هر مادر بارداری انجام می دهد. رعایت تغذیه هم در دوران بارداری و هم پس از آن برای داشتن کودکی سالم اهمیت بسیار زیادی دارد. 

تغذیه تکمیلی کودک شش ماه یا زیر شش ماه با فرنی و حریره بادام شروع می‌شود. با توجه به کوچک و حساس بودن معده نوزادان، اینگونه غذاها که غلیط‌تر از شیر مادر هستند، باید با حجم کم وارد رژیم غذایی کودک شود. بنابراین به هوای اینکه با تغذیه تکمیلی به یک باره کمبود وزن کودک خود را جبران کنید، حجم زیادی از تغذیه تکمیلی را وارد رژیم غذایی او نکنید. فرنی و حریره بادام به عنوان اولین غذاهایی که کودک به جز شیر مجاز به خوردن آنها است، باید در حجم کم و به مرور زمان وارد رژیم غذایی شیرخوار شود تا معده و دستگاه گوارش او فرصت لازم برای هضم و جذب غذا و شناخت مواد غذایی جدید داشته باشد. همچنین اگر غذا دادن به نوزاد رفلاکسی را به توصیه پزشک آغاز کرده اید، حتما با اصول صحیح و به اندازه به کودک خود غذا بدهید. 

فرنی درست کردن برای شیرخوار

فرنی که برای شیرخوار خود تهیه می‌کنید یا باید با آب یا شیر مادر و یا شیرخشک تهیه شده باشد. در بعضی از دستوراتِ تهیه فرنی برای نوزادن استفاده از شیر پاستوریزه توصیه شده است، این در حالی که کودکان زیر 12 ماه مجاز به استفاده از شیر گاو نیستند. حتی گاهی مادران شیرده نیز مجاز به استفاده از پروتئین گاوی در رژیم غذایی خود نیستند. 

ترجیحا آرد برنجی که برای فرنی شیرخوار خود استفاده می‌کنید، خودتان تهیه کنید. برای این کار مقداری برنج را خیس کنید. در پارچه‌ای پهن کنید و اجازه دهید در عرض یکی دو روز خشک شود. سپس برنج را آسیاب کنید و به حالت پودر در بیاورید. این آرد برنج از آرد برنج‌هایی که به صورت آماده در بازار موجود هستند، مطمئن‌تر و پر انژری‌تر است. 

مقداری از آرد برنج را با شیر خودتان، شیر خشک آماده خوردن یا آب مخلوط کنید و ترکیب حاصل را روی حرارت قرار دهید تا کمی قوام بیاید. قوام و غلظت فرنی شیرخوار در روزهای اول نباید زیاد باشد. رفته رفته که معده کودک این غذا را شناخت و آن را هضم کرد، می‌توانید آن را تا اندازه ماست هم زده هم غلیظ کنید، اما نه بیشتر. 

در اولین روز از شروع تغذیه تکمیلی فرنی را به اندازه یک قاشق چایخوری و فقط در یک وعده غذایی از روز به کودک بدهید و نه بیشتر. کم کم حجم و تعداد دفعات تغذیه با فرنی را بیشتر کنید. فراموش نکنید که تغذیه با شیر هنوز مهمترین تغذیه کودک در این سن است. 

در صورتی که فرنی را با شیر خشک تهیه کرده‌اید، نمی‌توانید آن را طولانی مدت نگهداری کنید. ترجیحا برای هر بار تغذیه کودک با فرنی، سعی کنید فرنی را تازه درست کنید و به کودک بدهید. 

طرز تهیه حریره بادام برای شیرخوار

پنج تا شش عدد بادام درختی شیرین (چاقاله بادام) را در آب گرم به مدت حدود دو ساعت خیس دهید. سپس پوست رویی بادام را بِکَنید و آنها را کاملا آسیاب کنید. پودر حاصل را با آب یا با شیر مادر یا شیر خشک مخلوط کنید و روی حرارت ملایم قرار دهید تا کمی قوام بیاید. حریره آماده شده و هم دما با محیط را به کودک بدهید. توجه کنید که بادام را باید کاملا آسیاب کنید و هیچ تکه درشتی از بادام نباید باقی بماند. 

زمان شروع سوپ دادن به نوزاد شیرخوار

اینکه غذا دادن به نوزاد از کی شروع میشه سوال مهمی است. سوپ دادن به نوزاد نیز زمان خاص خودش را دارد. معمولا بعد از یک ماه که فرنی و حریره بادام  به عنوان تغذیه تکمیلی به رژیم غذایی کودک وارد شده است، سوپ هم می‌تواند وارد رژیم غذایی او شود. البته ترکیبات سوپ مهم است و در ابتدا نباید سنگین باشد. وقتی برای اولین بار برای کودک خود سوپ درست می‌کنید، مجاز به استفاده از اندکی برنج، اندکی گوشت بدون چربی و اندکی سیب زمینی هستید. هفته به هفته می‌توانید ترکیبات سوپ را بیشتر کنید. از نمک برای مزه دادن به سوپ استفاده نکنید و در عوض از یک قطره آبلیمو کمک بگیرید و به سوپ کودک خود طعم بدهید. به مرور زمان غذا دادن به کودک آسان تر می شود. مثلا غذا دادن به کودک هفت ماهه آسان تر از غذا دادن به کودک پنج ماهه خواهد بود.

آیا شروع زودهنگام تغذیه تکمیلی آلرژی‌زا است؟

به اعتقاد بسیاری از پزشکان و به گواه بسیاری از منابع پزشکی، شروع تغذیه تکمیلی می‌تواند منجر به ابتلای کودک به آلرژی در بزرگسالی شود. این در حالی است که این حکم یک حکم متقن نیست؛ به این معنی که آلرژی غذایی در کودکانی که تغذیه تکمیلی را زودتر شروع کرده‌اند، ممکن است رخ بدهد و ممکن است رخ ندهد. آلرژی داشتن به یک ماده غذایی هم ممکن است جنبه ارثی داشته باشد و هم مبتنی بر آیتم‌های غذایی باشد. بدیهی است که چنانچه نوزادی به خوردن یک ماده غذایی آلرژی نشان دهد، باید ماده غذایی تا زمان مناسب از رژیم غذایی او حذف شود. 

کلام آخر

غذا دادن به کودک پنج ماهه ممنوع نیست. اساسا کودکان کم وزن و رفلاکسی بهتر است تغذیه تکمیلی را زودتر شروع کنند. آنچه مهم است حساس نبودن بیش از اندازه مادران برای بایدها و نباید‌ها غذایی کودکان است. گرچه کتاب‌های تغذیه کودکان و پزشکان تغذیه بر اساس دستورات علمی به مادران توصیه غذایی می‌کنند، اما تجربه ثابت کرده است که گاهی خروج از این قید و بندهای سختگیرانه پزشکی برای تغذیه کودکان نتیجه بهتری دارد. با این وجود هرگز توصیه نمی‌کنیم که خودسرانه عمل کنید. ولی قطعا نباید وسواس عمل داشته باشید. انعطاف داشتن در هر موضوع و مسئله‌ای همواره به نفع آدمی است؛ حتی در غذا دادن به کودک با تغذیه تکمیلی.