غذاهای مضر در بارداری | لیست غذاهایی که در بارداری نباید خورد

آگاهی از غذاهای مضر در بارداری از این جهت بسیار اهمیت دارد که زن در حساس‌ترین دوره‌های زندگی خود و فرزندش قرار دارد. مادران باید به غذایی که می‌خورند توجه داشته باشند و از خوردن غذاهای ممنوعه در دوران بارداری خودداری کنند. بعضی از غذاها فقط می‌توانند به میزان کمی مصرف شوند در حالی که برخی باید به طور کلی کنار گذاشته شوند. خوردن غذاهای مفید در همه‌‌ی زمان‌ها اهمیت دارد اما در زمان حاملگی حساسیت موضوع بیشتر از قبل می‌شود. مواد مغذی، ویتامین‌ها و مواد معدنی برای رشد کودک ضروری هستند. با وجود اینکه بیشتر غذاها بی‌خطر هستند با این حال برخی پرهیز غذایی در بارداری وجود دارد که باید رعایت شوند. هنگامی که بارداری هستید هر چیزی که به دهان می‌برید با کودک در حال رشدتان به اشتراک می‌گذارید. حتی ممکن است برخی از غذاها و حتی مسمومیت‌ها به شما آسیب نرساند اما برای نوزادتان خطرناک باشد. از این رو تغذیه و دمنوش‌های مناسب در بارداری به شدت اهمیت دارد. 

لیست غذاها و خوراکی مضر در بارداری  

بسیاری از غذاهای مضر در بارداری شناخته شده هستند مثلا بیشتر افراد خطرات ناشی از خوردن ماهی با جیوه‌‌ی بالا یا گوشت خام را درک می‌کنند اما غذایی دیگری هم هستند که ناشناخته باقی مانده و افراد از آن بی‌اطلاع هستند. بارداری روی سیستم ایمنی بدن تاثیر می‌گذارد و ممکن است بعضی از خانم‌ها را مستعد ابتلا به عفونت کند. بسیاری از غذاها دارای باکتری یا میکروب‌های عفونی هستند که ممکن است دوران بارداری را با مشکل مواجه کند. حتی در مواردی که زن باردار احساس بیماری نکند ممکن است برخی از میکروب‌ها روی جنین تاثیر بگذارد. 

در ادامه لیستی از خوراکیهای مضر در دوران بارداری آمده است:

1. ماهی پخته نشده یا خام : ماهی‌‌‌های خام که در غذاهایی همچون سوشی وجود دارد یکی از غذاهای مضر در بارداری است که باعث ایجاد عفونت می‌شود. آنها می‌توانند ویروسی، باکتریایی یا انگلی باشند مانند نورو ویروس، سالمونلا و لیستریا. برخی از این عفونت‌ها فقط مادر را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند و باعث کمبود خون و ضعف در او می‌شوند. عفونت‌‌‌های دیگر ممکن است روی نوزاد عواقب جدی و گاهاً کشنده داشته باشند. زنان باردار به ویژه در معرض ابتلا به عفونت لیستریا هستند. در واقع زنان باردار 20 درصد بیشتر از جمعیت عمومی به لیستریا مبتلا می‌شوند. این باکتری می‌تواند در خاک، آب و گیاهان آلوده یافت می‌شود. ماهی خام می‌تواند در طی فرایند از جمله دودی شدن یا خشک شدن آلوده شود. لیستریا می‌تواند از طریق جفت به نوزاد منتقل شود حتی اگر مادر هیچ علامتی از بیماری را نشان ندهد. این عفونت می‌تواند باعث زایمان زودرس، سقط جنین، زایمان نوزاد مرده و سایر مشکلات سلامتی شود. بنابراین زنان باردار باید از خوردن ماهی خام به شدت خودداری کنند.
2. گوشت خوب پخته نشده یا فرآوری شده : مصرف گوشت در بارداری از مقوی‌ترین غذاها محسوب می‌شود ولی گوشت‌های خام و خوب پخته نشده خطر ابتلا به عفونت چندین باکتری و انگل از جمله ای.کلای، سالمونلا و لیستریا را افزایش می‌دهند. باکتری‌ها ممکن است سلامتی کودک شما را تهدید کرده و احتمالاً منجر به زایمان نوزاد مرده یا بیماری‌های عصبی شدید از جمله ناتوانی ذهنی، کوری و صرع شوند. با این حال برخی از برش‌های گوشتی از جمله تاندون‌ها ممکن است به صورت کاملاً پخته نشده هم سالم باشند. گوشت خرد شده؛ همبرگر، گوشت چرخ کرده و مرغ هرگز نباید به صورت خام یا نیمه پخته مصرف شوند. سوسیس و کالباس نیز بسیار نگران کننده هستند این گوشت‌ها ممکن است در حین فرآوری آلوده شوند.
3. تخم مرغ نیم پز : مصرف تخم مرغ در بارداری بسیار مفید است ولی تخم مرغ‌ها می‌توانند به سالمونلا آلوده باشند بنابراین در لیست غذاهای مضر در بارداری قرار دارند. علائم ابتلا به عفونت سالمونلا در مادر می‌تواند مشهود باشد و شامل تب، تهوع، استفراغ، گرفتگی معده و اسهال است. با این حال برخی از انواع نادر عفونت باعث ایجاد گرفتگی در رحم و تولد زودرس یا زایمان نوزاد مرده می‌شوند. برخی از انواع سس‌ها و شیرینی‌ها حاوی تخم مرغ خام هستند پس باید از مصرف آنها خودداری کرد. زنان بارداری همیشه باید تخم مرغ را به طور کامل بپزند یا از تخم مرغ پاستوریزه استفاده کنند. 
4. گوشت اندام‌ها (دل و جگر) : این اندام‌ها منبع غنی برخی از مواد مغذی هستند. این مواد مغذی عبارتند از آهن، ویتامین B12، ویتامین A و مس. همه‌‌ی اینها برای مادر و نوزاد خوب هستند. با این حال خوردن بیش از حد ویتامین A حیوانی در دوران بارداری توصیه نمی‌شود. این موضوع باعث مسمومیت به ویتامین A شده و همچنین سطح بالا و غیرطبیعی مس می‌تواند منجر به نقایص هنگام تولد و سمیت در کبد ‌شود. بنابراین زنان باردار نباید بیش از یک بار در هفته از این مواد غذایی مانند خوردن جگر در بارداری استفاده کنند. 
5. کافئین : کافئین رایج‌ترین ماده‌‌ی روانگردان در جهان است که به طور عمده در قهوه، چای، نوشابه و کاکائو یافت می‌شود. به خانم‌‌‌های باردار توصیه می‌شود که از مصرف بیش از 200 میلی گرم کافئین در روز خودداری کنند که در حدود 2 تا 3 فنجان قهوه می‌شود. کافئین در بارداری بسیار سریع جذب می‌شود و از طریق جفت به جنین منتقل می‌گردد. از آنجایی که نوزاد دارای آنزیم اصلی برای سوخت و ساز کافئین نیست سطح بالایی از آن می‌تواند در نوزاد انباشته شود. مصرف زیاد کافئین در دوران بارداری رشد جنین را محدود می‌کند و خطر کم وزنی در هنگام تولد را افزایش می‌دهد. وزن کم هنگام تولد که کمتر از 2.5 کیلوگرم تعریف شده است، با افزایش خطر مرگ در نوزاد و خطر بیماری‌های مزمن در دوران بزرگسالی نظیر دیابت نوع 2 یا بیماری‌های قلبی همراه است. از این رو این ماده جزو معروفترین غذاهای مضر در دوران حاملگی است. 
6. جوانه‌های خام : جوانه‌های خام شامل جوانه‌های یونجه، شبدر ، تربچه و لوبیا ممکن است به سالمونلا آلوده باشند. محیط مرطوب رشد بذرها می‌تواند به رشد این باکتری‌ها کمک کند و پاک کردن آنها تقریباً غیر ممکن است. به همین دلیل به زنان باردار توصیه می‌شود که به طور کلی از خوردن جوانه خودداری کنند. 
7. شیر، پنیر و آبمیوه‌‌‌های پاستوریزه نشده : شیر خام و پنیر پاستوریزه نشده می‌تواند حاوی مجموعه‌ای از باکتری‌های مضر مانند لیستریا، سالمونلا، ای.کلای و کمپیلوباکتر باشد. همین موضوع در مورد آبمیوه‌‌‌های غیرپاستوریزه نیز صحت دارد. این عفونت‌ها می‌تواند همگی عواقب خطرناکی برای نوزاد داشته باشند. باکتری می‌تواند به صورت طبیعی در اثر آلودگی در جمع‌آوری و ذخیره ایجاد شوند. پاستوریزاسیون موثرترین روش برای از بین بردن باکتری‌‌‌های مضر است بدون آنکه ارزش مواد‌‌ی غذایی تغییر کند.
8. الکل : شاید بتوان گفت اصلی‌ترین غذا در لیست غذاهای مضر در بارداری الکل است. هیچ مقداری از الکل در دوران بارداری ایمن نیست و بنابراین باید به طور کامل از آن اجتناب کرد. قرار گرفتن در معرض الکل می‌تواند در رشد کودک اختلال ایجاد کند. بسته به میزان ، زمان و الگوی مصرف، مصرف الکل در دوران بارداری می‌تواند منجر به سندروم جنین الکلی یا سایر اختلالات رشدی شود. اگر قبل از این که بدانید باردار هستید الکل مصرف می‌کنید بعد از با خبر شدن بلافاصله آن را کنار بگذارید. همچنین باید از مصرف الکل در دوران شیردهی هم به طور کامل خودداری کنید. در زمان شیردهی نیز نباید از الکل استفاده کنید چون از طریق شیر به نوزاد منتقل می‌شود. 
9. نوشیدنی‌‌‌های انرژی‌زا : نوشیدنی‌‌‌های انرژی‌زا حاوی مقادیر بالایی کافئین هستند که به شدت برای زنان باردار مضر می‌باشند. 

هرم غذایی مادران باردار 

یک هرم را تصور کنید و حالا ما می‌خواهیم مواد غذایی مناسب دوران بارداری را به ترتیب میزان مصرف در آن قرار دهیم. در قاعده‌‌ی هرم، غذاهایی وجود دارند که باید بیشتر مصرف شوند و در نوک هرم غذایی وجود دارد که باید کمتر مصرف شوند. در قاعده‌‌ی هرم بارداری ، غلات قرار دارند. بعد از آن میوه و سبزی، گوشت و لبنیات و در آخر چربی‌ها قرار دارند. 

• غلات : شما باید روزانه 7 اونس غلات مصرف کنید که شامل انواعی از برنج، نان، ماکارونی و حبوبات می‌باشد. غلات سبوس‌دار حاوی بیشترین میزان فیبر، ویتامین و مواد غذایی هستند که برای این دوران به شدت مفید است.
• سبزی و میوه : روزانه باید 3 فنجان سبزی مصرف کنید. تا حد امکان نسبت به پاک‌سازی آنها دقیق باشید و خوب شست و شو دهید و حتماً روزانه سبزی تازه تهیه کنید. به میزان دو فنجان در روز هم می‌توانید میوه مصرف کنید. مصرف میوه به جلوگیری از یبوست و بواسیر کمک می‌کند. از میوه‌‌‌های کنسرو شده استفاده نکنید زیرا حاوی مقدار زیادی قند هستند.
• پروتئین‌ها و لبنیات : روزانه باید 6 اونس پروتئین مصرف کنید که شامل انواعی از گوشت، تخم مرغ، سویا، آجیل و دانه‌ها می‌باشد. هر هفته حتماً ماهی مصرف کنید اما کاملاً پخته شده باشد. روزانه سه فنجان هم لبنیات مصرف کنید که سرشار از پروتئین و کلسیم در بارداری هستند. به هیچ عنوان در این دوران پنیر نرم نخورید مانند پنیر فتا.
• روغن : 6 قاشق چای خوری در روز روغن در این دوران کافی است. سعی کنید از روغن‌‌‌های سالم نظیر روغن زیتون، آجیل و مغزها استفاده کنید. 

میوه هایی که زنان باردار نباید بخورند

اینطور به نظر می‌رسد که میوه‌ها مفید هستند و مصرف آنها هیچ مشکلی به وجود نمی‌آورد حال آنکه چنین نیست و در لیست غذاهای مضر در بارداری نام چند میوه هم به چشم می‌خورد. در ادامه به لیستی از میوه‌های ممنوعه در دوران بارداری توصیه نمی‌شود اشاره می‌کنیم:

• آناناس : اگرچه آناناس میوه‌‌ی بسیار خوبی است اما در دوران بارداری باید از مصرف آن خودداری کرد. این میوه حاوی مقدار زیادی برملین است که باعث نرم شدن دهانه‌‌ی رحم و زایمان زودرس می‌شود. همچنین خوردن بیش از حد آناناس می‌تواند باعث اسهال و کمبود خواب شود.
• انگور : انگور باعث تولید گرما می‌شود که هم بر مادر و هم جنین تاثیر می‌گذارد. همچنین ترکیبی به نام رسوراترول در آن وجود دارد که باعث عدم تعادل هورمونی می‌شود. 
• پاپایا : پاپایا باعث زایمان زودرس و سقط جنین می‌شود. پاپایا به ویژه در حالت نارس حاوی لاتکس است که باعث انقباضات رحمی می‌شود.